Jonogram - Badanie to wykonuje się, aby rozpoznać zaburzenie równowagi wodno-elektrolitowej organizmu.
Elektrolity - są atomami lub cząsteczkami posiadającymi ładunek elektryczny, znajdującymi się w tkankach organizmu i we krwi w formie rozpuszczonych soli. Uczestniczą w transporcie składników odżywczych do komórek i usuwaniu z nich produktów przemiany materii. Utrzymują prawidłową równowagę wodną i stabilizują pH płynów ustrojowych.
Asymetria jonowa - pomiędzy komórką a środowiskiem (płynem pozakomórkowym) i stałość składu jonowego komórki ma ważne znaczenie fizjologiczne dla zabezpieczenia normalnego przebiegu rozmaitych procesów w komórce, np. dla podtrzymania różnic potencjałów na błonach, regulacji wielu procesów enzymatycznych.
Potas - w znacznym stopniu nasyca wodą komórki. Jeśli płyn opływający komórki zawiera zbyt wiele potasu, napięcie spada powodując osłabienie przepływu substancji oczyszczających lub bodźców nerwowych. Wtedy bardzo szybko daje o sobie znać serce albo pojawiają się dolegliwości nerwowe.
Braki i niedobór potasu:
- znużenie i bóle głowy;
- nerwowość i problemy ze snem;
- zakłócenia rytmu serca;
- dolegliwości mięśniowe;
- zaparcie, skurcze jelit;
- suchość skóry, trądzik;
- wydłużony czas gojenia ran;
- omdlenia.
Na co wpływa potas:
- gospodarka wodna organizmu;
- funkcjonowanie i zaopatrzenie komórek;
- nastrój i przenoszenie bodźców nerwowych;
- działanie mięśni.
Hipokaliemia < 3,5 mEq/l ( niski poziom)
Objawy:
- Apatia,
- osłabienie siły mięśniowej,
- parestezje,
- tężyczka,
- niedrożność porażenna
Objawy w EKG:
- obniżenie fali T,
- obecność fali U,
- obniżenie ST
- Zaburzenia rytmu: tachykardia - migotanie komór
Hiperkaliemia > 5,5 mEq/l ( wysoki poziom)
Objawy:
- Osłabienie siły mięsniowej,
- porażenia,
- parestezje
Objawy w EKG:
- wysoki, wąski załamek T,
- wydłużenie odcinka PR,
- szeroki zespół QRS
- Zaburzenia rytmu: bradykardia zatokowa, blok przedsionkowo-komorowy, asystolia
Sód - jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Większość osób przyjmuje w diecie wystarczająco dużo sodu. Organizm zużywa potrzebną ilość, a nadmiar jest wydalany przez nerki z moczem, tak aby utrzymać stężenie sodu w bardzo wąskich granicach. 135 - 145 mmol/l (mEq/l)
Hiponatremii < 135 mmol/l (mEq/l)
- osłabienie,
- dezorientację,
- apatię,
hipernatremii, > 145 mmol/l (mEq/l)
- pragnienie,
- zmniejszone wydalanie moczu,
- skurcze mięśni lub rozdrażnienie.
Pobieranie próbki:
Nieprawidłowy sposób pobrania, przechowywania i przygotowania próbki krwi do badania może spowodować, że poziom będzie fałszywie podwyższony. Poziom może wzrastać na skutek: wielokrotnego zaciskania pięści przed pobraniem krwi, zbyt szybkiego lub zbyt wolnego wypływu krwi z żyły (komórki krwi mogą ulec uszkodzeniu), czy w wyniku za długiego transportowania próbki do laboratorium. Czasami, jeśli próbka krwi zostanie pobrana do probówki z antykoagulantem może to znacznie zawyżyć wynik. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących sposobu pobrania próbki lekarz może zlecić powtórzenie badania, zanim rozpocznie leczenie.