Ryby wykład
Choroby bakteryjne i grzybicze
Bakterie z rodzaju Vibrio
Powodują vibrozy ryb. Bakterie o wyglądzie przecinka, halofilne, występują w wodach o zasoleniu 1,5-3o, chorują głównie ryby morskie i żyjące w dolnych odcinkach wód.
Największe znaczenie mają:
Vibrio angullinarum
Vibrio salmonicida
Vibrio ordalii
Vibrio angulinarum- schorzenie węgorzy, choroba ciepłych wód, vibrioza zwana rumienicą węgorzy.
Choroba pojawia się w ciepłych porach roku(sprzyja jej wysoka temp).
Występuje też u innych gatunków ryb, morskich oraz u szczupaka, okonia, płoci, pstrągów tęczowych hodowanych w sadzach( zbiornikach ze słoną wodą) lub żyjących w wodzie słodkiej, karmionych karmą z zarażonych ryb.
Jest to bakteria G(-), lekko zagięta(prosta pałeczka), może przybierać kształt kulisty w złych warunkach. Ma 1 rzęskę.
Infekcja tą bakterią rozpoczyna się od kolonizacji tylnego odcinka przewodu pokarmowego i odbytu. Bakterie mogą wnikać przez skrzela. U ryb w dobrej kondycji występują tylko zmiany miejscowe skórne natomiast u osłabionych bakteriemia i śnięcia.
Objawy u pstrągów;
osłabienie reflexu
wychudzenia
grupowanie się ryb przy brzegach
ściemnienie skóry, wysadzenie gałek ocznych
wybroczyny u podstawy płetw piersiowych i brzusznych
może wystąpić przekrwienie wokół otworu gębowego, na języku i gardle(zróżnicować z Yershiniozą).
Objawy w postaci przewlekłej choroby:
owrzodzenie mm bocznych i pęcherze
zapalenie oka
zapalenie odbytu i krwisty płyn z odbytu
martwica płetw
anemia(blade skrzela).
Choroby bakteryjne i grzybicze
Vibrio salmonicida
Jest bakterią G(-)powodującą zimno-wodną fibrozę. Choroba Hitra, jest to choroba łososi atlantyckich które są hodowane w Norwegii; popularna. Występuje o każdej porze roku w temp od 2-7oC. Występowanie tej choroby zawsze poprzedzają czynniki stresowe.
Anemia i wybroczynowość, ryby przestają żerować, przewód pokarmowy wypełnia krwista, ciągliwa wydalina. Wybroczynowość we wszystkich narządach wewnętrznych; ścianie pęcherza pławnego, otrzewnej.
Yershinia- choroba czerwonej gęby(red mouth disease), enterosepticemia{rodz. Enterobacteriacae}.
Y. ruckerii- G(-), posiada wici- ruchliwa.
Źródło inwazji; nosiciele. Przy obniżonej odporności uaktywnia się u nosicieli choroba i następuje późniejsza transmisja na inne ryby. Ptaki wodne są również źródłem inwazji.
Szeroko rozpowszechniona w Europie, Azji.
Objawy zewn:
Pociemnienie skóry
Stan zapalny błony śluzowej jamy gębowej, otworów nosowych, pokrywy skrzel(red mouth)
wybroczynowość stwierdza się na skrzelach, i tkance mięśniowej, błonie śluzowej przewodu pok szczególnie środkowego odcinka, w wątrobie i pęcherzu pławnym. W nerkach ogniska martwicze.
Choroba najczęściej atakuje pstrągi tęczowe- w warunkach hodowlanych.
Szczepionka: Yersiva(Jersiva(wł)), Piersiva(germ); opryskuje się ryby przez 30 sek na siatce nad wodą po czym opuszcza się je ponownie do wody. Dawniej kiedy szczepionka nie była stosowana straty wynosiły do 90%.
Bakterie G(+)
Renibacterium salmoninarium
Mycobactrium piscium
Nocardia
Renibacterium salmoninarum, BKD
Choroba ryb łososiowatych, choroba nerek określana skrótem BKD(bakteryjna choroba nerek)
Zwalczana z urzędu.
