Prawo gospodarcze

wykład 06 2004-03-23 www.pure6.neostrada.pl

SPÓŁDZIELNIE

1.Cel: działalność gospodarcza, ubocznie działalność oświatowa, społeczna, kulturalna na rzecz członków i środowiska

2.Osoby tworzące: Członkami mogą być osoby fizyczne, osoby prawne, ułomne osoby prawne;

Min. 10 osób fizycznych lub 3 osoby prawne oraz przy kombinacji mieszanej min. 10 osób

Substratem w spółdzielniach są osoby. Spółdzielnie opierają się na członkostwach. Istnieje jednak zasada zmienności osobowej ( w przeciwieństwie do spółek handlowych).

3.Umowa: statut, w formie pisemnej

4,5.Rejestracja: ma znaczenie konstytutywne, bo spółdzielnie mają osobowość prawną

6.Majątek: spółdzielnia ma własność majątku , udziały są niezbywalne. Po rozwiązaniu na członka spółdzielni nie przypada żadna część.

ZMIENNY FUNDUSZ UDZIAŁOWY = WKŁAD UDZIAŁÓW + ODPISY NA FUNDUSZ

7. Prowadzenie spraw:

Zarząd - generalna klauzula kompetencyjna

Rada Nadzorcza - organ kontrolny

Zebranie przedstawicieli, Walne Zgromadzenie - organ uchwałodawczy

Zarząd może udzielić pełnomocnictwa tzw. Kierownikowi spółdzielni

8. Reprezentacja: Zarząd, zasada reprezentacji łącznej: do składania oświadczeń woli potrzebne są podpisy 2 członków zarządu lub 1 członka zarządu i prokurenta

9. Odpowiedzialność: członkowie spółdzielni nie odpowiadają za zobowiązania spółdzielni

PRZEDSTAWICIELSTWA PAŃSTWOWE

1. Cel: prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą

2. Wspólnicy: stosunek pracowniczy

3. Umowa założycielska: składa się z 2 części:

• akt założycielski nadawany przez naczelne i centralne organy administracji, które tworzą przedsiębiorstwo. Ma on na celu przekazanie majątku ( państwo przekazuje majątek przedsiębiorstwu). Są w nim wskazane organy

• statut przedsiębiorstwa - uchwala ogólne zgromadzenie pracowników na wniosek dyrektora

4. Rejestracja: konstytutywna

5. Osobowość prawna: jest wyłącznym właścicielem przekazanego majątku. Wynika z tego zasada samofinansowania.

6. Prowadzenie spraw przedsiębiorstwa: przedsiębiorstwem zarządza dyrektor ( duże uprawnienia miała rada pracownicza, z czego wynikały utrudnienia dla dyrektora)

Zarząd menagera: ustanawia się na co najmniej 3 lata ( zgodę wydaje rada pracownicza) - umowa między organem założycielskim a zarządem

7. Reprezentacja: reprezentowane przez dyrektora, powyżej 5000 zł wymagana jest reprezentacja dyrektora z zastępcą bądź pełnomocnikiem

8. Odpowiedzialność: ponosi samo przedsiębiorstwo ( pracownicy nie odpowiadają w żadne sposób za zobowiązania przedsiębiorstwa)

KOMERCJALIZACJA I PRYWATYZACJA

-Komercjalizacja - przedsiębiorstwo państwowe jest przekształcane w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa ( obowiązuje zasada sukcesji uniwersalnej praw i obowiązków)

Aktu tego dokonuje Minister Skarbu na wniosek organu założycielskiego, sejmiku wojewódzkiego, zarządcy przedsiębiorstwa bądź z inicjatywy własnej Ministra Skarbu

Ustanawiany jest zarząd przez Radę Nadzorczą. Sprawy spółki może też prowadzić menager (zarządca)

Prywatyzacja pośrednia ( kapitałowa)

sprzedawane są akcje spółki

15% pracownikom nieodpłatnie 75 % sprzedaż 10%

(obowiązkowo) ( w drodze przetargu,

rokowań, oferty publicznej)

Wszelkie prawa przechodzą na nową spółkę akcyjną (sukcesja)

-Prywatyzacja bezpośrednia - przeprowadzana przez organ założycielski działający przez pełnomocnika ds. prywatyzacji za zgodą Ministra Skarbu w drodze zarządzenia o prywatyzacji i może być na wniosek samego przedsiębiorstwa ( poprzez dyrektora bądź radę pracowniczą) lub z inicjatywy własnej.

Typy prywatyzacji:

1. sprzedaż przedsiębiorstwa - przetarg publiczne lub rokowania publiczne

2. wniesienie do spółki ( wniesienie aportem do jakiejś spółki)

do spółki pracowniczej do spółki niepracowniczej

-10% kapitału muszą objąć pracownicy

-25% kapitału otrzymują osoby zewnętrzne

W zamian za aport Skarb Państwa otrzymuje akcje.

Celem spółki pracowniczej S.A. jest stopniowe wysprzedawanie akcji Skarbu Państwa. Wyprzedaje się je w drodze oferty, przetargu lub rokowań publicznych.

Minimum 51% mają objąć pracownicy.

3. oddanie do odpłatnego korzystania ( w drodze leasingu, dzierżawy lub użytkowania)

Możliwe tylko w przypadku małych przedsiębiorstw, w których występuje max 2 mln Euro sprzedaży w poprzednim roku obrotowym i max 2 mln Euro kapitału własnego

Prawo do korzystania dostaje spółka akcyjna.

Własność tego przedsiębiorstwa pozostaje w rękach Skarbu Państwa, max 15 lat dzierżawy.

