"Ferdydurke” Gombrowicza jako rzecz o formie.
Gombrowicz w swojej twórczości, wiele razy zajmował się tematem formy, rozumianej jako wszelkie sposoby wyrażania siebie, gesty czyny, mówienie, decyzje, postawa, styl i sposób bycia; czyli jest to ogólna postawa wobec życia i kształt, jaki przyjmuje człowiek wobec reszty świata
Forma jest to sposób kontaktowania się z innymi ludźmi; forma jest wymagana, aby zaistnieć w niej w świadomości innych ludzi; tworzy się dopiero w kontakcie z innymi, jest nienaturalnym dla człowieka, bo jest narzucania z zewnątrz i fałszuje prawdziwą naturę danej osoby; jest maską, za którą kryje się prawdziwy człowiek; jest jednak niezbędna w kontaktach między ludzkich, bo trzeba przyjąć jakąś konkretną formę, która będzie dla innej osoby zrozumiała, będzie do niego docierać; ponieważ człowiek żyje w społeczeństwie, jest skazany na formę, nie może od niej uciec, bo ucieknie również od ludzi;
To wiąże się z rozważaniem nad dojrzałością, bądź niedojrzałością człowieka; dziecko, niedojrzałe, nie przyjęło jeszcze konkretnej formy, jego przeżycia, uczucia i treść psychiczna nie skrystalizowały się jeszcze w jasno odbieralną formę; dopiero człowiek dojrzały przyjmuje konkretną formę, która umożliwia innym ludziom przekazanie własnego ja tak, że będą oni mogli ją zrozumieć
Teraz jak to wygląda w "Ferdydurke"; narrator (i główny bohater) wyraźnie pokazuje nam, że poszukuje formy, aby dostać się do świata dorosłych; wie, że jest ona konieczna, aby tam zaistnieć; natomiast uważa, że forma nie jest najlepszym sposobem pokazywania siebie, bo zakłamuje zawsze jakąś część natury człowieka; Także wyraźnie jest pokazane automatyczne przyjmowanie przez ludzi formy, jaka w danej chwili jest oczekiwana od danej osoby: np. gdy do pokoju Józia wchodzi jego były belfer Pimka, ten automatycznie zaczyna zachowywać się jak uczniak, chociaż ma już 30 lat; czyli forma narzuca ludziom sposób zachowania;
Poza tym występuje też sprawa narzucania własnej formy innym (walka na miny Miętus-Syfon), człowiek stara się przejąć nad kimś kontrolę przez narzucanie formy
Forma jest również źródłem cierpień, wynikających z ograniczenia przez drugiego człowieka, jego wyobrażeniu o nas, formy w jakiej nas widzi, która na kreuje w jego świadomości i jednocześnie właśnie ogranicza;
Oczywiście autor pokazuje, że przed formą nie ma ucieczki, i jej próba przez głównego bohatera oczywiście się nie udaje;
Nazwy dla formy są tu dwie: pupa dla formy zdziecinniałej i gęba dla wszystkich innych form: zachowań, stylów bycia, obyczajów;