1.Pojęcie pr admin materialnego. Ta część prawa zawiera normy ustanawiające wzajemne uprawnienia i obowiązki organów admin publicznej i podmiotów znajdujących sią na zewnątrz tej administracji zawarte w przepisach pr admin powszechnie obowiązującego.
2. konkretyzacja norm pr admin materialnego praktyce. Normy pr admin amin, materialnego mogą być konkretyzowane w drodze aktów administracyjnych np. wydanie pozwolenia na budowe, wydanie pozw na broń, zmiana nazwiska lub przez czynności materialno- techniczne nap zameldowanie pod wskazanym adresem na podstawie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, nadania numeru PESEL, rejestracja imienia. Konkretyzacja norm następuje wówczas, gdy normy pr admin nie określają wprost obowiązków adresata odsyłając do aktów stosowania prawa.
4. zakres podmiotowy pr admin materialnego. Pr materialne określa granice ingerencji administracji w para jednostki a także wyznacza zakres oczekiwań jednostki od administracji.
5. Formy organizacyjne zrzeszeń. A) partie polityczne b) stowarzyszenia c) różne organizacje zbliżone do spółek prawa cywilnego d) związki zawodowe e) spółdzielnie i ich związki f) samorządy g) związki wyznaniowe
6. Def stowarzyszenia - jest dobrowolnym samorządnym i trwałym zrzeszeniem o celach nie zarobkowych
7. Rodzaje stowarzyszeń: rejestrowe,zwykłe, związki stowarzyszeń.
8. Scharakteryzuj stowarzyszenie zwykłe. Aby je założyć wystarczą 3 osoby, regulamin. Dochody to tylko składki członkowskie. Przedm może być to samo, co w stow rejestrowych, czyli wszystko, co nie jest zabronione przez prawo.
9. Charakterystyka prawna stowarz rejestrowego. Może je założyć min 15 członków, którzy uchwalają status i wybierają komitet założycielski. Statut ma zawierać nazwę,cele, sposoby ich realizacji, teren, na którym działa siedziba. Komitet składa do sądu okręgowego wniosek o rejestracje wraz ze statutem i listą założycieli. Wniosek jest rozstrzygany w ciągu 3 mc najwyższa władza to walne zgromadzenie członków- podejmuje uchwały. Stow posiada zarząd i organ kontroli zewn. Majątek powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej działalności dochód., z majątku stowarzyszenia, ofiarności publicznej. Stowarz może prowadzić działalność gosp pod warunkiem, że dochód służy realizacji celow statutowych nie może być przeznaczony do podziału.
10. Nadzór nad stowarz. Wojewoda i starosta ( nadzór administracyjny) i sądowy. Organ nadzorujący ma prawo żądać odpisów uchwał, zebrania walnego czł ST, przegląd lokalu stowarz. Organ ten może ingerować w sytuacje prawną stow przy pomocy określonych środków nadzoru. Organ nadzoru ma prawo do występowania z odp wnioskami do organu sądowego. Główne uprawnienia to upr nadzorcze- może zakazać działalności zarz stowarz, może udzielić upomnienia na władzę stowarz , może uchylić uchwałę stowarzyszenia, rozwiązać stowarz
11. Zgromadzenie pojęcie- jest zgrupowanie, co najmniej 15 osób zwołane w celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażania stanowiska.
12 zgromadzenie publiczne:to zgromadzenie organizowane na otwartej przestrzeni dostępnej dla określonych imiennie osób.
13. Omów zawiadomienie o org zgromadzenia publicznego.: Organizator zgr musi zawiadomić organ gminy miasta wójta burmistrza, nie potrzebne jest pozwolenie. Zawiadomienie nie może wpłynąć wcześniej jak 30 dni i nie później jak3 dni przed rozpoczęciem zgr
14. Kiedy można i kto wydaje decyzje zakazującą organ zgr: organ gminy może wydać decyzje zakazującą zgr. Organizator musi taką decyzje dostać 24 godz przed rozpoczęciem zgr. Odmowa może nastąpić, gdy: jego cel lub odbycie sprzeciwiają się ustawie, naruszają ustawę karną, zagrażają życiu ludzi lub mieniu znacznych rozmiarów, godzą w prawa i wolności ludzi.
