1. Co to jest mukopeptyd, mureina.

Jednolity polimer, składnik ściany komórkowej bakterii. Jest to peptydoglikan. Składa się z łańcuszków na przemian ułożonych podjednostek: N- acetyloglukozaminy i kwasy N- acetylomuraminowego połączonych mostkami glikozydowymi (wiązanie beta 1,4- glikozydowi). Łańcuchy są równoległe do siebie.

N-N-N-N-N- N acetyloglukozamina

/ / / / /

G G G G G

/ / / / /

K- K - K - K-K kwas

/ / / / /

Dzięki wiązaniom peptydowym te heteropolimetryczne łańcuchy tworzą olbrzymią cząsteczkę podobną do woreczka. Te łańcuchy stanowią trzon mureny. Podjednostki kwasu muraminowego przyłączone SA do reszty mlekowej krótkim peptydem za pomocą wiązania peptydowego. Za pomocą wiązań peptydowych między bocznymi peptydami tworzą olbrzymią cząsteczkę. Obecność mureny to cecha charakterystyczna większości eubakteri. Nie występuje u archebakteri. Powoduje, że ściana jest sztywna, daje wielocukrowi szkielet i nadaje kształt komórce.

2. Przedstaw różnice w budowie ściany komórkowej bakterii Gram- i Gram +

Gram dodatnie	Gram ujemne
Mureina stanowi 30-70% masy suchej ściany komórkowej	Murena stanowi mniej niż 10% masy suchej ściany komórkowej
Jest jej ok. 40 warstw, które przyrastają z wiekiem bakterii.	Jedna warstwa mureny
Rurki z kwasów tejchojowych i lipotejchojowe	Dużo lipoproteid i lipopolisacharydów i innych lipidów, są przyłączane do zewnętrznej warstwy mureny, niektóre wiązaniami kowalencyjnymi.
Kowalencyjne mostki między warstwami	Brak mostków, tylko w części szkieletowej, brak lizyny.
Barwią się na fiolet w barwniku Gramma, wnika on przez rurki i po denaturacji białek nie może się już wydostać	Barwią się na różowo w barwniku Gamma, bo polisacharydy i lipidy rozpuszczają się w alkoholu. Ściana jest cienka, więc łatwo się wypłukuje.
Brak zewnętrznej błony	Murena jest związana z błoną zewnętrzną przez lipoproteinę. W niej są białka transportujące, wytwarzające antygen O- decydujący o chorobotwórczości.
Sztywna ściana.	Mniej sztywna ściana.
Polisacharydy występujące w ścianie związane są z nią kowalencyjnie.	Ściana zbudowana, z fosfolipidów, ma lipoproteidy, LPS i poryny (białka tworzące kanały, przez które pobiera i wydala.
Nie znaczna ilość białek
Kwasy tejchonowe to łańcuchy z 8-50 cząsteczek glicerolu lub rybitolu połączonych mostkami fosfoestrowymi- prawdopodobnie transportują elektrony, bo są naładowane ujemnie i mogą być przyłączone do mureiny poprzez fosforany poprzez wiązanie przypominające amidowe.	Murena ma kwas m- diamizopimelizowy. Kwasów tejchonowych brak.
Ściana wrażliwa na lizozym- rozbija on wiązanie glikozydowi	Mniej dostępna dla lizozym- enzym degradujące murenę, bo ma błonę zewnętrzną. Staje się dostępna dopiero, gdy jony Ca ^2+zostaną usunięte przez działanie EDTA, które uwalnia część lipopolisacharydów.
Gruba warstwa mureny może być otoczona ściśle ułożonymi cząsteczkami białka tzw. Warstwa S
Białka i inne cząsteczki łatwo przenikają do środka
Przestrzeń między ścianą i błoną cytoplazmatyczną jest mniejsza	Przestrzeń peryplazmatyczna o charakterze koloidu między błoną cytoplazmatyczną i ścianą komórkową jest większa. Są tu białka enzymatyczne- transportujące.
Np. bakterie mlekowe, paciorkowce, gronkowce, promieniowce.	Np. bakterie wiążące azot, jelitowe, krętki, sinice, riketsje, chlamydie, bakterie śluzowe

