Turystyka i rekreacja slajdy�ły rok

Materiały dla Studentów I roku WSR

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Zalecane piśmiennictwo

Janiszewski M. Rekreacja ruchowa dla osob niepełnosprawnych. Łódź 1989

Łobożewicz T. Turystyka i rekreacja ludzi niepełnosprawnych. WSE, Warszawa 2000

Ślężyński J, Pertyński W. Postęp w turystyce na rzecz osób specjalnych potrzeb. PSON, Kraków, 1995

Skalska T. Turystyka osób niepełnosprawnych, ograniczenia i możliwości rozwoju. WSHGiT, Warszawa 2004

Rehabilitacja

Zorganizowany, kompleksowy zespół działań mających na celu maksymalizację wydolności funkcjonalnej osoby niepełnosprawnej.

Definicje niepełnosprawności

Uszkodzenie (impairment) oznacza utratę lub odstępstwo od normy w obrębie struktury lub funkcji anatomicznej, fizjologicznej lub psychologicznej człowieka

Upośledzenie (handicap) oznacza utratę lub ograniczenie możliwości uczestniczenia w życiu społeczeństwa w tym samym stopniu, co inni obywatele. Termin ten raczej uwidacznia konflikt pomiędzy osobą niepełnosprawną a jej środowiskiem, a także zwraca uwagę na braki w środowisku i działaniach społecznych, dotyczących głównie informacji, komunikacji czy edukacji, które uniemożliwiają osobom niepełnosprawnym uczestnictwo na równych zasadach.

Niepełnosprawność (disability) należy rozumieć jako ograniczenie lub brak zdolności wykonywania jakiejś czynności w sposób lub w zakresie uważanym za normalny dla człowieka, a wynikający z jakichkolwiek okresowych lub trwałych uszkodzeń.

Osoba niepełnosprawna

Osoba, której stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie ról społecznych, a w szczególności zdolności do wykonywania pracy zawodowej, ogranicza funkcje rodzinne, uniemożliwia korzystanie ze wszystkich dóbr społecznych.

Aspekty niepełnosprawności

Upośledzone możliwości lokomocyjne

Pogorszenie funkcji narządów zmysłów

Mniejsza tolerancja wysiłku

Upośledzenie zdolności intelektualnych

Upośledzenie emocjonalne

Gorsze szanse zatrudnienia

Gorsze szanse realizacji potencjału twórczego

Utrudnienie realizacji ról rodzinnych, patologia rodzinna

Uzależnienia

Utrudniony udział w życiu społecznym

Gorszy dostęp do dóbr kultury, sportu, rekreacji

Utrudnienia administracyjne, polityczne i prawne

Bariery urbanistyczne i architektoniczne

Aspekty niepełnosprawności

Światowy Program Działania na Rzecz Osób Niepełnosprawnych

Czas wolny

Czas, który pozostaje człowiekowi do jego osobistej dyspozycji po wykonaniu czynności związanych z zaspokojeniem potrzeb biologicznych i higienicznych oraz czynności obowiązkowych.

Czas, w którym człowiek ma znacznie większą niż kiedy indziej możliwość wyboru czynności, którymi pragnie się zajmować.

Poświęcony na zajęcia, którym jednostka może się oddawać z własnej chęci bądź dla odpoczynku, rozrywki, rozwoju swych wiadomości lub swego kształcenia (bezinteresownego), swego dobrowolnego udziału w życiu społecznym po uwolnieniu się z obowiązków zawodowych, rodzinnych, społecznych

Czas wolny

Nieodzowny element organizacji i funkcjonowania życia społecznego współczesnej cywilizacji przemysłowej.

Współczesne metody, technologia i intensywność pracy są źródłem stresów i zmęczenia, których usunięcie wymaga dłuższego niż niegdyś wypoczynku, dobrego i przemyślanego jego zorganizowania.

Rekreacja

Odnawianie sił fizycznych i psychicznych człowieka za pomocą rozmaitych form aktywności umysłowej lub fizycznej

Jest to więc rozwijanie aktywności nie wynikającej z obowiązków edukacyjnych, zawodowych, rodzinnych, społecznych oraz potrzeb bytowych.

Rodzaje rekreacji

Bierna

Czynna:

Fizyczna (ruchowa)

Kulturalno-oświatowa

Obejmuje sfery poznawczą, emocjonalną i motoryczną

Bierny wypoczynek jest mniej skuteczny od czynnego

Turystyka

ogół czynności osób, które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, zawodowych lub innych nie dłużej niż rok bez przerwy poza swoim codziennym otoczeniem, z wyłączeniem wyjazdów, w których głównym celem jest aktywność zarobkowa,

Turystyka

Dobrowolność

Zmiana miejsca pobytu, rytmu życia

Wejście w styczność osobistą z odwiedzanym środowiskiem (przyrodniczym, kulturowym, społecznym).

Turystyka i rehabilitacja

Turystyka jest częścią rehabilitacji socjalnej. Uprawianie jej stanowi realizację pełnego programu rehabilitacji

Walory turystyki w aspekcie przywracania sprawności

Zwiększenie aktywności ruchowej:

Hipokinezja jest składową wielu typów niepełnosprawności

Aktywność ruchowa jest naturalnym bodźcem procesów odnowy, regeneracji i kompensacji utraconych funkcji

Walory turystyki w aspekcie przywracania sprawności

Działanie integracyjne:

Interakcja między osobami niepełnosprawnymi a społecznością osób sprawnych

Walory turystyki w aspekcie przywracania sprawności

Turystyka złączona z ruchem krajoznawczym (model typowy dla Polski) jest formą aktywizacji intelektualnej

Budzenie i rozwijanie zainteresowań poznawczych

Walory turystyki w aspekcie przywracania sprawności

Efekty uczestnictwa w aktywności turystycznej:

Lepsza samoobsługa

Szybsze odzyskiwanie gotowości do podejmowania kolejnych obciążeń wysiłkowych

Mniejsza podatność na sytuacje stresowe

Zmniejszenie podatności na zachorowania

Zdrowie

Nie tylko nieobecność choroby i niedołęstwa, ale stan dobrego fizycznego, psychicznego i społecznego samopoczucia

Zdolność do rozwoju w kierunku wszechstronnego rozumienia, przeżywania, odkrywania i tworzenia coraz wyższej hierarchii rzeczywistości i wartości, aż do konkretnego ideału indywidualnego i społecznego

Uwarunkowania zdrowia

Rekreacja terapeutyczna

Rekreacja osób niepełnosprawnych jest profesjonalnie kierowaną działalnością ukierunkowana na spełnianie potrzeb osoby mającej ograniczoną zdolność korzystania z zajęć w wolnym czasie wynikającą z niesprawności fizycznej lub umysłowej.