15. Omów obowiązki organizatora zgr: zawiadomienie organu gminy, odpowiada za zgodny z prawem przebieg zgr, wyznacza przewodniczącego zgr
16. Omów obowiązki i uprawnienia przewodniczącego: może rozwiązać zgr ,wezwać siły porządkowe, ma prawo do zwracania uwagi uczestnikom zgr, ma prawo do usunięci uczestnika nie podporządkowującego się
17. Uprawnienia przedstawicieli wójta burmistrza w trakcie zgr. : Osoba taka ma prawo do tego, co przewodniczący, jeżeli coś złego się dzieje a przewód nie reaguje. Może nawet rozwiązać zgr
18 pojęcie obywatelstwa: więź prawna między osobą fizyczną a państwem, z której wynikają uprawnienia i obowiązki
19. Sposoby nabycia obywatelstwa: nabycie obywatelstwa na mocy prawa ( przez urodzenie, znalezienie, repatriacje, uznanie za repatrianta), nabycie obyw na podst indywidualnego aktu administracyjnego ( nadanie obywat polskiego, uznanie za obyw polskiego). Nabycie obyw przez złożenie oświadczenia woli i jego przyjęcie przez właściwy organ ( przez dziecko, którego rodzice mają inne obywatelstwo w wieku 16 lat złożona do wojewody lub konsula, cudzoziemiec po złożeniu oświadczenia, które jest osiedlony na terytorium RP i jest w związku małżeńskim przynajmniej j przez 3 lata, małżeństwo, w którym polka utraciła obyw polskie przez małżeństwo z cudzoziemcem z małżeństwo ustało ułatwi asie jej powrót do obywatelstwa polskiego)
20. co rozumiesz przez zasade krwi i zasade ziemi przy nabyciu obywatelstwa. Zasada krwi: urodzenie się dziecka z rodziców będących obywatelami polskimi lub z rodziców z których przynajmniej jedno jest obywatelem polskim, a drugie jest nieznane bądź nieokreślone jest jego obywatelstwo lub nie posiada żadnego obywatelstwa ( zasada pochodzenia albo zasada krwi ius sanguinis), zasada ziemi: urodzenie się dziecka lub znalezienie dziecka na terytorium RP gdy oboje rodzice są nieznani lub nieokreślone jest ich obywatelstwo albo nie maja żadnego obywatelstwa ( zasada terytorialna albo prawa ziemi ius soli.
21 utrata obywatelstwa: można tylko utracić obywatelstwo na swój własny wniosek po uzyskaniu zgody prezydenta RP
22. Def cudzoziemca: jest nim każdy, kto nie posiada obywatelstwa polskiego również apatryzi
23. Warunki wyjazdu pobytu cudzoziemca na terytorium RP: posiadania ważnego paszportu, wizy( zezwolenie wydane cudzoziemcowi przez właściwy organ polski lub organy międzynarodowe uprawniające do wjazdu, przejazdu, pobytu i wyjazdu z RP), posiadanie środków finansowych niezbędnych do pokrycia kosztów wjazdu i wyjazdu, zezwolenie na wjazd do innego państwa.
24. Pojęcie wizy i rodzaje: wizy- ruch wizowy zezwolenie, akt amin stosowane na zasadzie wzajemności. Rodzaje wiz: lotniskowa, tranzytowa, zjazdowa, pobytowa, dyplomatyczna, służbowa, kurierska, dyplomatyczno - tranzytowa. Wizy wydają konsulowi.
25. Kto wydaje decyzje na zamieszkanie cudzoziemca na czas oznaczony i jakie są przesłanki jej wydania. Decyzja wydaje wojewoda, wydaje je na pobyt powyżej 3 mc maksymalnie 2 lata jest możliwość kilkakrotnego przedłużenia na kolejne 2 lata albo na rok ( cele osobiste np. kształcenie)
26. Scharakt statut uchodźcy i prawo azylu. Statut uchodźcy - wszyscy cudzoziemcy, którzy swoim państwie SA szykanowani ze względu na rasę płeć politykę, itd. Statut ten nadaje prezes ds. repatriacji uchodźców.
Azyl- schronienie ochrona. Może być polityczny terytorialny. Przesłanki: - cudzoziemiec oczekuje pomocy przed prześladowaniami np. nieposłusznie skazany, - interes RP musi być. Instytucja azylu nie jest instytucja powszechnie stosowaną każdy woli statut uchodźcy. Rodzaje azylu: polityczny, terytorialny, dyplomatyczny. Azylu może udzielić prezes urzędu do spraw repatriacji.
27. Pojęcie pobytu stałego i czasowego: pobyt stały- zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem - zamiar stałego przebywania. Pobyt czasowy- przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem
28. Co obejmuje obowiązek meldunkowy : obejmuje on właścicieli domów i kierowników schronisk itd. Poinformowania odpowiednich władz że ktoś tam przebywa. Przed upływem 48 godz. taki obowiązek ma cudzoziemiec, obowiązek zameldowania w hotelu.
