04.10.11
Ekonomika turystyki jako dyscyplina naukowa
definicja turystyki
ekonomia a ekonomiki szczegółowe
istota i rozwój ekonomiki turystyki i rekreacji
ekonomika turystyki a orientacje rynkowe
Polityka turystyczna
stosunek państwa do turystyki
pojęcie polityki turystycznej (czego dotyczy, co obejmuje)
gestorzy polityki turystycznej
cykl turystyczny (co to? Co obejmuje? Jak przebiega?)
klasyfikacja narzędzi polityki turystycznej
Gospodarka Turystyczna
istota i zakres gospodarki turystycznej
cele gospodarki turystycznej
struktura gospodarki turystycznej
podstawowe zasady aktywizacji gmin i regionów
Charakterystyka rynku turystycznego
istota rynku turystycznego
przekroje przestrzenne rynku
miejsce rynku turystycznego
procesy rynkowe
międzynarodowy rynek turystyczny
kryteria segmentacji rynku turystycznego
sytuacje rynkowe (co to jest? na czym polega? specyfika)
informacje rynkowe w turystyce
elementy metod działania na rynku
kanały rynkowe w turystyce
promocje w turystyce
Powiązania sieciowe na rynku
geneza powiązań sieciowych na rynku
geneza powiązań sieciowych na rynku
rozwój powiązań sieciowych
formy powiązań sieciowych
istota koncepcji klastrowej
sposoby oceny klastra
fazy rozwoju klastra
typologia klastrów
podaż turystyczna
pojęcia podaży turystycznej
produkt turystyczny (istota i charakterystyka)
dobra i narzędzia turystyczne
ekonomiczny charakter produktu turystycznego
Mierniki podaży turystycznej
pojęcia atrakcyjności turystycznej
bariery podaży turystycznej
baza noclegowa jako podstawowy miernik podaży
pozostałe mierniki podaży turystycznej
klasyfikacja bazy noclegowej
popyt turystyczny
pojęcie popytu
cechy popytu
czynniki określające wielkość popytu
Czynniki określające wielkość popytu turystycznego
ogólna ocena czynników
podział i klasyfikacja czynników
motywy wyjazdów turystycznych
rola podziałów marketingowych rozwoju turystyki
Mierniki popytu turystycznego
wielkość ruchu turystycznego i jego struktura
podstawowe metody badania ruchu turystycznego
metody badania i struktura wydatków turystycznych
Ceny na rynku turystycznym
pojęcia ceny
funkcjonowanie cen na rynku
metody ustalania cen
kształtowanie cen na rynku (metody)
Konkurencja na rynku turystyki
istota przewagi konkurencyjnej (co to jest i na czym polega)
pojęcia strategii konkurencji
klasyfikacja strategii konkurencji
zasady wyboru strategii konkurencji
metoda 5-sił M. Portera
metody konkurowania na rynku
Ekonomiczne funkcje turystyki
ekonomiczne znaczenie turystyki w miejscu stałego zamieszkania
ekonomiczne funkcje podaży
ekonomiczne znaczenie turystyki w miejscu czasowego pobytu
Ekonomika turystyki jako dyscyplina naukowa
turystyka = ruch turystyczny
turystyka - trudna do definicjo; o jej funkcjonowaniu decyduje wiele czynników-> wielofunkcyjność turystyka
różne definicje turystyki:
- przestrzenna
- socjologiczna
- ekonomiczna
Turystyka obejmuje ogół działań ludzi którzy podróżują i przebywają dla wypoczynku w interesach i innych celach (motywy podróży) przez nie więcej niż 1 rok bez przerwy w miejscach znajdujących się poza ich zwykłym otoczeniem.
Turystyka to nie tylko ruch, popyt ale również podaż umożliwiające objazd pobyt i powrót. Działania te wywołują typowe skutki ekonomiczne i stanowią przedmiot zainteresowanie ekonomiki turystyki.
PYT: Motywy turystyki: wypoczynkowe, handlowe, zarobkowe
PYT: Z ekonomicznego punktu widzenia istotą wyjazdów turystycznych to wydatkowanie środków pieniężnych pozyskanych w miejscu stałego zamieszkania
!!!!! Turystyka z ekonomicznego punktu widzenia to: !!!!!!
- popyt (ruch turystyczny)
- podaż (baza materialna turystyczna)
- określone skutki gospodarcze (jakie powstają w wyniku podaży i popytu)
Z turystyką wiąże się:
przemysł turystyczny - podmioty gospodarcze i obiekty oferujące urządzenia i usługi dla turystów jest on najczęściej grupowany wg. branż dostarczających produkt turystyczny (np. hotelarstwo, gastronomia, touroperatorstwo)
gospodarka turystyczna - pojęcie szersze niż przemysł. Przemysł turystyczny + branże ściśle związane z turystyką (transport, handel, rekreacja, kultura -> elementy okoloturystyczne)
sektor turystyczny - część gospodarki turystycznej której wspólną cechą jest zaspokojenie potrzeb turystów składającą się z branż związanych z turystyką i to w zakresie w jakim
Ekonomia jest to nauka o stosunkach ekonomii i prawach które rządzą produkcją, podziałem, wymianą i konsumpcją na różnych szczeblach rozwoju społeczeństwa.
Traktuje proces gospodarczy jako całość, którego elementy są ściśle ze sobą powiązane prawami ekonomicznymi np. prawa rynku, prawo popytu, prawo podaży, prawo równowagi.
Badania poszczególnych procesów gospodarczych mają dwojaki charakter:
- teoretyczny
- ogólny
Zajmują się tym poszczególne działy ekonomii zwane ekonomikami szczegółowymi, stosowanymi lub branżowymi.
Ekonomika turystyki (konieczne do wyodrębnienia bo zaczęto turystykę postrzegać jako równie ważny sektor każdej gospodarki) Niektóre kraje żyją tylko z turystyki.
Ekonomiki funkcjonalne to ekonomiki wyodrębnione z ekonomik szczegółowych a więc dotyczących niższego szczebla a mianowicie konkretnej jednostki gospodarczej wchodzącej w skład danej branży.
W przypadku turystyki występują takie pojęcia jak:
- ekonomika biura podróży
- ekonomika hotelarstwa
- ekonomika hotelu
- ekonomika zakładu gastronomicznego
- ekonomika przedsiębiorstwa turystycznego
Ekonomia
Przedmiot badań jest ekonomiki szczegółowe
wspólny, dotyczy turystyki
ekonomiki funkcjonalne
PYT: Ekonomia turystyki - bada procesy ekonomiczne w odniesieniu do całej turystyki.
2 rodzaje badan: makroturystyczne (cała turystyka) i mikroturystyczne (ekonomiki funkcjonalne)
Makro- i mikroturystyki różnią się skalą i metodami badań.
