1.PEDAGOGIKA SPOŁECZNA.Człowiek w zmieniającym się świecie.
red. T.Pilch, I. Lepalczyk
W rozdziale I wprowadzającym przedstawiona została geneza i rozwój p.s. poszukiwana w podręcznikach akademickich. Zostało zanalizowane kilka z nich:
„Praca oświatowa. Jej zadanie, metoda, organizacja”. Podręcznika opracowany przez Uniwersytet Ludowy im. A. Mickiewicza
Treści owego podręcznika skupiają się na:
- pracy społ. jako równoznaczna z oświatą pozaszkolną
- podstawa pracy społ. jest doświadczenie i własny dorobek polskich działaczy i badaczy
- doświadczenia i tradycje pracy oświatowej stanowią punkt wyjścia dla ukazania problemów przyszłości
Redaktorem była Radlińska.
Omawiane są szczegółowo metody popularyzacji wiedzy (org. czytelnictwa, nauczanie dorosłych, kształcenie estetyczne, kształcenie w Stowarzyszeniu Kursów dla Analfabetów. Autorzy zajmujący się instytucjami kulturalnymi przykłady czerpią przede wszystkim z placówek na Zach. Europy i w Ameryce.
2.”Badanie regionalne dziejów pracy społ i ośw.” 1948 - praca dla nauczycieli i działaczy oświatowych i badaczy” Radlińskiej
„Książka wśród ludzi”, „Oświata dorosłych, Zagadnienie-formy-pracownicy-organizacja”, skrypt „Egzamin z ped.społ. (o teorii pracy społ, oświaty dorosłych, dzieje pracy społ. i ośw.)
3.„Wprowadzenie do p.s.” Wroczyńskiego 1966
- podkreśla iż p.s. jest nauką o środow. uwarunkowaniach procesów wych. i problemów wychowania poza szkołą.
-nacisk na wychowawczą rolę szkoły i instytucji intencjonalnego środ. wych.
4. „Poradnik opiekuna społ.” 1964, podst. vademecum dla nowo powstałej w 1959 instytucji opiekunów społ.
5.”Problemy opiekuńcze. Zbiór rozpraw z ped.społ” Wroczyńskiego - tom studiów ped.
1974 „Ped.społ.” Wroczyńskiego
-metodologia pracy socjalnej i opiek.-wych.
rozbudowa aspektu hist. działań opiek. nad dziećmi i młodzieżą
„Praca oświ.Rozwój system, problematyka” 1965
- zagadnienie oświaty i wychowania dorosłych
- doświadczenia nauk psychologicznych, pedag., hist. (polskich i obcych)
„Edukacja permanentna. Problemy i perspektywy”
- ewolucja pracy ośw., ośw. pozaszkolnej, dorosłych
- nowe ujęcie koncepcji kszt. ustaw.
6.”Funkcie ped.społ.”Kamiński
- bliski poglądom Radlińskiej
- szczególna uwaga na podst. pojęcia dyscypliny
7.”Studia z ped.społ” S.Kawula
-skrypt dla studentów ped jako „pomoc w studiowaniu: ped. społ, opiek., metody badań ped., diagnostyka ped, seminarium mag.
8.”ped.społ u schyłku XX wieku” 1992 praca zbiorowa red. A. Radziewicz-Winnicki.
-wybrane zjawiska patologii społ w Polsce
W p.s. najw. pojęciem jest środ. społ - „jądro dyscypliny”. Pierwsza książka Radlińskiej „Stosunek wych. do środ. społ” 1927 - zawiera wszystkie paradygmaty ped.społ.
E. Trempała „Integracja podst. środowsk wych. a rezultaty pracy pedagog. szkoły”, „Wychowanie w środowisku szkoły”, „Wychowanie zintegrowane w środ. szkoły”
Dalsze rozdziały
„Strategie badawcze i funcje utylitarne badań w ped. społ.” +strategie bad, ped. alternet.
“Metodologia badań w p.s.”
„Diagnoza i diagnostyka w ped.społ”
2.RADLIŃSKA „Stosunek wychowawcy do środowiska społ.”
*I. R. widzi ped. społ. jak odział nauki odrębnej od socjologii wych. zbliżający się i korzystający z koncepcji polityki społ
P.s. interesują wzajemne oddziaływania wpływów środow. i przekształcających środow. sił jednostek. Gł. zagadnieniem p.s. jest kompensacja (świadomie uzupełniająca procesy selekcji społ. i biol.)
*Celem pracy wych. jest lepsze jutro, ułatwianie rozwoju, dopomaganie wzrostowi, rozbudzanie w każdej jednostce poczucia przynależności do społ. Zadaniem wychowania jest ułatwianie orientacji w chaosie życia, odnalezienia wartości które są oparciem dla nowych poczynań. Wychowawca interesuje odnajdywanie sił działalnych znanych i utajonych. Budzenie sił utajonych wymaga poszanowania człowieka, intuicji.