29. Kto prowadzi ewidencje ludności : urząd statystyczny
30. Co to jest PESEL: jedenastocyfrowy ( data urodzenia rok, m-c, dzień ) kolejnymi numerami są liczby początkowa i końcowa. Ułatwia kontrole i informacje przepływu ludności.
31. Kto ma obowiązek posiadania dowodu osobistego: gdy kończy się 18 lat ( wyjątki gdy kończy 15 lat i nie mieszka z rodziną nie jest na jej utrzymaniu, gdy zawrze umowę o prace)
32. Kto ma prawo do posiadania dowodu osobistego? Prawo do dowodu osobistego powstaje wraz ukończeniem 13 roku życia można go otrzymać np. na uzasadniony wniosek rodziców lub opiekunów, ( gdy ma mniej niż 13 lat warunek musi być uzasadniony)
33. Ważność dowodu osobistego: wynosi 10 lat ( wyjątki osoba, która ukończyła 65 lat na jej wniosek dowód może być wydany bezterminowo. Osobie, która nie ukończyła 18 lat wydaje się na 5 lat)
34.Pojęcie i rodzaje paszportów oraz organy wydające poszczególne rodzaje paszportów. Paszport- dokument urzędowy uprawniający do przekraczania granicy i pobytu oraz poświadczeniu obywatelstwa. Rodzaje paszportów: zwykły ( wydaje wojewoda), dyplomatyczny i służbowy( wydaje je minister spraw zagranicznych), tymczasowy ( konsul)
35. Przesłanki odmowy wydania paszportu. Wydanie odmowy na wniosek sądu prowadzącemu przeciwko podmiotowi sprawy karnej i cywilnej, może to też uczynić prokurator generalny w stosunku do osoby, która popełniła przestępstwa na granicy oraz organy prowadzące postępowanie w sprawie państwa (policja,żandarmeria). Przesłanki odmowy: obligatoryjne, fakultatywne ( te osoby, które nie dopełniają ustawowych obowiązków np. służba wojskowa, podatki itp. nie maja prawa do paszportu
36. Systemy rejestracji stanu cywilnego: - do 16 wieku rejestracja kościelna,- system rejestracji świeckiej USC,- system rejestrowany przez organy kościelne pod nadzorem państwa,- system mieszany ( część kość część świecka)
37. Jakie zdarzenia podlegają rejestracji w USC: narodziny, małżeństwo, zgon.
38. Rodzaje aktów S.C. i ich charakterystyka oraz związane z nim obowiązki: Akt urodzenia - obowiązek zgłoszenia narodzin dziecka do 14 dnia , jeżeli dziecko urodziło się martwe do 3 dni. Musi być pisemne zgłoszenie urodzenia to zaświadczenie wypełnianie przez lekarza, pielęgniarkę. Kierownik przyjmuje bądź może odmówić nadania dziecku imienia, gdy jest np. ośmieszające, gdy nie pozwala odróżnić płci. Do 6 mc można dziecku zmienić imię. Akt małżeństwa- wyznaniowego sporządza się miejscu zawarcia małżeństwa. W Polsce jest 11 kościołów uprawnionych przez państwo do przekazywania oświadczeń. Jest możliwość unieważnienia aktu, jeżeli zdarzenie było niezgodne z prawdą. Akt zgonu: obowiązek zgłoszenia zgonu wynosi 3 dni( na wskutek choroby zakaźnej 24h) do zgłoszenia zgonu zobowiązany jest małżonek, dzieci lub krewni albo powinowaci, osoby mieszkające w lokalu, w którym mieszkała osoba, która zmarła, obecni przy zgonie, administratorzy. Podstawą do zgłoszenia jest karta zgonu i obowiązek zwrotu dowodu osobistego.
39. Pozycja prawna kierownika USC: kierownik gminy jest kier USC Rada gminy może powołać innego kier USC kier w czasie ceremonii w razie niedogodności może zastąpić wójt, burmistrz, prezydent.
40. Przesłanki zmiany nazwiska: może nastąpić, gdy zachodzą ważne względy:- ośmieszające i bielicując z godnością człowieka, nazwiska posiadające formę imienia, zmiana nazw na to, które posiadało się wcześniej, powrót do nazwiska, które w przeszłości się nosiło lub używało.
41. Organ właściwy w sprawie zmiany nazwisk i imion: możemy je zmienić w USC ( dawniej w starostwie) USC musi powiadomić inne urzędy o zmianie nazwiska lub imienia. Wojewoda jest organem odwoławczym od decyzji kier USC.
