1. Opisać wpływ wody na różne rodzaje gleb

WODA (czynnik hydrologiczny)

Znaczenie wody jako czynnika glebotwórczego:
- przemieszcza i osadza materiał skalny i glebowy,
- wpływa na przebieg procesów glebotwórczych i glebowych,
- decyduje o krążeniu składników w profilu glebowym,
- warunkuje życie gleby

Wpływ wód powierzchniowych na tworzenie się gleb:
- wody przepływowe -- > proces aluwialny --> mady
-wody spływające z miejsc wyżej położonych w niższe w terenie urzeźbionym
proces deluwialny --> gleby deluwialne

Wpływ nadmiernego uwilgotnienia na tworzenie się gleb:
- proces glejowy gleby glejowe
- proces torfotwórczy gleby torfowe
2. Jak można zmienić odczyn gleby

W przypadku gdy okaże się, że odczyn pH jest za wysoki (zasadowy), można go obniżyć dodając do ziemi kwaśny torf. Innym sposobem jest używanie nawozu zawierającego siarkę. 
Natomiast gdy chcemy podwyższyć odczyn pH, gdyż gleba jest zbyt kwaśna, należy ją wapnować. Można to zrobić używając nawozów wapniowych, wapna rolniczego lub kredy mielonej.

3. Wymienić 3 minerały ilaste

Montmorylonit, kaolinit, illit

4. Wymienić 3 poziomy wzbogacania z symbolami

- sideric (Bv) - poziom wzbogacania w żelazo i w próchnicę w glebach rdzawych

- argillic (Bt) - poziom wzbogacania w speptyzowane koloidy mineralne w glebach płowych

- spodic (Bhfe) - poziom wzbogacania w tlenki żelaza w glebach bielicowych

5. Wymienić typy próchnicy leśnej i podać podpoziomy do każdej
- Próchnica typu Mull

Ol (podpoziom surowinowy) - A (poziom próchniczny)

- Próchnica typu Moder

Ol-(podpoziom surowinowy) - Ofh (podpoziom detrytusowy) - A(poziom próchniczny)

- Próchnica typu Mor

Ol(podpoziom surowinowy) - Of (podpoziom butwinowy) - Oh (podpoziom epihumusowy)

2) 

1.Poziomy diagnostyczne powierzchniowe i podpowierzchniowe

-powierzchniowe: mollic, melanic, ochric, umbric, plaggic
-podpowierzchniowe: sideric, albic, luvic, cambic, argic, calcic, glejospodic, spodic

2. Sole kwasów tlenowych i minerały do nich

-Węglany (Kalcyt, Dolomit)

-Siarczany (Gips , Kizeryt, Kainit)

-Fosforany (Apatyt, Wiwianit)

-Krzemiany (Skalenie, Łyszczki, Pirokseny, Amfibole, Oliwiny, Minerały ilaste)

-Azotany (Saletra sodowa, Saletra potasowa)

3. Dla wybranego gatunku gleby opisac jego podpoziomy itd.

Podstawowe:

a) Pararędziny (O-ACca-Cca)

b) Czarnoziemy (A-AC-Cca)

c) Czarne ziemie (Ap-A-Ccagg)

d) Gleby brunatne (O-A-Bbr-Cca)

e) Gleby płowe (O-A-Eet-Bt-Cca)

f) Gleby rdzawe (O-A-Bv-C)

h) Gleby bielicowe (O-A-Ees-Bhfe-C)

i) Gleby gruntowoglejowe (O-A-G)

j) Gleby torfowe (Pot-Ot)

4.Napisac od czego zależy kwasowość gleb
Kwasowość gleby to taki stan odczynu gleby, w którym stężenie

jonow wodorowych H+ jest większe od stężenia jonow OH.

Kwasowość gleby zależy od ilości jonów wodorowych i glinowych związanych wymiennie lub niewymiennie z fazą stałą gleby. Zależy również od obecności w glebie kwasów humusowych, od ich stężenia i rozpuszczalności.