Ściśle patogenna dla ryb, wewnątrz kom.
Lokalizuje się; wewnątrzkomórkowo w makrofagach, w tych komórkach fagocytujących powoli się dzieli, przebywa tam około 10 dni. Przez makrofagi roznoszona jest po całym organizmie.
Izolowane są od ryb: chorych, nosicieli oraz zakażonej ikry ryb.
W wodzie bakteria przebywa krótko, w osadach dennych do 21 dni.
Objawy chorobowe BKD:
Dotyczy głównie NEREK; powiększone i obserwujemy na nerkach ogniska martwicze. Często objawy te mylone są z PKD oraz gruźlicą.
Dodatkowo w jamie ciała obecność białych błon pseudodyfterycznych- składających się z fibroblastów, histiocytów, makrofagów, włóknika. Objawy te występują u ryb chorujących w temp wody około 10oC, w niższych temp te objawy nie występują.
Rzadko występującym objawem są duże kawerny w mm grzbietowych widoczne przy przekroju poprzecznym.
Upłynnienie tkanek w wątrobie i śledzionie- półpłynna substancja w której stwierdza się dużą ilość leukocytów.
Rozpoznanie: na podstawie objawów klinicznych, posiew długoterminowy- 6 tyg. Test ELISA.
Śnięcia są bardzo nasilone, obserwowane są od czerw do paźd, a śmiertelność wynosi 75%
Rozp różnicowe; PKD
Leczenie; trudne ze względu na wewn kom przebywanie bakterii.
Erytromycyna: w dawce 9-10g/100kg masy ryb 10 dni 1x dz
Spiramycyna 40-70mg/kg mc w dwóch dawkach dziennych.
Amoksycylina 30-40 mg/kg mc
Środki jonoforowe- ikra; kąpiel.
Mycobacteriozy
Choroby ryb starszych
Mogą chorować wszystkie gatunki ryb opisano ją u 151 gatunków.
M. piscium
Bramą wejścia jest przewód pokarmowy, skrzela, stąd dostają się do krwi i narządów wewnętrznych. Gdzie powstają charakterystyczne zmiany.
Szczególnie u rybek akwariowych.
Na powierzchni narządów wewnętrznych lokalizują się liczne drobne, szare gruzełki, miękkiej konsystencji.
W jamie ciała gromadzi się surowiczy wysięk zapalny.
W centrum gruzełka komórki ulegają martwicy, centrum gruzełka może być otoczone przez komórki, tkanki łącznej, w dalszym procesie całe gruzełki ulegają martwicy i przerostowi tkanką włóknistą. We wnętrzu mogą tworzyć się czarne guzki melaniny. Często gruzełki łączą się w większe skupiska.
W rozp różnicowym należy brać pod uwagę ichtiogrzybicę.
U ryb obserwuje się rzadziej serowacenie gruzełków i obecność komórke olbrzymich. Również rzadko występują stany zapalne.
Posiew- 4 tyg. Metoda Z-N.
Zwalczanie:
Najlepiej profilaktyka; odpowiednie zagęszczenie ryb w zbiorniku wodnym, stare ryby.
W akwarium rybki gromadzą się w kącie akwarium mają ostry grzbiet i duży brzuch.
Nocardioza
Nocardia asteroides
Objawy podobne do mykobakteriozy.
Osłabienie, apatia, brak apetytu, nerki- martwica narządu, powierzchnia staje się szorstka, konsystencja twarda. U ryb starszych dochodzi do atrofi gonad.
Choroby grzybicze
Ichtiosporydioza; narządy wewn. Kuliste plazmodia w gruzełkach grzybiczych(mik)
Brachiomycoza; Branchiomyces demigrans; skrzela, marmurkowatość skrzel.
Saprolegnioza; Saprolegnia; pleśniawka skóry i płetw. Sprzyjającym warunkiem jest niska temp, nie ma zmian w narządach wewn. Atakuje skrzela i doprowadza do uduszenia się.
U ryb wędrujących na tarło stwierdza się brak rozwoju drugorzędowych cech płciowych.