*Przyszłość wykuwają wychowawcy wraz z wychowankami. Pokolenie hist. składa się z różnych generacji współżyjących ze sobą, działających w tym samym czasie i nadających przez to kształt życiu kraju i epoki. Cechy wspólne tych generacji to wydarzenia bieżące i wpływy środowiska, odmienne to - różnice sił, doświadczenia, różnice potrzeb.
Z punktu widzenia historii kultury wychowanie stale poszukuje nowego kształtu dla wartości w istocie tych samych. Utrzymywanie wartości jest uwarunkowane tradycją wielowiekową mimo, że niektóre z nich są przeżytkami. Przy tworzeniu systemów polit. i wych. często wykorzystuje się wiele dawnych postulatów.
*Ogromny wpływ na przemiany duch. i społ. ma młodzież, która zawsze zaczyna od nowa, zmienia kierunek nawet w przejmowaniu dorobku. Młodzież zawsze jednak wraca do wartości przekazywanych przez wychowawców, dlatego powinni oni kształcić rozwijać ich horyzonty. Wychowawca by jego praca była skuteczna musi być: twórczą indywidualnością, musi wiedzieć co jest dobre i konieczne, z czym wiąże swoje nadzieje na przyszłość. Działalność wychow. harmonizuje pokolenia hist., przenosi ideały przez granice epoki i narodów.
*Jednostki wybitne oddziałują na najdalsze pokolenia. Przeszłość scala naród, jest źródłem wiedzy dla nowych pokoleń, kształtuje współczesność
3. PEDAGOGIKA SPOŁECZNA PYTANIA O XXI WIEK A.PRZEDSŁAWSKA,W.THEISS
I Omówiane życie i twórczość R.wroczynkiego-pedgoga społ.,historyka oświaty i współtwórcy polskiej ped społ.Kontynuator myśli Radlińskiej, współpracował ze Studium prof. UW.Wg niego prd społ to dyscyplina humanist i humanitar.skupia się na pomocy w zaspokajaniu potrzeb ludzkich,edukacja jest czynnikiem dynamizującym życie jedn. Wychowanie jest procesem społ.jest podmiotowe, czynne i demokratyczne. Podzielił poza szkolne środow wych. na: 1)naturalne(rodzina,środow.lokal) i 2)intencjonalne(placówki wychow.)
II
A)Przecławska omawia przestrzeń życia człow.-coś otwartego, tworzywo z którego powstaje środow. wych. Los człow. kształtuje się na przecięciu różnych wymiarów przestrzeni(p.fiz,społ,temporalna,symboliczna,psychol,moral,transcendencji)Przestrzeń fiz. się poszerza, pojawia się cyberprzestrzeń
Brak umiejętności wiązania przeszłości z problemami dzisiejszymi. Przyszłość nie motywuje ludzi do działania.
Ped społ. ma tworzyć takie środow. które uwzględnia syt. rozwojową współczesności oraz potrzeby, które może w przeszłości odczuwać człowiek. Musi przeciwdziałać samotności, tworzyć społ. płaszczyzny odniesienia dla jego życia.
B) T. Frąckowiak omawia kontrowersje wokół świata wartości i przeobrażeń społ.. Narodził się „człowiek ironiczny” ,który akceptuje fakt, iż wszystkie wartości są względne i podlegają rozwojowi. Ped społ musi przeciwstawiać się stagnacji, poszukiwać „innego tu i teraz”, wychodzić ku przyszłości walczyć o ludzką godność.
C)J.Wiktorowicz zajął się wielokulturowym wymiarem wychowania, które powinno zabezpieczyć specyfikę i odrębność poszczególnych narodów, nie powodując jednak izolacji. Konieczna jest wymiana, porównywanie i wzajemnie korzystanie z nowych źródeł. Wychowanie to mediator mdz. regionalizacją i globalizacją, broni jedn. przed uprzedmiotowieniem. Jego podstawowym wymiarem powinno być w społ. wielokult.. kształtowanie pozytywnego odniesienia i szacunku do wartości rdzennych, otwartości na odmienność, przezwyciężenie hist. uprzedzeń.
4.„PEDAGOGIKA SPOŁECZNA”R.WROCZYŃSKI
Badania nad wpływem środowiska na wychow. i życie człow rozpoczęły się na przełomie XIX i XX w. Termin PS wprowadził Adolf Diesterweg,RW wymienia szereg twórców współczesnej myśli ped społ (L.Krywicki, H. Radlińska, S. Karpowicz, Pestalozzi, Bergeman)
Wychowanie to proces wych. bądź jego rezultat Autor skupia się na tym pierwszym znaczeniu. W proc. wych . można wyróżnic dwa rodzaje sprzężonych wpływów występujących równocześnie tj.wpływy instst.wych oraz wpływy srodow. Wych.to planowa i celowa działalność, która daje wiadomości i możliwość dalszego rozwoju. Autor skupił się na fakcie, o rezultacie planowego wych. decydują nie tylko szczeble edukacji ale również oddziaływanie poza szkolne, które kształtuje świadomość, wzorce zachowań i postawy młodych ludzi.
