Proces można interpretować na wiele sposobów i na wielu płaszczyznach: religijnej, filozoficznej, egzystencjalnej. Spróbujemy zastanowić się nad kilkoma możliwościami.
Proces można interpretować jako powieść o zniewoleniu człowieka przez panujące prawo, tradycje, zwyczaje. Ludzie są bezsilni wobec społeczeństwa, jeśli chcą wyłamać się spod przyjętych norm. Tę wersję interpretacji powieści nasuwa sytuacja samego pisarza, nie potrafiącego odnaleźć się w życiu. Małżeństwo postrzegane jako przymus, praca zawodowa ograniczająca wolność twórczą były dla Kafki trudne do zniesienia. Z kolei otoczenie nie akceptowało jego modelu życia. Podobnie Józef K. nie mógł zrozumieć obowiązującego, absurdalnego prawa. Buntując się przeciwko zasadom panującym w jego świecie, bohater powieści skazał się na potępienie i śmierć.
W kolejnej próbie interpretacji powieści podkreślić należy samotność bohatera. Józef K. jest samotny, mieszka w wynajętym mieszkaniu. Prawdopodobnie nie ma bliskiej rodziny. Poznajemy jedynie jego wuja Karola, który opiekował się Józefem, gdy był on dzieckiem. Bohater nie lubi swojego dawnego opiekuna, a ten nie przejmuje się procesem Józefa, jedynie wpływem jaki może mieć cała sprawa na los rodziny. Jako człowiek samotny, pozbawiony wsparcia rodziny i bliskich przyjaciół Józef K. jest całkowicie bezbronny wobec panującego prawa.
Świat, w którym żyje Józef K. ma cechy ustroju totalitarnego. Państwa totalitarne powstały już po śmierci Kafki, lecz pisarz zetknął się z pewną namiastką totalitaryzmu - z niezwykle rozbudowanym aparatem biurokratycznym, charakterystycznym dla Monarchii Austro-Węgierskiej. Przepisy dotyczyły prawie wszystkich dziedzin życia, w biurach pracowały rzesze urzędników wielu szczebli, a załatwienie nawet drobnej sprawy wymagało od przeciętnego obywatela cierpliwości i czasu. Kafka sam pracował w firmie ubezpieczeniowej i dokładnie orientował się, jak trudne może być dla petenta przebrnięcie przez biurokratyczny gąszcz. Podobnie w powieści Józef K. napotyka funkcjonariuszy niskiego szczebla, którzy aresztując go, nie znają sprawy, bo nie leży to w ich kompetencjach. Natomiast dotarcie do wyższych instancji jest niemożliwe. Z drugiej strony biura sądu (czyli Urzędu) mieszczą się właściwie wszędzie, co świadezy o całkowitym zdominowaniu mieszkańców miasta przez biurokrację. Przepisy i prawo reprezentowane przez nie, są bezduszne, traktują człowieka jak przedmiot. Ludzie nie mają możliwości odwołania się od wydanych wyroków (czyli decyzji urzędniczych). Przedstawiciele władzy w imię prawa skazują na śmierć, nie dopuszezając podejrzanych do obrony. Jest to jedna z totalitarnych cech ustroju, który ogranicza wolność człowieka. Celem jego jest przejęcie całkowitej kontroli nad jednostką zmienioną w pozbawionego godności niewolnika. Wobec ludzi niezadowolonych lub nie chcących się podporządkować, władza stosuje represje: absurdalne oskarżenia i procesy, tortury, karę śmierci. Kontrolę nad społeczeństwem zapewnia rozbudowany system urzędów, inwigilacja i pozbawienie obywateli poczucia wolności nawet w ich własnych mieszkaniach. Religia także staje się narzędziem manipulowania ludzkimi umysłami. Człowiek osaczony zewsząd przez prawo jest bezbronny wobec władzy i poddaje się jej mechanizmom. Ponura wizja świata zdominowanego przez bezduszne urzędy i absurdalne prawo zrealizowała się niedługo po śmierci Kafki. Ludzkość została dotknięta klęską totalitaryzmu wywołaną przez Hitlera, Stalina, Mao, "Czerwonych Khmerów". Ich rządy opierały się na podobnych zasadach jak działalność sądu w powieści Kafki - na kłamstwie, chęci zdominowania i pozbawienia indywidualności przeciętnego człowieka, na zniszczeniu więzów rodzinnych. Być może ten sposób interpretacji jest zbyt daleko idący i niezgodny z intencjami pisarza, lecz Proces jest powieścią, stwarzającą możliwości odczytania na wiele sposobów.