24. techniki pracy szkolnej Celestyna Freinet
Szkoła tradycyjna koncentruje swoją uwagę na materiale nauczania, a jej organizacja wymaga podporządkowania się programom nauczania. Szkoła francuska skupia się głównie na dziecku - przyszłym członku społeczeństwa. Opiera się na rozwijaniu umiejętności ucznia poprzez wykorzystanie jego zainteresowań. To założenie warunkuje dobór środków, narzędzi i technik, które pozwolą uczniowi na udział w kształtowaniu własnej osobowości.
Jako konsekwencję tego założenia Freinet zamiast tradycyjnych lekcji i wiedzy "podręcznikowej" wprowadza nowe metody, formy i techniki w pracy szkolnej:
Swobodne teksty dzieci i gazetkę szkolną
Różnorodne formy ekspresji jako formę wychowania estetycznego.
Korespondencję międzyszkolną
"Doświadczenia poszukujące" jako podstawę do możliwie najbardziej samodzielnej pracy uczniów w zakresie matematyki, przyrody.
25. dualizm kształcenia i życia z perspektywy pragmatystów
Dewey odrzucił te koncepcje filozoficzne, które w wyjaśnianiu rzeczywistości odwoływały się do założeń metafizycznych (np. uznających istnienie idealnego świata idei). Twierdził, że tego typu myślenie prowadzi do dualizmu, dzielącego rzeczywistość na dwa światy: konceptualny i materialny, co w konsekwencji prowadziło do rozdźwięku pomiędzy teorią i praktyką. Pedagogiczną konsekwencją dualistycznego podejścia było konstruowanie programu nauczania, w którym pierwszeństwo przyznawano przedmiotom o najwyższym stopniu abstrakcji. Uczniowie powinni więc przede wszystkim zdobyć umiejętności symboliczne (czytanie, pisanie, arytmetyka), co miało umożliwić studiowanie poszczególnych przedmiotów będących odzwierciedleniem wiedzy akademickiej (historia, geografia, matematyka, biologia, fizyka...). Wiedza ucznia miała być zorganizowana w sposób dedukcyjny: od ogółu praw i teorii do szczegółów - faktów i zdarzeń. Taka formalna edukacja, odwołująca się nie tyle do świata doświadczanego, ile przede wszystkim do operacji poznawczych na rzeczywistości symbolicznej (na symbolicznych reprezentacjach świata), oddalała się coraz bardziej od doświadczeń dziecka i stawała się coraz bardziej abstrakcyjna, prowadząc do oddzielenia szkoły od życia i społeczeństwa.
Odrzucając filozofię dualistyczną, Dewey postawił w centrum zainteresowań doświadczenie. Pojęcie doświadczenia wiązało ze sobą intelekt i działanie, myśl i życie. Doświadczenie można ująć w kategoriach interakcji jednostki (organizmu) ze środowiskiem. W tym sensie wiedzę zdobywa się przede wszystkim przez doświadczenie - dzięki interakcjom z otoczeniem, a nie poprzez operacje poznawcze na symbolicznych reprezentacjach świata. Doświadczenie nie jest więc biernym doznaniem, bierną recepcją, lecz jego cechą jest interakcja.
26.Doświadczenie w pedagogice pragmatyzmu
doświadczenie-stoi w centrum zainteresowania ped. pragmatyzmu; interakcja jednostki (organizmu) ze środowiskiem; wiedzę zdobywa się przede wszystkim przez nie, dzięki interakcjom z otoczeniem; nie jest biernym doznaniem lecz jego cechą jest interakcja; nastawienie eksperymentalne-uczeń może zrozumieć prawa życia dzięki doświadczeniu; uczenie się przez doświadczenie dzięki rozwiązywaniu problemów powoduje , ze edukacja jest procesem, w trakcie którego następuje ciągłe rekonstruowanie doświadczeń- pogłębianie doświadczeń poprzednich i dostarczanie nowych.
edukacja- jest procesem opierającym się na rozwiązywaniu problemów wynikających z doświadczenia-interakcji jednostki ze środowiskiem naturalnym i społecznym oraz procesem rekonstrukcji doświadczenia( proces dydaktyczny tak zaplanowany aby uczniowie mogli w jego trakcie zdobyć doświadczenia porównywalne do tych które były udziałem minionych pokoleń, dzięki którym owe pokolenia wypracowały wiedzę leżącą u podstaw współczesnego dorobku cywilizacyjno-kulturowego ludzkości).
rozwój- taka rekonstrukcja doświadczeń, dzięki której uzyskuje się kontrolę nad następnymi doświadczeniami
27. Krytyka stopni formalnych w nauczaniu
stopnie formalne- sformułowane przez Herbarta ; jest to 5 kolejnych etapów : przygotowanie, podanie, porównanie, uogólnienie i zastosowanie;
Teorię stopni formalnych Herbarta krytykuje Dewey (pedagogika pragmatyzmu).
Według teorii Herbarta każde nauczanie musi przejść przez następujące etapy: przygotowania, podania, porównania, uogólnienia i zastosowania. Zdaniem Deweya „stopnie formalne wskazują punkty, przez które powinien przejść nauczyciel przygotowujący się do prowadzenia lekcji, natomiast nie powinny one wyznaczać biegu nauczania. Czynienie bowiem z punktów, które nauczyciel powinien koniecznie uwzględnić, stałych kolejnych etapów toku lekcji, jest narzucaniem logicznego schematu umysłu nauczyciela, który już przedmiot rozumie, umysłowi ucznia, który usiłuje dopiero przedmiot zrozumieć.” Zdaniem Deweya struktura nauczania powinna odpowiadać strukturze myślenia jako rozwiązywania problemów, którą nazwał „pełnym aktem myślenia”. Ów „pełny akt myślenia” składał się z pięciu etapów:
1) odczucia trudności, czyli pojawienia się problemu,
2) wykrycia trudności i jej określenia, czyli zidentyfikowania i zdefiniowania problemu,
3) nasuwania się przypuszczalnego rozwiązania, czyli badania problemu,
4) wyprowadzania przez rozumowanie wniosków z przypuszczalnego rozwiązania, czyli konstruowania hipotezy wstępnej,
5) dalszych obserwacji i eksperymentów prowadzących do przyjęcia lub odrzucenia przypuszczalnego rozwiązania, czyli testowania hipotezy w działaniu.