Autor zajmuje się pojęciem środowiska jako zespołem czynników warunkujących i współwyznaczających procesy rozwojowe człowieka, zwraca też uwagę na jego aspekt biologiczny, geograficzny i społeczny.
.Autor skupia się na fakcie, ze nie wszystkie czynniki środowiska oddziałują na człowieka tak samo. Zależne jest to od charakteru i rodzaju tych składników. Zajmuje się też siłami oddziaływania składników środowiska. Bada rolę środow. w procesie celowej działalności wychow. oraz organizowania środow. wych.tj, planowego wyzwalania w nim bodźców rozwojowych.. Analizuje wpływy wychow. których źródłem jest środow. W zbiorowości społ. tj środowisko mają różną strukturę formalną i typy więzi. Te właściwości wpływają na funkcje wychowawcze tych zbiorowości.
5.„FUKCJE PEDAGOGIKI SPOŁ.” ALEKSANDER KAMIŃSKI
W I rozdziale autora zajął się genezą, miejscem wśród nauk i ogólną charakterystyką p.s., jej prekursorami, pojęciami
P. wyłoniła się z filozofii. Bodźcem do ukształtowania się p.s. były przemiany społ.-gosp. w XIX w. (Europa, Ameryka). Zaszło zapotrzebowanie na powstawanie instytucji opiekuńczych kompensujących braki i zapobiegających patologii w rozwijającym się świecie. Powstają też palcówki oświaty pozaszkolnej i dorosłych (biblioteki, uniwersytety powszechne i inne).
Ped.społ. jest dyscypliną kształtowaną na pograniczu teorii wych., socjologii i polityki społ. Należy do nauk praktycznych. Autor zajął się zagadnieniem funkcji ped. społ. w poszczególnych rozdziałach. Podsumowując:
- p.s. próbuje integrować naukę przez właściwy wzrost własnej specjalności, ujmować ją należy jako cząstkę rzeczywistości i patrzeć na nią jako
- ujawnianie i analizowanie tych prawidłowości w różnego rodzaju kręgach środow. i u ludzi różnych generacji w celu projektowania korekt i ulepszeń, przekształceń.
-p.s. realizowana przez instytucje i placówki usiłuje wypracować dyrektywy i techniki wychowawcze, które: zaszczepiają lub wzmacniają umiejętności wartościowania i wyboru w ramach danej kultury, propagują wzorce kultury, zachęcają do przejmowania nowych wartości i korzystania z dóbr kultury
-p.s. kompensuje wyrównuje braki środ., uruchamiających pomyślny bieg życia jednostki lub grupy
-profilaktyka
-opieka
-,mobilizacja do samodzielnego przezwyciężania swych trudności i aktywnego org. środowiskowych warunków życia
6.„PEDAGOGIKA JAKO SWOISTA NAUKA O CZŁOWIEKU” STANISŁAW KAWULA
Wychowanie pojawiło się wraz z człowiekiem, to proces i funkcja różnych dziedzin aktywności ludzkiego życia Kształt zachowań jednostki zależy od jej kontaktów z innymi ludźmi
, podczas tego procesu rozwija się kultura, wartości i normy.Zmiany w osobowości wychowanka9w sferze mentalnej, behawioralnej, duchowej) są rezultatem wychowania i społecz. relacjiK.Konarzewski nazywa W.działalnością poczas której człowiek chce zmienić drugiego człow,ludzie są adresatami, amimatorami i wykonawcami tego procesu.
Pedagog. to nauka o człowieku i jego wychowaniu, które Kawula uważa za wartościową pomoc w układaniu się ze światem. P. powinna odpowiadać wg niego na pyt. jakim może stać się człow., ma wymiar humanistyczny, jej sens powinno się realizować poprzez ludzi i dla ludzi.
Człowiek jest istotą biosocjokulturową i taka powinna być także pedagog.
Pod adresem pedegog. kierowane są zarzuty o niski poziom nauk., nienadążanie za innymi naukami o człow., brak wpływu na praktykę ośw-wych. i efekty wychowania itd. Ator uważa że wymagania stawiane pedagogice są za duże.
Pedagogowie aby spełnić oczekiwania sami muszą określić swój przedmiot badań, jego rozumienie i metody.Powszechnie uważa się że nauki pedagog. i oświata przechodzą kryzys,starają się odnaleźć własną tożsamość.Nauki o wychow. pozostały w tyle za przemianami społ i współczesnymi problemami wychow.