Rekreacja fizyczna niepełnosprawnych

Ćwiczenia fizyczne, zabawy, gry ruchowe

Poprawa wydolności fizycznej

Efekt przeciwbólowy

Aktywizacja psychospołeczna

Efekt przeciwlękowy

„Sport dla wszystkich”

Sport wyczynowy

Programy ćwiczeń fizycznych

Formy rekreacji

ze względu na miejsce:

rekreacja w jednostce oświatowej lub leczniczej (dom kultury ,szkoła, zakład opieki zdrowotnej)

miejsce pracy

w ośrodku rekreacyjnym

w naturalnym środowisku

Formy rekreacji

ze względu na liczbę uczestników:

forma indywidualna (1 osoba)

z partnerem

grupowe

masowe

ze względu na treść

turystyka

ćwiczenia gimnastyczne, sprawnościowe, kondycyjne

gry ruchowe, sportowe, rekreacyjne, zabawy ruchowe, zajęcia kulturalne, taneczne

sport

Formy rekreacji

ze względu na intensywność wysiłku:

relaksowe - mały wysiłek

średnio intensywne

Intensywne

Europejska Karta Sportu

Europejska Karta Sportu dla Wszystkich Osób Niepełnosprawnych

Dublin, 1986

Rekomendacja dla władz publicznych spełniania potrzeb osób niepełnosprawnych w zakresie ułatwienia ich udziału w sporcie

1986: udział w sporcie:

Osoby sprawne: 30%

Osoby niepełnosprawne: 3%

Sport niepełnosprawnych

Funkcja:

Terapia psychiczna i fizyczna

środek wychowawczy

Funkcja wypoczynkowa

Funkcja integrująca

Klasyfikacja niepełnosprawnych w sporcie

1. INWALIDZI NARZĄDU WZROKU

2. INWALIDZI NARZĄDU SŁUCHU

3. INWALIDZI Z AMPUTACJAMI KOŃCZYN

4. INWALIDZI Z USZKODZENIEM RDZENIA KRĘGOWEGO

5. INNE USZKODZENIA NARZĄDU RUCHU

6. PORAŻENIE MÓZGOWE

7. NIESKLASYFIKOWANE

Sport inwalidów po URK

LEKKA ATLETYKA: Najpopularniejsza i jedna z najstarszych dyscyplin sportowych uprawianych przez osoby niepełnosprawne. Na zawodach odbywają się praktycznie wszystkie konkurencje lekkoatletyczne z wyjątkiem biegów przez płotki i z przeszkodami, skoku o tyczce i rzutu młotem.

Sport inwalidów po URK

Niektórzy zawodnicy mają możliwość wyboru pozycji startowej (tj. stojącej lub siedzącej). W konkurencjach, w których startują zawodnicy na wózkach specjalne przepisy określają warunki jakie powinien spełniać wózek aby został dopuszczony użytku w trakcie zawodów. Obecnie w konkurencjach rzutowych zawodnicy korzystają ze specjalnie zrobionych do tego celu siedzisk, które umożliwiają szybkie i pewne przymocowanie na rzutni oraz zapewniają zawodnikowi maksymalną stabilność przy pełnej swobodzie ruchów.

Sport inwalidów po URK

PŁYWANIE: Pływanie jest dyscypliną sportową bardzo popularną wśród osób niepełnosprawnych. Jest również bardzo wartościową ze względów zdrowotnych,

Sport inwalidów po URK

Rywalizacja odbywa się w zależności od stylu na dystansach od 50m do 400m oraz w sztafecie 4x50m i 4x100m.

Sport inwalidów po URK

TENIS STOŁOWY: jest grą często uprawianą rekreacyjnie przez osoby niepełnosprawne z bardzo poważnymi dysfunkcjami.

Na zawodach rozgrywane są gry pojedyncze i podwójne. W grze podwójnej pomiędzy zawodnikami na wózkach namalowana jest linia stanowiąca przedłużenie osi podwójnej stołu, której zawodnikom nie wolno przekroczyć.

Na zawodach sportowych zawodnicy wysoko porażeni (startują na wózkach) mają rakietkę przywiązaną bandażem do dłoni (w przypadku amputacji dłoni do przedramienia), zawodnik może opierać się ręką na stole, dozwolone jest również serwowanie z ręki oraz odpychanie się od stołu. Zawodnicy startujący w pozycji stojącej nie mogą się opierać o stół.

Sport inwalidów po URK

Zawodnicy mogą strzelać w pozycji stojącej lub siedzącej, ale w raz wybranej pozycji strzeleckiej muszą pozostać do końca zawodów. Wprowadzanie zmian w konstrukcji wózka, stosowanie pasków do przymocowania zawodnika do wózka, itd. musi być zgodne z obowiązującymi w tym względzie przepisami

Sport inwalidów po URK

PODNOSZENIE CIĘŻARÓW: rozgrywane jest w wyciskaniu sztangi leżąc tyłem na ławeczce ciężkoatletycznej.

W przypadku spastyczności, za potwierdzeniem lekarza, zawodnik może przywiązać nogi do ławy (ponad kolanami).

Sport inwalidów po URK

KOSZYKÓWKA NA WÓZKACH: należy do najbardziej widowiskowych dyscyplin sportowych uprawianych przez osoby niepełnosprawne. Mecze rozgrywane są na zwykłych boiskach do koszykówki (rozmiar boiska i wysokość koszy są takie same jak w koszykówce pełnosprawnych).

Sport inwalidów po URK

RUGBY NA WÓZKACH: Mecz rozgrywany jest w czasie 4 x 8 minut na boisku wielkości boiska do koszykówki

Zawodnicy siedzą na specjalnie zabezpieczonych przed zderzeniami (częstymi w tej dyscyplinie) wózkach.

Zawodnicy są klasyfikowani ze względu na sprawność uzyskując 0,5-3,5 punktu. Suma punktów zawodników grających jednocześnie w drużynie nie może przekraczać 8

Sport inwalidów po URK

SZERMIERKA: jest dyscypliną dynamiczną i widowiskową. Zawodnicy walczą w pozycji siedzącej na wózku.

Zawody odbywają się w konkurencjach: szpadzie, florecie i szabli.

W szermierce na wózkach oprócz podziału ze względu na płeć zawodnicy podzieleni są na trzy kategorie:

A - osoby z amputacjami kończyn dolnych lub ich częściowym niedowładem, posiadają swobodę ruchów tułowia i rąk,

B - osoby po urazie rdzenia kręgowego, z porażonymi kończynami dolnymi lub z minimalnym niedowładem rąk

C - osoby z całkowitym porażeniem kończyn dolnych i niedowładem kończyn górnych.