5.Jak zmieniają się właściwości fizyczne w glebach płowych

Wyróżniają się wyraźną dwudzielnością uziarnienia profilu glebowego z granicą przebiegającą przeważnie na głębokości 40-70cm. Górna część profilu glebowego jest uboższa we frakcję iłu koloidalnego w stosunku do partii środkowej. Swoją dwudzielność zawdzięcza procesowi przemywania (płowienia) polega na przemieszczaniu w głąb profilu glebowego wymytych z wyżej leżących poziomów cząstek koloidalnych, bez ich uprzedniego rozkładu. Proces ten prowadzi do powstania poziomu przemywania (płowego).

3)

1. Skala twardości Mohsa

1 - talk
2 - gips
3 - kalcyt
4 - fluoryt
5 - apatyt
6 - ortoklaz
7 - kwarc
8 - topaz
9 - korund
10 - diament.

2. Proces brunatnienia + opisać glebę brunatną właściwą (chodziło o zapis poszczególnych poziomów);

Proces brunatnienia polega na stopniowym rozkładzie pierwotnych glinokrzemianów i uwalnianiu się związków żelaza i glinu, które następnie otaczają ziarna gleby, nadając im brunatną barwę. Występują one w postaci wodorotlenków i trwałych kompleksów próchniczo-ilasto-żelazistych.

Gleba brunatna właściwa (BRw), (O-A-ABbr-Bbr-Cca)

3. Wypisać poziomy diagnostyczne gleby płowej i rdzawej;

Gleba płowa: Poziom diagnostyczny: Luvic (Eet) i Argillic (Bt)

Gleba rdzawa: Poziom diagnostyczny: Sideric (Bv)

4. Wymienić rodzaje sorpcji;

- Sorpcja wymienna - Pochłanianie jonów przez fazę stałą gleby z roztworu glebowego. Polega na reakcjach wymiany jonów pomiędzy kompleksem sorpcyjnym a roztworem glebowym. Wiązanie jonów (głównie kationów) z równoczesnym wydzielaniem do roztworu glebowego równoważnych ilości innych jonów.
- Sorpcja biologiczna - zatrzymywanie składników chemicznych przy udziale drobnoustrojów glebowych i korzeni roślin. Jest ona skutkiem aktywności życiowej mikro i makroorganizmów oraz korzeni rośli. Wiąże przede wszystkim azot, fosfor, siarkę.
-Sorpcja chemiczna - zachodzi gdy sorbowana substancja reaguje chemicznie z sorbującymi ją cząsteczkami gleby lub jonami znajdującymi się w roztworze glebowym. Dla sorpcji chemicznej charakterystyczne jest tworzenie się w glebie nierozpuszczalnych związków.

-Sorpcja fizyczna - osadzanie się drobin (gazów, mikroorganizmów itp.) na powierzchni stałych cząstek glebowych.
- Sorpcja mechaniczna - polega na zatrzymywaniu w przestrzeniach między cząsteczkami glebowymi mikroorganizmów i zawiesin zawartych w roztworze glebowym .

5. Opisać mull, jak powstaje, jakie czynniki go kształtują.

Mull - typ próchnicy leśnej głównie siedlisk eutroficznych.

Charakteryzuje się dużą aktywnością rozkładu materii organicznej, co

uniemożliwia powstanie trwałego poziomu organicznego na

powierzchni gleby. Opadłe szczątki roślinne zalegają na powierzchni

gleby jedynie okresowo tworząc podpoziom surowinowy Ol. Natomiast

w mineralnej części gleby powstaje dobrze rozwinięty poziom

próchniczny A z dużą ilością zhumifikowanej materii organicznej.

4)

1.Jak wpływa proces murszenia na właściwości gleb. Wymień gleby w których ten proces zachodzi. 

