finanse opr pyt z egz 08


Zasady

  1. Zasada przejrzystości finansów publicznych

  2. Zasada jawności finansów publicznych i budżetu

  3. Zasada zupełności budżetu

  4. Zasada równowagi budżetowej

Budżet

  1. Rodzaje budżetów

  2. Rezerwy budżetowe

  3. Kontrola budżetu

  4. Sposoby pokrycia deficytu budżetowego

  5. Dyrektywność budżetu

  6. Przenoszenie wydatków

Sektor finansów publicznych

  1. Jednostka Budżetowa

  2. Zakład budżetowy

  3. Gospodarstwo pomocnicze

  4. Fundusz celowy

Jednostki samorządu terytorialnego

  1. Uchwalanie budżetu gminy

  2. Dochody gminy

  3. Dochody powiatu

  4. Subwencja ogólna - gminy/ powiatu/ województw

Zobowiązania podatkowe

  1. Sposoby powstania zobowiązań podatkowych

  2. Potrącenia podatkowo-prawne

  3. Zaniechanie poboru podatku

  4. Przeniesienie rzeczy lub prawa majątkowego za zaległości podatkowe

  5. Przedawnienie zobowiązania podatkowego

  6. Umorzenie zaległości podatkowych

  7. Nadpłata

  8. Odpowiedzialność podatkowa płatnika

  9. Odroczenie terminu

Podatki

  1. Podatnicy w podatku od osób prawnych

  2. Podmiot podatku dochodowy od osób prawnych

  3. Źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych

  4. Podstawa opodatkowania w podatku VAT

  5. Przedmiot VAT

  6. Podatek należny a naliczony

  7. Podstawa opodatkowania w podatku od spadku i darowizn

  8. Podstawa opodatkowania podatku nieruchomości,

  9. Stawka podatkowa i rodzaje stawek od podatku od nieruchomości

  10. Podatnicy w podatku od nieruchomości

  11. Podstawa opodatkowania podatku rolnego,

Prawo bankowe

  1. Czynności bankowe sensu stricte

  2. Bankowe Rozliczenia gotówkowe

  3. Bankowe rozliczenia bezgotówkowe

  4. Kredyt

OPRACOWANIE

  1. Zasada przejrzystości finansów publicznych

Polega ona na klasyfikacji, tj. grupowaniu dochodów i wydatków według możliwe jednorodnych i zrozumiałych reguł. Klasyfikacji podlegają przede wszystkim dochody i wydatki publiczne, w pewnym zakresie przychody i inne środki.

Podziałki klasyfikacyjne są następujące:

  1. działy i rozdziały- określają rodzaj działalności

  2. paragrafy- określające rodzaj dochodu, przychodu lub wydatku (oraz środków)

Wydatki publiczne klasyfikuję się również według dodatkowej klasyfikacji dotyczącej obszarów kategorii i podkategorii wydatków strukturalnych.

  1. Zasada jawności

Finansów publicznych- Polega na informowaniu o działalności finansowej władz publicznych oraz prezentacji zjawisk finansowych w sposób umożliwiający ocenę działalności w tym zakresie przez parlament, a szerzej przez społeczeństwo. Zasada jawności gospodarowania środkami publicznymi jest realizowana rozmaitymi metodami, takimi m.in. jak jawności debaty budżetowej oraz debaty z wykonania budżetów w sejmie i senacie oraz w organach stanowiących jednostki samorządu terytorialnego. Do publicznej wiadomości podaję się w szczególności kwoty dotacji udzielonych z budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego, zbiorcze dane dotyczące finansów publicznych, informacje o wykonaniu budżetu za okresy miesięczne.

Budżetu- wyraża się w wielu aspektach, w otwartości obrad parlamentu nad projektem budżetu, publikowaniu ustawy budżetowej i popularyzowaniu jej treści w środkach masowego przekazu. Służy to społecznej kontroli działalności finansowej państwa.

Dochody i wydatki budżetowe muszą być tak klasyfikowane, aby budżet dawał obraz podstawowych kierunków gospodarki finansowej państwa.

  1. Zasada zupełności budżetu

Jest to postulat aby budżet obejmował wszystkie dochody i wydatki państwa. U podłoża tej zasady legły przede wszystkim względy polityczne, a w szczególności parlamentarna potrzeba wpływu na całość gospodarki finansowej państwa.

Współcześnie realizacja tej zasady w jej dosyłowym znaczeniu jest w poważnym stopniu ograniczona, wiąże się to z rozwojem publicznej gospodarki pozabudżetowej, a więc takich form organizacji, w ramach których następuje gromadzenie i wydatkowanie środków pieniężnych bez ich rejestracji w budżecie.

  1. Zasada równowagi budżetowej

Jest to postulat zachowania odpowiednich relacji między ogólną kwotą dochodów i wydatków budżetowych. Równowaga budżetowa jest uważana za zachowaną wówczas, gdy dochody budżetu są co najmniej równe jego wydatkom, lub też od nich wyższe.

Uchwalanie budżetu niezrównoważonego, którego planowana wydatków są wyższe od dochodów powoduję:

- niemożność zrealizowania wszystkich wydatków

- konieczność kreacji nowych źródeł dochodów (np. nowych lub podwyższonych podatków)

- konieczność sięgania do źródeł dochodów zwrotnych (pożyczki wewnętrzne, kredyt bankowy)

- uciekania się do emisji budżetowej (tj. wydatkowania środków pieniężnych nie ze zgromadzonych uprzednio zasobów, ale wyemitowanych przez państwo na pokrycie nowych wydatków.

  1. Rodzaje budżetów

Budżet to podstawowy plan finansowy państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, mający charakter dyrektywny i obejmujący dochody oraz wydatki o charakterze zasadniczo bezzwrotnym, uchwalanym przez parlament na okres, zwykle roczny.

Wyróżniamy

  1. budżet państwa- obejmuje dochody i wydatki organów i instytucji państwowych

  2. budżety jednostek samorządu terytorialnego- obejmują dochody i wydatki organów instytucji jednostek samorządu terytorialnego

  1. budżety zwyczajne- dochody i wydatki przewidziane zgodnie ze stanem prawodawstwa, sytuacja gospodarczą państwa i kierunkami działania jego władz.

  2. budżety nadzwyczajne - dotyczą wydatków, których niezbędność pojawiła się w trakcie roku budżetowego, a dla których planuję się dodatkowe dochody (np. z nowo wprowadzonych lub podwyższonych podatków bądź ceł)

  1. budżet wydatków bieżących- obejmują wydatki i zapewniające ich realizację dochody na utrzymanie państwa i jego instytucji

  2. budżety majątkowe (inwestycyjne)- obejmują dochody i wydatki związane z operacjami majątkowymi oraz wydatki na cele rozwojowe, zwłaszcza na inwestycje infrastrukturalne.

  1. Rezerwy budżetowe

To środki zaplanowane w budżecie po stronie wydatków, których przeznaczenie- w momencie ustalania nie jest do końca określone. Rezerwy maja umożliwić wykonanie budżetu w sytuacjach nieprzewidzianych np. gdy środki zaplanowane na określony rodzaj wydatków okazałyby się nie wystarczające, bądź też w sytuacji gdy wydatki w ogóle nie zostały zaplanowane na określone cele, które okazały się konieczne.

Rezerwy budżetowe zapewniają pewną elastyczność budżetu w procesie jego wykonania.

Rezerwy budżetowe nie mają charakteru kasowego- czyli mogą być wykorzystywane z dochodów które dopiero zostały zgromadzone w budżecie a nie we wcześniej zgromadzonych zasobach pieniężnych.

