Akademia Techniczno - Humanistyczna

w Bielsku - Białej

Wydział Inżynierii Ochrony Środowiska

Rok 1

Semestr 2

ĆWICZENIE NR 76

WYZNACZANIE OGNISKOWEJ SOCZEWKI I UKŁADU SOCZEWEK METODĄ BESSELA

Skład grupy:

Marzena Bartniczak

Katarzyna Łowicka

Agnieszka Markiel

1. Podstawy teoretyczne

Soczewką nazywamy bryłę z przeźroczystego materiału, ograniczoną dwoma powierzchniami sferycznymi, których środki krzywizny leżą na osi , zwanej osią optyczną soczewki. Każdy promień świetlny ulega dwukrotnie załamaniu na powierzchniach ograniczających soczewkę. Wiązka promieni biegnących równolegle do osi optycznej soczewki zbierającej, po przejściu przez soczewkę skupia się w jednym punkcie zwanym ogniskiem. Odległość ogniska od powierzchni środkowej (czyli powierzchni prostopadłej do osi optycznej przechodzącej przez środek geometryczny soczewki) nazywamy ogniskową soczewki.

Soczewkę nazywamy cienką, gdy jej grubość jest mała w porównaniu z promieniem krzywizny.

Jeżeli przedmiot znajduje się w odległości x > f od soczewki o ogniskowej f (rys.1), to obraz tego przedmiotu utworzy się na ekranie umieszczonym w odległości y, spełniającej warunek:

Rys.1

Gdy odległość l między przedmiotem, a ekranem jest dostatecznie duża (l >4f) to istnieją takie dwa położenia soczewki między ekranem, a przedmiotem, przy których powstaje na ekranie wyraźny obraz. Wyznaczając odległość d między tymi dwoma położeniami oraz mierząc l można wyliczyć ogniskową soczewki z równania:

(1)

Związek między ogniskową f_u układu ścisłego soczewek cienkich, a ogniskami f₁ i f₂ soczewek, z których złożony jest układ wyraża równanie:

(2)

Rys.2

2

a

l

x

y

---