Ekonomika turystyki jest to nauka zajmująca się badaniem zjawisk i prawidłowości ekonomicznych występujących w turystyce mająca na celu ustalenie naukowymi metodami najbardziej efektywnych instrumentów polityki turystycznej i zarządzania zmierzających do optymalnego zaspokojenia szeroko rozumianych potrzeb społecznych związanych z tą dziedziną.
Ekonomika turystyki - jest to dyscyplina praktyczna, nie tylko teoretyczna. Prawa ekonomii muszą być przestrzegane w praktyce. Narzędzia stosowane:
- instrumenty polityki turystycznej
- przestrzeganie praw rynku
- dodatni wynik czyli zysk to podstawowy cel ekonomiki turystycznej.
- służebny charakter ekonomiki turystyki wiąże się z jej wielofunkcyjnością przy czym dominująca jest funkcja ekonomiczna.
Turystyka spełnia funkcje pozaekonomiczne:
- społeczna
- wychowawcza
- zdrowotna
- ekologiczna
PYT: charakterystyka turystyki z ekonomicznego punktu widzenia:
- istota działań na rynku turystycznym
- definicje ekonomik szczegółowych i funkcjonalnych
- zakres badań ekonomik turystycznych
- jakich zasad należy przestrzegać działając w turystyce
POLITYKA TURYSTYCZNA
Zagadnienia:
stosunek państwa do turystyki
pojęcie polityki turystycznej
gestorzy polityki turystycznej
cykl turystyczny
klasyfikacja narzędzi polityki turystycznej
Wielkość i struktura przyjazdowego rynku turystycznego zależą od państwa recepcyjnego i niema państwa (w praktyce) które by wpuszczało na swoje terytorium wszystkich cudzoziemców bez jakichkolwiek warunków, bądź nie wpuszczało nikogo.
Władze każdego państwa mogą w dowolny sposób oddziaływać na ruch przybywających cudzoziemców i wprowadzać ograniczenia lub utrudniać ruch wjazdowy. Zależy to od:
- interesów państwa
- interesów społecznych
- interesów politycznych
- interesów ekonomicznych
Nie bez znaczenia są możliwości recepcyjne rozumiane jako rozwinięta baza turystyczna. Jej wielkość i struktura uzależnione są również od działań państwa w dziedzinie turystyki.
Wyrażeniem kształtowania wielkości i struktury wyjazdowego i przyjazdowego ruchu turystycznego jest charakter polityki turystycznej.
Pojęcie polityki turystycznej jest kategorią historyczną ukształtowaną na określonym poziomie rozwoju turystycznego.
Wzrost ruchu turystycznego powoduje pozytywne i negatywne skutki → Wymagają podejmowania działań przerastających możliwości działania władz lokalnych.
Nie zawsze interes regionu jest zgodny z interesami państwa.
Zaniechanie działań w skali makro może doprowadzić do nieosiągalności korzyści z rozwoju turystyki.
Jaka powinna być rola państwa? Państwo, prowadząc określoną politykę zagraniczną oraz ekonomi zagranicznej nie powinno zaniechać przynajmniej koordynacyjnych działań w zakresie turystyki i rekreacji.
PYT: O rozwoju polityki turystycznej zadecydowały 2 grupy czynników:
przesłanki które zmuszały państwo do ingerencji
przesłanki, które doprowadziły do zmagania się takiej interwencji ze strony sektora turystycznego.
Do czynników znajdujących się w sferze ogólnych interesów państwa można zaliczyć:
znaczenie turystyki w polityce ekonomicznej państwa
wpływ polityki turystycznej na politykę zagraniczną państwa
znaczenie rozwoju turystyki dla prowadzonej przez państwo polityki społecznej
wpływ turystyki na strukturę stan bilansu płatniczego państwa
aktywizację zawodową społeczeństwa
aktywizację regionów
Sektor turystyki wymaga pomocy ze strony państwa z uwagi na:
znaczenie infrastruktury (kosztowna) ogólnej dla turystyki
kapitałochłonny i importochłonny charakter inwestycji turystycznych
interdyscyplinarny charakter turystyki
znaczenie norm i przepisow prawnych dla rozwoju turystyki
znaczenie formalności granicznych dla rozwoju turystyki
Zainteresowanie tymi czynnikami leży zawsze po stronie państwa - formalności graniczne są zastrzeżone dla najwyższych organów państwa
Historycznie wykształciły się 3 podejścia państwa do rozwoju turystyki:
podejście negatywne - państwa które nie były przygotowane do przyjazdowego i wyjazdowego ruchu turystycznego. Jego rozwój doprowadza do wystąpienia wielu negatywnych zjawisk i dlatego należy negatywne podejście traktować jako anachronizm. Państwo zamiast dążyć do wykorzystania istniejących strumieni turystycznych , stara się ograniczyć kontakty społeczne z cudzoziemcami. Państwo może zmienić stosunek z negatywnego na naturalny. Powodem są zaburzenia polityczne, ekonomiczne i czas ich stosowania jest różny. Powrót do stabilizacji i usunięcie podstawowych barier oznacza powrót do pozytywnego podejścia do turystyki. (w Polsce turystyka jest 3 co do wielkości sektorem gospodarki)
podejście neutralne - w praktyce spotykany dużo częściej niż inne typy. Władze nie sugerują w rozwój turystyki dopóty, dopóki nie jest sprzeczny z ogólnymi interesami kraju i nie wywiera negatywnego wpływu na życie społeczno-gospodarcze. Nie ma tu mowy o świadomym wpływie państwa na wielkość struktury popytu i podaży. Natomiast konieczność interwencji może doprowadzić do przekształcenia się stosunku neutralnego w pozytywny, żeby zapobiec powstaniu w przyszłości podobnych dysfunkcji
podejście pozytywne - ma odzwierciedlenie w świadomym działaniu państwa i bieżącej kontroli i wpływu tego zjawiska na życie społeczno-gospodarcze aktualne i w przyszłości.
Wniosek: o polityce turystyce w pewnym tego słowa znaczeniu można mówić tylko wtedy, kiedy stosunek państwa do turystyki jest pozytywny a zatem wtedy gdy 1) sprecyzowane są jej cele i jej 2) narzędzia.
Stosunkowi państwa do turystyki odpowiadają 2 rodzaje oddziaływania na rozwój tego zjawiska:
statyczne - wiąże się bezpośrednio z naturalnym podejściem państwa do turystyki. Przy czym może przekształcić się w pozytywny stosunek. Jeśli do tego nie dojdzie , wówczas nie da się sformułować założeń polityki turystycznej i ingerencja będzie się ograniczać do działań administracyjnych (doraźnie osłabiających negatywne skutki) ale w dłuższym okresie czasu będzie hamowany rozwój ruchu turystycznego
dynamiczne - zawsze związany z pozytywnym stosunkiem państwa do turystyki, którego konsekwencją będzie wszechstronne wykorzystanie tej gałęzi życia społeczno-gospodarczego dla interesów całego państwa.
