TEORIE EKSPRESJONIZMU:

NIEMCY

Henryk Wölfflin

• Podwójne korzenie stylu: linearyzm i malarskość z których wywodzą się opozycje :

1. płaszczyzna głębia

2. forma zamknięta otwarta

3. wielość jedność

4. jasność ciemność

• linearyzm i malarskość istnieją obiektywnie, natomiast źródła tych stylów tkwią w człowieku, są wyrazem jego widzenia świata, oraz kategorią myślenia.

Fritz Strich

• ludzkośc jest świadoma nieuchronności śmierci i pragną wieczności. Pragnienie to obejmuje dwie kategorie myślenia : skończoność nieskończoność które są ideami kultury i sztuki.

• Tutaj występują opozycje:

1. klasycyzm romantyzm

2. spokój ruch

3. jasność ciemność

Wilhelm Worringer

• Cechą sztuki ma być opozycyjność oparta na

• przesłankach historycznych - historia sztuki powstaje stopniowo od sztuki abstrakcyjnej do naturalistycznej.

• Przesłankach psychologicznych- sztuka wynika z woli a nie z umiejętności artystycznych. Każdy może być artystą.

• Przesłankach światopoglądowych - sztuka abstrakcyjna pochodzi z chęci uporządkowania chaosu, natomiast sztuka naturalistyczna ze zgody na świat i włączenia się w niego- stąd pochodzi naturalizm i styl.

• Kategorią myślenia jest opozycyjność- dualizm

• Nastawienie na historyczna prawdę a nie na rzeczywistość

Wasil Kandinsky

• Sztuka rozwija się od realizmu do abstrakcjonizmu

• Poglądy są w ciągłym rozwoju dla tego mogą one być sprzeczne

• Opozycyjne myślenie:

1. materia duch

2. forma treść

3. spoczynek ruch

4. ciemność język

5. uczucie rozum

6. subiektywizm obiektywizm

• Nie ma znaczenia jakiej formy użyje artysta -realizm jest abstrakcją

• Ważna jest nauka

• Prawdziwa sztuka powstaje z konieczności wyrażenia siebie, epoki i sztuki.

• Sztuka jest absolutna i obiektywna

• Sztuka jest wytłumaczalna, jeżeli każdy jej element jest zracjonalizowany

• Malarstwo dzieli się na:

Impresję - przeważa wrażenie z zewnątrz

Improwizację - pochodzi z podświadomości

Kompozycję - rezultat świadomego działania artysty

• Forma jest tym co materialne, subiektywne i zewnętrzne

• Zawartość jest tym co duchowe, obiektywne i wewnętrzne

• Wyróżnia się trzy etapy w rozwoju sztuki :

Początkowa - wyrosła z nastawienia praktycznego, była realistyczna.

Rozwojowa - przewagę zdobywa pierwiastek duchowy nad praktycznym -naturalistyczna sztuka.

Celem sztuki jest „ czysta sztuka”

• Natura nie należy do dzieła sztuki

P. Hatvani

• Dualizm

• Opozycje :




2. impresjonizm ekspresjonizm

3. forma treść

4. zewnętrzność wewnętrzność

5. obiektywizm subiektywizm

6. kobiecość męskość

7. statyka dynamika

8. analiza synteza




Ekspresjonizm opiera się na drugich członach opozycji:

• zanika czas i przestrzeń

• utwór staje się ruchem

• świat, materia i rzeczy to pierwiastki kobiece męską rzeczą jest je doświadczać , formować i przekształcać

• świadomość stwarza świat

• świat jest kategorią myślenia

K.Edischmid

• duch - materia to podstawowa opozycja, która się przenika

• pozostałe opozycje się wyłączają

• impresjonizm-ekspresjonizm

• myślenie-czucie

• wielość -jedność

• analiza-synteza

• psychologizm-wizyjność

• indywiduum -człowiek

---