Zapoznanie się z programem nauczania.
Podział związków nieorganicznych:
Kwasy
Kwas solny HCL - chlorki (1-wartościowy)
Kwas siarkowy 4 H2SO4 - siarczany (2-wartościowy)
Kwas siarkowy IV H2SO3 - siarczan VI (2-wartościowy)
Kwas siarkowodorowy H2S - siarczki (2-wartościowy)
Kwas fosforowy H3PO4 - fosforany (3-wartościowy)
Kwas węglowy H2CO3 - węglany (2-wartościowy)
Kwas azotowy V HNO3 - azotany V
Kwas azotowy III HNO2 - azotany III (3-wartościowy)
Kwas bromowodorowy HBr - bromki
Kwas jodowodorowy HI - jodki
Kwas fluorowodorowy HF - fluorki
Wartościowości reszty kwasowej bierze się od ilości wodoru w kwasie.
Sole - zbudowane są z metalu i reszty kwasowej, wzór Me R
Siarczan VI glinu 2Al2(SO4)3 - 4 atomy Al, atomów siarki, 24 atomy tlenu
Węglan wapnia CaCO3 - jeśli jest równa wartościowość to nic się nie pisze(CA-1 atom wapnia,C-jednen atom węgla,O-3 atomy tlenu)
Chlorek cynku ZnCl2
Azotan III magnezu Mg(NO2)2
Siarczan IV sodu Na2SO3
Siarczek glinu 2Al2S3
Fosforan glinu AlPO4
Budowa wodorotlenków wzór: Me+OH(zawsze jednowartościowe)
Wodorotlenek sodu Na OH
Wodorotlenek glinu Al OH - Al(OH)3
Wodorotlenek wapnia Ca OH - Ca(OH)2
Budowa układu okresowego
Grupy (numer grupy określa liczbę elektronów walencyjnych na ostatniej powłoce)
Okresy - poziome (numer okresu mówi o ilości powłok elektronowych)
Liczba atomowa - łączna liczba elektronów, liczba protonów
Liczba neutronów= masa atomowa - liczba atomowa
Powłoki elektronowe: 2n2
K - 2 elektrony (maksymalnie)
L - 8 elektronów (e-)
M - 18 elektronów
N - 32 elektronów
O - 50 elektronów
P - 72 elektrony
Q - 98 elektronów
Podaj dane z układu okresowego dla pierwiastków: (w liczeniu przedostatnia liczba to dopełnienie wartości brakującej do wyniku liczby atomowej ,a ostatnia to nr grupy)
Glin Al - gr.3, liczba elektronów walencyjnych 3, borowce, liczba elektronów 13, masa 27, neutronów 14, okres 3, K2L8M1
Siarka S - grupa 6, 6 elektronów walencyjnych, tlenowce, liczba elektronów 16, liczba atomowa 16, liczba protonów 16, masa 32 u, 16 neutronów, 3 powłoki K2L8M6, niemetal
Sód Na - grupa 1, 1 elektron walencyjny, litowce, liczba elektronów 11, liczba atomowa 11, liczba protonów 11, masa 23, neutronów 12, 3 okresy, K2L8M1
Krzem Si - 4 elektrony walencyjne, grupa 4, węglowce, liczba elektronów 14, liczba atomowa 14, liczba protonów 14, masa 28, 14 neutronów, 3 powłoki K2L8M4, niemetal
Jod I - grupa 7, 7 elektronów walencyjnych, fluorowce, liczba elektronów 53, liczba atomowa 53, liczba protonów 53, masa 127, niemetale, neutronów 74, 5 powłok K2L8M18N18O7