Rezerwy budżetowe są rezerwami wykonawców budżetu, co oznacza że do dysponowania nimi nie jest potrzebna zgoda organu uchwalającego budżet. Wyróżniamy:

Rezerwy ogólne- zaplanowane wydatki na nieprzewidziane cele. W momencie uchwalanie budżetu znana jest kwota takiej rezerwy ale nie jest znane jej przeznaczanie, ani jaki podmioty będą je wydatkowały. Jej wysokość nie może przekraczać 0,2 % wydatków budżetu.

Rezerwy celowe- zaplanowane wydatki na nieprzewidziane cele. W momencie uchwalanie budżetu znana jest kwota takiej rezerwy ale;

-nie jest znane jej przeznaczanie, ale znane są podmioty, które będą je wydatkowały

-znane jest przeznaczenie ale nie znany jest wykonawca zagania z nic finansowanego.

Jej wysokość nie może przekraczać 5 % wydatków budżetu.

Mogą one być tworzone na wydatki związane z realizacją Wspólnej Polityki Rolnej oraz programów realizowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu UE. Utworzenie rezerwy celowej wiążę się także z zaistnieniem wydatków których realizacja uwarunkowana jest zaciągnięciem kredytu w międzynarodowej instytucji finansowej.

Rezerwami celowymi budżetu państwa zasadniczo dysponuje Minister Finansów w porozumieniu z właściwymi dysponentami części budżetowych. Podział rezerw celowych powinien nastąpić zasadniczo do 15 października roku budżetowego (nie dotyczy to zaciągnięcia kredytu w międzynarodowej instytucji finansowej).

  1. Kontrola budżetu

Kontrola budżetu składa się z sporządzenia sprawozdania z wykonania budżetu i rozpatrywania sprawozdania przez parlament.

a) sporządzenia sprawozdania z wykonania budżetu

Wykonanie budżetu podlega kontroli Sejmu. Kontrola ta rozpoczyna się w pewnym sensie już w trakcie trwania roku budżetowego, gdyż Minister Finansów jest zobowiązany do przedkładania komisji sejmowej właściwej do spraw budżetu oraz NIK w terminie do 10 września, informacji o przebiegu wykonania budżetu.

Właściwe prace nad sporządzeniem sprawozdania z wykonania budżetu państwa rozpoczyna się po zakończeniu roku budżetowego. W myśl. Art. 226 Konst- RM przedkłada Sejmowi w ciągu 5 msc od zakończenia roku budżetowego sprawozdanie o stanie zadłużenia państwa.

Sprawozdanie musi zawierać

- dane dotyczące dochodów, wydatków oraz nadwyżki, deficytu, przychodów rozchodów jednostek sektora finansów publicznych.

- omawianie wykonanie budżetu państwa z uwzględnieniem różnic pomiędzy budżetem uchwalonym a wykonanym.

- informacje o dochodach i wydatkach związanych z zadaniami z zakresu administracji rządowej, które realizowane są przez jednostki samorządu terytorialnego, i innymi zadaniami zleconymi tym jednostkom ustawą.

- informacje o przestrzeganiu zasady stanowiącej że łączna kwota pńswowego długu publicznego i łączna kwota długu Skarbu Państwa nie może przekroczyć60% wartości rocznego produktu krajowego brutto w danym roku budżetowego.

b) rozpatrywania sprawozdania z wykonania budżetu przez parlament.

Sprawozdanie z wykonania budżetu jest rozpatrywane przez sejm. System prac komisyjnych przypomina prace nad projektem ustawy budżetowe. Sejm rozpatruje przedłożone sprawozdanie, zapoznając się z opinią NIK. W ciągu 90 dni od przedłożenia sprawozdania Sejmowi, Sejm podejmuje uchwalę i udzieleniu lub odmowie udzielenia RM absolutorium

Absolutorium- to akt woli Sejmu, którego treścią jest aprobata sposobu w jaki budżet był wykonany i rezultatów jego wykonania.

  1. Sposoby pokrycia deficytu budżetowego

art. 168 ustawy o finansach publicznych.

Deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być sfinansowany

1) sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych przez jednostkę samorządu

4) prywatyzacji majątku jednostki samorządu terytorialnego;

5) nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego z lat ubiegłych;

6) wolnych środków jako nadwyżki środków pieniężnych na rachunku bieżącym

budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym wynikających z

rozliczeń kredytów i pożyczek z lat ubiegłych.

  1. Dyrektywność budżetu

Dyrektywność budżetu oznacza, że jeśli w budżecie państwa umieszcza się kwotę dochodów , to nie może być ona podstawą roszczenia państwa w stosunku do osoby trzeciej; np. dochody z podatku dochodowego od osób fizycznych - nie oznacza to obowiązku nakładanego na te osoby. Jeżeli w budżecie jest zamieszczona kwota to nie jest ona podstawą roszczeń, tylko konkretna ustawa. Jeżeli są kwoty wydatków to nie mogą być one podstawą roszczeń kogokolwiek do państwa (oprócz wydatków na subwencje dla jednostek samorządu terytorialnego). Są one adresowane do tych, którzy gromadzą dochody i dokonują wydatków. Dyrektywność budżetu po stronie dochodów jest mniejsza niż po stronie wydatków, bo wykonawca strony dochodowej jest zobowiązany działać na zasadach i w terminach wynikających z przepisów. Należy pamiętać, że budżet jest bardziej prognozą niż wyraźnie określonym obowiązkiem. Jeżeli w budżecie zachowane zostaną dochody i ta kwota nie zostanie zgromadzona, choć przepisy były prawidłowo zrealizowane, bo czasami rzeczywistość jest inna niż zakładana przez "panującego", wtedy nie wolno odpowiedzialnością obarczać tego, kto te dochody gromadził. Wykonawca poniesie konsekwencje, jeżeli nie będzie odprowadzał dochodów do budżetu, które przewiduje ta ustawa, nie ma tu obowiązku gromadzenia tych dochodów, tylko stosowania przepisów w celu ich gromadzenia. Ważne jest to, że dokonywanie wydatków następuje w granicach kwot określonych w prawie finansowym, z uwzględnieniem prawidłowo dokonanych przeniesień i zgodnie z planowanym przeznaczeniem, w sposób celowy i oszczędny. Jest to nakaz zmieszczenia się w ramach kwoty określonej w budżecie, bo wydatki i rozchody stanowią "nieprzekraczalny limit".

  1. Przenoszenie wydatków

Jest jednym z instrumentów wykonywania budżetu gminy jest przenoszenie (w trakcie roku budżetowego) planowanych wydatków budżetowych. Będzie to przenoszenie wydatków pomiędzy poszczególnymi podziałkami klasyfikacji budżetowej tj. działami, rozdziałami i paragrafami. Przenoszenie wydatków może być wyrazem niedokładnego planowanie budżetowego, może być jednak efektem okoliczności, które pojawiły się dopiero w trakcie wykonywania budżetu, których nie można było przewidzieć w okresie opracowywania i uchwalania budżetu. Przeniesienia wydatków zmieniają pierwotną treść uchwały budżetowej, w związku z tym istotne jest ustalenie, kto ma kompetencje do dokonywania przeniesień i czy przyznanie tych kompetencji odpowiednim podmiotom nie podważa pozycji budżetowej rady gminy. Rada gminy może upoważniać zarząd gminy do dokonywania określonych zmian w budżecie gminy, z wyjątkiem przeniesień wydatków między działami.. Przeniesienia wydatków są więc zastrzeżone do kompetencji rady gminy. Rada może jednak upoważnić zarząd do dokonywania przeniesień wydatków między rozdziałami i paragrafami.

  1. Jednostka Budżetowa

Jest to jednostka organizacyjna sektora finansów publicznych, która:

a) pokrywa swoje wydatki bezpośrednio z budżetu

b) wszelkie pobrane przez nie dochody odprowadzane są do budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego (metoda budżetowania brutto).