Praktyka wychow. wyprzedziła teorię, nie znajduje już w niej należytego oparcia. S.Wołoszyn uważa że musi nastąpić reintegracja wiedzy,P będzie nauką globalną, z równoczesnym syst. nauk o wychow.Rolę syntetyzującą pełnić będzie ped. ogólna.Wiek XX -„stulecie dziecka” był niezwykle owocny dla pedagog., pojawiło się wiele koncepcji alternatywnych przeciwstawiających się europejskiemu herbartyzmowi. Te ujęcia postulowały dynamiczne i twórcze podejście do podmiotu wzbogaciły i posunęły na przód wiedzę o wychowaniu i jego procesie. Alternatywność nie jest już wyzwaniem lecz cechą współczesnej pedagogiki.
Mimo różnych odmian ped. wg .autora powinna się jednal opierać na stałych punktach i elem. rozwojowych.
System eduk. powinien być trwale oparty na ogólnoludzkich wartościach, uczyć tolerancji dla niezależnych postaw, motywować do działania dla dobra ogółu. Cele edukacji podporządkowane doru dziecka.
7.„PEDAGOGIKA SPOŁ. JAKO DYSCYPLINA AKADEMICKA:STAN I PERSPEKTYWY.” E.MARYNOWICZ-HETKA, J.PIEKARSKI, E.CYRAŃSKA
Jest to zapis konferencji (Kongres P.S. 1995).
I część mówi o wkładzie H. Radlinskiej i Kamińskiego do p.s..
II. podstawowe pojęcia i teorie p.s. w odniesieniu do współczesności. Anna Przecławska pisze o wymaganiach dla p.s. jakie stawia rozwój cywilizacji..
Ewa Jarosz psize o przemocy wobec dzieci. Jadwiga Izdebska o szansach wych. i zagrożeniach ze strony programów TV.
Jerzy Nikitorowicz rozważa zagadnienie edukacji regionalnej i międzykulturowej oraz pracy socjalnej.
W komentarzu „Społ-ped. wymiar działania w edukacji i pracy socjalnej” E.Maryn-Hetka zwraca uwagę na dynamikę instytucji wynikającą z opozycji między tym co już utworzone a tym co jest w trakcie tworzenia. jest tak dlatego, że instytucja nie istnieje jedynie w sensie realnym, ale też wyobrażonym, symbolicznym. Podstawową kategorią dla wszystkich procesów przemian jest relacja społ. ponieważ to ludzie inicjują i tworzą przemiany placówki, instytucji. Istnieją dwie wizje społ.: wyłączająca (edukacja pełni rolę adaptacyjną , jednostki złe są spychane na margines), społ-jako wspólnota (edukacja promuje korzystne przemiany, dąży do równowagi wewn. społ. odwołując się do wspólnej tożsamości.
Na podstawie pism Radlińskiej Hetka odwołuje się do tej drugiej wizji i sądzi, że w p.s. dominują głosy domagające się pielęgnowania wielości. Dlatego do postulatów zalicza się tzw. „edukację nadziei” . Działanie - jako kluczowe pojęcie wymaga zdefiniowania istniejącej syt., rozpoznania po co podejmujemy działanie, oraz kto i jak je podejmuje.
E. Cyrańska - p.s. jako nauka widziana z wielu perspektyw jest dyscypliną otwartą.
Piekarski - etyka w badaniach
F. Adamski - Antywartości rodziny
8.PEDAGOGIKA SPOŁ.W POLSCE: MIĘDZY STAGNACJĄ A ZAANGAŻOWANIEM
E. Górnikowska-Zwolak, A. radziewicz-Winnicki, A. Czerkawski
Zapis konferencji naukowej zorg. przez katedrę P.S. Uniwersytetu Śląskiego 1997.
Zastanawiano się nad aktualną kondycją p.s. w Polsce. i możliwościami jej rozwoju.
Część I skoncentrowana jest na zagadnieniach ogólno teoret., pojęciach i problemach podstawowych.T
T.Lewicki pisał o trdycyjnych i nowych zadaniach pped.społ. oraz problemach zycia codziennego.Uważa Ps za b.szeroką dziedzinę .
T.Pilch-podkreśla że powinnością badacza i animatora środow.społ.konieczna jest racjonalna obserwacja o interwencja zgodna z zasadami humanizmu
E.MarynowiczlHetka jest zdania że problemy społ. i ludzke zachow. są związane z instytucjami społ.Aby lepiej zrozumieć te problemy należy zrozumieć instyt.
Szymanowski wykazał ze pedagog. jest z natury dyscypliną społecznie zaangażowaną.Pedagog.musi więc dostrzegać bariery rozwojowe i je likwidować
Część Iiautorzy rozważają tendencje współczesnego rynku pracy,doktryn i kierynkówe zmian wedukacji.Wysuwają wniosek ze zależność mdz.wychowaniem i ekonomią jest dwustronna i współpraca przedstawicieli obu nauk stała się konieczna.
Teresa Wilk mówi o zmniejszeniu się znaczenia edukacji, posiadanie wyższego kształcenia nie gwarantuje awansu społ.i zawodow.
Część IIIO opiece i polit społ.
