Coś rozpędza, centralne galaktyczne czarne dziury

Wizualizacja czarnej dziury

Wiele gigantycznych czarnych dziur w centrum galaktyki obraca się szybciej niż kiedykolwiek w historii wszechświata, i jak pokazują badania możliwe, że rozpędziły się całkiem niedawno.

 

Dr Alejo Martinez-Sansigre z University of Portsmouth i profesor Steve Rawlings z University of Oxford użyli radiowych, optycznych i rentgenowskich danych do testowania modeli teoretycznych wirowania czarnych dziur, i odnaleźli model dobrze pasujący do supermasywnych studni grawitacyjnych.

 

Korzystając z obserwacji radiowych, dwóm astronomom udało się wykonać modele czarnych dziur, wyciągających czas i przestrzeń w dwóch naprzeciw ustawionych strumieniach. Poprzez oszacowanie, jak czarne dziury zdobywają materię, mogli oni dowiedzieć się, jak szybko mogą one wirować.

 

Obserwacje dają również informacje na temat ewolucji obrotów czarnych dziur. W odległej przeszłości, jak mówią naukowcy, praktycznie wszystkie obracały się bardzo powoli, podczas gdy obecnie niektóre z nich osiągają bardzo wysokie obroty. Uśredniając kręcą się teraz szybciej niż kiedykolwiek wcześniej.

 

To pierwszy raz, gdy udało się opisać tak dokładnie ewolucję prędkości wirowania czarnych dziur. Wyniki badań sugerują, że dziury pochłaniające materię wirują powoli a te, które łączą się z innymi zaczynają wirować bardzo szybko.

"Ruch wirowy czarnych dziur może powiedzieć wiele na temat ich powstania. Nasze wyniki sugerują, że w ostatnim czasie duża część z najbardziej masywnych czarnych dziur jakoś się rozpędza", mówi Doktor Martinez-Sansigre.

"Prawdopodobnym wyjaśnieniem jest to, że połączyły się z innymi czarnymi dziurami o podobnej masie, co jest naprawdę spektakularnym wydarzeniem, a końcowym produktem takiego połączenia jest szybciej obracająca się czarna dziura".

Jeszcze w tym dziesięcioleciu, zespół ma nadzieję potwierdzić teorię o tym, że te czarne dziury rozpędziły się stosunkowo niedawno.

"Z tak dużą ilością kolizji, oczekujemy, że będzie istniało kosmiczne tło fal grawitacyjnych, coś co zmieni okresy impulsów fal radiowych, które odbieramy z pozostałości masywnych gwiazd znanych jako pulsary," mówi profesor Rawlings.

"Jeśli mamy rację, ta zmiana powinna być wykryta przez Square Kilometre Array, gigantyczne obserwatorium radiowe, które ma rozpocząć działalność w 2019 roku."

---