Wydział Inżynierii Lądowej |
Dzień/godz. Poniedziałek 8.00-11.00 |
Nr zespołu
4 |
|
|
Data 28.10.2008 |
|
|
Nazwisko i imię:
|
Ocena z przygotowania |
Ocena z sprawozdania |
Ocena końcowa |
Prowadzący: Dr E. Auguściuk
|
|
SPRAWOZDANIE Z FIZYKI EKSPERYMENTALNEJ
Temat: Drgania proste harmoniczne: wahadło rewersyjne i wahadło torsyjne
1.Wstęp teoretyczny:
Jednym z najczęściej występujących w przyrodzie zjawisk jest zjawisko drgań. Zasadniczą cechą drgań jest ich okresowość. Rozróżniamy dwa podstawowe rodzaje ruchu drgającego:
-gdy w równych odstępach czasu powtarza się regularnie ten sam ciąg identycznych stanów układu-drgania niegasnące.
-gdy okresowo powtarzają się podobne ciągi stanów układu, lecz wartość maksymalnego wychylenia z położenia równowagi maleje-drgania gasnące.
Bryła sztywna umieszczona w polu siły ciężkości i zawieszona na stałej poziomej osi, nie przechodzącej przez jej środek ciężkości, tworzy tzw. Grawitacyjne wahadło fizyczne.
Wahadło fizyczne torsyjne.
W wahadle grawitacyjnym moment kierujący wytwarza siła ciężkości. W wahadle torsyjnym powoduje go siła sprężystości pochodząca od skręconego pręta lub innego ciała sprężystego. Po odkształceniu ciała sprężystego o kąt „a” od położenia równowagi powstają w nim drgania pod wpływem momentu siły skręcającej: M=-Da zwracającego ciało zawsze do położenia równowagi. Współczynnik proporcjonalności D, podobnie jak w przypadku wahadła grawitacyjnego, nazywamy momentem kierującym. Równanie ruchu ma więc postać analogiczną jak dla wahadła grawitacyjnego, a zatem i wzór na okres wyraża się tym samym wzorem.
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie modułu sprężystości oraz wartości przyspieszenia ziemskiego.
1.Wyznaczenie modułu sprężystości za pomocą wahadła torsyjnego.
Zmierzenie średnicy pręta z dokładnością
0.01 cm:
-0.30cm
-0.29cm
-0.28cm
-0.30cm
-0.30cm
-0.29cm
-0.30cm
-0.28cm
-0.31cm
-średnia wartość-0,30
0,01 cm
Zmierzenie długości zredukowanej L=103.9cm
0.1cm
Obliczenie okresu drgań
z „obciążeniem wstępnym” (waga dwóch ciężarków wynosiła 1163g
1g, średnica ciężarka = 86
0,1 mm) na podstawie wzoru:
Obliczenie okresu drgań
z obciążeniem (waga czterech ciężarków wynosiła 2326g
2g średnica ciężarka = 86
0,1 mm) na podstawie wzoru:
Współczynnik sprężystości G wyznaczamy ze wzoru;
gdzie:
r- promień pręta
R- promień ciężarka
d- odległość sztyftów od pręta
m- masa ciężarków
L- długość zredukowana
rsr= 0,0030
0,0001 m
R= 0,0430
0,0001 m
dsr= 0,1301
0,0001m
m=0,581
0,001kg
L=1,039
0,001m
Obliczenie błędu z różniczki logarytmicznej.
Obliczenia zostały wykonane w programie „Mathcad”
Obliczanie pochodnych po każdej zmiennej
wartość modułu sztywności w
Niepewności pomiarowe
Sumowanie wartości pochodnych po podstawieniu wartości zmiennych
błąd bezwzględny
błąd względny w %
Wartość modułu sztywności wynosi 1,934 x 109
. Wartość tablicowa dla stali to 8,15 x 1010
. Niepoprawność otrzymanego wyniku może wynikać eksploatacji urządzeń wykorzystanych do pomiaru danych wielkość, a także brak wprawy i nie uwaga mierzących wielkości potrzebnych do wyznaczenia modułu sprężystości.
2. Wyznaczenie przyspieszenia ziemskiego ”g” przy pomocy wahadła rewersyjnego.
Ze wzoru :
Gdzie:
L- długość zredukowana (między osiami) w metrach
T- okres wahadła w sekundach
L=0,826
0,001m
T=1,81
0,01s
g = 9,95
Sporządzenie wykresu T0(x) i T(x) :
t0 czas 20 wahnięć [s] |
Odl od osi[cm] |
t0' czas 20 wahnięć po zmianie osi[s] |
35,47 |
44 |
34,22 |
35,94 |
47 |
34,5 |
35,97 |
50 |
35,25 |
36,22 |
53 |
36,35 |
36,6 |
56 |
37,69 |
37,06 |
59 |
38,47 |
37,37 |
62 |
39,37 |
37,75 |
65 |
40,5 |
37,88 |
68 |
41,97 |
38,41 |
71 |
43,28 |
38,65 |
74 |
44,97 |
38,72 |
77 |
46,53 |
39,19 |
80 |
48,53 |
39,94 |
83 |
50,82 |
39,65 |
86 |
51,85 |
Wykresy przecinają się w punkcie (53;36.22) pierwsza współrzędna określa okres 20 wahnięć wahadła, druga odległość ciężarka od osi.
Wyznaczenie błędu metodą różniczki logarytmicznej
Po podstawieniu:
Wnioski:
Wartość tablicowa przyspieszenia ziemskiego wynosi 9.81
. Obliczona wartość niestety nie mieści się ona w wyznaczonym przez nas przedziale. Nie poprawność otrzymanego wyniku spowodowana mogła być wieloma czynnikami: wyeksploatowanym wahadłem, nie uwagą mierzących dane wielkości potrzebne do obliczenia szukanej wartości „g”, brak doświadczenia i nieuwaga mierzących.