!!!ZNAĆ!!! Polityka turystyczna - działalność polegająca na określaniu celów ekonomi politycznej, społecznej i kulturalnej związanych z rozwojem turystyki, uzyskiwaniu wszechstronnych pozytywnych efektów wynikających z istnienia popytu i podaży, dążenie do zaspokojenia potrzeb społecznych w zakresie uprawiania turystyki i precyzowania środków niezbędnych do realizacji tych celów.
Organy państwa których działalność jest niezbędna dla funkcjonowania sektora turystycznego:
Organy realizujące - organy ustawodawcze
w praktyce politykę -centralne organy administracji państwowej
turystyczną = -krajowa administracja turystyczna
gestorzy polityki -doradcze organy administracji państwowej i turystycznej
turystycznej - turystyczne organy państwowe
- turystyczne organizacje społeczne
Warunkiem skuteczności polityki turystycznej jest oddziaływanie na wszystkie najbardziej istotne elementy podaży i popytu. Musi ono zapewnić zgodny z założeniami rozwój turystyki na wszystkich etapach mających wpływ na powstanie usług turystycznych, od badania rynku do oceny wyników. Nieodłączną cechą oddziaływania …?... państwa na turystykę jest objęcie nim wszystkich etapów wytwarzania i konsumpcji usług turystycznych. W przypadku kiedy państwo oddziaływuje tylko na wybrane fragmenty tego procesu jest to oddziaływanie stateczne którego nie można nazwać realizacją polityki turystycznej.
PYT (na 100%) Cykl turystyczny - suma etapów wpływających na powstanie usługi turystycznej. Jest to proces dynamiczny ciągły składający się z kilku elementów które w tym cyklu mają stałą pozycję.
Cykl turystyczny obejmuje:
badanie rynku turystycznego (jest koniecznością dla każdej firmy turystycznej. Powinniśmy znać jaka jest wielkość i struktura popytu )
planowanie rozwoju turystyki ()
budowę struktury turystycznej
przygotowywanie kadr dla potrzeb turystyki
rozwój gospodarczy turystyki
promocję turystyki
badania rezultatów prowadzonej polityki turystycznej
Badanie rynku turystycznego jest koniecznością dla każdej firmy turystycznej. Powinniśmy znać jaka jest wielkość i struktura popytu.
Budowa infrastruktury turystycznej musi gwarantować określone standardy.
Zadaniem państwa jest wypracowanie optymalnego modelu rozwoju turystyki. Model musi być oparty na zasadach gospodarki rynkowej.
Państwo musi prowadzić rynkową gospodarkę turystyczną i partycypować w kosztach rozwoju szeroko rozumianej infrastruktury. Zadaniem państwa jest również promocja turystyki własnego kraju.
Zadaniem najważniejszych instytucji turystycznych jest nadanie rezultatów prowadzonej polityce turystycznej = efektywność.
Najlepiej sformułowane cele polityki turystycznej będą bezużyteczne jeśli do ich realizacji nie zostaną zastosowane odpowiednie instrumenty (narzędzia).
PYT: Ale o doborze narzędzi decydują czynniki:/ Główne czynniki polityki turystycznej:
ustrój społeczno-polityczny (demokracja)
aktualny stan gospodarczy (możliwości inwestycyjne gospodarki, kwestia równoważenia gospodarki, saldo bilansu handlowego i płatniczego)
dotychczasowe miejsce turystyki w życiu społeczno-gospodarczym państwa
praktyka polityki turystycznej
Klasyfikacja narzędzi polityki turystycznej:
- narzędzia oddziaływujące na podaż i popyt turystyczną
- narzędzia para turystyczne i sensu stricte turystyczne
PYT: -podział według gestorów narzędzi:
narzędzia wynikające z ogólnej polityki państwa
ustawodawstwo turystyczne
narzędzia ekonomiczno-finansowe
narzędzia administracyjno-organizacyjne
I - Zależy od kierunku szeroko rozumianej polityki państwa i realizuje ją wykorzystując turystykę do kształtowania stosunków towarowo - pieniężnych na rynku.
utrzymywanie równowagi rynkowej aktywizującą regionów
aktywizacji sektora usług
regulacji zobowiązań wobec zagranicy
współtworzenia polityki zagranicznej
realizacji zadań w dziedzinie innych polityk sektorowych
Wszystkie mogą wykorzystywać turystykę ale narzędzia te muszą być zbieżne z interesami tejże turystyki, dlatego też ustawodawstwo turystyczne musi regulować wiele następujących kwestii:
przepisy o miejscowościach turystycznych
miejscach noclegowych
przepisy o funkcjonowaniu gospodarki turystycznej
przepisy dotyczące cudzoziemców
przepisy dotyczące wyjazdów obywateli za granicę
Kwestie te są prawnicze, określone przez ustawodawstwo krajowe i przepisy prawne Unii Europejskiej (własne przepisy związane z przekraczaniem granic)
Narzędzia ekonomiczno-finansowe:
ceny
podatki
kredyty
kursy walutowe
ograniczenia dewizowe
ograniczenia eksportowe lub importowe
Dobór tych narzędzi musi mieć charakter rynkowy → jeśli go nie będzie to firmy upadają. Wszysko musi być oparte na hossie.
08.11.11
GOSPORADKA TURYSTYCZNA
Zagadnienia: istota; zakres gospodarki turystycznej; cele; struktura; podstawowe zasady aktywizacji gmin i regionów
Gospodarka narodowa - całokształt zasobów i działań prowadzonych w kraju w sferze: produkcji i usług, podziału, obrotu towarowego ( kapitałowego oraz konsumpcji).
Gospodarka turystyczna - jeden z działów gospodarki narodowej przede wszystkim sfery szeroko pojętych usług (miejsce gospodarki turystycznej), której zadaniem jest zaspokajanie materialnych i niematerialnych potrzeb turystyczno-wypoczynkowych oraz zdrowotnych ludności.
Gospodarka turystyczna obejmuje:
Hotelarstwo, biura podróży, biura obsługi ruchu turystycznego, turystyczne biura transportowe, biuro reklamy turystycznej, aktywizacji i rezerwacji, targi turystyczne, jednostki wczasowe - wypoczynkowe domy wczasowe, domy pracy twórczej, kolonie, obozy i zimowiska; obiekty szkoleniowo-wypoczynkowe; obiekty turystyki kwalifikowanej; uzdrowiska, sanatoria, prewentoria, jednostki: morskiej, lotniczej, śródlądowej, kolejowej, drogowej i górskiej komunikacji turystycznej. Obejmuje też przedsiębiorstwa i instytucje produkujące towary lub produkty o charakterze turystycznym (sprzęt turystyczny, ubiory, obuwie, urządzenia rekreacyjne)
Część przedsiębiorstw i instytucji zajmuje się wyłącznie obsługą ruchu turystycznego, część uważa ją za jedną ze swoich funkcji - nie obsługuje turystów, tylko wtedy gdy pojawią się klienci tego rodzaju.
