Wybór między styropianem a wełną
Dariusz Jędrzejewski
2004-02-17, ostatnia aktualizacja 2001-06-26 12:30
Wełna mineralna i styropian to najbardziej rozpowszechnione materiały izolacyjne stosowane w budownictwie. Można je w wielu przypadkach używać wymiennie, ale nie zawsze.
Zalecenia stosowania wełny lub styropianu wynikają przede wszystkim z różnic własności obu materiałów lub sposobu montażu. W większości przypadków producenci (i normy) dopuszczają wykorzystanie obu materiałów wymiennie, ale praktyka budowlana często to weryfikuje.
Gdzie wełna mineralna...
Reklamy google
Wełna powstaje w wyniku rozwłókniania roztopionego szkła lub innego materiału pochodzenia mineralnego. Włókna są formowane, prasowane i przycinane.
Wytwarza się z nich różnej grubości, gęstości i wytrzymałości płyty, maty i otuliny. Mają one współczynnik przewodzenia ciepła 0,036-0,038 W/mK.
Wełna jest materiałem paroprzepuszczalnym. Nie jest jednak całkowicie odporna na działanie wody: jej trwałe oddziaływanie powoduje nadmierne zawilgocenie i jej uszkodzenie. Dlatego bardzo ważne jest przechowywanie wełny w suchym i zadaszonym miejscu, a w czasie transportu zwrócenie uwagi na szczelność zapakowania. Wełna jest niepalna i nie rozprzestrzenia ognia.
Płyty oraz maty z wełny szklanej i mineralnej są podstawowym materiałem izolacji termicznej w budownictwie drewnianym. Wykorzystywane są zarówno w starych tradycyjnych systemach, jak i nowych, w technologii lekkiego szkieletu drewnianego.
Wełnę stosuje się przede wszystkim w miejscach, gdzie wykorzystana będzie jej paroprzepuszczalność i całkowita niepalność. Dlatego izoluje się nią wszystkie przegrody zewnętrzne ścian i dachu oraz stropy i ściany wewnętrzne (tu wykorzystuje się dodatkowo jej własności tłumienia hałasu).
Płyty z wełny powinny być też używane do izolacji ścian zewnętrznych budynków stawianych z materiałów o zwiększonej dyfuzyjności pary wodnej, np. z betonu komórkowego. Wełna zdaje też egzamin na ścianach zbudowanych z ceramiki porowatej (Poroton, Porotherm) i tradycyjnych pustaków ceramicznych.
Do tynkowania ścian ocieplonych wełną można używać tylko tynków czysto mineralnych lub krzemoorganicznych.
Płyty z wełny mineralnej stosowane są też do ocieplania starych budynków, których ściany muszą mieć możliwość "oddychania".
Z kolei grube maty, 20-25 cm grubości, z luźnej wełny mineralnej są najbardziej popularnym materiałem izolacji międzykrokwiowej dachów spadzistych. Wełna jest również jedynym materiałem zalecanym do izolacji termicznej przewodów kominowych.
...a gdzie styropian
Styropian powstaje w wyniku spieniania granulatu polistyrenowego w podwyższonej temperaturze i pod działaniem pary wodnej. Proces ostatecznego spieniania, zwany blokowaniem, zachodzi w dużych formach, a efektem są potężne bloki polistyrenowe, które następnie są przycinane do wymiarów płyt.
Doskonała izolacyjność cieplna w połączeniu z niewielką chłonnością wody, stosunkowo dużą wytrzymałością i niewielkim ciężarem sprawiły, że od 50 lat wyroby izolacyjne ze styropianu cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem.
Jest kilka odmian styropianu o różnej gęstości i wytrzymałości. Związany z nimi jest współczynnik przewodzenia ciepła, który waha się w granicach 0,03-0,04 W/mK.
Styropian jest materiałem palnym, ale w procesie produkcyjnym wzbogacany jest o specjalne substancje, dzięki którym zapalony nie podtrzymuje płomienia i gaśnie. Jest jednak nieodporny na wysoką temperaturę. Mięknie i traci swoje właściwości już w temperaturze 70 st. C. Niszczą go też substancje zawierające rozpuszczalniki organiczne.
Styropian jest stosowany ze względu na mało skomplikowany montaż eliminujący błędy wykonawcze, małe obciążenia powierzchni przy dużej sztywności oraz małą wrażliwość na oddziaływanie wody.
Z tych względów styropian jest powszechnie używany do termomodernizacji ścian budynków już istniejących. Jest pod tym względem materiałem uniwersalnym. Można go stosować zarówno w niskim budownictwie jednorodzinnym, jak i w wielokondygnacyjnych blokach mieszkalnych.
W nowym budownictwie stosowany jest przede wszystkim do izolacji termicznych ścian z lanego betonu, których struktura ogranicza dyfuzję pary wodnej, nie ma więc potrzeby stosowania materiału otwartego dyfuzyjnie (np. wełny). Często w takich przypadkach stosowana jest izolacja styropianowa na zewnętrznej i wewnętrznej stronie betonowej ściany.
Łatwość montażu bez potrzeby dodatkowych mocowań sprawiła, że styropian jest używany do izolacji ścian szczelinowych, gdzie warstwa konstrukcyjna muru, np. z pustaków, jest oddzielona od muru osłonowego z cegły szczeliną powietrzną. Najprostszą metodą jest wkładanie płyt styropianowych w szczelinę w trakcie wznoszenia ściany.
Miejsca zagrożone wystąpieniem mostków termicznych (miejsc, którymi ucieka ciepło), czyli wieńce i nadproża także najlepiej zaizolować termicznie styropianem. Z podobnego względu izoluje się styropianem płyty balkonowe i tarasowe.
Odmiany styropianu o dużej wytrzymałości służą do izolacji betonowych płyt podłogowych, fundamentowych i tarasowych posadowionych na gruncie. Są też używane do izolacji termicznej ścian znajdujących się pod ziemią, a więc fundamentów i piwnic oraz do izolacji betonowych stropów międzykondygnacyjnych wewnątrz pomieszczeń. Kształtkami styropianowymi lub płaskimi płytami izoluje się też dachy spadziste.
Ponadto płyty styropianowe o specjalnie ukształtowanej powierzchni są izolacją i podkładem pod instalacje wodnego ogrzewania podłogowego.