PR. MURSZENIA - zachodzi w odwodnionych warstwach gleb organicznych w warunkach tlenowych. Polega na fizycznym i fiz.- chem. Zmianach w substancji organicznej. Odwodniona masa kurczy się, pęka, dzieli na agregaty i ulega reakcją utleniania.

- czarne ziemie murszaste

- gleby glejo-bielicowe murszaste

- gleby gruntowoglejowe murszaste

- gleby murszowe

- gleby namurszowe

- gleby mineralno-murszowe

- gleby murszaste
2. W jaki sposób wpływa powietrze w glebie na jej właściwości [coś w tym stylu, nie pamiętam dokładnie]. ????????
3. Wymień czynniki metamorficzne. 

wysoka temperatura;

duże ciśnienie statyczne i kierunkowe;

składniki lotne i gazowe;

czas.

4. Podaj nazwy poziomów diagnostycznych i litery poziomów genetycznych opisujace procesy: bielicowania, rdzawienia, brunatnienia, płowienia. 

- bielicowania - albic i spodic (Ees-Bhfe)

- rdzawienia - sideric (Bv)

- płowe - luvic i argillit (Eet-Bt)

- brunatne - cambic (Bbr)
5. Wyjaśnij pojęcia: deluwium, iluwium, aluwium, eluwium

- deluwium - osad tworzący się z drobnych, pylastych cząstek mineralnych gromadzących się u podnóża wzgórz, pochodzących z wypłukania przez wody opadowe glin, lessów i pokryw zwietrzelinowych występujących na stokach.

- iluwium -  materiał wmyty do luźnych warstw powierzchni skorupy ziemskiej, gł. do gleby.
- aluwium - to osady wód płynących, tzn.rzek i stożków napływowych

- eluwium -  część skały macierzystej pochodzenia zwietrzelinowego nie spłukana lub zwiana przez wiatr. Eluwium stanowią przeważnie glina lub piasek.

5)

1. Wpływ skały macierzystej na właściwości gleby 

Skała macierzysta posiada decydujący wpływ na proces glebotwórczy. Przykładowo z wapieni tworzą się zasadowe rędziny, z ubogich piasków - kwaśne gleby (bielicoziemne), z torfu - gleby bagienne.
Skała macierzysta wpływa również na struktura gleby, zdolność retencji i przewodzenia wody, temperatura i przewiewność.
SKAŁA MACIERZYSTA

wpływa na:
- mineralny
- chemiczny
- granulometryczny skład gleby
- właściwości chemiczne i fizyczne gleby
- cechy morfologiczne
W różnych typach gleb obserwujemy różny wpływ skały w cyklu rozwojowym gleby.

Skała macierzysta jako dominujący czynnik w rozwoju gleby

2. Wymień systematykę skał osadowych, oraz po 2 przykłady z każdego typu 

a) okruchowe (łupek ilasty, zlepieniec)

b) osady organogeniczne (torf, asfalt)

c) chemiczne (kwarcyt, dolomit)

3. Co wpływa na właściwości sorpcyjne gleby? 
WŁAŚCIWOŚCI SORPCYJNE GLEBY

SORPCJA- zdolność do zatrzymywania i pochłaniania szeregu składników jonów i cząstek przez silnie zdyspergowaną część gleby.

Elementy gleby biorące udział w procesie sorpcji tworzą kompleks sorpcyjny gleby. Są to *minerał ilaste *próchnica *kompleksy ilasto-próchniczne.

RODZAJE SORPCJI: mechaniczna * fizyko-chemiczna(wymienna) *chemiczna *biologiczna

4. Wymień podtypy gleby płowej 

- Gleby płowe właściwe (Pw), (O-A-Eet-Bt-C)

- Gleby płowe brunatne (Pbr), (O-A-Bbr-Eet-Bt-C)

- Gleby płowe bielicowe (Pb), (O-AEes-ABhfe-Eet-Bt-C),

- Gleby płowe opadowo glejowe (Pog) (O-A-Eetg-Btg-C)

5. podaj oznaczenia literowe następujących poziomów diagnostycznych: ochric , sideric (Bv), albic (Ees), spodic (Bhfe), cambic (Bbr), argillic (Bt).