Sport inwalidów po URK

STRZELECTWO: Zawodnicy niepełnosprawni mogą trenować strzelanie z dwóch rodzajów broni: pistoletu i karabinka. Podstawową różnicą jest możliwość w razie potrzeby wspomagania ramienia podczas oddawania strzałów.

Sport inwalidów po URK

PIŁKA SIATKOWA NA SIEDZĄCO: rozgrywana jest na boisku o wymiarach 10m x 6m, siatka jest na wysokości 1,15m dla mężczyzn i 1,05m dla kobiet.

Drużyna składa się z 6 zawodników grających na boisku i 6 zawodników rezerwowych. Wg klasyfikacji funkcjonalnej wyróżnia się kat. A (bardziej sprawni) i kat. B (mniejsze możliwości funkcjonalne). W składzie zespołu może być dwóch zawodników z kategorii A, ale na boisku grać może w danej chwili tylko jeden z nich.

Sport inwalidów po URK

NARCIARSTWO: zjazdowe i biegowe.

W narciarstwie zjazdowym zawodnicy zjeżdżający w pozycji siedzącej korzystają z tzw. "mono-ski-bobów" - jest specjalnie skonstruowana narta jednośladowa z siedziskiem, której budowa umożliwia siedzenie w nim zawodnika, przypięcie kończyn dolnych itd., a także wpięcie go w normalną nartę z wiązaniem. Jeżdżąc w ten sposób zawodnik korzysta z tzw. kulonartek, które umożliwiają mu podparcie się w trakcie zjazdu.

Sport inwalidów po URK

TENIS NA WÓZKACH: najważniejszą różnicą w stosunku do tenisa pełnosprawnych jest możliwość odbicia piłki po jej drugim odbiciu się od ziemi (tylko za pierwszym odbiciem piłka musi trafić w kort).

Sport inwalidów po URK

BOCCIA: atrakcyjna gra indywidualna lub zespołowa, a dzięki możliwościom modyfikowania jej zasad mogą ją uprawiać rekreacyjnie w różnych warunkach (terenowych, lokalowych) osoby o bardzo nawet małej sprawności fizycznej (tetraplegia). Jest ona również atrakcyjna dla osób o większej sprawności (inne schorzenia, osoby starsze, pełnosprawni) co widać m.in. po ogromnej popularności gier o podobnych zasadach w całej południowej Europie.

Gra toczy się na boisku (w hali lub na trawie) o wymiarach 6 m x 10 m. Nie stosuje się podziału na płeć. W grze wykorzystuje się 12 kul kolorowych (po 6 w dwóch kolorach) i 1 kulę białą oraz cyrkiel lub miarę do pomiaru odległości między kulami. Każda drużyna (lub zawodnik) ma kule jednego koloru. Celem drużyny jest umieszczenie (rzucając, turlając, kopiąc) własnych kul jak najbliżej białej kuli ("jack'a") znajdującej się na boisku.

Sport osób z amputacjami kończyn

LEKKA ATLETYKA

KOSZYKÓWKA NA WÓZKACH

PODNOSZENIE CIĘŻARÓW

SIATKÓWKA NA SIEDZĄCO

PŁYWANIE

TENIS STOŁOWY

ŁUCZNICTWO

SZERMIERKA

STRZELECTWO

NARCIARSTWO

TENIS NA WÓZKACH

ŻEGLARSTWO

BOCCIA

Wnioski

Regularna aktywność fizyczna ma podstawowe znaczenie dla utrzymania sprawności i wtórnej prewencji zaburzeń sprawności, poprawy jakości życia, stanowią klucz do właściwej adaptacji społecznej

Osoby niepełnosprawne znamiennie rzadziej uczestniczą w aktywnościach rekreacyjnych i sportowych niż osoby sprawne

Istnieją liczne dyscypliny ruchowe i dziedziny sportu, które można zaadaptować do potrzeb osób z z różnymi rodzajami niepełnosprawności

Turystyka

forma czynnego wypoczynku poza miejscem stałego zamieszkania

Turystyka - historia

VIII w. p.n.e. - greckie pielgrzymki do Olimpii

VII i VIII w. - rozwój turystyki religijnej

XIII w. - okres wędrówek do uniwersytetów włoskich

Turystyka - historia

1271 r. - wyprawa Marco Polo do Chin

Turystyka - historia

1604 r. - w Krakowie ukazuje się przewodnik Adama Jarzębskiego "Pielgrzym Polski albo krótkie Rzymu i miast pomniejszych opisanie"

1805 r. - Stanisław Staszic opisuje swoje przeżycia z wędrówek po Tatrach w książce pt. "O ziemiorództwie gór dawnej Sarmacji a później Polski"

Turystyka - historia

1873 r. - powstaje Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie z inicjatywy Feliksa Pławickiego, Tytusa Chałubińskiego, Adolfa Tetmajera i Józefa Stolarczyka

1874 r. - Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało pierwsze schronisko im. Stanisława Staszica nad Morskim Okiem

1882 r. - powstają pierwsze zrzeszenia hotelarzy w Szwajcarii

1904 r. - otwarcie pierwszej trasy narciarskiej

1906 r. - powstaje pierwsze polskie schronisko w Beskidach Zachodnich im. Hugona Zapałowicza na Markowych Szczawinach pod Babią Górą

Turystyka masowa Turystyka aktywna

Sztywny program

W izolacji od miejscowego środowiska i ludności

Sprzyja degradacji środowiska

Bierne uczestnictwo

Typy turystyki

turystyka kwalifikowana - najwyższa forma specjalizacji turystycznej.

Wymaga specjalnego przygotowania psychofizycznego, zahartowania na trudy, umiejętności zachowania się w środowisku naturalnym i w obiektach turystycznych, a w niektórych przypadkach potwierdzonej przez właściwe organizacje umiejętności posługiwania się

Typy turystyki

turystyka górska: wędrówki górskie, wspinaczka,

turystyka kolejowa (wąskotorówki, kolej drezynowa,

turystyka konna,

turystyka motorowa: autostop,

turystyka rowerowa,

turystyka piesza

Typy turystyki

Turystyka wodna :

Żeglarstwo

Kajakoarstwo

Barging

Turystyka nurkowa

Typy turystyki

Agroturystyka

Etnoturystyka

Ekoturystyka

turystyka z minimalnym wpływem na środowisko naturalne

Typy turystyki

turystyka biznesowa : wyjazdy na seminaria, szkolenia, itd.,

turystyka edukacyjna : wyjazdy do szkół za granicą, instytucji edukacyjnych, itp.