Kawula- wyznacza granice ingerencji władzy, zobowiązuje pozostałe podmioty di zajęcia się tą przestrzenią i promocji sił społ w środow.
H.Gąsior postuluje zmianę kształcenia pedagogów społ. w związku z tym że zmieniła się ich rola w środow.
Autorzy podejmują problemy przemocy w rodzinie, bezdomności w strukturze pomocy społ.
Kolejne części podejmują temat m.in. temat procesu rehabilitacji, szkoły wypoczynku, ped społ. na świecie ,nowych strategii badawczych, podnoszenia świadomości zdrow, informatyki.
Cała publikacja prezentuje trendy przemian w PS, zawiera wiele informacji o wdrażanych projektach, które zmieniają obecne struktury edukacyjne.
9„POMOC W ROZWOJU DZIECKA I RODZINIE”
E.Marynowicz-Hetka
Pozycja ta to zapis badań o pomocy w rozwoju dziecku, którą ralizuje rodzina i instyt, socjal-wychow.dzielnicy
W procesie przekształcanie środow.istotną role spełnia profilaktyka wychow.,która jest nadrzędnym celem wspierającym rozwój.
PW-działalnośc związana z neutralizowaniem czynników powodujących zagrożenia dla rozwoju biolog społ kult, wykrywaniem syt. i czynników które w przyszłości mogą zaburzyć pomyślny rozwój. Przekształcanie środow. jest ideą która wyznacz sposoby pracy socjal-wych. Środow, wpływa na jedn. i na odwrót. Jednostki wpływają na siebie(idea sprzężenia zwrotnego)
Przy wspieraniu rozwoju dziecka należy ustalić elementy srodow. rodzinn. które stanowią zagrożenie.Dziecko jest postacią centralną na tle środow. rodzinn.,te dwa elem oddziałują na siebie w bezpośrednich interakcjach i pośrednio(instyt, w których przebywa dziecko)
Opisane są progi zagrożenia rozwoju biolog, społ i kult w rodzinie. To stopnie zagrożenia kumulujące negat.elem. środow. życia jedn. Wyróżniamy ostrzegawczy, zaawansowany krytyczny.
Ocena st.zagrożenia jest argumentem do podjęcia działań przekszt.,ratown,kompensac,profilakt. Można wtedy zaprojektować pomoc w odpowiednim kier.
Rodziny problem- to takie środow,w których przez pewiem okres czasu lub trwale występują syt. trudne i kłopotliwe.Mogą być spowodowane niewydolnością mater.,chorobą, nieprzystosowaniem społ(alko,narko,przestępczość,prostyt)
Instyt.ocjal-wych. - prowadzą doradztwo w zakresie planowania rodziny i wychowania
ist. do dyspozyci- w społ. osiedlowych (ośrodki społ) oddziaywanie na wszystkie sfery rozwoju jednostki
inst. wyspecjalizowane w pracy z rodzinami z problemem np. przypadkowym macierzyństwem
Inst. rpacownic socjalnych - funkcja pomocy domowej
Ins. ukierunk.na dziecko (psycholog, pedagog) - ogólne oddziaływanie na jednostkę.
należy pomagać w rozwoju biol.,społ,kult i rodzinie. Proces wpierania realizują bezpośrednio nauczyciele, wychowawcy. Pośrednio - kierownicy placówek, kadra kier.
Problemy roziny:
-praca wielozmianowa
-samotne rodzicielstwo
-wielodzietność
-opóźnienie dojrz. szkolnej
-niepow. szkolne
zab.w zachowania
wykolejenie społ
Należy stosować przed wszystkim dobrą diagnozę, profilaktykę., współpraca z rodziną
10. PEDAGOGIKA SPO ŁECZNA I PRACA SOCJALNA.Przegląd stanowisk i komentarze. Red/ Marynowicz-Hetka
Wprowadzenie Piekarski
-przedmiot ped.społ,. i pr.socj.
-stanowiska wobec odrębności i specyfiki dyscyplin zajmujących się pracą socjalną
2. Komentarze.Hetka.Koncepcja pracy społ w polskiej tradycji ped. Społ
Helena Radlińska
-nie posługiwała się pojęciem pracy socjalnej i pojęciem pracownika socj. Stosując przymiotnik „społeczny”
używa się go w znaczeniach:
-wyznaczenie celu aktywności
-określenie sposobu działania
-cel i sposób osiągania celu
Pojęcie pracy socjalnej wprowadzono zostało do ped.społ/ z zewnątrz. Najszerszy zakres poczynań społ/ wyznacza działalność - jest to aktywność systematyczna, ciągła zawierająca niezbędne cechy procesu, przewidywanie następstw i racjonalizacji.. Tym warunkom odpowiada pojęcie pracy.
