ĆWICZENIA 2 - MATERIAŁY
Plastydy - cechy wspólne
otoczka - 2 błony różniące się strukturą i stopniem przepuszczalności- macierz (matriks, stroma), ziarna skrobi- rybosomy 70S- plastoglobule - osmofilne, nieobłonione ciała. Zawierają plastochinony, karotenoidy, kw. tłuszcze wit. K, E- fitoferrytyna - kompleks żelazo-proteinowy (do budowy tylakoidów), nietoksyczna forma zapasowa Fe- nukleoidy (od 1 do kilkudziesięciu)
FORMY PLASTYDÓW
Proplastydy - ameboidalnie poruszające się wyjściowe formy plastydów, w tk. merystematycznych, różnicują się w funkcjonalne plastydy
Etioplasty -przejściowe stadium rozwoju chloroplastów, przy braku światła (rośliny etiolowane).
- Ciało prolamellarne (mat do budowy błon)
- Protochlorofilid (żółty barwnik prekursor chlorofilu)
Leukoplasty - niegromadzące mat. zapasowych
- niezdolne do fotosyntezy, uczestniczą w syntezie monoterpenów i kwasów tłuszczowych (wosk epikutykularny)
- brak rybosomów (zanikają podczas biogenezy), barwników, tylakoidów, uboga struktura wewnątrzbłoniasta), plastoglobule, obszary nukeidopodobne
- plastydy tkanek stałych (w epidermie i jej wytworach, w kom kory pierwotnej
łodygi i korzenia, gruczoły wydzielające olejki eteryczne, tk spichrzowe-bielmo)
Leukoplasty - gromadzące mat. zapasowe
amyloplasty elajoplasty proteinoplasty
akumulacja skrobi synteza i magazynowanie jako amorficzne lub
tłuszczów krystaliczne inkluzje
proteinowe w tk korzeni,
w organach spichrzowych gł. u wątrobowców liści, pąków, bulw ziemniaka
(w bulwach, korzeniach, i 1-liściennych. Funkcje spichrzowe, źródło
nasionach) protein do syntezy błon,
aktywność utleniająca
Chromoplasty - plastydy zawierające karotenoidy
- nieaktywne fotosyntetycznie, brak chlorofilu
- powstają na drodze przekształceń z dojrzałych plastydów lub z proplastydów
- występują w żółknących liściach, płatkach korony, owocach
Podział
Chromoplasty globularne - karotenoidy występują w plastoglobulach, np liście tytoniu, pietruszki, płatki tulipana
Chromoplasty błoniaste - barwniki występują w rozbudowanym systemie bezchlorofilowych błon, powstających z wpukleń wewnętrznej błony otoczki, np. narcyz, dynia, pomidory, owoce papryki
Chromoplasty tubularne - barwniki gromadzone są w wydłużonych, nierozgałęzionych tubulach, np. owoce papryki, róży, płatki kwiatów
Chromoplasty krystaliczne - karotenoidy skupiają się wewnątrz błon powstałych po degradacji tylakoidów w formie krystalicznej (kryształy, płytki, igiełki, formy śrubowe, np marchew, pomidory, liścienie ogórków.
Co świadczy o endosymbiozie
1. Mitochondria i chloroplasty mają rozmiary zbliżone do bakterii
2. M. i ch. mają swoje własne DNA, podobne do bakteryjnego a nie jądrowego,
m. in :
cząsteczki DNA są koliste
Brak histonów
3. Namnażają się przez podział - podobnie do bakterii, a nie przez mitozę. Nowe
m. i ch. nie są tworzone w wyniku działania genów jądrowych.
4. Rybosomy u m. i ch. są typu bakteryjnego (podjednostki 30S i 50S) a nie
eukariotycznego (40S i 60S)
5. Błona zewnętrzna m. i ch. przypomina błonę kom. eukariotycznej, wewnętrzna błonę bakterii
6. Wiele antybiotyków działających na bakterie, działa także na m. i ch. Blokując
w nich syntezę białek, ale nie ma takiego wpływu na funkcjonowanie genów
jądrowych.
Plastydy niektórych protistów wciąż mają delikatną ścianę komórkową
Materiały zapasowe
SKROBIA - AMYLOPLASTY
BIAŁKO - PROTEINOPLASTY
TŁUSZCZE - ELAJOPLASTY
AMYLOPLASTY - specjalizacja w kierunku syntezy skrobi zapasowej
*(lub inulina w wakuoli, hemicelulozy w śc. komórkowej, tam gdzie brak skrobi)
SKROBIA (C6H12O5)n- polisacharyd, monomer MALTOZA (2 cz. α-D-glukopiranozy) wiązania α 1,4 i α 1,6 o-glikozydowe
Skrobia asymilacyjna - systetyzowana w chloroplastach, enzymatycznie hydrolizowana do maltozy i transportowana do miejsc gromadzenia (miękisz spichrzowy)
Skrobia zapasowa - syntetyzowana i magazynowana w organach spichrzowych
Amylopektyna - 70%
-nierozpuszczalna w wodzie
-cząsteczki mają rozgałęzienia połączone
z łańcuchem głównym α 1,6 o-glikozydowym
-barwi się płynem Lugola na czerwono
Amyloza 30%
-rozpuszczalna w wodzie
-łańcuchy nierozgałęzione (α 1,4 o-glikozydowym)
-zwinięte śrubowato
-barwi się płynem Lugola na niebiesko