14 Rodzaje produkcji:

a) jednostkowa- należy starać się tak opracować proces aby dany przedmiot obrabia jak najmniejszym kosztem nie stosując narzędzi i oprzyżądowania specjalnego posługując się wyposażeniem uniwersalnym. Odbędzie się to kosztem zwiększenia czasu na przygotowanie i zakończenie a nawet i pracę maszyn, ale będzie bardziej opłacalne niż projektowanie i wykonanie uchwytu specjalnego. Występują tutaj w durzym stopniu operacje ręczne ( trasowanie , gwintowanie, usuwanie zadziorów) , które wpływają nz czas trwania obróbki. Mała ilość wykonywanych wyrobów, prosta technologia, koszt przygotowania produkcji b.niski a koszt jednostki produkcji b.wysoki.

b) seryjna-stosuje się tu oprzyżądowanie specjalne w zależności od wielkości serii, które będzie mniej lub bardziej złożone. Liczba operacji znacznie się zwiększa, stosuje się obrabiarki uniwersalne i specjalizowane. Obróbka ręzna jest ograniczona do minimum Średnia ilość wykonywanych wyrobów, okresowe uruchamianie serii i okres. zmiana przedmiotów na obrabiarkach. Koszt przygotowania produkcji wysoki, koszt jednostki produkcji niski.

c) masowa- obrabiarki specjalizowane i obrabiarki oraz urz. specjalne .Durza ilość wykonywanych wyrobów. Ciągła produkcja przez znaczny okres czasu. Przyrządy ,uchwyty i narzędzia złożone do pracy w cyklu automatycznym, szczegółowe opracowanie procesu technologicznego ,koszt przygotownia produkcji b. wysoki, koszt jednostki produkcji b.niski

16 Elementy montażu

Istnieją różne metody montażu , które umożliwiają otrzymanie wymiarów montażowych o określonej tolerancji. Metody te, w zależności od wielkości produkcji, organizacji i wyposażenia technologicznego zakładu, mogą być następujące: montaż z całkowitą zamiennością, z zastosowaniem selekcji, z zastosowaniem kompensacji, z indywidualnym dopasowaniem składanych elementów.

Montaż z całkowitą zamiennością

Montaż z całkowitą zamiennością polega na składaniu jednostek montażo­wych z takich elementów, które mogą być dowolne, lecz wykonane wg założonych wymiarów i innych wymagań. Otrzymana w ten sposób jed­nostka montażowa powinna wykazywać właściwe działanie bez żadnych poprawek. Montaż z całkowitą (zwaną także pełną) zamiennością wymaga dokładnego wykonania, jednak w granicach założonych wymagań poszczególnych elementów składanych w jednostki montażowe. Powoduje to znaczne zacieśnienie tolerancji wymiarów poszczególnych części, i ogniw łańcuchów wymiarowych, a przez to wpływa na wzrost kosztów produk­cyjnych. Metodę montażu z całkowitą zamiennością stosuje się w produk­cji wielkoseryjnej i masowej.

Montaż z zastosowaniem selekcji

Montaż selekcyjny polega na tym, że założoną tolerancję wymiaru wyni­kowego uzyskuje się przez odpowiednie kojarzenie elementów podzielo­nych na grupy selekcyjne o węższych tolerancjach. Sam montaż w zasa­dzie nie różni się od montażu z całkowitą zamiennością. Oprócz tego, że pracownik musi zwracać większą uwagę na dobór części z odpowiednich grup. Podział na grupy selekcyjne oraz odpowiednie znakowanie powinny poprzedzać montaż i powinny być dokonane przez DKJ (dział kontroli ja­kości) na podstawie instrukcji opracowanej przez technologa.

Montaż z zastosowaniem kompensacji

Montaż z zastosowaniem kompensacji polega na tym, że wymaganą do­kładność wymiaru wynikowego uzyskuje się za pomocą wprowadzenia do konstrukcji danej jednostki montażowej elementu kompensacyjnego, umożliwiającego uzyskanie żądanego wymiaru w pewnych określonych granicach. W praktyce stosuje się kompensatory nieciągłe, jak podkładki, tulejki dystansowe itp., oraz kompensatory ciągłe, do których zalicza się śruby, kliny itp. Montaż z zastosowaniem kompensacji, która w tym przy­padku jest kompensacją konstrukcyjną, stosuje się przede wszystkim w produkcji seryjnej.

Montaż z indywidualnym dopasowywaniem składanych elementów

Montaż z indywidualnym dopasowywaniem składanych elementów polega na tym, że wymaganą tolerancję wymiaru wynikowego osiąga się przez zmiany wymiaru jednego, z góry określonego ogniwa łańcucha wymiaro­wego, za pomocą szlifowania, toczenia, piłowania, skrobania itp. Przy sto­sowaniu takiego montażu należy na ogniwie kompensującym przewidzieć odpowiedni naddatek umożliwiający, nawet przy najmniej korzystnym zbiegu odchyłek wymiarów składowych, dokonanie odpowiedniej obróbki. Jest to tzw. kompensacja technologiczna. Do wad montażu z indywidual­nym dopasowywaniem, stosowanym w produkcji małoseryjnej i jednost­kowej, należy zaliczyć jego dużą pracochłonność oraz konieczność zatrud­nienia pracowników o wysokich kwalifikacjach.