Dzieli się na:

a) państwowe - związane z budżetem państwa

b) samorządowe - związane z budżetem jednostek samorządu terytorialnego (wojewódzkie, powiatowe, gminne) oraz:

c) przynoszą duże dochody (Urzędy Skarbowe, Sądy)

d) nie przynoszą dochodów, a związane są z dużymi wydatkami (jednostka wojskowa).

Jednostki budżetowe państwowe tworzą organy państwowe typu minister, kierownik urzędu centralnego np. wojewoda. Jeśli chodzi o jedn. budżetowe samorządowe tworzą ją organy stanowiące np.w gminie-rada gminy. Jednostki budżetowe działają na podstawie statutu w szczególności określającego jej nazwę, siedzibę i przedmiot działalności. Prowadzą gospodarkę finansową według zasad określonych w ustawie

Jednostki budżetowe nie mają cywilnoprawnej osobowości prawnej, tylko osobowość finansowo-prawną. Podstawy funkcjonowania jest plan finansowy, obejmujący przewidywane w danym roku budżetowym dochody i wydatki.

Mają swoje rachunki bankowe, służące do realizacji ich wydatków, na które to rachunki przekazywane są środki z budżetu.

Mają także rachunek dochodów, czyli odrębny specjalny rachunek bankowy, na którym to jednostka gromadzi specjalne typy środków.

Państwowe jednostki budżetowe uzyskujące dochody z rozmaitych, wskazanych w ustawie źródeł mogą je gromadzić na wydzielonym rachunku dochodów własnych. Np.:

- dochody z tytułu spadków, zapisów i darowizn w postaci pieniężnej na rzecz jednostki budż.,

- odszkodowania i wpłaty za utracone lub uszkodzone mienie będące w zarządzie bądź użytkowaniu jednostki budżetowej,

- dochody z opłat egzaminacyjnych, za wydawanie świadectw i certyfikatów, jak również za sprawdzenie kwalifikacji.

Jednostki posiadają także fundusz motywacyjny - są to formy gromadzenia przez państwowe jednostki budżetowe środków finansowych dochodów, które zostały uzyskane z orzeczeń sądowych z tytułu przepadku rzeczy lub korzyści majątkowych, które pochodzą z przestępstw i wykroczeń przeciwko mieniu oraz przestępstw z wykroczeń skarbowych. Wydatkowane środki tylko dla pracowników, którzy ujawnili te właśnie przestępstwa przeciwko mieniu lub przestępstwa skarbowe (w formie nagród).

  1. Zakład budżetowy

Jest to taka jednostka sektora finansów publicznych, która:

- odpłatnie wykonuje wyodrębnione zadania

- pokrywa koszty swojej działalności z własnych przychodów (metoda budżetowania netto).

Do założenia zakładu budżetowego uprawnieni są:

      1. państwowy - zakładają ministrowie, wojewodowie, kierownicy urzędów centralnych

      2. samorządowy (wojewódzkie, powiatowe, gminne)- organ stanowiący jednostkę samorządu terytorialnego (rada gminy)

Jednostki budżetowe nie mają cywilnoprawnej osobowości prawnej, tylko osobowość finansowo-prawną. Podstawy funkcjonowania jest plan finansowy, obejmujący przewidywane w danym roku budżetowym dochody i wydatki.

Mogą otrzymywać z budżetu:

- dotacje przedmiotowe tj. środki pieniężne przeznaczone na konkretne cele, wskazane przez podmiot dotujący wydatki.

- dotacje podmiotowe lub celowe - na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, musi mieć umocowanie w przepisach prawa

- dotacje na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe (jednorazowe dotacje).

Dotacje mają ściśle określony pułap, nie mogą przekroczyć 50% kosztach jego działalności w ciągu roku. Nie dotyczy to dotacji otrzymywanych w związku z realizacją projektu finansowanych przez UE.


  1. Gospodarstwo pomocnicze

Jest to wyodrębniona z jednostki budżetowej organizacyjnie i finansowo, część jej podstawowej działalności lub działalności ubocznej (metoda budżetowania netto). Przykłady: stołówki w szkołach.

Jednostki budżetowe nie mają cywilnoprawnej osobowości prawnej, tylko osobowość finansowo-prawną. Podstawy funkcjonowania jest plan finansowy, obejmujący przewidywane w danym roku budżetowym dochody i wydatki

Może uzyskiwać

  1. wyłącznie dotacje przedmiotowe tj. środki pieniężne na przeznaczone na konkretne cele, wskazane przez podmiot dotujący wydatki

  2. jednorazowa dotacja na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe.

Takie gospodarstwo tworzy wyłącznie kierownik danej jednostki budżetowej. Może być gospodarstwem pomocniczym państwowym bądź samorządowym.

Gospodarstwo pokrywa koszty swojej działalności z uzyskiwanych przychodów własnych. Wpłaca do budżetu połowę osiągniętego zysku. .

  1. Fundusz celowy

Są to powołane w drodze ustawy fundusze, którego przychody pochodzą ze środków publicznych, a wydatki są przeznaczone na realizację wyodrębnionych zadań.

Fundusze celowe są jak budżety formami organizacji publicznych zasobów pieniężnych. Fundusz celowy może działać jako osoba prawna.

W zależności od tego jakie zadanie realizowane są ze środków funduszu celowego, może on być funduszem państwowym, wojewódzkim, powiatowym lub gminnym.

Postawą gospodarki finansowej funduszu celowego jest roczny plan finansowy, obejmujący przewidywane w danym roku budżetowym dochody i wydatki

Wydatki mogą być dokonywane tylko w ramach posiadanych środków finansowych obejmujących bieżące przychody, w tym dotacje z budżetu państwa lub jedn.sam.teryt. i pozostałości środków w latach następnych.

Zasoby pieniężne gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym. Wydatki z zasobów funduszu celowego mogą być dokonywane tylko co do wysokości środków zgromadzonych na rachunku bankowym. Środki nie wydatkowane w jednym roku, mogą być wydatkowane w latach następnych.

Przykłady:

- fundusz ubezpieczeń społecznych -FUS

- państwowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych -PFRON

- fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych

- fundusz ochrony środowiska

  1. Uchwalanie budżetu gminy

Budżet gminy jest planem finansowym obejmujących dochody i wydatki, przychody i rozchody gminy w roku kalendarzowym.

Planowanie budżetowe może jednak w pewnej mierze przekraczać horyzont roku budżetowego, gdyż uchwała budżetowa może zawierać załączniki, które oprócz limitów wydatków na okres roku budżetowego, określają np. limity wydatków na programy inwestycyjne.

Budżet gminy ma formę uchwały rad gmin. Jest aktem prawnym o dość ograniczonym kręgu adresatów. Kształtuję bowiem stosunki prawne między radą gminy a wójtem (burmistrzem, prezydentem) i jednostki organizacyjnymi wykonującymi budżet

Podstawą przygotowania projektu są potrzeby społeczne i gospodarcze gminy oraz zamierzenia w zakresie ich zaspokojenia

Projekt budżetu przygotowuje wójt (burmistrz, prezydent) i w terminie do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy przedkłada go radzie gminy, wraz z informacją o stanie mienia komunalnego oraz objaśnieniami. Przesyła do Regionalnej Izbie Obrachunkowej celem jego zaopiniowania.

Rada gminy rozpatruję projekt budżetu a następnie go uchwala. Jest zobowiązana zrobić to do końca roku poprzedzającego rok budżetowy. W razie nie uchwalenia go do 31 marca ustala GL dla gminu RIO.