PYT: Gospodarka turystyczna obejmuje → całokształt zasobów i działań prowadzonych w sferze produkcji, usług, udostępnianie dóbr wolnych, naturalnych, podziału, obrotu, konsumpcji, turystyki, zaspokaja turystyczne potrzeby ludności w ramach systemu rynkowego i jego infrastruktury, działalności przedsiębiorstw, zarządów, instytucji i urzędów.
Wiąże elementy ekonomiczne z celami ………… państwa realizowanymi w turystyce więc z wychowaniem, oświatą, sportem i rekreacją, zdrowiem i odnową sił fizycznych i psychicznych człowieka; zagospodarowaniem czasu wolnego ludności, krajoznawstwem, wypoczynkiem urlopo-wakacyjnym, wycieczkami i wędrówkami, wypoczynkiem cotygodniowym i z ochroną środowiska naturalnego.
!! Cele gospodarki turystycznej - gospodarka turystyczna ma specyficzne cechy, podstawowym cele jest zaspokojenie potrzeb człowieka w czasie wolnym od pracy i nauki, które przejawia się w osiągnięciu zadowolenia podczas udanego pobytu lub podróży turystycznej.
Sfery materialna i niematerialna gospodarki turystycznej pełnią funkcje służebne, w stosunku do celów ruchu turystycznego.
Tak rozumiana gospodarka oddziałuje na rynek, na system zarządzania, menedżering, marketing, nauczanie kształcenie i dokształcanie załóg administracji samorządowców, bankowców i aparatu kierowniczego.
W turystyce mamy do czynienia ze świadczeniami (wytwarzaniem i dostarczaniem usług konsumentom) a wartość nowo wytworzona podlega reakcji w obrocie handlowym.
Obserwujemy w nim tworzenie nowych wartości w postaci produktów i usług oraz zjawiska adaptowania i udostępniania turystom dóbr naturalnych i dóbr wolnych. Ale na gospodarkę turystyczną można patrzeć z innej strony. Celem jej jest obsługa podróżujących oraz przebywających poza miejscem stałego zamieszkania i w celach uznanych powszechnie za turystyczne oraz sprzężona jest ze wszystkimi dziełami gospodarki narodowej. Związek ten jest bezpośredni.
PYT: Z tego wniosek: gospodarka turystyczna to pojęcie zbiorcze dla różnych gałęzi gospodarki narodowej, branż i działów, które dostarczają bobra w postaci produktów i usług turystycznych na rynek.
Coś więcej niż zbiór czy prosty konglomerat części składowych, dlatego, że dobra tą są komplementarne. A jeśli tak to części te funkcjonują w ciągłym współdziałaniu: podmiotów, ludzi, urządzeń, materiałów i nie mają znaczenia bez związku z całą gospodarką otrzymując od niej to wszystko co składa się na zwartą całość.
2 Wniosek: Gospodarka turystyczna obejmuje tak wiele działów i dziedzin, że sama nie stanowi samoistnego działu (na wzór handlu, czy służby zdrowia), natomiast odpowiednie rozmieszczenie obiektów zapewnia maksymalne zaspokojenie potrzeb i efektywności obsługi turystycznej, przy czym pozostaje w harmonicznej równowadze z innymi funkcjami obszaru, jest zgodna z ochroną środowiska i nie narusza walorów turystycznego obszaru.
PYT: 1) Istnieje ścisły związek między gospodarką turystyczną a konsumpcją. Polega na tym że na określonym poziomie rozwoju gospodarka jawi się potrzeba podróż turystycznej.
2) Istnieje ścisły związek gospodarki turystycznej z równowagą rynkową. Gospodarka turystyczna jest jednym z najważniejszych elementów struktur gospodarczych.
3) gospodarka turystyczna - zasoby pracy
gospodarka turystyczna generuje miejsce pracy
4) gospodarka turystyczna → obchody ludności
!!!!!!!!!!!!!!!popyt turystyczny jawi się po przekroczeniu określonego poziomu dochodów !!!!!!!!!!!!
5) bilans płatniczy ↔ gospodarka turystyczna
dzięki funkcjonowaniu gospodarki turystycznej następuje transfer kapitałów we wnętrz kraju i też (bardziej) między krajem a zagranicą.
6) PKB - gospodarka - turystyka
Turystyka generuje normalne dochody jak każdy inny dział gospodarki narodowej.
200x! Związek ten określa główne elementy roli turystyki.
Przesunięcia międzyregionalne konsumpcji przyjmujące postać konsumpcji w turystyce sprzyjają wyrównywaniu różnic między krajami biedniejszymi jak też w pewnej mierze krajowych różnic regionalnych w konsumpcji ludności.
Gospodarka turystyczna w Europie - cechuje procesy międzynarodowe integracji turystycznej w UE oraz występującą w regionach turystycznych koncentrację podaży i sezonowe nasilanie się popytu.
!! Wniosek → w …………….. turyst….. mają miejsce miejsce poważne wahania, ponieważ jest on bardzo czuły na przejawy niestabilności regionalnej a zarazem jest podatny na dwojakiego rodzaju wpływy - wewnętrzne i zewnętrzne.
Gospodarka turystyczna - w niej odnotowujemy:
wzrost PKB
wzrost produkcji
zmniejszenie bezrobocia
wzrost wydajności pracy
wzrost zatrudnienia
wzrost efektywności nakładów
zwiększenie funduszu amortyzacyjnego
Na gospodarkę turystyczną należy również spojrzeć jak na jeden z instrumentów systemu gospodarki państwa i to nie tylko w tych krajach w których produkcja dóbr turystycznych i obrót nimi mają duże znaczenie oraz przynoszą duże zyski państwu (dobrobyt społeczeństwu) lecz również w zaspokajaniu potrzeb ludności.
W turystyce występuje koncentracja tworzone są wspólnoty gospodarcze.
Tworzenie tego typu powiązań jest na swój sposób, sposobem ograniczania konkurencji.
?? Koncentracja to łączenie pod wspólnym kierownictwem podmiotów produkujących lub świadczących usługi o charakterze komplementarnym. Przykładem koncentracji jest ………………. się międzynarodowych towarzystw …………….. i hotelarskich ……………….. przedsiębiorstw turystycznych w monopolistyczne jednostki gospodarcze.
