Kredyt w rachunku bieżącym
Kredyt udzielony w rachunku bieżącym należy obecnie do najbardziej rozpowszechnionych form finansowania przez bank działalności przedsiębiorstw.
Zadłużenie występuje w postaci salda debetowego (ujemnego) rachunku bieżącego kredytobiorcy. Powstaje ono w wyniku dyspozycji płatniczych, realizowanych w ciężar tego rachunku. Wpływy na rachunek bieżący zmniejszają zadłużenie.
W tej grupie przedsiębiorstwo ma możliwość skorzystania z dwojakiego rodzaju kredytów, w postaci kredytu otwartego lub kredytu kasowego.
Udzielenie kredytu otwartego umożliwia przedsiębiorstwu spowodowanie salda debetowego na jego rachunku bankowym, a więc firma upoważniona jest do wydawania zleceń płatniczych, które bank zobowiązuje się wykonywać do wysokości przyznanego kredytu. Korzystna dla przedsiębiorstwa jest sytuacja, w której bank dopuszcza możliwość przekroczenia limitu przyznanego kredytu, jednakże należy wówczas liczyć się z pobieraniem wyższych odsetek.
Podobny charakter ma kredyt kasowy (płatniczy, przejściowy), który umożliwia przedsiębiorstwu pobieranie z rachunku bieżącego kwoty przekraczającej pokrycie na tym rachunku. Kredyt ten udzielany jest w związku z przejściowym brakiem środków, a zatem umożliwia zachowanie bieżącej płynności finansowej przedsiębiorstwa. Umożliwienie pokrycia bieżących płatności powoduje przejściowe powstanie salda debetowego rachunku bieżącego, musi być jednak ono automatycznie zlikwidowane z najbliższych wpływów. Ta forma współpracy z bankiem umożliwia przedsiębiorstwu terminowe regulowanie zobowiązań, bez potrzeby ubiegania się każdorazowo o przyznanie kredytu.
Ogólnie można stwierdzić, iż kredytowanie w rachunku bieżącym jest usługą korzystną dla przedsiębiorstwa, bowiem uproszczenie prac manipulacyjnych w banku, pozwala na elastyczne kredytowanie w zależności od sytuacji płatniczej kredytobiorcy - przedsiębiorstwa.
Tabela
Modelowe różnice między kredytem a pożyczką
Wyszczególnienie |
Kredyt |
Pożyczka |
Przepisy regulujące |
prawo bankowe, kodeks cywilny |
kodeks cywilny |
Przedmiot umowy |
środki pieniężne |
środki pieniężne lub rzeczy |
Forma udostępniania |
oddanie środków pieniężnych do czasowej dyspozycji |
przeniesienie własności przedmiotu pożyczki |
Udzielający |
bank |
osoba posiadająca zdolność do czynności prawnych |
Forma umowy |
zawsze w formie pisemnej |
w formie ustnej lub pisemnej |
Cel wykorzystania |
najczęściej ściśle określony |
dowolny |
Oprocentowanie |
z reguły występuje |
nie zawsze jest konieczne |
Źródło: E. Gostomski, M. Penczar, B. Lepczyński, A. Barembruch, Pośrednictwo kredytowe w Polsce - podręcznik dla praktyków, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2007, s.30
J.Grzywacz, Współpraca przedsiębiorstwa z bankiem, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2006, s. 162
Tamże, s.163