  1. Dochody gminy

Dochody jednostek samorządu terytorialnego:

  1. własne (niezależne od państwa, zagwarantowane ustawowo)

  2. transferowe (uzyskane z budżetu państwa)

- subwencje z budżetu państwa

- dotacje z budżetu państwa

Niektóre dochody są zwrotne, niektóre bezzwrotne

1. Dochody własne:

- fiskalne,

- majątkowe, inne dochody własne

Dochody własne fiskalne to

a) wpływy z podatków lokalnych od nieruchomości, z podatku rolnego, leśnego, od środków transportowych, od posiadania psów, *od spadków i darowizn, *od czynności cywilno-prawnych, *od podatku dochodowego od osób fizycznych pobranego w formie karty podatkowej (urząd skarbowy pobiera a resztę gmina).

b) Wpływy z opłat:

- skarbowej

- targowej

- miejscowej

- częściowo z opłaty eksploatacyjnych

c) Udziały w podatkach - wpływy z danego źródła, które jest źródłem dochodów państwa nie trafiają w całości do tego budżetu ale są w części przekazywane do budżetów innych związków publiczno-prawnych. Dotyczy podatków dochodowych od osób fizycznych (39,34% zasila budżet danej gminy) i od osób prawnych (6,71% od podatników którzy mają siedzibę na terenie danej gminy). A gdy są oddziały na terenach różnych gmin dzieli się tę liczbę 6,71% na liczbę gmin w zależności od liczby osób zatrudnionych z danej gminy)

Dochody własne majątkowe: to dochody z majątku gminy:

- ze sprzedaży

- dzierżawy płatników

- odsetki od pożyczek udzielonych przez gminę

- odsetki na rachunkach gmin

- odsetki z tytułu nieterminowych wpłat finansowych

Dochody uzyskiwane przez gminę jedn.budż oraz wpłaty budż.od gospodarstw pomocniczych - 5% dochodów uzyskanych.

  1. Dochody zewnętrzne

- subwencja ogólna

- dotacje celowe pochodzące z budżetu państwa

  1. DOCHODY POWIATÓW

Dochody jednostek samorządu terytorialnego:

  1. własne (niezależne od państwa, zagwarantowane ustawowo)

  2. transferowe (uzyskane z budżetu państwa)

- subwencje z budżetu państwa

- dotacje z budżetu państwa

  1. Dochody własne

- wpływy z opłat,

- udziały w podatkach dochodowych,

- tzw.dochody z majątku powiatu, uzyskiwane przez powiatowe jednostki budżetowe,

- odsetki od pożyczek, nieterminowo przekazanych środków powiatowi,

- prowizja 5% od budżetu państwa,

- dotacje z budżetów innych jednostek samorządu terytorialnego.

  1. Dochody zewnętrzne

- subwencja ogólna

- dotacje celowe pochodzące z budżetu państwa

* Województwo tak samo własne ALE zewnętrzne województwa

- subwencja ogólna z budżetu państwa

- dotacje celowe pochodzące z budżetu państwa

+dotacje celowe z państwowych funduszy celowych,

+ dotacje celowe Z budżetów gmin lub powiatów

+ inne dochody zewnętrzne

  1. Subwencje ogólne dla gmin/ powiatu / województw

Są to

-wydatki bieżące budżetu państwa -a zarazem dochód budżetu jednostek samorządu terytorialnego.

Z punktu widzenia budżetu państwa stanowią podstawową formę wspierania finansowego jednostek samorządu terytorialnego, natomiast ze strony budżetu jed.sam.teryt. są najważniejszym źródłem dochodów. Ich istotą dla jednostki jest to że to rodzaj dochodu własnego i nie trzeba się z tego rozliczać.

Subwencja ogólna składa się z 3 części:

  1. wyrównawczej

  2. oświatowej

  3. drogowa

      1. Część wyrównawcza polega na zasadzie równania do najlepszego. Oznacza to że cześć wyrównawczą subwencji ogólnej otrzymują te powiaty i województwa, których siła dochodowa jest mniejsza niż siła dochodowa najbogatszego powiatu czy województwa. Przy czym powiaty otrzymują z budżetu państwa kwotę części wyrównawczej stanowiącą 85 % różnicy pomiędzy wskaźnikiem podstawowych dochodów podatkowych na jednego mieszkańca dla danego powiatu a analogicznym wskaźnikiem dla najlepszego powiatu, z kolei województwa otrzymują część wyrównawczą w wysokości 70% różnicy pomiędzy wskaźnikiem dla najlepszego województwa.

      1. Część oświatowa dla wszystkich jednostek sam.teryt ustala się w łącznej kwocie nie mniejszej niż 12,8 % planowanych dochodów budżetu państwa.

Od tej kwoty odlicza się 1 % na rezerwę części oświatowej subwencji ogólnej, która dysponuję minister właściwy ds. finansów publicznych, po zaciągnięciu opinii ministra właściwego ds.oświaty i wychowania oraz reprezentacji jed.sam.teryt.

Po odliczeniu kwoty rezerwy rozdziela się miedzy poszczególne gminy, powiaty i województwa według zasad ustalonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego ds.oświaty i wychowania po zasiągnieciu opinii reprezentacji jed.sam.teryt. uwzględniając typ i rodzaj szkół, liczbę uczniów w tych szkołach.

      1. Część drogowa związana jest z budową, modernizacją, zarządzaniem ochroną dróg, z wyjątkiem dróg expresowych przeznacza się60% ogólnej kwoty wydatków na drogi planowanych za rok przyszły po wyłączeniu dotacji celowej dla miasta stołecznego Warszawy.

Tryb przekazywania poszczególnych części subwencji:

- część oświatowa- w ratach miesięcznych, w których rata za marzec wynosi 2/13 ogólnej kwoty subwencji za zadania oświatowe, w terminie do 25 dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc wyplaty wynagrodzeń.

- część wyrównawcza - 12 rat do 15 dnia każdego miesiąca.

- część równoważąca i regionalna - 12 rat do 25 dnia miesiąca

b)wpłaty dokonywane przez najzamożniejsze jednostki - 12 równych rat do 15 dnia miesiąca. Zbyt wysokie płatności - Minister Finansów wydaje decyzje i np.zmniejsza następną dopłatę

c)opóźnienie - naliczone odsetki jak od zaległości podatkowej.

  1. Sposoby powstania zobowiązań podatkowych

Zobowiązanie podatkowe- jest nim zgodnie z przepisami Ordynacji Podatkowej, wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego podatku w wysokości, terminie oraz miejscu określonym przepisami prawa podatkowego. Może powstać na dwa sposoby:

- z mocy prawa czyli z na skutek zaistnienia zdarzenia z którym ustawa podatkowa wiąże jego powstanie,

- na skutek doręczenia podatnikowi decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego.

Sposoby powstania zobowiązań podatkowych

  1. zapłata

  2. pobranie podatku przez płatnika lub inkasenta

  3. potrącenie

  4. zaliczenie nadpłaty lub zwrotu podatku

  5. zaniechanie poboru

  6. przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych

  7. przejęcie własności nieruchomości lub prawa majątkowego w postępowaniu egzekucyjnym

  8. umorzenie zaległości

  9. przedawnienie

  1. Potrącenia podatkowo-prawne

Potrącenia można dokonać zarówno w odniesieniu do bieżących zobowiązań podatkowych jak i zaległości podatkowych. Może ono być dokonane zarówno na wniosek jak i z urzędu.

  1. z urzędu - momentem potrącenia jest moment wydania postanowienia przez organ w sprawie potrącenia

  2. na wniosek - z dniem złożenia wniosku następuje potrącenie o ile wniosek został pozytywnie rozpatrzony. Organ też wydaje postanowienie w sprawie potrącenia. Odmowa dokonania potrącenia ma formę decyzji.

Gdy są wierzytelności drugiej grupy to państwowa jednostka ma obowiązek wpłacić tą kwotę potrąconej wierzytelności na rachunek organu podatkowego w ciągu 7 dni.