Punkty widzenia pedagogiki społ:
-globalność-p.s. spożytkowuje wyniki innych nauk i urzeczywistnia syntezę wiedzy o człowieku. Jest t o zainteresowanie pełnym człowiekiem i uwzględnienie pełnych wpływów, a więc wpływu warunkó bytu, kręgu kultury na człowieka w różnych fazach jego życia, wpływu ludzi na zapewnienie bytu wartościom.. Globalnośc oznacza uwzględenienie zarówno spraw indywidualnych jaki i zbiorowych oraz dostarczanie podniet rozwojowi i usuwanie przeszkód w jej przebiegu
dynamika- to twórcze tj, aktywne i poszukujące stosunek do rzeczywistości. Podstawową kategorią jest przetwarzanie środowiska siłąmi człowieka w imię ideału
-kompensacja-głowne zagadnienie p.s.Rozumiana jest jako świadome uzupełnianie braków powstałych na drodze seleckji społ i biolog. Może stanowić dobre uzasadnienie dla podejmowanych działań wyrównujących braki indyw. I społ/
wartościowanie-normatywnosć rozptruje się w 2 wymiarach
-jako punkt odniesienia przetwarzania środ. Siłami społ. W imie ideału.
-jako uzasadnienie dla konstr. narzędzi oceny
Najw. wartości to: człowiek, naró, wychowanie, twórczość, wola , tolerancja, odpowiedzialność. Kategorie wartości zw. z wychowaniem człow. mogą stanowicr relacje dla działania społ., jakim jest rpaca socjalna
.Wartościowanie sprzyja podejmowanym wyborom, ich trafności, adekwatności.Praca socjalna wymaga wysokich kwalifikacji w tym zakresie dlatego, że dotyczy na ogół innej osoby,jej syt. i środow.Wiąże się z odpowiedzialnością za wywołane skutki.
Ped.społ. wyjaśnia mechanizmy sprzyjające projektowaniu zmian i przetwarzaniu środ.
W tym sensie zaznacza się jej wymiar edukacyjny i wychow. podejście do pracy socjalnej, a sama p.s. może być jedną z dyscyplin konstytuujących teoretyczne podstawy tego obszaru działania społ., który określamy pracą socjalną.
11. GENEZA I ROZWÓJ P.S.
RED lepalczyk, badura. bilety TWWp
Ped.społ Heleny Radlińskiej na tle myśli wychow. II RP
Ped.społ. Radlińskiej to - wzajemne oddział.wpływów środ. i rpzekszt. środ. jednostek. Poświća dużo uwagi czynnikom hamującym rozwój i środkom ich zapobiegania. (kompensacja i przetw.środ. w imię ideału.)
Kompensacja -głowne zagadnienie p.s.Rozumiana jest jako świadome uzupełnianie braków powstałych na drodze seleckji społ i biolog. Może stanowić dobre uzasadnienie dla podejmowanych działań wyrównujących braki indyw. I społ/
„gleba wzrastania” którą stanowią czynniki „niewidzialne” tkiwące w systemach wartości, aspiracjach tradycjach domu i środ.
Ważne są badania nad społ przyczynami karier szkolnych ze środowisk w depresji ekon. i kult. dziś są jużnieaktualne, tak samo jak „Stosunek wychowawcy do środ.społ” Ale tezy s ą nadal aktualne. Rozpatrujemy je w 2 aspekatch”
-pedagogiczny- R. uważała, że rozwój jest zależny od czynników bytowych i kultury, interesowała się startem szkolnym i drogą do kultury dzieci i młodzieży z szerokich kręgów społ, wsi i dzielnic robot. Ukzywałą dysproporcje ekonom, społ. i kult.Uważała je za nibezp. dla życia i rozwoju narodu.
Zajmowałą się krzwydą i dyskrymiancją dziecka i szukałą dró do zmian tego. przez palnową dział. ośw. i kult.
Uważała że warunkiem egzystencji i rozwoju narodu jest przezwyciężenie tych dysproporcji społ i kult. jej główna teza to równe szanse wykształćenia i rozwoju calego młodego pokolenia jako podst. zasady org. szkolnej.
12. PEDAGOGIKA SPOŁECZNA.Dokonania-aktualności-perspektywy
red. Kawula
arykuł A.Olubińskiego
Siły społ.jako kluczowa kategoria p.s.
siły społ (Radlińska) - zespół określonych czynników i wartości funkcj.w środowisku w postaci jednostkowych lub zbiorowych, janwych lub ukrutyvh uzdolnień wyrażajacych się w poztywnym działaniu.
U źródłem polskiej koncepcji sił społ. leżał motyw wyzwoleńczy-patriotyczny
. Zaczeło funkcjonować w :socjologii wychow.,psychol.społ., czy pracy socjalnej
Kamiński kojarzył siły z aspiracjami, ążeniami oraz postawami działaczy społ i zbiorową aktywnośćią oraz pragnieniami
Znaniecki: do analizy teorii wychow. „siły społ - oznaczenie zolności członków do wprowadzenia zmain w ustroju, względnie zapobieżenia zmianom które inni członkowie zamerzają wprowadzić”
Kojarzy siły społ z dążeniem indyw. lub zbiorowym, które wywołują zmianę lub zmianie przeciwdziała
Chałasiński-używał pojęcia sił podczas badań nad procesami upodmiotawiania klasy chłopskiej, fukcj.społ lokalnej i tworzeniem teorii wychowującej społ.