Formy koncentracji produkcji lub kapitału:
łańcuchy hotelowe
koncerny, trusty, syndykaty
holdingi
spółdzielnie
spółki
celowe związki producentów
franchising, leasing, dzierżawy, hipoteki, joinwentures (międzynarodowe powiązania komplementarne dwóch firm)
Powstają więc wielkie towarzystwa wchłaniające liczne biura podróży łączące się z różnymi przedsiębiorstwami, towarzystwa te korzystają z organizatorów biur podróży i touroperatorów - hurtowników
touroperator - to nazwa hurtownika, organizatora tras podróży, pobytów, letnisk i czarterów konfekcjonujących (składających) produkt turystyczny. Są to w systemie rynków turystycznych głównie organizatorzy promocji turystycznych na zagranice i kraj, organizatorzy czarterów, podróży ryczałtowych, ale też integralnego rynku lokalnego, gminnego, regionalnego, hoteli i biur podróży z rynkami zagranicznymi. Zawsze jest konkurencyjny w stosunku do innych rynków.
Touroperatorzy posługują się innymi jednostkami - detalistami - dzielą się z mini otrzymaną prowizją. Stąd w związku z rozwojem funkcji podróży następuje zmiana charakteru ich działalności i ze zwykłych pośredników stają się przedsiębiorstwami, które w imieniu własnym świadczą różnego rodzaju usługi bytowe. Poza tym w gospodarce turystycznej obserwujemy tendencje do wspinania się różnych jej jednostek pod wspólny zarząd.
Gospodarka turystyczna związana jest z transportem, przemysłem, rzemiosłem, sztuką ludową, rolnictwem, gastronomią i produkcją żywności. Szczególne znaczenie ma tu przemysł lekki, konfekcyjny i obuwniczy. Więź ta występuje w krajowym i międzynarodowym obrocie turystycznym.
22.11.11
RYNEK TURYSTYCZNY
Zagadnienia: istota, przekroje przestrzenne turystyki i rynku, miejsce rynku turystycznego, procesy rynkowe, międzynarodowy rynek turystyczny, kryteria segmentacji rynku turystycznego, sytuacja rynkowa, informacja rynkowa w turystyce, elementy metod działania na rynku, kanały rynkowe w turystyce, promocja w turystyce
Pojęcia:
runek - miejsce spotkań, gdzie jedni kupują a inne sprzedają określone towary. Rozwój komputeryzacji, informatyzacji i środków komunikacji sprawił, że dla dokonania transakcji kupna i sprzedaży nie jest konieczne osobiste spotkanie nabywcy ze sprzedawcą.
Współczesna definicja rynku - całokształt aktów kupna i sprzedaży oraz warunków w jakich przebiegają w jakie kształtują ogólną podaż i popyt oraz poziom cen.
Rynek spełnia 2 podstawowe funkcje:
- informacyjną → informuje uczestników rynku o warunkach transakcji
- regulacyjną → objawia się poprzez działanie prawa popytu i podaży.
Patrząc na rynek należy też wziąć pod uwagę fakt, że jest to zespół warunków, które doprowadzają do kontaktów między kupującymi i sprzedającymi w procesie wymiany dóbr i usług.
Pojęcie syntetyczne, określające proces prowadzący do tego, że decyzje gospodarstw domowych dotyczące konsumpcji alternatywnych dóbr i usług i decyzje przedsiębiorstw o tym co i jak wytwarzać i decyzje pracowników dotyczące tego jak wiele i dla kogo pracować, zostają wzajemnie uzgodnione dzięki odpowiednim dostosowaniom celu.
Cena musi osiągnąć poziom równowago, żeby w ogóle doszło do transakcji
!!! Rynek turystyczny (definicja ogólna) - ogół stosunków wymiennych: towarowych i pieniężnych, pojmowanych przez osoby i indywidualne przedsiębiorstwa organizacyjne i instytucje które reprezentują podać turystyczną oraz popyt na różne dobra i usługi turystyczne.
PYT: Rynek turystyczny (definicja główna) - to ogół stosunków wymiennych między osobami i instytucjami sprzedającymi towary i usługi turystyczne, przedstawiającymi podaż a osobami i instytucjami nabywającymi usługi zaspokajające potrzeby turystyczne. ??......??przedstawiającymi popyt.
Wyróżnia elementy rynku:
- podmioty podaży i popytu
- przedmioty rynku - produkty turystyczne podlegające wymianie
- stosunki rynkowe między przedmiotami rynku
Konkretyzacja następuje w praktyce poprzez wydzielenie się rynków poszczególnych usług, dalej rynków poszczególnych rodzajów turystyki oraz według jeszcze innych kryteriów charakterystyka rynku turystycznego
- jest to rynek towarów i usług z przewagą usług
- występuje tu popyt łączny na towary i usługi które są komplementarne a ich sprzedaż wzajemnie się uzupełnia
- konsumpcja następuje w miejscu podaży jednocześnie z produkcją usług
rynek turystyczny występuje nie tylko w miejscu czasowego pobytu ale także w miejscu stalego zamieszkania.
Przekroje przestronne rynku - poszczególne obszary ziemi (w ekonomii) stanowią regiony gospodarcze. Uwzględnia się 3 zasadnicze typy regionów gospodarczych:
region gospodarczy traktowany jest jako obszar jednorodny
region gospodarczy jako zespół różnorodnych przedmiotów gospodarczych
region jako terytorialnie wykształcony kompleks produkcyjny
Region turystyczny - obszar różnorodnych powiązań przede wszystkim usługowych. Obejmuje on czynniki: naturalne, techniczne, gospodarcze i administracyjne
Jeśli środowisko geograficzne ma być wykorzystane na potrzeby turystyki i rekreacji musi posiadać walory turystyczno-krajoznawcze, posiadać odpowiednią infrastrukturę
Region turystyczny - terytorialnie wykształcony kompleks usługowy, czyli zespół różnorodnych urządzeń i warunków wzajemnie za tobą powiązanych; rozmieszczonych na określonym oszarze, ale trzeba pamiętać o czynnikach:
- technicznych
- ekonomicznych
- organizacyjnych
Infrastruktura turystyczna i rynek turystyczny z punktu widzenia gospodarczego regionalnej w turystyce uwzględniamy powiązania:
- związek turystyki z regionalną i gminną funkcją obszaru
- związki między gospodarstwami turystycznymi a pozostałymi gałęziami gospodarki
- wpływ turystyki na: gospodarkę, siłę roboczą, stosunek podaży do popytu
- efektywność ekonomiczną turystyki jako stymulatora rozwoju innych branż
W związku z rozwojem turystyki pojawiają się czynniki które zmieniają stosunki na miejscowym rynku, a ustalenie danych wymaga poznania transferów występujących w turystyce. Najczęściej chodzi o przepływy dochodów powstające w wyniku zjawisk:
zatrudnienie na innym terenie niż miejsce zamieszkania
dokonywanie zakupów poza miejscem zamieszkania
ruch turystyczno-wypoczynkowy
delegacje służbowe
W turystyce wymianie międzynarodowej, sumy dodatnie i ujemne sald obrotów dewizowych wpływające na stan biznesu płatniczego państwa. Transfery te umożliwiają zaspokojenie potrzeb w kraju innym niż kraj stałego zamieszkania.