Typy turystyki

turystyka kulturowa: odwiedzanie miejsc, miast ważnych kulturowo; często w połączeniu z wycieczkami po muzeach, wystawach, teatrach, itp. także odwiedzanie miejsc związanych z postaciami fikcyjnymi z literatury, filmu

turystyka 'religijna`

turystyka 'pielgrzymkowa`

Typy turystyki

turystyka medyczna , także turystyka aborcyjna,

turystyka 'uzależnień`

podróże do krajów, gdzie legalne jest posiadanie narkotyków.

Typy turystyki

turystyka erotyczna ,

turystyka 'śmierci' - wyjazdy do krajów, w których dozwolona jest eutanazja

Typy turystyki

turystyka 'zniszczeń': wyjazdy mające na celu poznanie terenu zniszczonego przez kataklizm - nie w celu pomocy poszkodowanym lecz w celu odnalezienia rzeczy wartościowych (czasami jest to istotny problem dla służb ratunkowych, porządkowych).

turystyka 'handlowa' - wyjazdy, najczęściej krótkoterminowe, w celu dokonania zakupów po niższych cenach w innym kraju lub strefie bezcłowej,

Cele uprawiania turystyki przez osoby niepełnosprawne

Leczniczy: kontynuacja leczenia i usprawniania,

Profilaktyczny, higieniczny

Aktywizacja fizyczna i intelektualna

Kinezyterapeutyczny: poprawa funkcji układu ruchu i wydolności krążeniowo-oddechowej

Wychowawczo-psychologiczny: kształtowanie pozytywnych cech charakterologicznych, postaw społecznych, redukcja agresji, lęku

Poznawczy

Hedonistyczny: radość, zadowolenie, nawiązanie kontaktów towarzyskich

Turysta niepełnosprawny

Wiek:

30% poniżej 49 roku życia

70% ma 50 i więcej lat

70% mieszkańców miast

44% osoby z niepełnosprawnością wynikająca z niewydolności krążenia

Zazwyczaj niezbyt zamożni

Najbardziej dostępne formy

Turystyka piesza

Kolarstwo

Kajakarstwo

Narciarstwo

Wycieczka

Dla spełnienia oczekiwań osoby niepełnosprawnej ważne jest:

Precyzyjne zaplanowanie

Zapewnienie odpowiedniego ekwipunku (z uwzględnieniem warunków pogodowych)

Przygotowanie uczestnika

Ćwiczenia kondycyjne

Nauka pokonywania przeszkód terenowych

Posługiwanie się sprzętem turystycznym

Przygotowanie programu poznawczego

Dostosowanie do zainteresowań uczestników

Zapoznanie uczestników z celem i planem wycieczki

Wycieczka

Warunki powodzenia wycieczki:

Właściwy dobór wielkości grupy

Uniknięcie przeładowania treściami poznawczymi

Zwiedzanie - maks. 4-5 godzin dziennie

Rozplanowanie wypoczynków i nasilenia wysiłku

Umiejętne zdysycyplinowanie uczestników

Przydzielenie każdemu indywidualnych zadań

Zapewnienie bezpieczeństwa, opieki lekarskiej i pielęgniarskiej

Wyciąganie wniosków z trudności i niepowodzeń

Zaplanowanie następnej wycieczki

Wycieczka autokarowa

Należy unikać braku ruchu na świeżym powietrzu,

Zapewnienie komfortu i bezpieczeństwa podróży

Sprawny autokar z udogodnieniami dla niepełnosprawnych

Zabezpieczenie przed chorobą lokomocyjną

Trasa z udogodnieniami dla niepełnosprawnych

Rozlokowanie uczestników powinno umożliwić każdemu

Biwak

Chwilowy postój pod gołym niebem zorganizowany dla wypoczynku

Wyprawa turystyczna z nocowaniem (pod gołym niebem lub w obiekcie trwałym)

Biwak

Pozwala wykorzystać walory przyrodnicze

Stwarza okazję do zorganizowania gier i zabaw

Wspólne ognisko - impreza towarzyska

Ochrona środowiska (ustęp, latryna, śmietnik)

Obozy wędrowne

Piesze lub z użyciem środków komunikacji takich jak rower, kajak, łódź żaglowa, narty

Noclegi w namiotach, pod gołym niebem lub w schroniskach (wycieczka wielodniowa )

Działanie wychowawcze

Uodpornienie niepełnosprawnych na niekorzystne reakcje otoczenia:

Nadopiekuńczość

Niechęć

litość

Turystyka pobytowa

Turnus rehabilitacyjny

Wczasy

Kolonie

Obozy stacjonarne

Wczasy

Forma turystyki dostępna szerszym grupom niepełnosprawnych

Istotne elementy:

Żywienie uwzględniające wymogi dietetyczne

Realizacja programu rehabilitacyjnego

Zapewnienie możliwości wypoczynku, najlepiej aktywnego

Zaspokojenie potrzeb intelektualnych i kulturalnych

Wykorzystanie atrakcji lokanych - krajoznawstwo

Wypoczynek na wczasach

Dostosowany do charakteru zmęcznia codzienną aktywnością (specyfika pracy i niepełnosprawności)

Dobór intensywności wysiłków fizycznych i charakteru imprez terenowych do wymagań poszczególnych uczestników

Właściwe zaplanowanie programu z uwzględnieniem elementów obligatoryjnych i dowolnych

Obóz stacjonarny

Walory:

Kontakt ze środowiskiem naturalnym

Możliwość silnego oddziaływania wychowawczego w w niecodziennych warunkach życia

Nauka zaradności, samodzielności

Obóz rehabilitacyjny

Opieka lekarska

Zapewnienie elementów diagnostyki czynnościowej (ocena parametrów antropometrycznych i funkcjonalnych)

Zapewnienie realizacji zadań leczniczych (fizykoterapia, kinezyterapia zbiorowa)

Podstawowa różnica od sanatorium: aktywizacja uczestników w kierunku spełniania elementarnych potrzeb grupy: przygotowywania posiłków, utrzymania czystości

Przeciętnie: 28 dni

Turnus rehabilitacyjny

Zorganizowana forma wczasów aktywnych z elementami rehabilitacji leczniczej i psychospołecznej z uwzględnieniem rodzaju i stopnia niepełnosprawności fizycznej i psychicznej uczestników

Udział osób, które wcześniej uczestniczyły w turnusach

Wymiana doświadczeń z innymi niepełnosprawnymi

Wnioski

Celem turystyki jest redukcja skutków niedoboru ruchu osoby niepełnosprawnej w sposób dla niej atrakcyjny, poprawa adaptacji psychospołecznej, spełnienie funkcji rewalidacyjnej, poprawa wizerunku osoby niepełnosprawnej w społeczeństwie

Turystyka powinna stanowić przedłużenie procesu leczniczego, pomoc w wytworzeniu postawy akceptacji własnej niepełnosprawności

Turystyka aktywna w większym stopniu spełnia potrzeby osób niepełnosprawnych niż turystyka masowa