W pracy socjalnej stosuje się pojecie wzmocnienia - sposób w jaki ludzie, instyt. i społecznośc uzyskują panowanie nad swoim życiem.
Siły społ a pedagog sens środowiska wychow.
Rola pedagoga społ/ to wyszukiwanie sił ukrytych lub lub pobudzania sił mniej aktywnych i do odpowiedniego kierowania aktywności oraz energii tkwiącej w siłąch silnych. Ważny jest też typ charakteru społ (osobowść społ.) Istnieje bowiem zależnośc między środowiskiem, instytucją a osobowością.
Proces wychowania w aspekcie sił społ/ można by rozu,ieć głónie kategoriach możliwości realizacji określonych celó-wartości, jako naturalnych sił tkwiących w psychopoł. oraz społ-kult systemie danego środ.
1.PEDAGOGIKA SPOŁECZNA.Człowiek w zmieniającym się świecie.
red. T.Pilch, I. Lepalczyk Wielowymiarowa geneza zaburzeń przystosowania społecznego.L. Pytka, T.Zacharuk
Liczne teorii wyjaśniają pojawienie się i utrzymanie symptomów nieprzystosowania społ. można podzielić je na t. odwołujące się do czynn. egzogennych (wpływ śr.natur.,negat.dośw.) oraz t. cz. endogennych(niekożystne czyn. biol., psychol.)Wyjaśnienia przycz-skut., ale i wyjaś. funkcjonalne lub struk.(strukt.społ. detrmin. zj. patolog.lub do struk. osobowości).W niektórych wyjaśnienia mikro- makrospoł. W ujęciu mikro - śr. rodz., szkolne, rówieśnicze, zawodowe. Autorzy kolejno opisują rolę czynn. środowiskowych, biopsych. I sytuacyjnych, starając się wykazać, że nieprzystosowanie społeczne i jego pochodne uwikłane są w sieć rozmaitych współzależ. Bardziej o char. probabilitywnym niż determistycznym, prostoliniowym. Teza - prawdopod. nieprzystos. społ. Jest tym większe im więcej w życiu czł. Gromadzi się niekożyst. Czynn. Biopsychicznych, środowiskowych i sytuacyjnych(sytuacja pokusy). Ich szczególna kumulacja i intensywność→nieadekwatnie fukcj. w rolach społ., przejawiać postawy antagonistycznodestrukcyjne, wchodzić w konflikty i wybierać zachowania ekstremalne→negat. oceny społ., potępienie oraz izolację i wyobcowanie. W związku z tym w działalności interwencyjnej o char. społ-pedag., opiekuńczym, wychowawczym i terapeutycznym uwzględnić należy 3 typy kontroli(i jej ewentualne zaburzenia)tj. neurologiczną(typ temper., cechy organizmu), psychologiczną(osobowość, poczucie umiejscowienia kontroli)oraz społeczną(powściągi zew., normy prawne, obyczajowe itp.)
5.„FUKCJE PEDAGOGIKI SPOŁ.” ALEKSANDER KAMIŃSKI
Autor należy do zwolenników wywiadów, gdzie tylko jest to możliwe- prze konwersatoria. Przy takim postawieniu sprawy student powinien otrzymać najniezbędniejszy materiał stanowiący podłożne zajęcie konwersat., które mają zachęcać studenta do samodzielnego zdopbywania wiedzy, oraz sprzyjac samodzielnemu myśleniu przez zachęte do spostrzegania kontrowersji, dostrzegania problematyki i poprawnego jej formuowania, oraz jasnego wyrażania sądów. To konieczne min. Dzięki doborowi odpowiednich tresci oraz poprawnej terminologii, uściślonej definicji i charakterystych oraz wyeksponowaniu problematyki poruszanego tematu- otwiera pole do owocnej wymiany myścli miedzy nauczającym i uczącym się, dla właściwego „uchwycenia” danego fragmentu wuedzy oraz dla dalszej korzystnej lektury.
„F” stanowi próbeę usystematyzowanego przedstawienia ped. społ. jest właśnie takim wprowadzeniem w podstawowy zasób wiedzy z zakresu ped. społ
zarówno dla studiujacych nauki pedagogiczne i nauki społeczne na uczelniech lub indywidulanie, jak i dla wszystkich interesujących się problematyką społeczną i wychowawczą, szczególnie w dziedzinie spraw sopcjalnych i kulturowo oświatpwych, takie wstepne pozbawoine szczegółów wydaje się korzystnym startem przed ewenytualną i rozleglejsza i samodzielną penetracją literatury ped- społ.
podejmowana przez K. Tematyka:
-ped. społeczny jako nauka
-wyjasnieni podstawowych pojęć
-fundamentalne kręgi środowiska i ich problematyka społ-wych.