3. Otoczka śluzowa- budowa i znaczenie.

Chroni przed wysychaniem, magazynuje, Np. cukier, czyli chroni przed głodem, chroni przed wysychaniem, temperaturą, substancjami zapachowymi, ułatwia poruszanie. Jej obecność sprawia, że niektóre bakterie patogenne są odporne na fagocytozę, zwiększa to ich zjadliwość. Zawiera substancje szkodliwe dla gospodarza. Wiele substancji otoczkowych jest wydalane jako śluz. Wiele mikroorganizmów wydziela dużo śluzu w podłożu z sacharoz. Pokrywa zewnętrzną warstwę ściany komórkowej wielu bakterii. Zawiera dużo wody. Większość składników z polisacharydów, które oprócz glukozy zawierają aminokwasy, ramnozę, kwasy uronowe i organiczne ( np. pirogronowy, octowy). Wszystkie polisacharyy na zewnątrz komórki to egzopolisacharydy. Są zwykle ściśle związane z powierzchnią. Otoczki są związane luźno lub występujące w podłożu (śluzy). Jest luźną siecią wielocukrów, czasem białek. Może być bardzo duża, nawet większa od samej komórki. Przykłady:

- Dekstran- z polisacharydów. Stosowany w lecznictwie jako substytut plazmy krwi. Zwiększa lepkość roztworów wodnych i jest podstawowym składnikiem żeli dekstranowych. Wytwarzany przez bakterie kwasu mlekowego-:Leuconostoc mesenteroides, dextranicus, która zamienia roztwory cukru trzcinowego w ciągliwą, kleistą masę śluzową złożoną z dekstranów.

- Lewan- z polifroktozy (przekształcona z sacharozy przez bakterie Streptococcus (Np. salivarius). Przyczepia się do powierzchni zębów i na nim gromadzi kwaśne produkty fermentacji, zwłaszcza kwas mlekowy.

- Celuloza- bardzo rzadko występuje. Związana jest z rurkowatymi osłonkami. Łączy komórki w agregaty ( Np., Sarciverticuli). Jest substancją cementującą. Różni się strukturalnie i funkcjonalnie. Np. Acetobacter aceti.

4. Co to jest LPS?

Lipopolisacharyd- endotoksyny bakterii Gram ujemnych. Daje odporność na fagocytozę. Jest częścią zewnętrzną zewnętrznej warstwy błony, decydują o powstawaniu gorączki, biegunki, reakcji skórnych, pobudzenie układu odpornościowego, spadek ciśnienia krwi, a nawet wstrząs. Ma części lipidową, rdzenia i polisacharydową o specyficznych łańcuchach bocznych. Budowa i skład charakterystyczna dla danego szczepu. Np. Ma ją Salmonella. Dzięki niej błona zewnętrzna jest słabo przepuszczalna dla detergentów, kwasów tłuszczowych, niektórych antybiotyków i barwników. Jest strukturą kompleksową złożoną z: lipidu A (leży najgłębiej, tzw. Część rdzeniowa), rdzeń R i wielocukrowi łańcuch, czyli antygen O. Lipid A ma rdzeń cukrowy złożony z dwóch cząstek glukozaminy. Antygen O daje swoistość antygenową. LPS warunkuje właściwości pasożytnicze i chorobotwórcze. Wpływa na wrażliwość komórek na antybiotyki i czynniki chemiczne, w tym lekarstwa. Zapobiega przedostaniu się czynników szkodliwych. Powoduje, że ładunek na powierzchni bakterii jest ujemny. Lipidy A jest toksyczny dla ssaków- endotoksyna. Po dostaniu się do krwioobiegu atakuje krwinki białe w wyniku uwalniania się polipeptydów działających na komórki podwzgórza (podwyższa temperaturę). Jest to pirogen endogenny. Uwalnia się z LPS bakterii też pod wpływem wirusów, grzybów i pierwotniaków chorobotwórczych.