Obliczanie masy cząsteczkowej:
Kwas siarkowy VI H2SO4 - MH2 4= 1*2+32+16*4=2+32+64=98
Al2(SO4)3 - 27*2+32*3+16*12=54+96+192=342
Fosforan sodu Na3Po4 - 23*3+31+16*4=69+64+31=164
Węglan żelaza III Fe2(CO3)3 - 56*2+12*3+16*9=112+36+144=292
Węglan glinu Al2(CO3)3 - 27*2+12*3+16*9=54+36+144=234
Azotan V magnezu Mg(NO3)2 - 24+14*2+16*6=24+28+96=148
Obliczanie zawartości procentowej poszczególnych atomów w związkach chemicznych:
H2SO4 H- 98 - 100% x= 100*2/98=2,04%(do drugiego miejsca po przecinku)
2 - x%
S - x=100*32/98=1600/49=32,65%
O - x=100*64/98=65,30%
2,04%+32,65%+65,30%=99,99%
Węglan potasu K2CO3= 32*2+12+16*3=78+12+48=138
K - x=78*100/138=56,52%
C - x=100*12/138=8,69%
O - x=48*100/138=34,78%
8,69%+56,52%+34,78%=99,99%
Fosforan magnezu Mg3(PO4)2 = 24*3+31*2+16*8=72+62+128=262
Mg - x=72*100/262=27,48%
P - x=6000/262=22,90%
O - x=12800/262=48,85%
27,48%+22,90%+48,85%=99,23%
Dysocjacja jonowa, reakcje jonowe
Dysocjacja kwasów
Kwas fosforowy H3PO4 →3H+ + SO42- (ilość plusów i minusów to wartościowość)
Kwas siarkowy VI H2SO4 → H+ + SO42-
Kwas azotowy V HNO3 → H+ + NO3-
Dysocjacja wodorotlenków (z grupą OH)
Wodorotlenek magnezu Mg(OH)2 → Mg2+ + 2OH-
Wodorotlenek glinu Al(OH)3 → Al3+ + 3OH-
Wodorotlenek sodu NaOH → Na+ + OH-
Dysocjacja soli
Siarczan VI glinu Al2(SO4)3 →2Al3+ + 3SO42-
Fosforan V wapnia Ca3(PO4)2 → 3Ca2+ + 2PO43-
Chlorek glinu AlCl3 → Al3+ + 3Cl-
Siarczek potasu K2S → 2K+ + S2-
Reakcje zobojętniania
Wodorotlenek + kwas = sól + woda
Wodorotlenek magnezu
Mg(OH)2 + 2HCl → MgCl2 + 2H2O
Mg2+ + 2OH- + 2H+ + 2Cl- → Mg2+ + 2Cl- + 2H2O
2OH- + 2H+ → 2H2O /:2
OH- + H+ → H2O
Wodorotlenek glinu
2Al(OH)3 + 3H2S →Al2S3 + 6H2O
2Al3+ + 6OH- + 6H+ + 3S2- → 2Al3+ + 3S2- + 6H2O
6OH- + 6H+ → 6H2O /:6
OH- + H+ → H2O
Zn(OH)2 + 2HNO3 → Zn(NO3)2 + 2H2O
Zn2+ + 2OH- + 2H+ + 2NO3- → Zn2+ + 2NO3- + 2H2O
2OH- + 2H+ → 2H2O /:2
OH- + H+ → H2O
Wodorotlenek wapnia
3Ca(OH)2 + 2H3PO4 → Ca3(PO4)2 + 6H2O
3Ca2+ + 6OH- + 6H+ + 2PO43- → 3Ca2++ 2PO43- + 6H2O
6OH- + 6H+ → 6H2O /:6
OH- + H+ → H2O
Ca(OH)2 + H2SO4 → CaSO4 + 2H2O
Ca2+ + 2OH- + 2H+ SO42- → Ca2+ + SO42- + 2H2O
2OH- + 2H+ → 2H2O /:2
OH- + H+ → H2O
3NaOH + H3PO4 → Na3PO4 + 3H2O
3Na+ + 3OH- + 3H+ + PO43- → 3Na+ + PO43- + 3H2O
3OH- + 3H+ → 3H2O /:3
OH- + H+ → H2O
Ca(OH)2+ H2S → CaS + 2H2O
Ca2+ + 2OH- + 2H+ + S2- → Ca2+ + S2+ + 2H2O
2OH- + 2H+ → 2H2O /:2
OH- + H+ → H2O
2KOH + H2S → K2S + 2H2O
2K+ + OH- + 2H+ + S2- → 2K+ + S2- + 2H2O
2OH- + 2H+ → 2H2O /:2
OH- + H+ → H2O
2Al(OH)3 + 3H2S → Al2S3 + 6H2O
2Al3+ + 6OH- + 6H+ 3S2- → 2Al3+ 3S2- + 6H2O
6OH- + 6H+ → 6H2O /:6
OH- + H+ → H2O