-wybrane inst. Opieki i pomocy w rozwoju
-metody pracy społ-wych
-przeobrarzenia w pr. socja. I kulturalnej
-społ-wych problematyka wybranych dziedzin ped. społ.
Stanowi próbe uporządkowania i usystematyzowania bardzo rozległego dorobku piśmienniczego naukowego H. Radlaińskiej.
Dodatkowa zaleta dzieła K. Jest przystepność językowa, stylistyczna, oraz wielkość wydań, dzięki czemu ksiązka jest łatwo dostępna dla studenta.
1.PEDAGOGIKA SPOŁECZNA.Człowiek w zmieniającym się świecie.
red. T.Pilch, I. Lepalczyk Wielowymiarowa geneza zaburzeń przystosowania społecznego.L. Pytka, T.Zacharuk
Liczne teorii wyjaśniają pojawienie się i utrzymanie symptomów nieprzystosowania społ. można podzielić je na t. odwołujące się do czynn. egzogennych (wpływ śr.natur.,negat.dośw.) oraz t. cz. endogennych(niekożystne czyn. biol., psychol.)Wyjaśnienia przycz-skut., ale i wyjaś. funkcjonalne lub struk.(strukt.społ. detrmin. zj. patolog.lub do struk. osobowości).W niektórych wyjaśnienia mikro- makrospoł. W ujęciu mikro - śr. rodz., szkolne, rówieśnicze, zawodowe. Autorzy kolejno opisują rolę czynn. środowiskowych, biopsych. I sytuacyjnych, starając się wykazać, że nieprzystosowanie społeczne i jego pochodne uwikłane są w sieć rozmaitych współzależ. Bardziej o char. probabilitywnym niż determistycznym, prostoliniowym. Teza - prawdopod. nieprzystos. społ. Jest tym większe im więcej w życiu czł. Gromadzi się niekożyst. Czynn. Biopsychicznych, środowiskowych i sytuacyjnych(sytuacja pokusy). Ich szczególna kumulacja i intensywność→nieadekwatnie fukcj. w rolach społ., przejawiać postawy antagonistycznodestrukcyjne, wchodzić w konflikty i wybierać zachowania ekstremalne→negat. oceny społ., potępienie oraz izolację i wyobcowanie. W związku z tym w działalności interwencyjnej o char. społ-pedag., opiekuńczym, wychowawczym i terapeutycznym uwzględnić należy 3 typy kontroli(i jej ewentualne zaburzenia)tj. neurologiczną(typ temper., cechy organizmu), psychologiczną(osobowość, poczucie umiejscowienia kontroli)oraz społeczną(powściągi zew., normy prawne, obyczajowe itp.)
PED. SPOŁECZNA JAKO DYSC. AKAD. Stan i perspekt. Człowiek jako istota psychiczna - rzecz o słabym ogniwie ped. Społ. K. Szmidt
Człow. - istota biosocjokult (rozw. biol., społ., kult.) a gdzie rozwój psychiczny, czy zawiera się w 3 pozostałych? Konsekwencje braku aspektu psych. w klasyf. sfer osobowości i rozwoju autor uważa za bardzo poważne i może utrudniać dyscyplinie twórczy rozwój, a w konsekwencji powodować swoiste wypalenie się dyscypliny, a w zasadzie ludzi ją upraw. oraz wyparcie ped. społ-ch z interesujących obszarów działań prakt. i badawczych przez przedst. innych nauk. Ped-g społ. Bogatszy o koncepcje rozwoju psych. i pomoc w tym rozwoju, mógłby zamknąć figurę wychowania. Wychowanie→”środ. Siłami ludzi”, wydaje się być dzisiaj postrzegane jako wyraz zbytniej wiary w możliwości zmiany czł. przez zmianę war. życia. Autor→twórczą dyskusję o dyscyplinie. broni→dyskryminowaniu problematyki jednostki i jej potencjału psych. sposobem→rozwij. podstaw teoret. we współpr. z psychol. różnych specjalności oraz odważniejsze i szersze stosowanie w bad. podejścia indywidualnego. Aby trwałość zmian była jak najbardziej efektywna →szyk działań wspierających rozwój: najpierw pomoc w przemianach jednostce i „chwilę potem” oddział. poprzez gr. i przekształcanie śr. społ-go.
(musza tylko chętniej sięgać do psych-gi) W ostatnich latach zaistniała szansa ścisłej współpr. pedag. społ. z psychologami twórczości nad stworzeniem nowej subdysc. naukowej - psychopedagogiki kreatywności (twórczości). Jej zasadą jest generowanie wiedzy z zakr. Pomocy jed. I gr. W tworzeniu i rozwijaniu postaw twórczych, w szczególności konstruowanie, wdrażanie i weryfikacja metod i śr-ków umożliw. Ludziom rozwijanie dyspozycji twórczych.