Zobowiązania podatkowe ulegają potrąceniu z wzajemnych, bezspornych i wymagalnych wierzytelności wobec Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Ordynacja podatkowa dopuszcza jednak możliwość potrącenia tylko w stosunku do wierzytelności podatnika z enumeratywnie wyliczonych w niej tytułów.

  1. Zaniechanie poboru podatku

Zaniechanie poboru podatku

- może nastąpić w drodze rozporządzenia Ministra Finansów.

- ma charakter - z urzędu.

- robi to organ podatkowy;

- ważny interes podatnika lub interes publiczny

- przez decyzję

- tylko na wniosek

- ma charakter uznania administracyjnego

- nie wygasa zobowiązanie podatkowe.

  1. Przeniesienie rzeczy lub prawa majątkowego za zaległości podatkowe

Jest to specyficzny sposób wygaśnięcia zobowiązań podatkowych. Polega na przeniesieniu własności rzeczy lub praw majątkowych w zamian za zaległości podatkowe na rzecz podmiotu publicznoprawnego uprawnionego z tytułu podatku. Ten sposób Następuje tylko na wniosek oparty jest zgodą organu podatkowego i zawierany poprzez umowę..

  1. to sposób, który zakłada wykonanie tego zobowiązania w sposób niepieniężny

  2. znajduje zastosowanie tylko do zaległych zobowiązań podatkowych

Może to być sposób dotyczący podatków państwowych lub gminnych..

Jest to dopuszczalne tylko za zgodą organów administracji państwowej lub samorządowej.

Przeniesienie następuje na podstawie umowy zawartej przez podatnika ze starostą dot.podatków państwowych lub wójtem (burmistrzem, prezydentem) gdy chodzi o podatki gminne.

W podatkach państwowych w umowie zawieranej przez starostę wymagana jest zgoda Naczelnika US.

Do wygaśnięcia zobowiązania podatkowego dochodzi z dniem przeniesienia własności lub innego prawa majątkowego.

Umowa wymaga formy pisemnej, a gdy chodzi o nieruchomości - akt notarialny.

Po zawarciu umowy starosta informuje organ podatkowy, które na tej podstawie wydaje decyzję w której stwierdza wygaśnięcie zobowiązania podatkowy.

  1. Przedawnienie zobowiązania podatkowego

W Ordynacji podatkowej przewidziano dwie odrębne instytucje określane jako przedawnienie:

- przedawnienie prawa do wydania i doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego

- przedawnienie zobowiązanie podatkowego

Pierwsza z tych instytucji znajduję zastosowanie tylko wtedy gdy zobowiązanie podatkowe, w danym wypadku, powstaję wskutek doręczenia decyzji ustalającej jego wysokość. Organ podatkowy musi ja doręczyć podatnikowi w terminie 3 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Wyjątki np. kiedy podatnik nie dopełnił pewnych obowiązków np. nie złożył wymaganej prawem deklaracji, termin ten wynosi 5 lat.

Jeżeli decyzja nie zostanie doręczona przed upływem tych terminów, to zobowiązanie podatkowe nigdy nie powstanie. Właściwie nie mamy więc do czynienia z wygasaniem uprawnienia organu podatkowego, które jeszcze nie powstało, ale z wygasaniem uprawniania organu podatkowego do przekształcenia obowiązku podatkowego w zobowiązanie podatkowe.

Wypadku gdy zobowiązanie podatkowe już powstało na mocy prawa lub wskutek doręczenia decyzji może nastąpić jego przedawnianie z upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym upłyną termin płatności podatku. Termin ten w niektórych przypadkach może ulec zawieszeniu lub przeraniu.

  1. Umorzenie zaległości podatkowych

Umorzenie zaległości podatkowych doprowadza do zniknięcia zaległości podatkowych. Jest kwalifikowana jako ulga w spłacie zobowiązań. Zaległość umarza organ podatkowy właściwy do poboru danego podatku np.Naczelnink US w podatku dochodowym. Umarza się zaległość podatkową (podatek niezapłacony w terminie), odsetki za zwłokę, opłatę prolongacyjną.

Umarza się decyzją podatkową - wydaje się ją umarzając zaległość w całości lub w części.

Umarza się gdy:

  1. gdy widać że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty, która przewyższałaby wydatki egzekucyjne

  2. gdy kwota zaległości jest niższa niż niż 5-krotność kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym

  3. kwota zaległości nie została ściągnięta w postępowaniu upadłościowym lub likwidacyjnym

  4. gdy podatnik zmarł a szacowany majątek po nim to mniej niż 5000 zł i nie ma spadkobierców innych niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego.

Umorzenie zaległości podatkowej jest kwalifikowane jako pomoc publiczna, która podlega kontroli UE (dot.to przedsiębiorców).

  1. Nadpłata

Nadpłata jest to:

a) kwota podatku nadpłaconego albo nienależnie zapłaconego,

b) kwota pobrana przez płatnika nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej

c) świadczenie płatnika o charakterze publiczno jeżeli w decyzji o jego odpowiedzialności określono je nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej

Nadpłata powstaje w przypadkach:

  1. błąd podatnika lub płatnika przy obliczaniu wysokości świadczenia dot.okoliczności faktycznych, prawnych

  2. błędne działanie organu podatkowego (kiedy zobowiązanie podatkowe powstaje z mocy prawa)

  3. nadpłaty wynikające z konstrukcji podatku (chodzi o podatki płatne zaliczkowo, są to dwa podatki dochodowe: -od osób fizycznych, prawnych, - podatek akcyzowy)

  4. nadpłaty powstają w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego

W zależności od sposobu powstania nadpłaty odmienna jest data powstania nadpłaty, kwestia jej zwrotu lub oprocentowania.

Podatnikowi przysługuje uprawnienie do złożenia do organu podatkowego wniosku o stwierdzenie nadpłaty. Przysługuję także podatnikom którzy w składanych zeznaniach (deklaracjach) w podatkach, w których zobowiązanie podatkowe powstaje z mocy prawa, wykazali je w kwocie większej od należnej i uiścili tak zawyżony podatek.

Deklaracja - oświadczenie wiedzy podatnika co do okoliczności mających wpływ na wymiar zobowiązania podatkowego.

Jeżeli podatnik złoży wniosek ze skorygowaną deklaracją o zwrot nadpłaty nie budzi wątpliwości organu podatkowego wtedy organ zwraca nadpłatę bez wydania decyzji o jej stwierdzeniu.

Jeżeli są wątpliwości to organ przeprowadza postępowanie dowodowe po którym wydaje decyzję stwierdzającą zwrot nadpłaty lub odmawia zwrotu

W ordynacji podatkowej uregulowano sposób postępowania organów podatkowych z nadpłatami. Nadpłata polega z urzędu zaliczeniu w pierwszej kolejności na zaległości podatkowe a w drugiej kolejności na poczet bieżących zobowiązań podatkowych. W przypadku gdy tak owe nie obciążają podatnika powinien nastąpić ich zwrot, chyba że podatnik złoży wniosek o jej zaliczenie na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.

Nadpłaty podlegają oprocentowaniu w wysokości równej wysokości odsetek za zwłokę pobieranych od zaległości podatkowych. Najczęściej przysługuję od dnia powstania nadpłaty, ale istnieją od tego liczne wyjątki np. w przypadku złożenia wniosku o stwierdzenia nadpłaty, powstania nadpłaty na wskutek orzeczenia TK.

Przedawnienie prawa do nadpłaty - art. 80:

- 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym minął termin do zwrotu tej nadpłaty. Po 5 latach nie ma możliwości zaliczania nadpłaty na zaległe bieżące lub przyszłe zobowiązania podatkowe.

  1. Odpowiedzialność podatkowa płatnika

Płatnik/inkasent także może ponosić odpowiedzialność podatkową gdy nie wykonują obowiązku np. płatnik nie pobrał podatku a powinien był, albo pobrał kwotę niższą, pobrał podatek ale nie wpłacił w terminie na rachunek organu podatkowego.