Cechy te występują na rynku turystycznym w docelowym kraju podróży pod postacią NOWEGO POPYTU TURYSTYCZNEGO
Aby zaspokoić zwiększony popyt obszar musi dysponować odpowiednio zwiększoną ilością towarów i usług przy czym towary dla turystów mogą być produkowane w regionach lub gminach turystycznych albo też przenikać do nich z innych regionów. Natomiast usługi nie mogą pochodzić z transferu ponieważ muszą być wytwarzane w miejscu realizacji popytu konsumpcyjnego.
Miejsce rynku turystycznego
Zjawisko wymiany towarowo-pieniężnej warunkuje działanie mechanizmów rynkowych to znaczy dynamicznych związków między popytem, podażą i cenami, utrzymujące się w stałym ruchu strumienie towarów łączone aktami kupna i sprzedaży oraz transferem kapitałów od odbiorców do dostawców.
Na takim rynku niema właściwie żadnych ograniczeń czasowych, przestrzennych ani też nie zaprzecza się możliwości wyodrębnienia rynków branżowych albo przedmiotowych.
Na tym rynku uwzględniającym czynniki czasu, przestrzeni, transferów oraz wytwarzania dokonuje się wymiany.
PYT. : Jedną z takich właściwości rynku jest zetknięcie się na nim transferowanego popytu z miejscową podażą.
Jest to rynek terenowy umiejscawiany w obszarze posiadającym walory turystyczne, które decydują o jego rencie (?). Sprzedaje się na min dobra materialne i niematerialne. Na ten rynek sprzedają się także ziemia, baza, urządzenia, praca ludzka, kapitał, produkty, usługi, klienci, turyści, kuracjusze a także systemy zarządzania rynku, systemy sprzedaży i konsumpcji.
Współpraca międzynarodowa i rozwój stosunków gospodarczych w dziedzinie turystyki kształtują automatycznie bardziej lub mniej jednorodne, ponadpaństwowe, turystyczne obszary rynkowe, są to z reguły rynki branżowe (rynek wolnego czasu, urlopowy, turystyczny). Różnią się one między sobą towarami oraz przedmiotami a decydującą pozycję na tych rynkach zajmują turyści lub sprzedający.
W systemie danej gospodarki turystycznej występują procesy regulujące jej stosunki i związki z otoczeniem. Odzwierciedlają one postępowanie oparte na procesach myślowych i decyzyjnych, na przekazywaniu, gromadzeniu i przetwarzaniu informacji
W systemie gospodarczym występują procesy realne w postaci transferów czynników produkcji i transferów dóbr i wytwarzania usług. Te procesy gospodarcze mają charakter otwarty.
Przy czym gospodarkę narodową traktujemy jako wielofunkcyjny system na który składają się liczne podsystemy:
planowanie
budżetowanie
kredytowanie i finansowanie
zarządzanie
wynagradzanie
marketing
Rynek jako jeden z podsystemów gospodarczych wiąże się z różnymi podsystemami regulacyjnymi w systemie gospodarczym. Jest powiązany ze swoim otoczeniem a otoczenie to oddziaływuje na układy rynkowe bądź pozostaje pod ich wpływem.
Ale oprócz sfer regulujących i kierujących finansowaniem istnieje regulacja samoczynna która jesy zespołem powiązań między podmiotami i konsumentami. Natomiast procesy zachodzące na rynku charakteryzują ..?.. układy zależne od miejsca stałego zamieszkania i turystycznego pobytu, czasu podjęcia decyzji i jej realizacji.
PYT: Na rynku turystycznym mamy do czynienia :
z regulacją rynkową
ze sterowaniem
z kierowaniem rynkiem
z samoregulacją rynkową
Jeśli chodzi o układ rzeczowy rynku, uwzględnia komplementarność dobra turystycznego i chodzi tu o podaż dóbr turystycznych w regionie (przedmiotów konsumpcji) i sposoby organizacji wyjazdów turystycznych
środki lokomocji używane w podróży
formy organizacyjne podaży turystycznej
Źródłem procesów rynkowych są różnice podmiotowe, przedmiotowe, przestrzenne, branżowe, rodzajowe i czasowe. To badanie rynku pozwala wydzielić rynek turystyczny z pośród innych części rynku regionalnego. Czy też lokalnego przy uwzględnieniu zarówno cech jakościowych jak i ilościowych. Badania te służą także ocenie tego czy dany produkt turystyczny znajdzie nabywców, po jakiej cenie, w jakim rozmiarze i czasie oraz to czy dane przedsięwzięcie gospodarcze będzie dla nas opłacalne. Poza tym rynek turystyczny krzyżuje się z innymi rynkami lokalnymi i branżowymi np. z rynkiem pracy, z rynkiem handlowym , transportowym i kapitałowym.
Międzynarodowy Rynek Turystyczny
W miarę rozwoju międzynarodowych stosunków gospodarczych i ruchu turystycznego pogłębia się międzynarodowy podział pracy w zaspokajaniu potrzeb turystycznych.
Powstają instytucje rozwijające międzynarodowe stosunki turystyczne, rozbudowywane są kompleksy hotelarskie, systemy rezerwacji usług, informacji rynkowej i reklamy.
Na międzynarodowym rynku turystycznym dokonywane są transakcje zakupu i sprzedaży towarów w postaci materialnej lecz przede wszystkim niematerialnej usług oraz udostępnianie dóbr wolnych i materialnych lub wytwarzanych przez człowieka. Rynek ten mógł być ukształtowany w wyniku rozwoju środków transportu i łączności oraz w warunkach swobody międzynarodowych obrotów osobowych, kapitałowych i walutowych. Zainteresowanie rynkiem międzynarodowym ujawnia się w śledzeniu wydatków gości zagranicznych.