5. Przedstaw cechy charakterystyczne organizmów należących do prokariota.

Bez jądrowe, małe komórki (1-5μm), brak mitochondriów, chloroplastów, i innych organelli oddzielonych błoną cytoplazmatyczną. DNA nie jest otoczone błoną. Jest bezpośrednio cytoplazmie. Ma dużo rybosomów o stałej sedymentacji 70s. W błonie tworzą się uwypuklenia do środka. W nich powstaje energia z oddychania i fotosyntezy- mezosomy. Cała informacja genetyczna jest w jednej cząsteczce DNA. Tworzy chromosom- nukleoid, Brak białek histionowych, a których mogłoby się nawijać. Ma plazmidy. Rozmnażanie przez podział poprzeczny Komórki potomne mogą oddzielić się od matki, ale niektóre tego nie robią. Tworzą zgrupowania w zależności od kierunku podziału: dwoinki (diplococcus), paciorkowce (Streptococcus), gronkowce (Straphylococcus), pakietowce (Sracina), czwórniaki (Tetracoccus). Brak siateczki śródplazmatycznej, aparatu Golgiego, jąderka, centrioli, lizosomów. Są haploidalne, pokryte ścianą komórkową z peptydoglikany. Zdolne do ruchu. Mają rzęski o prostszej budowie niż u eukarionty. Gęsta nieruchoma cytoplazma, mogą tworzyć rozgałęzienia. Mają otoczki śluzowe. DNA to kolista, zamknięta cząsteczka. Zawiera wszystkie informacje niezbędne do odtworzenia komórki. Plazmidy nie są niezbędne. Brak wydzielonych błoną organelli. Właściwości rybosomów i enzymów biorących udział w biosyntezie białek., Jak i budowa ściany to podstawa selektywnego działania antybiotyku? Mało zróżnicowane morfologicznie. Można poznać po kształcie. Mimo to mają różnorodne i zmienne właściwości metaboliczne. Są różnorodne plastycznie, zdolne do szybkiego wzrostu i syntezy, prostej budowy, nieskomplikowanej struktury. Brak mitozy, mejozy. Procesy płciowe: koniugacja, transformacja, transdukcja. Mogą mieć pillusy i fimbrie.

6. Co to jest plazmid? Jaką pełni rolę w komórce?

Posiada go wiele bakterii. Jest to dwuniciowy, koliście zamknięty, pozachromosomowy DNA0 holikoida. Są też plazmidy lini0we. Stanowi 1-5% genoforu. Koduje cechy drugorzędne, jest autonomicznym tworem, replikuje się niezależnie od głównego genoforu. Nie kodują, niezbędnych informacji. Odpowiada Np. za odporność na antybiotyki. Zdolne do autonomicznej replikacji niezależnie od bakteryjnego chromosomu. Może Np. dawać możliwość wykorzystywać nowe źródła C, odpowiada za tworzenie substancji toksycznych, zdolny do wydzielania substancji białkowych, toksyn zabijających inne bakterie, pozwala na wymianę DNA między bakteriami. Kodują bakteriocymy- Col kalicynogenne- substancje białkowe hamujące wzrost, uśmiercające organizmy pokrewne, czynniki zjadliwości i chorobotwórczości- toksyny itp oraz enzym katalizujący rozkład substancji chemicznych- ksenobiotyk (plazmidy degeneracyjne). Oct, Xyl, Cm- Pseudomonas- zdolność do wykorzystania alkanów, ksylemu, toluenu. F- płodność, zdolność do pełnienia roli dawcy. R- wieloraka odporność na leki.

7. CO to są taksje? Podaj rodzaje i przykłady.

Ruchy ukierunkowane w zależności od czynnika środowiskowego. Jest to elementarne wrodzone zachowanie organizmów. Polega na aktywnym przyjmowaniu aktualnego położenia względem jakiegoś czynnika.

TELOTAKSJA- odwraca się do bodźca przy pobudzeniu choćby jednego z parzystych receptorów- rodzaj bazotaksji.

TIGMOTAKSJA- ruchowa reakcja, polega na utrzymaniu, przez swobodne przemieszczanie się, kontaktu dotykowego z ciałami stałymi z otoczenia.

BRATAKSJE- wywołane przez bodźce dźwiękowe

GEOTAKSJE- wywołane prze z bodźce grawitacyjne.

CHEMTAKSJE- reakcja na bodziec chemiczny, idzie do niego lub ucieka. Bakterie o urzęsieniu parytrychalnym koziołkują lub pływają prosto. W normalnych izotropowym podłożu poruszają się po lini prostej przez określony czas, a potem koziołkuje. W gradiencie stężenia atraktanta częstość koziołkowania maleje, gdy komórka płynie w kierunku optymalnego stężenie. Ruch prostolinijny będzie trwa długo, jeśli zachodzi w kierunku optymalnych stężenia atrakitanta. Jak w przeciwny to zostanie zatrzymany i potem przekoziołkuje zmieniając kierunek? Ruch prostolinijny powoduje zgromadzenie się bakterii w miejscu optymalnego stężenia. Za odbiór bodźców i odpowiedź na nie odpowiedzialne są swoiste chemoreceptory.