46.zakres regulacji pr budowlanego. Uregulowane są ustawą z 7 lipca 1994r. prawo budowlane tekst jednolity. Zgodnie z ustawą zadania admin architektoniczno budowlanej wykonują starosta, wojewoda, GINB.
47. uczestnicy procesu budowlanego. Inwestor, inspektor nadzoru inwestorskiego, projektant, kier budowy lub robót.
49. organy admin architektoniczno budowlanej i organy nadzoru budowlanego. Org adm archip. Bud: starosta- jako organ I instancji, wojewoda- jako organ wyższego stopnia w stosunku do starosty oraz organ I instancji w sprawach niektórych obiektów i robót budowlanych, główny inspektor nadzoru budowlanego. Organy nadzoru budowlanego: powiatowy inspektor nadzoru bud ( powoływany i odwoływany przez starostę) wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru bud jako kier wojewódzkiego nadzoru bud wchodzącego w skład zespolonej administracji wojewódzkiej, główny inspektor nadzoru bud- powoływany i odwoływany przez prezesa RM na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
52. kategorie dróg publicznych: publicznych drogi publicznej może kożystac każdy na zasadach określonych przepisami prawa, zgodnie z przeznaczeniem danej drogi: ze wzgl na funkcje w sieci drogowej drogi publiczne dzielą się na gr krajowe, wojewódzkie, powiatowe, gminne. Ulice leżące w ciągu tych dróg należą do tej samej kategorii co te drogi. Drogi publiczne ze wzgl na ich dostępność dzielą się na ogólnodostępne, o ograniczonej dostępności, w tym autostrady i drogi ekspresowe.
53.właściciele, zarządcy, zarządy dróg publicznych: zarządcami dróg są - krajowych: generalny dyrektor dróg krajowych i autostrad, - wojewódzkich zarząd województwa, - powiatowych zarząd powiatu, - gminnych wójt, burmistrz ( prezydent miasta). Drogi krajowe stanowia własność skarbu państwa pozostale stanowia własność właściwego samorządu, województwa powiatu lub gminy
56. wymien sposoby korzystania z wód na gruncie ustawy prawo wodne: pr wodne wyodrębnia 3 sposoby korzystania z wód; zwykłe, powszechne, szczególne
57. powszechne korzystanie z wód : dotyczy wód śródlądowych powierzchniowych wód publicznych morskich wód wewnętrznych wraz z wodami zatoki gdańskiej i wód morza terytorialnego. Korzystanie z wód służy do zaspokajania potrzeb osobistych, gosp domow lub rolnego bez stosowania urządzeń specjalnych oraz do wypoczynku i uprawiania turystyki sportow wodnych i wędkarstwa.
58. zwykłe korzystanie z wód. Oznacza że właściciel gruntu może dla zaspokojenia potrzeb własnych i gosp domowego oraz rolnego korzystać bez pozwolenia wodoprawnego z wody stanowiącej jego własność oraz z wody podziemnej znajdującej się w jego gruncie
59. szczególne korzystanie z zwód. Jest to korzystanie wykraczające poza korzystanie powszechne lub zwykłe. Wymaga ono pozwolenia wodnoprawnego np. na pobór wód podziemnych wprowadzanie ścieków do wód, dokonanie spławu drewna, wydobywanie żwiru.
60. pojęcie zakładu publicznego. Jest podstawowa jednostką organizacyjną realizująca zadania z zakresu administracji świadczącej. Celem zakładu jest bezpośrednie świadczenie usług. Przez zakład w pr admin rozumiec należy względnie samodzielną jednostkę organizacyjną wyposażoną w trwale wyodrębnione środki rzeczowe i osobowe której podstawowym celem jest ciągłe bezpośrednie świadczenie usług socjalno-kulturalnych o szczególnym znaczeniu społecznym.
62. Pojęcie władztwa zakładowego. Zakłady wyposażone zostały w określony zakres tzw władztwa zakładowego które przejawia się w prawie wydawania przez organy zakładu bądź aktów normatywnych ( np. regulamin funkcjonowania szpitala) bądź też poleceń kierowanych do użytkowników zakładu. Granice władztwa zakładowego określane są celami danego zakładu poza te granice organy nie mogą wyjść
68, - Przedsiębiorcą jest OF, OP i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której ustawa przyznaje ZP, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. P-a może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców - jest w prawie gosp ale nie w KC.
