Mózg (mózgowie) - największe skupienie tkanki nerwowej , wypełniające jamę czaszkową. Zbudowany jest z komórek nerwowych połączonych synapsami. Połączeń w mózgu jest bardzo wiele, a komórek więcej niż ludzi na ziemi. Mózg człowieka waży: u mężczyzny -1400 g co stanowi 2 % masy ciała / u kobiety - 1250g co stanowi 2,5% masy ciała. Pofałdowanie mózgu decyduje o inteligencji człowieka. Wygląd zewnętrzny mózgu nie sugeruje jego możliwości i nic nie wskazuje na to, że kryje on w sobie tyle tajemnic . Badania mózgu rozpoczęły się później niż innych narządów. Pionierzy nauki nie zainteresowali się nim wcześniej ponieważ był ukryty po pokrywą czaszki. Niewielki uraz mózgu może doprowadzić do trwałego inwalidztwa .

Mózg składa się:

1. Półkula prawa - odbiera informacje z lewej strony (podporządkowana , odpowiada za zadania percepcyjne, orintacje w przestrzeni, rozpoznawanie kształtów, oraz powierzchni o różnej strukturze; reprezentuje ona aspekty intuicyjne, artystyczne , symboliczne, emocjonalne, jest ona nastawiona na całość obrazów i kształtów

2. Półkula lewa - odbiera informacje z prawa strony(odpowiada za sterownie mową, czytanie, pisanie, obliczanie matematyczne, logiczne myślenie; reprezentuje aspekt racjonalny, analityczny intelektualny; nastawiona jest na szczegóły liczby , wyrazy)

Półkule łączą się wiązką włókien nerwowych, które nazywają się ciałem modzelowym zwanym również spoidłem wielkim mózgu.

3. istota szara (kora mózgowa) - pokrywa z zewnątrz mózg

4. istota biała - wewnętrzna warstwa półkul

5. półkula składa się z 4 płatów

• czołowy - ruchowy ośrodek mowy. W 1861 r Pol Brock(francuski chirurg)zauważył że uszkodzenie tylniej części płata czołowego powoduje zaburzenia w mówieniu przy względnie zachowanym rozumieniu: pacjent rozumie co się do niego mówi ale sam nie może mówić) uszkodzenie takie występuje np. po wylewie i może być wyleczone przez prace włożoną w ponowną naukę mówienia

• ciemieniowy - odbiera się w nim wrażenia dotykowe

• skroniowy - ośrodek słuchu. W lewym płacie skroniowym odkryto punkt wernickiego, który odpowiada za rozumienie mowy. Uszkodzenie tej części mózgu powoduje problem w różnicowaniu brzemienia słyszanych słów. Kontakt z taką osoba jest zaburzony.

• Potyliczny - jest ośrodkiem wzroku.

Móżdżek - koordynuje ruchy mięśni , reguluje ich napięcie, kieruje odruchami równowagi,

pień mózgu- łączna nazwa wszystkich części mózgu poza kreso mózgiem i móżdżkiem

Do prawidłowego funkcjonowania człowieka ośrodki te muszą współgrać

Techniki i metody badania aktywności nerwowej mózgu(3 techniki):

1. Uszkodzenia wybranych struktur mózgu - lezje - zniszczenie komórek nerwowych mózgu na pewnym obszarze ; powstają w sposób naturalny i celowy. Naturalne lezje - powstają w wyniku różnego rodzaju chorób, ran , guzów, wypadków. Początkowe badania polegały na znalezieniu związku między umiejscowieniem lezji a towarzyszącymi im zaburzeniami w zachowaniu. Tej techniki nie można było porównać. Celowe lezje - Karol Loshley (1929r)- niszczył różne tkanki mózgu; obserwował zachowania człowieka po dokonanej lezji; celem dokonywanych eksperymentów było poznanie uszkodzeń odpowiadających za zmiany w zachowaniu. Wnioski z badań: 1. Po dokonaniu lezji obserwowano utrate funkcji zachowania człowieka czasowo lub na stałe. 2. Utrata funkcji jest mniej uzależniona od lokalizacji a bardziej od ogólnej wielkości usuniętej tkanki

2. Elektryczne rejestrowanie aktywności tkanki nerwowej - polega na oglądaniu impulsów nerwowych na ekranie zwanym oscyloskopem rejestruje się zmiany zachodzące w neuronach. Wyładowanie neuronów - przekazywanie impulsu nerwowego.

3. Bezpośrednie, elektryczne lub dreniczne drażnienie różnych okolic mózgu słabym prądem- była techniką przeprowadzaną na zwierzętach. Rozpowszechnił ją James Olds, stwierdził że w mózgu istnieją ośrodki przyjemności, dzięki ich drażnieniu osiąga się przyjemność. U człowieka stosuje się metodę kliniczna czyli opis zaburzeń czynności występujący w procesie patologicznego uszkodzenie mózgu (powstałego w wyniku schorzenia :guzy, udary....). Do zdiagnozowania lokalizacji uszkodzenia mózgu służą następujące badania: EEG, rentgen, tomograf komputerowy.

Badaczy interesowało czy mózg jest całością czy jest podzielony na okolice -

odpowiedzialne za dane czynności.

Koncepcja wyjaśniające lokalizacje funkcji w mózgu:

1. Koncepcja lokalizacyjna -istnieje funkcjonalne zróżnicowanie struktur nerwowych. Poszczególne procesy i czynności psychiczne można odnieść do mniej lub bardziej określonych części mózgu. Wg . Tej teorii złożone formy zachowania się są wynikiem działania wyodrębnionych struktur mózgowych - ośrodków, nie są powiązane z określonymi elementami struktur nerwowych. Mózg nie jest zespołem odrębnych ośrodków lecz organizują stałe ze sobą współpracujących elementów czynnościowo zróżnicowanych .

2. Koncepcje antylokalizacyjne -przyjmują ze zachowanie zależy od całości mózgu. Mózg jest jednolita masą.

Nauka pisania : aby człowiek umiał pisać musi być dobrze rozwiniemy - wzrok, pamięć kształtu i dźwięku, zapamiętywania obrazu (kształt liter), zapamiętywanie dźwięku głosek, słuch ,koordynacje słuchowo-ruchową / zaangażowanie wielu ośrodków mózgowych.

	Ciężar mózgu (g)	Ciężar mózgu w proporcjach z ciałem
Człowiek	1360	1:45
Goryl	420	1:220
Orangutan	400	1:183
Szympans	345	1:61
Gibon	130	1:73

Lżejsze od mózgu (g)	Cięższe od mózgu
Śledziona -170	Jelita ~ 8,5m długości
Płuca -1150	Krew ~ 5-6 litrów
Nerki -140 jedna	Mięśnie
Trzustka ~ 85	Kości
Serce ~450	Skóra
	Wątroba ~1800 g

www.student.e-tools.pl

1

---