Badania międzynarodowego rynku turystycznego dotyczą:
analizy wielkości i struktury podaży
analizy wielkości i struktury popytu
Analiza - ocena sytuacji konkurencyjnej poszczególnych rynków
analizy amplitudy wahań kursów walut oceny wielkości i struktury obrotów dewizowych
analiza oczekiwań poszczególnych rynków turystycznych
Kryteria segregacji rynku turystycznego - w praktyce jest ich wiele. Najważniejsze to:
rodzaje usług, rodzaje i formy turystyki
cechy demograficzne turystyki
cech społeczno-zawodowe turystyki
kryteria czasowe
kryteria przestrzenne
Mamy do czynienia z rynkiem:
usług noclegowych - wyjazdów na targi i konferencje
usług transportowych
usług touroperatorów - pośredników
Ze względu na rodzaje wyjazdów i cele i ich motywy, wyodrębniamy rynki:
wyjazdów urlopowych letnich
wyjazdów urlopowych zimowych
wyjazdów biznesowych
wyjazdów handlowych
wyjazdów pielgrzymkowych
wyjazdów leczniczych
wyjazdów poznawczych
wyjazdów studyjnych
wyjazdów myśliwskich
rynek turystyki młodzieżowej
rynek turystyki krajowej
rynek turystyki zagranicznej
rynek turystyki lotniczej
rynek turystyki morskiej
rynek turystyki autokarowej
PYT: Podział rynku ze względu na dochody turystyczne
06.12.2011
PODAŻ TURYSTYCZNA
Zagadnienia: pojęcia podaży turystycznej, produkt turystyczny, dobra i urządzenia turystyczne, usługi turystyczne, ekonomiczny charakter produktu turystycznego.
Na rynku funkcjonuje wiele kategorii ekonomicznych z których najważniejsze, to: podaż, popyt, ceny i konkurencja.
podaż - ilość produktów i usług oferowana na sprzedaż w danym okresie po danej cenie
podaż turystyczna - ilość produktu turystycznego oferowana na sprzedaż w danym okresie po danej cenie.
PYT: produkt turystyczny można rozumieć dwojako:
w wąskim znaczeniu - to co turyści kupują (transport, nocleg, wyżywienie), elementy te zwyczajowo mogą być nabywane oddzielnie ale najczęściej w pakietach
w szerokim znaczeniu - produkt stanowi kompozycję tego co turyści robią oraz walorów turystycznych, urządzeń i usług z których korzystają
!!!! Całkowity produkt turystyczny - to suma doświadczeń jakich doznał turysta do momentu opuszczenia miejsca stałego zamieszkania do powrotu do niego.
!!!! Immanentną (główną) cechą całkowitego produktu turystycznego jest jego ogromna złożoność
Majątek turystyczny - cechuje się tym, że jego wartość pieniężna zawsze jest wynikiem subiektywnej oceny o czym decyduje właśnie subiektywna ocena walorów turystycznych.
Produkt turystyczny
dobra i urządzenia usługi turystyczne
podstawowe walory komplementarne (sieć transportowa, środki
turystyczne transportu, baza noclegowa, żywieniowa i towarzysząca)
Kluczową rolę w kształtowaniu podaży turystycznej odgrywają walory turystyczne, dlatego są to podstawowe. Wynika to z tego, że:
stanowią dominujący cel podróży turystycznych (mimo występowania innych motywów jak interesy i zakupy)
decydują o lokalizacji wszystkich pozostałych elementów podaży
ograniczają dalszy rozwój podaży (problem chłonności obszaru - nie może w nieskończoność przyjmować turystów)
Niezagospodarowane walory turystyczne nie przedstawiają z punktu widzenia rozwoju żadnej wartości, dlatego aby odgrywały one jakąkolwiek rolę muszą istnieć elementy które umożliwiają dojazd do walorów
umożliwiają pobyt w rejonie ich występowania
umożliwiają korzystanie z walorów
umożliwiają spędzanie czasu wolnego według upodobania
Dobra i urządzenia turystyczne z racji dostosowania ich do walorów stają się dobrami komplementarnymi i stąd określane są mianem infrastruktury turystycznej.
Część walorów turystycznych jest efektem działalności człowieka dotyczy to takich walorów jak zabytki, tradycje (folklor, rzemiosło) a najbardziej poszukiwane są naturalne walory wypoczynkowe, które są efektem naturalnego rozwoju.
Walory turystyczne
naturalne antropogeniczne
usługi turystyczne:
podstawowe - umożliwiają wyjazd, pobyt i powrót z miejsca czasowego pobytu. Są one świadczone przez komplementarne dobra i urządzenia turystyczne.
komplementarne - Są świadczone w związku z podstawowymi dobrami turystycznymi (walorami): przewodnictwo, wypożyczanie sprzętu, kolejki linowe, wyciągi itp. oraz dostarczają usług np. rozrywkowych
Wniosek I Produkt turystyczny (i podaż turystyczna) są kategoriami złożonymi, w ich składzie znajduje się wyjątkowo duża liczba elementów wzajemnie powiązanych przy czym komponenty te mają różny charakter ekonomiczny co powoduje to, że bardzo często ogólne prawidłowości ekonomi kształtują się w stosunku do podaży turystycznej odmiennie
Wniosek II Produkt turystyczny jest elastyczny strukturalnie co oznacza, że może on w ostatecznej postaci przybierać różne formy w odniesieniu do jego składu (a więc rózny transport, różne noclegi, standardy, zestawy usług) powoduje to w krótkim czasie dużą zdolność dostosowani się do istniejącego popytu turystycznego jak też pobudzenia innych jego strumieni, nawet takich, które jeszcze nie występują na rynku.
Ta elastyczność strukturalna powoduje że w okresie krótkim, produkt turystyczny może być łatwy do dostosowania zarówno w orientacji na sprzedaż jak i orientacji marketingowej. W skład produktu turystycznego wchodzą urządzenia związane z infrastrukturą ogólną państwa co powoduje, że zarówno struktura jak i funkcjonowanie podaży turystycznej szczególnie w okresie długim, uzależnione jest od sytuacji gospodarczej państwa.
Wiele urządzeń komplementarnych istniejących w celu świadczenia usług podstawowych ma charakter inwestycji kapitałochłonnych co zwłaszcza dotyczy bezy noclegowej czy bazy gastronomicznej.
Część podaży turystycznej ma charakter para turystyczny (jak chociażby transport czy usługi bytowe) i udział tych komponentów jest trudny a niekiedy niemożliwy do określenia w ujęciu rzeczowym.
Natomiast w podejściu wartościowym udział ten jest bardzo duży co ma strategiczny wpływ na taz zwaną elastyczność cenową podaży.
PYT: Co to jest elastyczność cenowa podaży??
Komponenty produktu turystycznego są komplementarne co powoduje to że podaż turystyczna ma charakter łączny co oznacza, że produkcja jednego komponentu powoduje automatyczną podaż innych komponentów.
Podaż turystyczna ma wysokie koszty stałe i stosunkowo niskie koszty zmienne zatem sprzedaż usług dodatkowych turystycznych krańcowych może następować przy stosunkowo niewielkich kosztach.
Podaż turystyczna jest sztywna w układzie przestrzennym ,wynika z tego, że o jej lokalizacji decyduje występowanie walorów turystycznych których zasoby są ograniczone.
Sztywny charakter podaży turystycznej wyróżnia się również tym, że popyt turystyczny zawsze musi udać się do miejsca występowania podaży.