AEROTAKSJE- ruch w stronę źródła tlenu lub ucieczka w zależności od wymagań. Powoduje to gromadzenie się wokół pęcherzyka powietrza. N podstawie ruchów aerotaksji i skupiania się komórek w określonych odległościach od brzegów szkiełka można określić typ przemiany materii w zależności od ich stosunku do tlenu.

FOTOTAKSJE- dążenie do światła bakterii fotosyntetyzujących, Np. purpurowych. Poruszają się przypadkowo, ale jak trafią strefę światła to jej nie opuszczają. Są wrażliwe nawet na niewielkie zmiany natężenie świata. Dążą tam gdzie jest go najwięcej

MAGNETOTAKSJE- pływanie wzdłuż lini sił pola magnetycznego. Mają w sobie dużo żelaza w postaci ferromagnetyku tlenku żelaza- magnetyt. Tworzy magnetosomy- umieszczone blisko miejsca zakotwiczenia rzęsek. Beztlenowce dążą w ten sposób do dna- do terenów beztlenowych. To tłumaczy ich zachowanie, bo bakterie magnetotaktyczne są beztlenowcami lub mikroaerofilami. Np. pałeczki, krętki, ziarniaki, wyizolowane z wierzchnich warstw osadów w stawach, morzach. Orientują się w polu magnetycznych. Te wyizolowane na półkuli północnej dążą na północ. Przeniesienie ich na południową powoduje ich śmierć

8. Przedstaw mechanizmy ruchu bakterii.

Ruch bakterii zachodzi na różne sposoby. Związany jest z rotacją rzęsek lub ( u bezrzęskowych) ruch ślizgowy Np. bakterie śluzowe, sinice, krętki. Za pomocą rzęsek- większość pływających. Rzęska to spiralnie nawinięte na siebie 2-3 łańcuchy tworzące coś w rodzaju liny zbudowanej z białka flageliny. Umieszczone są w warstwie powierzchniowe za pośrednictwem kompleksu białek- motoru.

Sposoby ułożenia rzęsek:

1) biegunowo- polarnie

a) jednobiegowo

- mototrichalnie- jedna rzęska- Vibrio, Caulabacter.

- politrichalnie- czuborzęse, mają pęczki rzęsęk po 2-50 rzęsek

>> lofotrychalnie- pseudomonas, chromatium- z jednej strony rzęski

>> amfitrychalnie- spiryllom- obustronnie.

2) bocznie- kateralnie

- pęczek rzęsek osadzony bocznie- Selomonas

- perytrychalnie- okołorzęse- Enterobacteriae. Rzęski wzdłuż komórki lub na całej powierzchni. Proteusz, Clostridium, Bacillus.

U spiralnych ok. 3000 obrotów na minutę- ciało bakterii obraza się w kierunku odwrotnym 3x wolniej. Kierunek obrotu rzęsek może się zmieniać, szybkość biegu wstecznego jest ¼ niższa. Zmiana kierunku obrotu rzęsek powoduje koziołkowanie. Działają jak śmigło. Spiralnie zwinięte włóka są kierowane przez rotacyjny motor, który jest tam gdzie zakotwiczona rzęska w błonie cytoplazmatycznej i obracają się wokół fikcyjnej osi spirali. Ruch ten może być wykorzystany przez jedną rzęskę lub ich pęczek. Rzęski mogą zmienić kierunek ruchu spontanicznie;lub w odpowiedzi na bodźce zewnętrzne. Poruszaj się bardzo szybko. Ok. 300-3000x długość ich ciała na minutę. Białka w rzęskach to antygeny rzęskowe. Bakterie mogą też poruszać się ruchem ślizgowym, przez białkowe wypustki- fimbrie i ruchem drgającym.