Brak konieczności wysiłku

Utrudnia racjonalne wykorzystanie spożytych pokarmów

Upośledza stan krążenia obwodowego

Osłabia ścięgna i mięśnie

Zmniejsza siłę mięśniową

Zmniejsza wydolność krążenia

Zmniejsza uwapnienie kości

Zmniejsza odporność na stres

Zmniejsza zdolności adaptacyjne

Wydolność fizyczna

Minimalny wysiłek fizyczny

Minimalny wysiłek fizyczny rekomendowany osobie w średnim wieku o średniej budowie ciała, bez obciążeń w celu utrzymania wydolności fizycznej na poziomie uwarunkowanym wiekiem

Bieg z szybkością 13-14 km/godz./1,5 godz./tydz.

lub równoważnik

Osoba niepełnosprawna

Dysfunkcje ruchowe: określanie intensywności wysiłku za pomocą przyrostu tętna od wartości spoczynkowej

Osoba niepełnosprawna

Codzienny wysiłek

W trakcie trwania wysiłku należy powstrzymać się od ambicji bicia rekord ów i dokonywania wysiłków przekraczających możliwości psychofizyczne

Codzienny wysiłek powinien zawierać elementy gimnastyki profilaktycznej/leczniczej

Ćwiczenia korygujące postawę ciała

Wzmacnianie izometryczne mięśni posturalnych

Osoby w starszym wieku : ćwiczenia powinny być podejmowane stopniowo z uwzględnieniem ryzyka wynikającego z nadciśnienia i choroby wieńcowej

Aktywność ruchowa a choroby układu krążenia

Ćwiczenia fizyczne chronią serce:

Zwolnienie spoczynkowej i wysiłkowej czynności serca

Obniżenie spoczynkowego i wysiłkowego ciśnienia krwi

Aktywność ruchowa a choroby układu krążenia

Ćwiczenia fizyczne chronią serce:

Wzrost długości i jakości życia

Mniejsza częstość nagłych zgonów sercowych

Modyfikacja gospodarki lipidowej

Zalecenia aktywności ruchowej

wydatek energetyczny ponad 2000 kcal/tydzień

Trening:

o umiarkowanej intensywności (60% tętna maksymalnego)

30-60 minut

minimum 3 razy w tygodniu

85-90% - wysiłki wytrzymałościowe

10-15% trening oporowy

Średni treningowy wydatek energii

Marsz 5 km/godz

Tenis stołowy

Siatkówka

Gimnastyka

Tenis ziemny

Badminton

Taniec

Koszykówka

Piłka nożna

Pływanie 40m/min

Narciarstwo śladowe

Jazda na rowerze 20km/godz

Bieg 10 km/godz.

Koszt tlenowy wysiłku

1 MET: zużycie 3,5 ml tlenu na kg masy ciała na minutę

1 MET: spoczynkowa konsumpcja tlenu

Równoważnik 14,3 W

Efektywność wysiłku

Jakość sprzętu ortopedycznego - ortezy, protezy

Dostosowanie sprzętu turystycznego do potrzeb osoby niepełnosprawnej, a nie na odwrót

Leczenie uzdrowiskowe

Klikutygodniowe kompleksowe postępowanie lecznicze i profilaktyczne wykorzystujące:

Kinezyterapię

Własności lecznicze naturalnych tworzyw:

Wody lecznicze

Gazy lecznicze

Peloidy

Psychoterapię

Dietę

Edukację zdrowotną

Przykłady oddziaływań

Kąpiele kwasowęglowe: poprawa sprawności naczyń obwodowych

Gimnastyka w wodach mineralnych: poprawa sprawności układu ruchu

Inhalacje, klimatoterapia, gimnastyka: poprawa wydolności oddechowej

Kuracja pitna: usprawnienie narządów pokarmowych, wydalnicznych i mechanizmów regulujących gospodarkę wodno-elektrolitową

Leczenie uzdrowiskowe

Element turystyki zdrowotnej

Okazja do przebywania z osobami z podobnym zaburzeniem sprawności

Spodziewane efekty:

Zwiększenie sprawności mechanizmów regulacyjnych i kompensacyjnych organizmu

Wypoczynek, wyizolowanie od środowiska patogennego

Leczenie uzupełniające schorzeń przewlekłych

Okresy terapii

Wstępna, przed wyjazdem: „okres przygotowania się”

Dni 1-3: adaptacja do nowego trybu życia

Dni 4-8: aklimatyzacja: dostosowanie do nowego środowiska i bodźców

Szczyt: dni: 18-22: występowanie odczynu uzdrowiskowego

Okresy krytyczne terapii

8-12 dzień

18-23 dzień

Mogą pojawić się zaburzenia układu autonomicznego, osłabienie odporności oraz inne objawy zmniejszonych zdolności adaptacyjnych do bodźców terapeutycznych i środowiskowych

Odczyn uzdrowiskowy

Nasilenie reakcji na bodźce lecznicze

Objawy:

Niepokój

Bóle mięśniowo-stawowe, neuralgiczne

Zaburzenia ciśnienia krwi

Obniżenie wydolności fizycznej

Wynik nadmiernej sekrecji histaminy oraz hormonów nadnerczy

Metoda Kneippa

Hydroterapia

ponad 120 różnych zabiegów o zróżnicowanej intensywności

od kompresów do biczów wodnych

Kinezyterapia

Spacery, gimnastyka po zabiegach wodoleczniczych

Fitoterapia

Dieta

Edukacja zdrowotna

Wskazania

Względnie dobry stan ogólny

Odpowiednia wydolność organizmu gwarantująca adaptację do leczenia bodźcowego

Przeciwwskazania

Ciężki stan ogólny

Zaburzenia psychiczne

Choroba nowotworowa

Żółtaczka

Choroby zakaźne

Niewydolność krążenia, wątroby, oddechowa

Niekontrolowana padaczka

Alkoholizm, narkomania

Ciąża i okres karmienia

Niestabilna choroba wieńcowa

Zaburzenia zakrzepowo-zatorowe

Tętniak serca lub aorty

Wiek powyżej 65 lat

Busko Zdrój

Klimat nizinny, elementy kontynentalnego

Wskazania: schorzenia narządów ruchu, reumatyczne, skórne, układu krążenia

Atrybuty: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe, borowe, siarczkowe, borowina

Połczyn

Klimat nizinny

Wskazania: choroby narządów ruchu, reumatyczne, ginekologiczne

Atrybuty: wody chlorkowo-sodowe, bromkowe, jodkowe, borowina

Kołobrzeg

Klimat nadmorski

Wskazania: schorzenia układu krążenia, oddechowego, zaburzenia endokrynne, dzieci - skórne, oddechowe