17. Formy organizacyjne montażu

Organizacja montażu zależy przede wszystkim od wielkości produkcji oraz rodzaju wytwarzanych wyrobów. W ogólnym przypadku rozróżnia się na­stępujące podstawowe formy montażu: stacjonarny i potokowy.

a) Montaż stacjonarny

Montaż stacjonarny jest dokonywany na jednym stanowisku bez przesu­wania montowanego wyrobu (jednostki montażowej). Wszystkie potrzebne elementy , podzespoły i zespoły są dostarczane w wymaganej ilości na stanowiska robocze. Istnieją 2 odmiany montażu stacjonarnego Pierwsza odznacza się tzw.. zasadą koncentracji operacji , kiedy operacje montażu zwykle składają się z licznych zabiegów i czynności. Zwany jest także jednobrygadowym i stosuje się w prod. jednostkowej i małoseryjnej. Odm. druga chartka. się zas .zróżnicowania operacji, montaż podzespołów i zespołów wykonuje kilka brygad równocześnie, a montaż ogólny oddzielna brygada. Wyst. w prod. seryjnej.

b) Montaż potokowy ( przepływowy)-stos. w prod. wielkoseryjnej i masowej. Odznacza się on tym, że jest podzielony na wiele operacji , z których każda jest wykonywana na odrębnym stanowisku po czym podzespół , zespół lub wyrób jest przenoszony na następne stanowisko. Rozróżnia się nast. odmiany mon. potok: skoncentrowany i zróżnicowany. M. skoncentrowany jest stosowany wtedy gdy do zmontowania wyrobu finalnego wystarczy tylko jedna linia potokowa . Ma on zastosowanie przy wyrobach małych o prostej konstrukcji.

M. zróżnicowany jest stosowany wtedy gdy do zmontowania wyrobu finalnego jest konieczne zastosowanie kilku linii potokowych. Wtedy każdy zespół jest montowany na odrębnej linii potokowej. Zmontowane zespoły są dostarczane na odpowiednie stanowiska linii potokowej ostatecznego montażu wyrobu.

Dość często spotyka się kombinowaną odmianę montażu potokowego zróżnicowanego . Jest to tzw.mon. stacjonarno-potokowy zróżnicowany. Polega on na tym , że niektóre zespoły montowane są stacjonarnie a pozostałe potokowo. Stos. przy niezbyt dużych seriach i o znacznej masie.

Montaż potokowy przymusowy — kiedy ruch przenośnika (np. taśmy), a tym samym montowanej na nim jednostki, odbywa się za pomocą me­chanicznych urządzeń napędowych. Ta forma montażu odznacza się pełną synchronizacją pracy na stanowiskach montażowych wzdłuż linii poto­kowej.

- Podział montażu potokowego w zależności od rodzaju ruchu przenoś­nika (taśmy)

Montaż potokowy okresowy (taktowy) występuje wówczas, gdy przesuw przenośnika (taśmy) następuje w sposób przymusowy w równomiernych odstępach czasu, W celu zapewnienia prawidłowego przebiegu takiego montażu muszą być zachowane następujące warunki:

• podział na operacje wykonywane na poszczególnych stanowiskach
  musi być zgodny z kolejnością procesu technologicznego montażu,

• synchronizacja i rytmiczność pracy muszą być zgodne z harmonogra­mem na wszystkich stanowiskach montażowych,

• montaż podzespołów i zespołów na wszystkich bocznych liniach
  i przyległych stanowiskach, obsługujących montaż ruchowy, musi być
  zsynchronizowany z główną linią montażową.

Takt montażu T jest zależny od różnicy czasu pracy całej zmiany i czasu niezbędnego na obsługę stanowisk roboczych i przewidziane przerwy

- Podział montażu potokowego w zależności od liczby montowanych wy­robów

Najczęstszą formą montażu potokowego jest montaż indywidualny. Na taśmie jest montowany tylko jeden wyrób. Taki montaż jest stosowany w produkcji wielkoseryjnej i masowej.

Istnieje, również montaż potokowy grupowy. Na przenośniku (taśmie) montuje się kilka podobnych wyrobów produkowanych w małych seriach. Urządzenia przenośnika (taśmy) oraz wyposażenie stanowisk pracy mają charakter uniwersalny i mają warunki umożliwiające szybkie przezbrajanie przenośnika (taśmy). Jest to jednak z podstawowych form montażu potokowego wyrobów produkowanych w małych seriach.

---