9. Formy morfologiczne bakterii.

Laseczki: tlenowa Bacillus cereuss- psucie żywności, przetrwalniki robi, Gram+

Beztlenowa- Clostridium

Pałeczki i nitkowate, brak przetrwalników, Gram-

Tlenowa- Bacterium

Beztlenowa- Pseudomonas

Przecinkowce- cylindryczne, spiralnie skręcone.

Vibrio

Śrubowiec- Spiryllum

Ziarniaki- Micrococcus liteus,

Pakietowce- Sarcina

Gronkowiec-Staphylococcus

Paciorkowiec- Streptococcus

Czwórniaki- Tetracoccus

Dwoinki- Diplococcus

Nitkowate- Chlamydobacterie

Krętki- Spirochaetae

Macungowce, promieniowce, czyli Acitomycetes maja ciało w postaci nieregularnie cylindrycznej postaci pałeczek, tworzących krótkie rozgałęzienia.

Śluzowce- Myxobacteriae

10. Przedstaw cechy charakterystyczne grzybów w podgromady Zygomycotina.

Sprzęzniaki- Trc\ichimycetes, Zygomycetes. Grzyby niższe, występują w miękkich owocach, grzyby cukrowe. Tworzą puszystą, zróżnicowaną morfologicznie pleśnie. Jest jednokomórkowa, wielojądrowa. Są komórczakami. Ma strzępki podłożowe, wnikające- ryzoidy o nadprożowe- powietrzne. Rozmnażanie płciowe i bezpłciowe. Pleśń lądowa, jednokomórkowa be przegród. Tworzą przegrody, gdy chcą się odłączyć. Endospory wewnątrz owocni- rozmnażanie bezpłciowe, Płciowe przez połączenie gametangiów- zróżnicowanych końców strzępek

Nazwa związana z sposobem rozmnażania płciowego. Zarodniki są wyrzucane z zarodni. Takie sprężynki. Wytwarzają zygospore o charakterze przetrwanym. Jest to gametangiogamia- wynik połączenia gametangiów. Najbardziej zaawansowane w rozwoju z grzybów niższych. Cudzożywne i saprofityczne. Strzępki wegetatywne. Rhizopus, Mucom- zarodnik w zarodniach- sporangium (kolumnella) sporangiosporami.

Są haploidalne z ścianą z chityny. Zarodniki powstają mitotycznie.

11. Przedstaw cechy morfologiczne grzybów z podgromady Ascomycotina.

Workowce- najwyższe stadium rozwoju. Strzępki konidialne i korkotwórcze. Sacharomyces, pędzlak ( Penicillum), Kropidlak ( Aspergillus), buławinka czerwona, smardz, trufle. Wielokomórkowe, jednojądrowe, strzępki wyrastają z dwujądrowych (faza jader sprzężonych). Owocnia zbudowana z strzępek 2 i 1 jądrowych. Wyrastają z ascospor. Powstaje grzybnia haploidalna, która wykształca różnoimienne strzępki: lęgnie i plemnie. One łączą się z sobą w plazmogamii- gametogamii.. Z nich postaje jedna strzępka dikariotyczna ( faza jąder sprzężonych n+n), z której wyrasta dikariotyczna grzybnia, która tworzy worki. Worek również jest n+n, dopiero po kariogamii staje się diploidalny. Następuje mejoza i mitoza i powstaje 8 ascospor w worku haploidalnych. Jest ich ZAWSZE 8. Ściany są z chityny. Mają konidiofor do rozmnażania bezpłciowego. Tworzy on konidia- zarodniki.

Owocnie:

Kleistecjum(zamknięta, kulista) Perytecjum (butelkowata) Apotecjum ( otwarta misa)

Są to grzyby wyższe- właściwe. Grzybnia ma septowany charakter. Strzępki mają przegrody z otworami centralnymi. Głównie lądowe, saprofity lub pasożyty. Współżyją z glonami tworząc porosty. Niektóre worki są nagie nieosłonięte ścianą komórkową. Drożdże Np. nie rozwijają pleśni, ich plecha to pojedyncza lub połączone komórki. Rozmnażanie wegetatywne przez pączkowanie. Płciowe polega na kopulacji 2 komórek, które zlewają swoją zawartość w zygotę, a ta przekształca się w nieosłonięty worek. Takie grzyby zaliczamy do prymitywnych. Inaczej workowców niższych. Wyższe mają skomplikowaną budowę. Mają wspólną warstwę workonośną- hymenium z strzępkami płonymi- wstawkami.