Oddanie do korzystania następuje na okres max 15 lat.

Po zapłacie wszystkich rat przedsiębiorstwo przechodzi na własność spółki. Występuje również możliwość, że spółka spłaci wcześniej raty i wtedy nastąpi przejście własności. Musi być jednak spłacona 1/3 należności.

Istnieje także możliwość zakupu po ukończeniu okresu użytkowania.

W przypadku prywatyzacji bezpośredniej przedsiębiorstwo ulega rozwiązaniu i wykreśleniu z rejestru ( w znaczeniu podmiotowym). W sensie przedmiotowym przedsiębiorstwo przechodzi na własność nabywcy lub do korzystania ( w przypadku oddania do korzystania)

Obowiązuje sukcesja uniwersalna praw i obowiązków, które przechodzą na następców prawnych, ale tylko do wartości przejętego majątku.

JEDNOSTKI BADAWCZO-ROZWOJOWE (JBR)

Zasadniczo są to państwowe jednostki organizacyjne (PJO).

1.Cel: prowadzenie badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych oraz prowadzenie produkcji aparatury i urządzeń lub wykonywanie innej działalności gospodarczej (związanej z celem naukowym)

2. Wspólnicy: stosunek pracownicy (brak wspólników)

3.Umowa:

na szczeblu centralnym - w drodze uchwały Rady Ministrów

na szczeblu resortowym - w drodze uchwały ministrów bądź centralnych urzędów

na szczeblu wojewódzkim - zarządzenie wojewody

w drodze umowy między przedsiębiorstwem za zgodą Ministra edukacji - wspólne JBR-y (występują w formie spółki z.o.o.)

4.Rejestracja: konstytutywna

5. Posiadają osobowość prawną.

6.Majątek: zasada samofinansowania- działają we własnym i imieniu i na własny rachunek

7,8. Zarządza, kieruje i reprezentuje dyrektor. Występuje organ Rada Naukowa - organ doradczy i kontrolny

9. Odpowiedzialność: sama jednostka odpowiada za swoje zobowiązania.

TOWARZYSTWA UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH

Formuła ubezpieczeń, gdzie zakład ubezpieczeń ubezpiecza swoich własnych członków na zasadzie wzajemności.

Nie są nastawione na zysk.

Rodzaje TUW:

• małe - uznane za takie przez Ministra finansów ( nie są przedsiębiorcami)

• zwykłe - prowadzą pełną działalność ubezpieczeniową, mają swój statut, który określa zasady działania zatwierdzany przez Ministra finansów w formie aktu notarialnego.

Wpisywane do rejestru (rejestracja konstytutywna)

Działa: Zarząd, Rada Nadzorcza, Walne Zgromadzenie ( wg przepisów o spółkach akcyjnych z KSH).

Sam zakład odpowiada za zobowiązania.

PRZEDSIĘBIORCY ZAGRANICZNI

Przedsiębiorstwa drobnej wytwórczości utworzone ustawą z 1992 roku, które mogą działać jako przedsiębiorstwa zagraniczne osoby fizyczne bądź prawne lub w spółce prawa cywilego lub handlowego z podmiotami polskimi.

Reprezentacja: pełnomocnik - obywatel polski, odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania.

Przedsiębiorcy zagraniczni mogą otworzyć oddziały na terenie Polski, jeżeli istnieje zasada wzajemności.

Są to ułomne osoby prawne, mają zdolność do działania poza zakładem głównym, ale tylko w zakresie działalności przedsiębiorstwa głównego.

Osoba uprawniona do reprezentowania odpowiada swoim majątkiem, ale odpowiada także zakład macierzysty - subsydiarnie.

PRZEDSTAWICIELSTWA

Nie są przedsiębiorcami, nie prowadzą działalności gospodarczej, nie są wpisywane do KRSu, działają tylko w zakresie reklamy i promocji.

Są wpisywane do ewidencji przedstawicielstw prowadzonego przez Ministerstwo Gospodarki.

STOWARZYSZENIA

Mają charakter korporacyjny.

substratem są osoby. Cele nie zarobkowe, dochody muszą służyć celowi głównemu, nie mogą być dzielone między członków.

• zwykłe - nie podlegają rejestracji

• podlegające rejestracji - stowarzyszenia osób fizycznych, minimum 15 osób, mają statut, wpisywane do rejestru: uzyskują osobowość prawną ( mogą ją też uzyskać z gminy)

Organy: Walne Zgromadzenie - organ kontrolny

Zarząd - kieruje i reprezentuje

FUNDACJE

Substrat majątkowy.

Cel: cel publiczny (społeczno-użyteczny)

Działalność gospodarcza prowadzona tylko do realizacji celu głównego.

Jeśli prowadzi działalność gospodarczą to jest wpisywana do rejestru.

Akt założycielski: akt fundacyjny ( w formie aktu notarialnego lub testamentowo; określa cel i majątek fundatora)

i statut (sporządza fundator)-siedziba, nazwa, majątek, zasady działalności, organy

Fundatorem może być osoba fizyczna, prawna, krajowa lub zagraniczna, ułomna osoba prawna.

Rejestracja: konstytutywna

Sprawy fundacji prowadzi zarząd.

Reprezentacja: zarząd

Zarząd to jedyny organ obligatoryjny. Przysługuje mu domniemanie kompetencji.

Organy nadzoru i kontroli: Rada Nadzorcza, Rada Fundatorów, Rada Konsultacyjna

Odpowiedzialność: fundacja sama odpowiada za swoje zobowiązania.

---