Atrybuty: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe, borowe, borowina

Wysowa

Klimat górski

Wskazania: choroby układu pokarmowego, oddechowego,

Atrybuty: szczawy wodoro-węglanowo-chlorkowo-sodowe, wapniowe, jodkowe, bromkowe, żelaziste, borowina

Lądek

Klimat górski

Wskazania: choroby narządów ruchu, reumatyczne, układu krążenia obwodowego, skóry

Atrybuty: wody słabo zmineralizowane, radoczynne, siarczkowe, fluorkowe, borowina

Wnioski

Propagowanie turystyki i aktywnej rekreacji osób niepełnosprawnych przyczynia się do zwiększenia ich wydolności fizycznej i poprawia integrację społeczną

Wysiłki podejmowane przez osoby niepełnosprawne w ramach wymienionych wyżej aktywności mogą spowodować dekompensację ich mechanizmów adaptacyjnych. Z tego względu w kwalifikacji do szczególnych form turystyki i rekreacji niepełnosprawnych powinien brac udział lekarz

Czynniki wpływające na udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym

Stopień uszkodzenia

Zaburzenia motoryczne

Trudności w przemieszczaniu się

Upośledzenie zdolności manipulacyjnych

Niewydolność krążeniowa i oddechowa

Ból

Zaburzenia sfery psychicznej i emocjonalnej

Ból

Depresja

Lęk

Zaburzenia intelektualne

Czynniki wpływające na udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym

Stopień upośledzenia

Bariery

Uprawnienie niepełnosprawności

Wykształcenie

Zatrudnienie

Infrastruktura rehabilitacji

Orzeczenie niepełnosprawności

O stopniu niepełnosprawności orzekają

Powiatowe i Wojewódzkie Zespoły do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności. (działające zwykle przy Urzędach Pracy).

Stopnie niepełnosprawności

Znaczny: naruszenie sprawności w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie, bez pomocy innych osób, podstawowych potrzeb życiowych (samoobsługa, poruszanie się, komunikowanie się, pełnienie samodzielne ról społecznych. Niezdolna do podjęcia zatrudnienia lub zdolna do realizowania zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej albo w zakładzie aktywizacji zawodowej.

Umiarkowany: naruszenie sprawności zdolna do wykonywania zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanym odpowiednio do potrzeb i możliwości wynikających z niepełnosprawności, wymagającą w celu pełnienia ról społecznych częściowej lub okresowej pomocy innej osoby.

Uprawnienie niepełnosprawności

Niepełnosprawni z orzeczeniem w Polsce:

5.456.711

W tym ponad 135.094 poniżej 15 r.ż.

Wykształcenie niepełnosprawnych

Struktura zatrudnienia niepełnosprawnych w Polsce

Bariery uprawiania turystyki przez osoby niepełnosprawne

Urbanistyczne - na ulicach, poza budynkami

Architektoniczne - we wnętrzu obiektów

Psychiczne i kulturowe

Nieprzychylność środowiska

Nadopiekuńczość

Brak wiedzy na temat potrzeb osób niepełnosprawnych

Finansowe, organizacyjne, prawne:

Brak bazy i sprzętu turystycznego

Brak fachowych kadr

Nieodpowiednie przepisy

Najczęstsze bariery urbanistyczne

Strome schody

Strome pochylnie i spadki terenu

Nieutwardzone i nierówne nawierzchnie

Najczęstsze bariery architektoniczne

Wąskie drzwi, korytarze

Drzwi wahadłowe i obrotowe

Małe powierzchnie pomieszczeń

Wysokie progi

Zbyt wysoko zainstalowane gniazdka wtykowe, wyłączniki, klamki

Materiały, instalacje wywołujące alergie

Zbyt silne sztuczne światło

Hałasy

Brak przejrzystej informacji wizualnej

Brak przystosowanej szatni w obiektach użyteczności publicznej

Potrzeby osób niepełnosprawnych

Niedosłyszący : sygnalizacja świetlno-akustyczna, słuchawki wzmacniające dźwięk do radia lub telefonu

Potrzeby osób niepełnosprawnych

Osoby na wózkach:

przystosowane parkingi, drogi dojazdowe, pochylnie maksymalnie 5o

niżej ustawione okienka recepcyjne

Pokoje o powierzchni min. 22 m2

drzwi o szerokości powyżej 85 cm (teleskopowe, rozsuwane)

Nisko usytuowane klamki okienne i drzwiowe (do 105 cm)

Potrzeby osób niepełnosprawnych

Ułatwienia terenowe :

Równa, ale nie śliska szeroka nawierzchnia traktów pieszych

Różnice między jezdnią a krawężnikiem do 3 cm

Minimalne wymagania w zakresie dostosowania obiektów hotelarskich do potrzeb osób niepełnosprawnych

W obiektach powyżej 50 jednostek mieszkalnych co najmniej jedna powinna być dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych, wyposażone w poręcze i uchwyty ułatwiające korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych

Ogólnodostępne elementy wyposażenia obiektu, takie jak urządzenia komunikacji wewnętrznej, przyciski i wyłączniki i co najmniej 1 telefon powinny być umieszczane na wysokości 90-110 cm

Co najmniej jedno stanowisko recepcyjne powinno dysponować ladą o wysokości do 90 cm lub powinno być wydzielone osobne stanowisko obsługi osób poruszających się na wózkach

W salach gastronomicznych i wielofunkcyjnych należy przystosować miejsca umożliwiające korzystanie osobom na wózkach

Przyciski sterujące windami powinny być opisane w sposób czytelny dla niewidzących, a windy wyposażone w sygnalizację dźwiękową

Minimalne wymagania w zakresie dostosowania kempingów do potrzeb osób niepełnosprawnych

Należy zapewnić co najmniej 2 stanowiska obozowania dla osób niepełnosprawnych dysponujące dojazdem dla samochodów położone w najbliższej odległości od urządzeń ogólnodostępnych

Parking przy recepcji powinien posiadać stanowisko postojowe dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych

Ciągi komunikacyjne powinny być utwardzone, o szerokości co najmniej 180 cm i umożliwiać dostęp ze stanowisk dla osób niepełnosprawnych do wszystkich urządzeń ogólnodostępnych

Co najmniej jeden ustęp powinien być dostępny dla osoby na wózku

Bariery emocjonale

Postawy osób niepełnosprawnych :

Lęk

Wstyd

Wyuczona tendencja do izolacji

Niechęć do osób sprawnych, zazdrość

Bariery społeczne

Postawa unikania : obawa istniejąca u każdego, że może stać się inwalidą - chęć oddalenia myśli i osób wywołujących ją.

Przezywciężanie:

oswojenie społeczności z problematyką niepełnosprawnych.

kreowanie pozytywnego wizerunku osób niepełnosprawnych.