12. Przedstaw cechy charakterystyczne grzybów z podgromady Deuteromycotina.

Grzyby niedoskonałe- konidialne. Nie rozmnażają się płciowo i to jest właśnie cecha, która określa przynależność do tej podgromady. Gdy okazuje się, że jakiś grzyb przeprowadza rozmnażanie płciowe, to przenosi się go do innej podgromady. Mają inne cechy grzybów wyższych. Drożdże niezarodkujące- nibydrożdże i grzyby nitkowate. Zawsze wielokomórkowe. Mają konidiofory. Wytwarzać mogę witaminy, penicylinę i mokrotox. Nie mają worków. Stadia konidialne podobne do Ascomycotina. Rozmnażanie wegetatywne w klimacie umiarkowanym w glebach uprawnych, leśnych, trawiastych, owocach, nasionach, utrwalonych produktach suszonych, Ok. 25 000 gatunków. Są niedoskonałe, o nie stwierdzono u nich rozmazania bezpłciowego.

Przykłady:

Candida albican, Cryptococcus neofomunans, Aspergillus versicolor- wytwarza wersikoloryny i sterygmatocytynę- rakotwórcza. Występuje w ciepłych rejonach w glebie uprawnej i nawożonych,w gnijących roślinach, słomie, bawełnie, ściółce sosny.

Penicillum notatum- wytwarza penicyline i mykotoksyny

Cladosporium herbarium- czynnik alergiczny

Trichoderma viride- patogenny dla roślin, infekcje płuc i wątroby, zapalenie strzeżonej Tworzy trichodermine i glitoksyne.

Alternaria

Penicillum expansum- penicylina, paulina- toksyna

Fusrium- w odchodach zwierząt

Aspergillus Niger- kwas cytrynowy

13. Jak dzielimy bakterie w zależności od ich wymagań w stosunku do tlenu?

Tlenowce- En= o,2-p,4 aeroby

Fakultatywny tlenowiec- En=0,2

Względny beztlenowiec- En<0,2- anaeroby (względne i bezwzględne)

Ścisły beztlenowiec

Mikroaerofil

14. Co to są temperatury kardynalne i optymalne, podaj przykłady?

Optymalna temperatura to taka, w której tempo i wydajność procesów metabolicznych jest najwyższe. Kardynalna może być minimalna i maxymalna. Powyżej i poniżej tych temperatur nie jest możliwy wzrost. Poniżej wzrost bakterii ulega zahamowaniu całkowitemu, inne procesy metaboliczne też zostają zahamowane. Temperatura optymalna to taka, w której dane drobnoustroje rozmnażają się najszybciej. Temperatura optymalna wzrostu często pokrywa się z optymalną ciepłotą przebiegu różnych procesów metabolicznych. Czas regeneracji jest najkrótszy. Powyżej temperatury maxymalnej przestają rosnąć i się mnożyć, a procesy ulegają zahamowaniu. Jest to uzależnione od środowiska jak i od samych bakteri.

Np. - 23 st Gocyle bacterium

+ 113st Pyrodictum brockii

Aspergillus niger- opt- 34-36- kiełkowanie, 30-32- wzrost, 26-30- biosynteza kwasu cytrynowego.

15. Jak dzielimy drobnoustroje w zależności od wymagań w stosunku do temperatury?

Bakteria	Lubna	Minimalna	Optymalna	Maksymalna	Przykład
Psychofile	zimnolubne	-23-0	Ok. 15	20	Bacillus psychotronika
mezofile	średniolubne	10-25	20-37	35-50	Pseudomonas sarcina
Termofile	ciepłolubne	25-45	45-65	60-90	Desufosibrio, Staphylococcus, Clostridium, Lactobacillus.
Hypertermofile					Thermus, Metanococcus

Psychofile- drobnoustroje z zimnych źródeł, głębokich jezior i mórz. Zamarzanie mechanicznie hamuje rozwój.

Mezofile- drobnoustroje pasożytujące dla zwierząt, część to saprofity, bakterie chorobotwórcze optymalna temperatura to 37 stopni.

Termofile- gorące źródła, gleba. Odporność na temperaturę jest związana ze swoistą strukturą błony0 dużo fosfolipidów i karetonoidów. Ciepłoodpornością enzymów, rybosomy ciepłoodporne, RNA też, bo ma więcej cytozyny o guaniny.

