Ćwiczenie nr 71.
Temat: Sprawdzanie związku Lorentza- Lorentza dla roztworów.
LITERATURA:
J.L. Kacperski K. Niedźwiedziuk, I Pracownia Fizyczna- wybrane ćwiczenia.
R.P. Feynman R.B. Leighton M. Sands, Feynmana wykłady z fizyki, t. 2,
cz. 1, cz 2.
A.K. Wróblewski J.A. Zakrzewski Wstęp do fizyki, t. 2.
C. Kittel Wstęp do fizyki ciała stałego.
ZAGADNENIA KOLOKWIALNE:
Pole elektryczne w dielektrykach. Wektor polaryzacji.
Równanie Clausiusa - Mossottiego. Wzór Lorentza-Lorentza.
Budowa i zasada działania refraktometru Abbego.
PRZEBIEG ĆWICZENA:
Sporządzić 8-10 roztworów cukru w wodzie o stężeniach od 0,5 do 10%.
Zmierzyć współczynnik załamania wody destylowanej za pomocą refraktometru Abbego.
Pomiar wykonać następująco:
-przemyć pryzmat refraktometru eterem lub czterochlorkiem węgla (CCl4).
-za pomocą bagietki umieścić na powierzchni pomiarowej pryzmatu kilka
kropel wody tak, aby cała powierzchnia została pokryta cieczą.
Należy robić to ostrożnie, aby nie porysować pryzmatu !
opuścić pryzmat pomiarowy
otworzyć okienko oświetlające pryzmat (do oświetlenia można użyć lampki).
obracając pokrętłem z lewej strony refraktometru znaleźć rozgraniczenie jasnego i ciemnego tła w górnym okienku okularu. Następnie za pomocą pokrętła z prawej strony refraktometru uzyskać ostre, bezbarwne rozgraniczenie jasnego i ciemnego tła w górnym okienku okularu. Linię rozgraniczenia naprowadzić na punkt przecięcia nici pajęczych
w dolnym okienku okularu odczytać współczynnik załamania z dokładnością do 1/10 działki (w myśli podzielić ją na 10 części).
pomiar powtórzyć 3 razy i znaleźć wartość średnią.
Posługując się refraktometrem Abbego jak w punkcie 2 zmierzyć współczynnik załamania światła dla poszczególnych roztworów cukru w wodzie.
Wyniki pomiarów umieścić w tabeli:
Lp. |
Stężenie c (%) |
Współczynnik załamania n |
|
|
|
|
|
Wykreślić zależność ζ(c). Punkty pomiarowe na wykresie umieścić w tzw. prostokątach błędów. Błąd pomiaru stężenia c można określić metodą pochodnej logarytmicznej, a błąd pomiaru ζ - metodą różniczki zupełnej.
Znaleźć polaryzowalność α wody:
gdzie n jest zmierzonym wcześniej (pkt. 2) współczynnikiem załamania światła dla wody, a N można obliczyć ze wzoru:
gdzie NA jest liczba Avogadro, ρ gęstością, a M masą molową.
Do obliczeń przyjąć:
NA= 6,023 . 1023mol -1
M= 18 . 10-3 kg/mol
ρ=103 kg/m3.
Błąd pomiaru α można obliczyć metodą różniczki zupełnej.