Bariery społeczne

Nadopiekuńczość:

pogłębia niepełnosprawność

wywołuje uczucie poniżenia

odbiera możliwość pełnego uczestnictwa

Niechęć, pogarda

Finansowe

Brak przystosowanego sprzętu turystycznego

Wysokie koszty uczestnictwa w różnych dyscyplinach turystyki przy niskim stanie dochodów osób niepełnosprawnych

Finansowanie turystyki i rekreacji

Źródła państwowe

Np. Rządowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem

Samorządy

Fundacje

Donacje

PFRON

Polski Związek Niewidomych

Działa od 1946, zrzesza 72 tys. niepełnosprawnych narządu wzroku.

Cel: zrzeszanie, reprezentacja interesów niewidomych, udzielnie im pomocy

Urządza m.in.

Rajdy motorowe, na tandemach, piesze, kajakowe, wczasy, turnusy rehabilitacyjno-szkoleniowe

Podejmuje działania na rzecz udziału niewidomych w leczenia klimatycznego, szkoleń rehabilitacyjnych

Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Sportu i Turystyki Niewidomych i Słabowidzących Cross

Działa od 1991

Rozwija i organizuje kulturę fizyczną, sport, turystykę w środowisku niewidomych i słabowidzących

Organizowane imprezy:

Turnieje szachowe

Czynny wypoczynek

Wycieczki

Spartakiady

Polski Związek Głuchych

Działa od 1946

Zrzesza 28 tys. członków

Zrzesza i zapewnia pomoc w różnych dziedzinom żcyai ludziom z wadą słuchu

W zakresie turystyki:

Turnusy rehabilitacyjne

Imprezy tursytyczne

Polski Związek Sportowy Głuchych

Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych START

Działa od 1952

Wielodyscyplinowy związek sportowy niepełnosprawnych

Organizowanie zawodów, imprez, szkoleń w zakresie sportu, określa i przystosowuje dyscypliny sportowe dla niepełnosprawnych, szkoli instruktorów, zatwierdza sportowe rekordy krajowe

Polskie Stowarzyszenie Sportowe dl Osób Upośledzonych Umysłowo „Olimpiady Specjalne Polska”

Działa od 1990

Zrzesza 11,5 tys. członków

Organizuje sport, rekreację i turystykę dla dzieci i dorosłych z upośledzeniem umysłowym

Podejmuje starania o poszanowanie społeczne upośledzonych umysłowo

Organizuje liczne mitingi sportowe

Prowadzi całoroczna dzialanośc w zakresie rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych umysłowo

Towarzystwo Walki z Kalectwem

Organizacja odpowiedzialna za realizacje rehabilitacji socjalnej

Fachowa pomoc w zakresie sposobów uprawiania turystyki przez niepełnosprawnych

Organizuje konferencje naukowe poświęcone problemom kultury fizycznej i turystyki osób niepełnosprawnych

Wspólpracuje z innymi oragnizacjami: ZHP, TPD, PTTK, oświatą, zakładami pracy

Towarzystwo Przyjaciół Dzieci

Działa od 1919

Dba o potrzeby i prawa dziecka, niesie pomoc dzieciom z biednych rodzin

Prowadzi 2 domy wczasowe, ośrodek szkolno-wychowawczy

Stowarzyszenie Pomocy Rehabilitacji i Turystyki Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej PROMOCJA

Działa od 1996 (Warszawa)

Celem jest udzielnie wszechstronnej pomocy niep[ełnosprawnym dziecim, młodzieży oraz ich rodzicom

Organizuje Warszawskie Olimpiady Młodzieży Niepełnosprawnej, turnusy rehabilitacyjne, wycieczki, pielgrzymki, imprezy okolicznościowe

Udziela pomocy finansowej na rzecz pozyskania sprzetu rehabilitacyjnego

Fundacja Wspierania rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przez Sporty Wodne HANDI

Działa od 1993 (Poznań)

Cel działalności: wspoeranie rehabilitacji poprzez uczestnictwo w sportach wodnych

Propaguje żeglarstwo jako formę rehabilitacji

Udziela pomocy szkołom i sanatoriom dla dzieci niepełnosprawnych

Fundacja Inwalidzi pod Żaglami (Warszawa)

Działa od 1952

Zajmuje się udostępnianiem żeglarstwa turystycznego i innych form wypoczynku osobom niepełnosprawnym bez względu na charakter ich niepełnosprawności, wiek, narodowość

Polskie Stowarzyszenie Żeglarzy Niepełnosprawnych (Łódź)

Działa od 1994

300 członków

Cel: zrzeszanie i ochrona interesów żeglarzy niepełnosprawnych

Stowarzyszenie Rehabilitacji poprzez Żeglarstwo NAVIGARE PRO HUMANUM

Działa od 1996

Żeglarstwo morskie jako forma rehabilitacji osób głuchych

Szkolenia żeglarskie, obozy żeglarskie, rejsy dla dzieci z wadami słuchu

Wnioski

Dla kształtowania prawidłowych postaw lepsze są imprezy integracyjne (włączenie niepełnosprawnych do akcji otwartych) niż specjalne wycieczki dla osób kalekich

Regularne uprawianie turystyki przez osoby niepełnosprawne zwiększa umiejętność pokonywania barier fizycznych i psychicznych

Najtrudniejsza do pokonania jest bariera braku fachowych kadr dla turystyki osób niepełnosprawnych

Osoby z uszkodzonym słuchem

Osoby niesłyszące i osoby z wadami słuchu

Niesłyszący: człowiek z uszkodzeniem słuchu w stopniu uniemożliwiającym odbiór mowy wyłącznie drogą słuchu (podstawowy sposób porozumiewania się - język migowy)

Osoba z wadą słuchu: ma trudności ze rozumieniem mowy, ale w sprzyjających okolicznościach i za pomocą aparatu słuchowego może ją rozumieć

Język migowy i migany

Język migowy to język naturalny korzystający z kanału wzrokowego, a nie słuchowego. Języki migowe są naturalnie nabywane przez dzieci głuche od głuchych rodziców. Mają słonik i gramatykę. Do niedawna nie miały wersji pisanej.

Język migowy i migany

Na komunikat w języku migowym składają się znaki manualne, mimiczne oraz ruchy wykonywane głową czy tułowiem.