Odpowiedzialność płatnika jest wyłączona gdy niedobranie podatku wynika z winy podatnika.

Art.26a - wprowadza wyłączną odpowiedzialność płatnika. Płatnik ponosi odpowiedzialność jeżeli nie pobierze albo pobierze za małą zaliczkę na podatek od osób fizycznych z tytułu:

- dochodów osiąganych ze stosunku pracy

- działalności wykonywanej osobiście

- praw majątkowych

  1. Odroczenie terminu

Termin płatności może podlegać modyfikacjom:

1.odroczenie terminu płatności podatku

2.rozłożenie podatku na raty

Są to ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. Ich celem jest ułatwienie podatnikowi wykonania zobowiązania podatkowego gdy z ważnych przyczyn podatnik nie może tego wykonać w terminie podstawowym. Istotą odroczenia jest wyznaczenie przez organ w drodze decyzji nowego terminu płatności. Istotą rozłożenia podatku na raty jest podział kwoty podatku na części i wyznaczenie dla każdej z tych części innego terminu płatności. Organ podatkowy podejmuje takie decyzje w ramach swobody uznania podatkowego po to aby pomóc podatnikowi.

3.umorzenie zaległości podatkowe, uzależnione są od:

- wniosku podatnika

- stwierdzenia istnienia (przesłanek) ważnego interesu podatnika albo interesu publicznego (musi przeważać nad interesem publicznym. Gdy znajdzie się on w sytuacji nie z własnej winy gdy nie może zapłacić).

Odroczenie terminu płatności podatku:

Podatnik może wnieść wniosek ale organ nie jest nim związany.

Odroczenie i rozłożenie w odniesieniu do podatków gminnych - wydanie pozytywnej decyzji przez Naczelnika US wymaga zgody organu jednostki samorządu terytorialnego - konieczna jest decyzja wójta, burmistrza, prezydenta. Obie te decyzje wydawane są pod warunkiem zawieszającym tzn.że podatnik spełni zobowiązanie podatkowe w nowym terminie ( raty w terminach ).

Jeżeli podatnik nie wykona zobowiązania (przy odroczeniu terminu) to następuje przywrócenie stanu sprzed wydania decyzji odraczającej, która wygasa z mocy prawa.

Gdy mamy rozłożenie na raty to wygaśnięcie dotyczy części, która odpowiada niezapłaconej racie.

Odroczenie i rozłożenie nakłada na podatnika OPŁATĘ PROLONGACYJNĄ art.57 ord.pod. - jest to forma wynagrodzenia jakie płaci podatnik dlatego że odroczono mu możliwość zapłaty i korzysta ze środków związku publiczno prawnego. Ustalana w decyzji o odroczeniu lub rozłożeniu, wskazuje się jej kwotę : kwota podatku x stawka x ilość dni. Po ustaleniu tej opłaty nie podlega ona zmianom. Jeżeli po jej wymierzeniu stawka wzrośnie to nie ma to wpływu na opłatę wcześniej określoną w decyzji. Jest to połowa stawki odsetek za zwłokę. Jest to 6% rocznie - stopa kredytu lombardowego NBP.

Jest obligatoryjna w podatkach stanowiących dochód państwa, w podatkach gminnych (o wprowadzeniu tej opłaty decyduje gmina).

Nie ustala się tej opłaty gdy:

- wypadek losowy

- klęska żywiołowa

Gdy podatnik uchybia terminowi płatności to wygasa decyzja o zapłacie opłaty prolongacyjnej przy umorzeniu lub rozłożeniu - następuje przywrócenie stanu sprzed wydania decyzji o umorzeniu lub rozłożeniu na raty

  1. Podmiot podatku dochodowy od osób prawnych

=

  1. Podatnicy w podatku od osób prawnych

Podmiotem podatku- są z jednej strony związki publicznoprawne uprawnione z tytułu podatku (państwo, jednostki samorządu terytorialnego) reprezentowane prze właściwe organy, a drugiej podatnicy i inne podmioty na które prawo podatkowe nakłada obowiązki lub ewentualnie przyznaje im uprawnienia. Podmiotami podatku są więc oprócz podatników w szczególności: płatnicy, inkasenci, następcy prawni podatników oraz osoby trzecie odpowiedzialne za zobowiązania podatkowe.

Podatnikami są :

-osoby prawne

- jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek nie mających osobowości prawnej

- grupa co najmniej dwóch spółek kapitałowych mających osobowość prawną pozostających ze sobą związkach kapitałowych. Spółki te muszą zarzec ze sobą umowę w sprawie utworzenia takiej spółki kapitałowej grupy podatkowej co najmniej na 3 lata. Umowa taka podlega rejestracji, której dokonuje urząd skarbowy w formie decyzji i dopiero ta decyzja powoduje powstanie nowego podatnika. Jedna ze spółek wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej pełni jednocześnie rolę płatnika podatku należnego.

  1. Źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych

Przedmiotem podatku jest dochód osiągnięty w roku podatkowym ze wszystkich posiadanych przez podatnika źródeł przychodów z wyjątkiem innych objętych innymi podatkami (rolny, leśny, od gier). Dochodem jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskana osiągnięta w roku podatkowym.

Źródła przychodów:

  1. Podstawa opodatkowania w podatku VAT

Podstawą opodatkowania jest obrót - kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o podatek należny. Obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Do obrotu wlicza się subwencje, dotacje i inne dopłaty jeżeli maja one bezpośredni wpływ na cenę. Obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych bonifikat, rabatów, uznanych reklamacji, skont.

SKONTO - rabat, obniżenie ceny udzielone z tytułu przedterminowej płatności.

Przy imporcie podstawa opodatkowania jest wartość celna towarów powiększona o należne cło. Nawet jeśli to cło byłoby niewymagalne. Jeżeli przedmiotem importu są wyroby akcyzowe to podstawą opodatkowania jest wartość celna towarów powiększona o cło i o akcyzę.

Zasady opodatkowania gruntów - jeżeli dochodzi do dostawy budynków lub budowli związanych z gruntem trwale to do gruntu stosuje się takie same stawki jak do budynku.

Pobór podatku VAT związany z importem towaru:

- podatek związany z importem oblicza i wykonuje podatnik w zgłoszeniu celnym. Jeżeli organ podatkowy - Naczelnik Urzędu Celnego uzna to obliczenie za nieprawidłowe to wydaję decyzję w której określa właściwą kwotę podatku VAT. Naczelnik Urzędu Celnego jest organem podatkowym w zakresie podatku VAT od importu towarów.

Termin płatności - to 10 dni od powiadomienia przez organ celny o wysokości tych należności.

Art.40 - jeżeli kwota podatku VAT od importu została nadpłacona to podatnikowi nie przysługuje zwrot tej nadpłaconej kwoty jeżeli podatnik odliczył tę kwotę od podatku należnego.

Stawki VAT:

- jedna podstawowa - ma zastosowanie w każdym przypadku gdy nie stosuje się stawki obniżonej lub zwolnienia podatkowego. Min.to 15%

- i jedna obniżona - 5%

W Polsce są 4 stawki:

- podstawowa - 22%

- obniżona - 7% np.gazety

- obniżona - 3%, załącznik nr 6, zboże, ziemniaki, mięso

- szczególna - 0%, dot.eksportu, wewnątrz wspólnotowej dostawy. Oznacza że podatek należny wynosi 0. taki podatnik może dostać zwrot całego podatku jaki zapłacił.

W UE wyróżnia się 2 rodzaje zwolnień z VAT:

1. zwolnienie z prawem do odliczenia

2. zwolnienie bez prawa do odliczenia

Zastosowanie stawki 0% jest uzależnione od spełnienia wymagań formalnych i otrzymania przez podatnika potwierdzenia wywozu towaru na terytorium poza wspólnotowe.