69. pojęcie działalności gospodarczej. Dz gosp jest to zarobkowa działalność wytwórcza handlowa budowlana usługowa oraz poszukiwanie rozpoznawanie i eksploatacja kopalin ze złóż a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
72. koncesje i zezwolenia w dzial gosp wykonywanie dzial gosp może się dodatkowo wiązac z obowiązkiem uzyskania przez przedsiembiorce koncesji albo wpisu do rejestru dział regulowanej. Uzyskiwania koncesji wymaga wykonywanie dział gosp w zakresie:- poszukiwania lub rozpoznawania złoż , bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz skladowania odpadów w górnictwie , - wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. - wytwarzania przetwarzania magazynowania przesyłania dystrybucji i obrotu paliwami i energią , - ochrony osób i mienia, - rozpowszechniania programów radiowych i TV, - przewozów lotniczych. Koncesją udziela się na czas oznaczony nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat chyba że przedseimbiorca wystąpi z wnioskiem na okres krótszy.
73. pojęcie bezpiecze4ństwa i porządku publicznego. Bezp publiczne to taki stan w którym ogółowi obywateli indywidualnie nieoznaczonemu żyjącemu w państwie i społeczeństwie nie grozi żadne niebezpieczeństwop i to niezależnie od tego jakie byłyby jego źródła .
74. przedmioty zajmujące się ochrona bezp i porządku publ: ochrona tego bezpieczeństwa należy do państwa , które zakreśla granice bezp i określa to co zakłóca lub może utrudniać normalne funkcjonowanie państwa . chodzi tu o niebezpieczeństwo w komunikacji ruchu drogowym wodnym w czasie katastrof, klęsk żywiołowych epidemii napadów rozbojów a więc ochronę życia zdrowia mienia obywateli i mienia społecznego . organy te to: formacje umundurowane( policja ABW straz graniczna PSP) jednostki samorządu terytorialnego ( straż miejska) policja administracyjna ( inspekcja handlowa, sanitarna) organizacje społeczne( firmy ochrony osób i mienia detektywistyczne)
75. Wymień na gruncie polskiego praw kategorie stanów nadzwyczajnych: stan wojenny, wyjątkowy, klęski żywiołowej.
76. Stan wojenny, ( kto wprowadza i kiedy): w razie zewnętrznego zagrożenia państwa, zbrojnej napaści na terytorium RP lub, gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji. Prezydent na wniosek Rady ministrów może wprowadzić stan wojenny.
77. STAN WYJATKOWY W sytuacji szczególnego zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porzšdku publicznego, w tym spowodowanego działaniami terrorystycznymi, które nie może być usunięte poprzez użycie zwykłych rodków konstytucyjnych, Rada Ministrów może podjšć uchwałę o skierowaniu do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wniosku o wprowadzenie stanu wyjštkowego.Stan taki można wprowadzic na czas nie dluzszy niż 90 dni.Przedluzenie stanu wyjatkowego może nastapic tylko raz za zgoda sejmu na czas nie dluzszy niż 60 dni.-ograniczenia praw te same co w stanie wojennym
78. Stan klęski żywiołowej- w celu zabezpieczenia skutkom klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia Rada Ministrów może wprowadzić stan klęski żywiołowej na czas oznaczony ( nie dłużej jak 30 dni)
80. Pojęcie i zakres pomocy społecznej. Jest instytucją polityki społecznej państwa mającego na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie SA one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia zasoby i możliwości. Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.
81. Przesłanki ( sytuacje) będące podstawą uzyskania pomocy społecznej: sieroctwo, bezdomność, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, przemoc w rodzinie, potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, ubóstwo, bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych prowadzenie gosp. Domowego, brak umiejętności przystosowania się do życia młodzieży opuszczające placówki wychowawcze, trudności w integracji osób, które otrzymały statut uchodźcy, trudności do przystosowania się do życia po wyjściu z więzienia, alkoholizm i narkomania, zdarzenia losowe i sytuacje kryzysowe
82. Podstawowe formy pomocy społecznej: uprawnienia do pewnych świadczeń, emerytura, renta, świadczenia, renta socjalna, zasiłek dla bezrobotnych, zasiłki okolicznościowe, świadczenia w naturze
83.podmiotyv realizujące zadania z zakresu pomocy społecznej: zadania POM społ w gminach wykonuja jednostki organizacyjne ośrodki pomocy społ a w powiatach powiatowe centra pomocy rodzinie , w województwie regionalne ośrodki polityki społecznej. Przy ministrze właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego działa Rada pomocy społecznej. Zadania z zakresu ubezpiecze3n społecznych wuykonują