16. C to jest dezynfekcja, podaj przykłady środków dezynfekujących.

Działanie chemiczne w celu ograniczenia liczebności i różnorodności drobnoustrojów

1. Na₂CO₃, NaOH, Ca(OH)_@- 2-5% temperatura 50 st.

2. H₂SO₄ 2%

3. Fenol 2-5 %

4. Środki utleniające:

- kwas podchlorawy- 0,06%

- chloraminy 2%

- H₂O₂

- ozon

5. Sole metali ciężkich HgCl₂

6. alkohole- 70-75%- im dłuższy łańcuch tym lepiej

7. Alkohol i kwas salicylowy.

8. Formalina

9. czwartorzędowe związki amonowe- steriol, dezogen.

17. Przedstaw przykłady środków konserwujących żywność…

1. kwas mrówkowy- soki, owoce, działa na pleśnie i drożdże, na niektóre bakterie

2. Kwas sorbowy- niedojrzałe owoce jarzębiny go mają. Jest do sera, wina i margaryny

3. Saletra potasowa i sodowa (azotan sodu i potasu)- do mięsa, ale jest rakotwórcza

4. Sole kwasów azotowych

5. Sól i cukier

6. Benzoesan sodu.

18. Jak działa promieniowanie UV oraz podwyższone ciśnienie osmotyczne na drobnoustroje.

UV- działa na DNA prowadzą do powstawania dimerów. Najgroźniejsze jest 230-275nm. Ma właściwości bakteriobójcze. Działa mutagennie. Tworzy dimery tyminy i cytozyny, dochodzi do hydratacji cytozyny i uracylu w jednoniciowym DNA i RNA. Wrażliwość bakterii jest różna. Niektóre mogą naprawiać uszkodzenia, Np. gronkowce mają taki mechanizm. Stosowane do wyjaławiana środowiska przez określony czas i w określonych natężeniu promieniowania. Przetrwalniki są 2x bardziej odporne niż formy wegetatywne. Ultrafiolet najbardziej aktywny.

Ciśnienie osmotyczne- prowadzi do odwodnienia. 1% stymulacja, 3% odwodnienie , 15-16% działanie konserwujące. Pleśn wytrzyma 22%, a halofile 20-30%. Bakterie są mało wrażliwe. Ich wzorst i czynności życiowe ulegają zahamowaniu przy przekroczeniu pewnej granicy. Mogą być tylko przy określonym ciśnieniu. Tylko nieliczne słodko wodne i pasożytnicze mogą żyć w środowisku zawierającym kilka procent NaCl lub większe stężenie cukru. Np. Bakterie mlekowe Lactobacillus i wiele gatunków Streptococcus, bakterie osmofilne chronią się przez gromadzenie w komórce dużych stężeń różnych substancji. Żyjące w solankach zwykle nie znoszą obniżenia stężenia soli. Drobnoustroje halofilne np. Pseudomonas, Bacillus rosną nawet przy stężenia NaCl 20-30%.

19. Co to jest endospora? Przedstaw budowę i właściwości.

Twór odporny na wysoką temperaturę, głód, wysuszenie, promieniowanie UV, Mają różne ciepłoodporne białka. Tworzą je głównie laseczki, Bacillus, Clostridium i Coccus. Ma 2 błony cytoplazmatyczne: peptydoglikan i murenie.

Kiełkuje.

Typy ułożeń w komórce przetrwalnikowej:

- średnia endospory większe- zniekształcenie komórki

- średnica endospory mniejsza

Koreks zawiera dużo mukoidy. Bakteria tworzy je gdy pogorszą się warunki życia. Uwalniane są po autolizie komórki wegetatywnej. Ciepłoodporność wynika z małej zawartości wody i dużej kwasu dipikolinowego. Odporność na UC- duże ilość mostków dwusiarczanowych, które je odbijają w zewnętrznych warstwach białkowych i nieprzepuszczalność dla bardzo wielu substancji. Kiełkowanie następuje przy zmianie ciśnienia osmotycznego, nagromadzenia pokarmu. One SA mniejsze i gęstsze od komórki wegetatywnej, są nieaktywne metabolicznie.

10

---