  1. Przedmiot VAT

Zakres przedmiotowy:

1. przedmiotem jest odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Dostawa -przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel. Dostawa towarów na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą, przekazanie towarów bez wynagrodzenia. Podlegają opodatkowaniu jeżeli przy nabyciu tych towarów przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Dostawa musi dotyczyć towarów - rzeczy ruchome, wszelkie postaci energii, budynki, budowle i ich części oraz grunty.

2. Odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki org.nie posiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towaru.

Usługa to świadczenie- świadczenie usług nieodpłatnych, które nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa a podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

3. Eksport towarów - potwierdzony przez Urząd Celny wywóz towarów poza terytorium Wspólnoty w wykonaniu czynności dostawy. Podatnik musi dokonać dostawy poza terytorium Wspólnoty

4. Import towarów - przywóz towarów na terytorium Polski z terytorium państwa trzeciego tj.nie będącego członkiem UE.

5. wewnątrz wspólnotowe nabycie towarów (art.9) - to nabycie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, które to towary w wyniku dokonanej ustawy są wysyłane, transportowane na teryt.innego państwa członkowskiego niż państwo członkowskie rozporządzające wysyłką.

6. wewnątrz wspólnotowa dostawa towarów - wywóz towarów na terytorium innego państwa członkowskiego w wykonaniu czynności dostawy.

pkt. 5 i 6 - pojawiły się z wejściem do UE. Są odpowiednikiem importu i eksportu. W nabyciu to np. Polski podatnik nabywa towar w Niemczech dochodzi do dostawy z Niemiec do Polski. Pozwalają efektywnie opodatkować towar w tym państwie, gdzie będzie on przeznaczony do konsumpcji

  1. Podatek należny a naliczony

OPODATKOWANIE WARTOŚCI DODANEJ - zobowiązanie podatkowe jest definiowane jako różnica między podatkiem należnym a podatkiem naliczonym.

Podatek należny - podatek obliczany od pełnej kwoty obrotu podatnika.

Podatek naliczony - dany podmiot zapłacił w cenie nabywanych towarów i usług.

Podatek musi być wykazany na fakturze, która jest podstawą do odliczenia

VAT jest podatkiem pośrednim i obrotowym. Posiada cechę przerzucalności. Jest wliczony w cenę towaru. Jest przykładem podatku wielofazowego od obrotów netto. Sformułowanie „od obrotów netto” ma wskazywać że w danej fazie obrotu opodatkowaniem podatkiem od towaru i usług nie podlega cała wartość towaru ale jakaś jego część. Osiągniecie tego efektu że opodatkowany nie jest oborut brutto a jedynie cześć tego obrotu jest dokonywane w ten sposób, że podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Inaczej: osiągniecie efektu opodatkowania tylko wartości dodanej odbywa się w ten sposób że opodatkowuje się całą wartość obrotu danego podatnika, następnie bierze się pod uwagę podatek zapłacony przez podatnika przy nabywaniu towarów i usług i podatek kóry należy zapłacić tj. różnica pomierzy podatkiem od całego obrotu a podatkiem zapłaconym we wcześniejszych fazach obrotu. Np. producent sprzedaje krzesło za 100 zł do tej ceny dodaje podatek 22%= hurtownik płaci za to krzesło 122zł .Hurtownik sprzedaje krzesło za 200 + VAT= 244 zł, detalista sprzedaje to krzesło za 366 zł ( w tym 66zł to podatek).

Opodatkowanie marży dodawanej przez podatnika odbywa się w ten sposób, że podatnik oblicza podatek należny i naliczony. Podatek należny to podatek odliczony od jego podstawy opodatkowania jego sprzedaży. Podatek naliczony to podatek związany z nabywaniem przez podatnika towarami i usług. Kupując- to podatek zawarty w cenie towaru jest podatnie naliczonym dla kupującego,. Sprzedając to podatek zwarty w cenie towaru jest podatkiem należnym.

  1. Podstawa opodatkowania w podatku od spadku i darowizn

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów tzw.czysta wartość. Wartość tę ustala się wg.stanu rzeczy w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych określa podatnik chyba, że ta wartość nie odpowiada wartości rynkowej. Jeżeli wartośc ta wg.oceny organu podatkowego jest niezgodna ze stanem rzeczywistym to organ podatkowy wzywa podatnika do określenia lub zmiany tej wartości. Jeżeli podatnik tego nie zrobi to organ podatkowy podaje wartość danej rzeczy wg. tego organu.

Jeżeli podatnik nie zmieni tej wartości to organ powołuje biegłego, który ustala te wartość. Jeżeli wartość podana przez podatnika a wartość określona przez biegłego różni się o więcej niż 33% to koszty biegłego ponosi podatnik. Sposobem aby uniknąć opinii biegłego jest przedstawienie opinii rzeczoznawcy przez podatnika.

Minimum podatkowe - wartość, kwota, która nie podlega opodatkowaniu. Jeżeli nabyte rzeczy, prawa mieszczą się w minimum podatkowym to zobowiązanie nie powstaje a jeżeli przekracza to odlicza się to minimum podatkowe od wartości rzeczy. Wartość minimum zależy od grupy podatkowej.

Kumulacja czasowa - oznacza łączenia podstaw opodatkowania.

-jeżeli dana osoba nabywa rzeczy lub prawa majątkowe od lub po tej samej osobie więcej niż jeden raz w ciągu 5 lat to dla potrzeb tego podatnika łączy się podstawy opodatkowania w ramach każdego takiego nabycia i os zkumulowanej kwoty opodatkowania wymierza się podatek. Od tego podatku oblicza się podatki zgłoszone od poprzednich przypadków nabycia.

porozumienie podatkowe - jeżeli przedmiotem nabycia jest prawo polegające na świadczeniach powtarzających się i nie można obiektywnie ustalić wartość tych świadczeń to można:

- podatek może być wymierzany w miarę wykonywania tych świadczeń

- za zgodą podatnika organ podatkowy może przyjąć za podstawę opodatkowania prawdopodobną wartość tych świadczeń w całym okresie ich spełniania.

Stawki podatków od spadków i darowizn:

Grupy - zakwalifikowanie nabywcy ze względu na stosunek do zbywcy - pokrewieństwa.

I Grupa podatkowa - najbliższa rodzina: małżonek, zstępni, wstępni, pasierbowie, teściowie.

II Grupa podatkowa - dalsza rodzina np.rodzeństwo małżonków

III Grupa podatkowa - inni nabywcy

Stawki: skale podatkowe progresywne

  1. 3% - 7%

  2. 7% - 12%

  3. 12% - 20%

Podatnicy mają obowiązek w terminie 1 miesiąca złożyć zeznanie podatkowe o nabyciu praw lub rzeczy. To zeznanie jest podstawą wydania decyzji podatkowej. Płatnikami są notariusze.

  1. Podstawa opodatkowania podatku nieruchomości

Podstawa opodatkowania - zależy od przedmiotu (obiektu). Może mieć wymiar ilościowy lub wartościowy. Wysokość stawek zależy od rodzaju przedmiotu opodatkowania i sposobu wykorzystywana gruntów i obiektów objętych podatkiem. Stawki podatku ustala rada gminy w granicach ustalonych ustawą . W gruntach podstawą opodatkowania jest ich powierzchnia a budynkach lub ich częściach podstawą jest ich powierzchnia użytkowa. W budynkach jest ich wartość wynikająca z ewidencji środków trwałych stanowiąca podstawę dokonania odpisów amortyzacyjnych.

Do powierzchni użytkowej budynków zalicza się powierzchnię od podłogi do sufitu w wysokości powyżej 2,20 m.