Nie istnieje jeden ogólnoświatowy język migowy, ale wiele w pełni wykształconych języków, których zasięgi nie zawsze pokrywają się z zasięgami języków mówionych. (np. BSL - brytyjski jest całkowicie odmienny od ASL - amerykańskiego)

Odrębną grupę stanowią języki migowe stworzone na użytek określonych grup zawodowych, wojskowy język

Język migowy i migany

Język migany, czyli systemn językowo-migowy to pojęcie odrębne od nturalnego narodowego języka migowego. Jest on wynikiem przetworzenia naturalnego języka

Epidemiologia uszkodzeń słuchu

10% populacji ma problemy ze słuchem

1,5 - 2% populacji - ma wskazania do korzystania z aparatów słuchowych

WHO

Polska - szacunkowe dane wskazują, ze osób z uszkodzeniem słuchu powinno być 600-800 tys.

97.850 - osoby zagrejestrowane w PZG

Niesłyszący 40.293

Z uszkodzonym słuchem 57.557

PZG (1998)

PZG - jedyne źródło danych statystycznych obejmuje ok. 10% osób z uszkodzonym słuchem

Epidemiologia uszkodzeń słuchu

Przewaga mężczyzn (1,29/1); 2/3 w wieku produkcjyjnym; 1/3 w wieku emerytalnym

Mieszkańcy wsi: 42%

Niski poziom wykształcenia:

Bez wykształcenia: 20%

Podstawowe: 56%

Średnie: 11%

Wyższe: 1%

Praca zawodowa:

Rolnicy: 25%

Robotnicy niewykwalifikowani: 26%

Robotnicy wykwalifikowani: 42%

Praca umysłowa: 7%

Inwalida narządu słuchu

Uwarunkowania psychofizyczne:

Spłycony oddech - tor typowy dla osób nieposługujących się mową:

Mniejsza pojemność życiowa płuc

Gorsza ruchomość klatki piersiowej

Większe ryzyko schorzeń i niewydolności krążenia i układu oddechowego

Turystyka głuchych

Główne przeszkody:

Trudności finansowe

Brak zainteresowania, tendencja do izolacji społecznej

26% - deklaruje niechęć opuszczania miejsca zamieszkania

12% - preferencja wyjazdów z osobami głuchymi

Turystyka głuchych

Zorganizowana turystyka głuchych od 1954 roku (Przemyśl)

Udział w organizacji turystyki:

Zakłady pracy (wczasy, turnusy rehabilitacyjne) - 46%

Rodzina, znajomi - 22%

PZG - 12%

Organizacje kościelne - 10%

PTTK, biura podróży, inne organizacje społeczne - 10%

Znaczenie ruchu i rekreacji

Potrzeba ćwiczeń wyrównawczych, np. w formie rytmicznego nieforsownego ruchu (takiego jak w turystyce pieszej, rowerowej, kajakowej, narciarskiej)

Turystyka narciarska i rowerowa mają dodatkowo elementy treningu koordynacyjno- równoważnego

Edukacyjna rola turystyki

Specyfika rozwoju osób z zaburzeniami słuchu:

Brak rozwoju mowy

Nie wytwarzają się pojęcia werbalne ani myślenie językowe (język migowy na odmienna strukturę gramatyczną od mówionego)

Ograniczenie zdolności percepcyjnej

Zahamowanie rozwoju umysłowego

Trudność korzystania z przekazu językowego w formie zapisu (książki)

Edukacyjna rola turystyki

Rehabilitacja:

Jednym z podstawowych zadań jest edukacja

Istotne jest „wielokanałowe” przekazywanie wiedzy - metody poglądowe uzupełnione komenta-rzem w języku migowym lub

Integrująca rola turystyki

Wyjazdy grupowe:

Integracja wewnątrz grupy:

Nawiązanie stosunków z innymi uczestnikami, przestrzeganie zasad życia w zbiorowości

Integracja z otoczeniem ludzi słyszących

Zagadnienia organizacji turystyki

W grupie niesłyszących powinien być tłumacz języka migowego (1 na 20 osób - w terenie; 1 na 10 osób w przestrzeni zamkniętej)

Grupa z uszkodzeniem słuchu - maksymalnie 10-20 osób, przewodnik z dobrą dykcją

Wycieczka powinna być poprzedzona wprowadzeniem

Po wycieczce powinno być zorganizowane spotkanie utrwalające i rozszerzające uzyskaną wiedzę

Formy turystyki niesłyszących

Wycieczkowa:

Piesza nizinna

Górska

Rowerowa

Żeglarska

Kajakowa

Motorowa

Pobytowa

Sport inwalidów narządu słuchu

Osoby z uszkodzeniem narządu słuchu mogą uprawiać praktycznie wszystkie dyscypliny sportowe wg przepisów dla osób pełnosprawnych, z tym tylko, że zmienić należy sędziowską sygnalizację z dźwiękowej na wizualną.

Osoby z uszkodzonym wzrokiem

Społeczne postrzegane niewidomych

Niepokój i lęk związany z obecnością osób niewidomych

Ślepota postrzegana jest zazwyczaj jako bardzo głęboka i szczególnie uciążliwa forma niepełnosprawności

W wyniku dużej możliwości kompensacji ze strony innych narządów zmysłów stopień upośledzenia społecznego osób niewidomych jest znikomy w stosunku np. do głuchych

Niewidomi i turystyka

Brak wzroku:

Brak wrażliwości na bodźce wzrokowe związane np. z atrakcyjnością odwiedzanych miejsc

Ograniczenie tempa i swobody poruszania się

Trudność opanowania zdolności do poruszania się w nieznanym terenie

Niewidomi i turystyka

Turystyka na ogół nie jest postrzegana przez niewidomych jako atrakcyjna forma rehabilitacji i rekreacji

Ze względu na problemy finansowe (mniejsze dotacje) nie jest ona w naszym kraju popularna

Obserwuje się wzrost zainteresowania turystycznymi imprezami grupowymi takimi jak zloty, zjazdy

Formy turystyki niewidomych

Turystyka piesza nizinna : trudności ze swobodnym przemieszczaniem się mogą być zredukowane przez grupowy charakter turystyki

Turystyka górska

Turystyka kajakowa

Kolarstwo tandemowe

Turystyka narciarska

Turystyka pobytowa

Rola przewodnika

Wysokie kwalifikacje, poziom kultury osobistej

Trening (np. przewodnika narciarskiego) często prowadzony jest w taki sposób, że kandydat na przewodnika musi sam, bez kontroli wzroku nauczyć się pokonywać

Walor poznawczy

Niewidomi to wdzięczni słuchacze

Opowiadając o mijanych atrakcjach lub obiektach przewodnik nie powinien unikać zwrotów „zobaczcie”, „proszę spojrzeć”.

Warto dbać wprowadzić duzo pojęc orientujących „z lewej”, „z prawej”, „tam, skąd grzeje słońce”, „z północy”, „z zachodu”

Niewidomy powinien być zwrócony twarzą do opisywanego obiektu

Należy zwrócić uwagę na opisy ciekawych zwyczajów, wydarzeń