Wykład 3
06.11.2010
Antropologia - filozofia człowieka
Nowożytna koncepcja człowieka.
Jean Paul Sartre - laureat nagrody Nobla, której nie przyjął.
Człowiek nie jest tym, kim jest w tej chwili, ale tym, kim może się stać (ja się ciągle staję, a nie jestem).
Karol Wojtyła: człowiek konstytuuje się poprzez swoje czyny.
Człowiek jest skazany na wolność - ogranicza tę wolność tylko wolność drugiego człowieka.
Hierarchia: monolog (nie ma dyskusji, bez wchodzenia na poziom innej osoby), dyskurs, dialog.
Emanuel Munie
Nikt nie jest sam, moja wolność może być realizowana tylko wśród innych. Człowiek jest osobą. Człowiek będzie sądzony nie tylko za własne czyny, ale także za czyny będące wynikiem dzieła, które rozpoczniemy. Człowiek to ciemna strona płomienia (PINK FLOYD). Nikt nie jest samotną wyspą, człowiek jest jednością duszy i ciała.
Jeżeli przyjmiemy jakąś definicję, to mogą z tego wynikać bardzo poważne konsekwencje.
Determinizm nie ważne, co zrobisz, bo i tak wszystko jest zapisane w gwiazdach; ja na nic nie mam wpływu (idąc do wróżki zwalniamy się z wszelkiej odpowiedzialności)
Indeterminizm mam wybór, jestem wolny, mam wolną wolę.
Człowiek jest istotą godną - różni się od zwierząt; mamy samoświadomość (krowa jest krową, ale nie wie, że jest krową - nie ma samoświadomości). Każde działanie człowieka jest nakierowane na dobro. Norma nie zabijaj (również przykazanie Boże) - ale zawsze jest jakieś ale - jeśli się bronisz, masz prawo zabić. Nie ma normy ogólnoobowiązującej. Istnieje hierarchia wartości. I za wartość stojącą najwyżej jesteśmy w stanie poświęcić wartości stojące niżej. Czy jest więc jedna najwyższa wartość dla wszystkich ludzi? Może życie, chociaż też nie, bo co z zamachowcami samobójcami?
Spór pomiędzy tym, czy byt jest jednorodny, czy różnorodny.
Spinoza - jest tylko jeden byt i tym bytem jest Bóg. Wszystko jest emanacją Boga, my jesteśmy częścią Boga.
Leibnitz - bytów jest nieskończenie wiele.
Koncepcja materialistyczna człowiek się składa z materii
Koncepcja spirytualistyczna człowiek jest tylko duchem
Po środku człowiek jest połączeniem ducha i materii
Mortalizm człowiek jest śmiertelny (żyje, umiera i koniec historii)
Immortalizm człowiek jest nieśmiertelny (jakoś inaczej żyje dalej)
Kiedy człowiek umiera, dusza z ciałem się rozdziela.
Kwestia miejsca i roli człowieka we wszechświecie - czy człowiek we wszechświecie jest sam?
Kwestia światów możliwych
Teoria strzałki czasu
Teoria wielkiego wbuchu i wielkiego wybuchu
Czy świadomość jest jedynie wytworem kory mózgowej, czy jest elementem konstruktywnym człowieka?
Czy bez świadomości byłbym tym, kim jestem?
Ze świadomością jest związane zagadnienie wolności. Człowiek może dokonywać wyborów, ma wolną wolę, wolność bywa jednak ograniczana.
Koncepcje umowy społecznej:
Hobsa człowiek jest zły i część jego wolności powinno się ograniczyć
Jean Jacob Rousseau człowiek jest dobry i sam poświęca część swojej osobowości.
Wolność jest zawsze ograniczona / koncesjonowana.
Wprowadzenie do filozofii
Prof. dr hab. Wojciech Słomski
Semestr 1
- 2 -