6)

1. Proces płowienia, opisać proces i budowę morfologiczną 

Wyróżniają się wyraźną dwudzielnością uziarnienia profilu glebowego z granicą przebiegającą przeważnie na głębokości 40-70cm. Górna część profilu glebowego jest uboższa we frakcję iłu koloidalnego w stosunku do partii środkowej. Swoją dwudzielność zawdzięcza procesowi przemywania (płowienia) polega na przemieszczaniu w głąb profilu glebowego wymytych z wyżej leżących poziomów cząstek koloidalnych, bez ich uprzedniego rozkładu. Proces ten prowadzi do powstania poziomu przemywania (płowego).

2. Opisać próchnicę typu mor i wymienić warunki sprzyjające jej powstawaniu 
Mor (Ol-Of-Oh-Ees) - typ próchnicy leśnej, głównie siedlisk oligotroficznych, charakteryzuje się małą intensywnością rozkładu materii organicznej, w wyniku czego powstaje poziom organiczny składający się z trzech podpoziomów (surowinowego, butwionowego i epihumusowego).

3. Wypisać grupy minerałów wchodzących w skład skał magmowych 

Skalenie alkaiczne, Plagioklazy, Oliwiny, Pirokseny, Kwarzec

4. Wymienić rodzaje kwasowości i podać definicję kwasowości gleby 

-Kwasowość gleby to taki stan odczynu gleby, w którym stężenie

jonów wodorowych H+ jest większe od stężenia jonów OH.

-Kwasowość czynna spowodowana jest zawartością kationów wodorowych w roztworze glebowym;

-Kwasowość wymienna spowodowana jest zawartością jonów kwaśnych słabo związanych w kompleksie sorpcyjnym, które można wyprzeć za pomocą soli obojętnych;

-Kwasowość hydrolityczna spowodowana jest zawartością jonów kwaśnych silnie związanych, w kompleksie sorpcyjnym, które można wyprzeć za pomocą soli hydrolizujących zasadowo.

5. Wypisz 3 rodzaje gleb
piasek zwałowy , glina zwałowa , less

8)

1. Wpływ żelaza na procesy bfe i bt

-Bt strefa wzbogacenia w glebach płowych

-Bhfe strefa wzbogacenia w glebach bielicowych

????

2. Rodzaje metamorfizmu

- metamorfizm kontaktowy (termiczny)

- metamorfizm dyslokacyjny (dynamiczny)

- metamorfizm regionalny (termodynamiczny) 

3. Opisać typ próchnicy w stosunku do profilu glebowego

4. 6 gat. gleb wymienić

piasek luźny, piasek słabogliniasty, glina zwykła, glina lekka, pył zwykły, ił zwykły

5. Do jakich metod zaliczamy określanie uziarnienia

Uziarnienie (skład granulometryczny, granulacja) - to rozkład wielkości ziaren rozdrobnionego materiału. Uziarnienie określa się w laboratorium, badając procentową zawartość poszczególnych frakcji w w stosunku do ciężaru całej próbki badanego kruszywa lub gruntu.

Metody badań uziarnienia

-analiza sitowa

-analiza sedymentacyjna

-analiza spektrofotometryczna

- metoda organoleptyczna

6.Jak zmieniają się właściwości w glebach płowych ?
Wyróżniają się wyraźną dwudzielnością uziarnienia profilu glebowego z granicą przebiegającą przeważnie na głębokości 40-70cm. Górna część profilu glebowego jest uboższa we frakcję iłu koloidalnego w stosunku do partii środkowej. Swoją dwudzielność zawdzięcza procesowi przemywania (płowienia) polega na przemieszczaniu w głąb profilu glebowego wymytych z wyżej leżących poziomów cząstek koloidalnych, bez ich uprzedniego rozkładu. Proces ten prowadzi do powstania poziomu przemywania (płowego).

---