36. Stawka podatkowa i rodzaje stawek od podatku od nieruchomości

Stawki:

Stawki kwotowe gdy podstawa ma wymiar ilościowy. W budynkach przeznaczonych na działalność gospodarczą - 2% podstawy opodatkowania.

Te stawki są corocznie waloryzowane o wskaźnik inflacji. Rada Gminy nie może wprowadzać stawek zerowych lub bliskich zeru bo te stawki są zaliczane do zwolnień podatkowych.

37. Podatnicy w podatku od nieruchomości

- os.fizyczne

- os.prawne

- jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, które łączy więź z obiektem podatku. Więź ta to :

38. Podstawa opodatkowania podatku rolnego

Podstawa opodatkowania: W gospodarstwie rolnym jest to liczba hektarów przeliczeniowych a w pozostałych gruntach jest to powierzchnia gruntów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków.

Hektar przeliczeniowy - jednostka powierzchni ustalana na podstawie powierzchni fizycznej, rodzaju i klasy użytków rolnych oraz zaliczenia do okręgu podatkowego (jest ich 4 - każda gmina jest zaliczona do odpowiedniego okręgu podatkowego). Chodzi o uśrednienie produkcji rolnej.

Zaliczenia do okręgu podatkowego dokonuje Minister Finansów w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa.

Stawki:

- mają charakter kwotowy.

W gospodarstwie rolnym stawka za jeden hektar przeliczeniowy wynosi równowartość pieniężną 2,5 kwintala żyta.W gruntach nie zaliczonych do gospodarstw rolnych jest to równowartość pieniężna 5 kwintali żyta.

Cena skupu = równowartość pieniężna - ustala się wg.średniej ceny skupu publikowanej przez Głównego Prezesa Urzędu Statystycznego.

Rada Gminy może te stawki średnich cen skupu obniżyć na podstawie swego władztwa podatkowego.

39. Czynności bankowe sensu stricte

Jedną z podstawowych czynności bankowych jest

1. prowadzenie rachunków bankowych, art.49 ustawy prawo bankowe wymienia rodzaje rachunków bankowych jakie bank może prowadzić;

3. Kolejną grupą czynności bankowych sensu stricte jest działanie kredytów bankowych, definicję zawiera art.69 ustawy prawo bankowe i stanowi on, że przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na określony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z tych środków na warunkach określonych w umowie, zobowiązuje się do zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty, zobowiązuje się do zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Przyznanie kredytu przez bank jest uzależnione od tzw. zdolności kredytowej.

4. Kolejnym rodzajem czynności bankowych jest tzw. udzielanie gwarancji bankowych definiuje to art.81 prawo bankowe, który stanowi, że gwarancją bankową jest jednostronne zobowiązanie banku gwaranta, że po spełnieniu przez podmiot uprawniony określonych warunków zapłaty bank ten wykona świadczenie pieniężne na rzecz takiego podmiotu uprawnionego, przy czym zaistnienie owych warunków zapłaty w zobowiązaniu banku do spełnienia świadczenia może być stwierdzone określonymi dokumentami, które podmiot uprawniony załącza do żądania zapłaty kierowanego do banku

5. Ustawa prawo bankowe przewiduje szczególne uprawnienia dla banku dotyczą one tego, że na podstawie ksiąg bankowych (art.56) banki mogą wystawiać tytuły egzekucyjne czyli mogą dochodzić roszczeń bez potrzeby wszczynania postępowania sądowego

  1. Bankowe Rozliczenia gotówkowe

  2. Bankowe rozliczenia bezgotówkowe

Rozliczenia pieniężne przeprowadzone za pośrednictwem banku ustawa grupuje w dwie kategorie;

Warunkiem dokonania owych bankowych rozliczeń pieniężnych jest ważne by przynajmniej jedna ze stron rozliczenia posiadała rachunek bankowy.

Rozliczenia gotówkowe

Rozliczenia bezgotówkowe ustawodawca przewidział cztery formy,

  1. Kredyt

działanie kredytów bankowych jest grupą czynności bankowych sensu stricte, definicję zawiera art.69 ustawy prawo bankowe i stanowi on, że przez umowę kredytu- bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na określony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z tych środków na warunkach określonych w umowie, zobowiązuje się do zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty, zobowiązuje się do zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Przyznanie kredytu przez bank jest uzależnione od tzw. zdolności kredytowej. Zdolność kredytowa jest to zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Zgodnie z art.70 ust.2 bank może udzielić kredytu podmiotom, które nie mają zdolności kredytowej w drodze wyjątku, ale z tym wiąże się dodatkowe zabezpieczenie spłaty takiego kredytu.

Umowa kredytu bankowego z punktu widzenia kodeksu cywilnego jest umową nie nazwaną ponieważ jest ona uregulowana wyłącznie w prawie bankowym. Kodeks cywilny definiuje w art.120 i następnym umowę pożyczki, ale udzielenie pożyczki jest umową bankową sensu largo. Kredyt gdzie jego istotą jest oddanie do dyspozycji kredytobiorcy określonej kwoty pieniędzy co w konsekwencji w wypadku kredytu bankowego nie dochodzi do przeniesienia własności środków pieniężnych na kredytobiorcę, ale taki właśnie skutek występuje w umowie pożyczki.

Zgodnie z definicją kredytu bankowego, kredyt ten ma być wykorzystany na określony cel oznaczony w umowie, a w przypadku pożyczki oznaczanie takiego celu w umowie ma już mniejsze znaczenie, bo skoro pożyczkobiorca staje się właścicielem środków pieniężnych z obowiązkiem powrotnego zwrotu to może nimi dysponować jak właściciel. Następna różnica to umowa kredytu jest zawsze umową odpłatną, a jeśli chodzi o umowę pożyczki kodeks cywilny takiego warunku nie formułuje, może być odpłatna jak i nieodpłatna. W przypadku kredytu ustawodawca wprowadził wymóg posiadania przez kredytobiorców owej zdolności kredytowej, a w przypadku pożyczek kodeks cywilny tego typu wymogu nie formułuje. Kredyt jest czynnością bankową sensu stricte, a więc tylko bank go może udzielić, natomiast w przypadku pożyczki takich ograniczeń nie ma.

Art.71 prawa bankowego formułuje tzw. reguły koncentracji zaangażowań mianowicie przepis ten nakłada na bank ograniczenia, nakłada on na bank ograniczenia kredytowania podmiotów powiązanych ze sobą, aby bank nie angażował zbyt dużej ilości środków w działaniu jednego podmiotu, czy grupy podmiotów ze sobą powiązanych. Terminy koncentracji są następujące;

26


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
opr pyt egz, Choroby skórne i weneryczne, Dermatologia, giełdy
pyt - egz - konsolidacja1, UEK, FiR IV SEMESTR, Konsolidacja Sprawozdań Finansowych
pyt egz-kzp, finansowe
pyt egz makra, Wykłady rachunkowość bankowość
Higiena pyt egz ! 06 2010
PSYCHIATRIA pyt egz I stopień, Pielęgniarstwo, rok III, egzamin końcowy
koleje-pyt egz, Budownictwo UZ Zielona Góra, Budownictwo kolejowe
chemia zywnosci pyt egz
badania maketingowe opr.pyt, Marketing
PYT EGZ MASZYNY OPRACOWANIE, Polibuda, III semestr, Maszyny Elektryczne
pyt egz poj
ZADANIE EGZAMINACYJNE PROSZKI EGZ 08
Cykl 2 opracowane zagadnienia, Ćw 4 ellab-opr pyt, Ćwiczenie 4
egzaminy, Pyt Egz Dypl
Pyt.egz 3, 1)
Egzamin końcowy-, OPIEKA PALIATYWNA pyt egz t NAUCZ
pyt.egz.prawo admin., Dokumenty- notatki na studia, Prawo Administracyjne

więcej podobnych podstron