Podaż turystyczna lokalizowana jest w miejscach o niskich walorach dla produkcji materialnej (→ konflikt interesów) najczęściej kończy się niekorzystnie dla podaży turystycznej.
Z charakteru popytu turystycznego ale również walorów przyrodniczych wynika sezonowe wykorzystanie podaży turystycznej.
Prawidłowości dotyczące kształtowania się głównych strumieni ruchu turystycznego, szczególnie zagranicznego powodują to, że podaż turystyczna jest importochłonna. Podaż turystyczna zależy w praktyce od wszystkich pozostałych sektorów gospodarki.
Analizy usług turystycznych
Gdyby produkt turystyczny składał się tylko z dóbr i urządzeń to byłby kategorią na tyle złożoną i skomplikowaną, że jego zachowanie na rynku musiałoby w wielu przypadkach odbiegać od prawidłowości dotyczących innych towarów. Stopień tej komplikacji podnosi fakt, że w produkcie turystycznym duży udział mają usługi.
Usługi charakteryzują się odmiennymi w stosunku do towaru cechami, odmienne jest także ich zachowanie na rynku. Ale najważniejsze jest to, że współcześnie usługi stały się miernikiem poziomu rozwoju gospodarczego. Dlatego, że im wyższy jest udział usług w produkcie krajowym brutto i im wyższy jest udział zatrudnienia w tym sektorze, tym na ogół wyższy jest poziom rozwoju gospodarczego danego państwa.
Zmniejsza się zatrudnienie w sferze produkcji materialnej na korzyść wzrostu zatrudnienia w sektorze usług a poza tym usługi stały się przedmiotem wymiany międzynarodowej co należy wiązać z tym, że nastąpił rozwój turystyki.
Cechy usług turystycznych:
niematerialność
efekty materialne
Usługi materialne:
skierowane na osobę: medyczne, transportowe, gastronomiczne, noclegowe, ….
skierowane na przedmiot: konserwacyjne, reparacyjne, pralnicze, porządkowe, transportowe
Usługi niematerialne:
skierowane na osobę: oświatowe, informacyjne, kulturalne, konsultacyjne
czynności niematerialne: finansowe, prawne, ubezpieczeniowe
Cechy produktu turystycznego z punktu widzenia udziału w nim usług:
konsumpcja produktu turystycznych jest zawsze aktem jednorazowym (nawet jeśli korzysta się po raz drugi z identycznego pakietu)
różnorodność produktu turystycznego na bazie elastyczności strukturalnej (wymusza ją popyt)
najczęściej nabycie produktu turystycznego oparte jest na wyobrażeniu. Wyobrażenie to dotyczy najczęściej miejsca czasowego pobytu
produkt turystyczny jest nietrwały a jego konsumpcja musi odbywać się w określonym miejscu i czasie.
popyt (klient) musi przenieść się tam gdzie produkt turystyczny jest świadczony
produkt turystyczny nie da się magazynować chociaż jego świadczenie jest rezerwowane
w produkcie turystycznym jest jednoczesność aktu produkcji i konsumpcji
tymczasowe prawo użycia produktu turystycznego w dowolnym miejscu i czasie
cechy produktu turystycznego kształtują się w bezpośrednim kontrakcie z klientem
PYT: Podaż turystyczna jest kategorią skomplikowaną, stanowi ona trudny element na rynku o czym decydują jej cechy ekonomiczne:
duża kapitałochłonność
nieelastyczność cenowa
sezonowe wykorzystanie
PYT: Znać wszystkie mierniki podaży
Ekonomiczny charakter produktu turystycznego, uznanie produktu na ekonomiczny wymaga spełnienia warunków:
produkt musi mieć akceptację społeczną (czyli wartość użytkową) zdolność do zaspokajania określonej potrzeby
cena (wartość)
zdolność do wymiany → na inny towar np. pieniądz (posiadanie wartości wymiennej)
PYT: co to jest pieniądz? Specyficzny towar - niezależnie od wartości wszystkich towarow
BRAK JEDNEGO WYKŁADU
EGZAMIN: (Zalicza 6 punktów z testu - 10 pytań
2 minuty na pytanie
nie ma wszystkich dobrych i wszystkich złych odpowiedzi
po godzinie 1 osoba ze wszystkimi indeksami, otwartymi na stronie i wypełnionymi
pokuj 356 w łączniku; godz. 13 - wpisy
stroje galowe!! niebieskie długopisy!!)
10.01.12
Ceny na rynku turystycznym wykład 11
Mierniki popytu z literatury opanować
Co to jest cena?; Funkcjonowanie ceny na rynku; Metody ustalania cen; Kształtowanie cen na rynku;
Strategie cenowe
Ważnym elementem działania na rynku, ściśle skorelowanym zarówno z podażą jak i popytem, ale także dochodami ludności przeznaczonymi na konsumpcję turystyczną są ceny.
Jak należy prawidłowo podchodzić do ekonomicznej kategorii ceny?
Cena to kategoria ekonom zawsze związana z gospodarką towarowo pieniężną, za pośrednictwem ceny dochodzi do związków korelacyjnych między podażą i popytem.
Cena to wartość towaru lub usługi wyrażona w jednostkach pieniężnych. Błąd: cena określa wartość, a nie jest wartością. Nie musi też odzwierciedlać faktycznej wartości towaru.
!!!!Cena to pieniężny wyraz wartości towaru bądź usługi!!!!!
Ceny decydują o:
- sile nabywczej ludności i turystów
- realnej wartości dochodów
- podaży dóbr i usług turystycznych
- wielkości i strukturze popytu
Cena jest immamentną cechą każdej transakcji , bez względu na jej rodzaj i z tego powodu cena może przybierać różne formy
W przypadku transakcji handlowej, gdy nabywca kupuje określone dobro lub usługę można mówić o cenie sensu stricte
W turystyce, dla przykłady ceny usług transportowych, określa taryfa, natomiast agent podróży dostaje tzw. stawkę akwizycyjną, albo prowizję.
Ze względu na różne formy cen, rozróżnia się
1. cenę postulowaną - suma pieniędzy za którą producent gotowy jest sprzedać towary lub usługi. Tu podstawą kalkulacji ceny są koszty.
2. ceną transakcyjną - cena na warunkach której dokonano danej transakcji
Jak działają ceny na rynku?
Na każdym rynku ceny pełnią łącznie określone funkcje:
- agregacyjną - polega na że ceny sprowadzają do wspólnego mianownika, z jednej strony nakłady a z drugiej wyniki, dzięki czemu stwarzają obiektywne podstawy do dokonywani różnych wyborów. Podstawowy wybór dotyczy masy zysku
- informacyjną - cena informuje nabywców o warunkach transakcji.
- dystrybucja zasobów - ceny wpływają na alokację środków w danej branży lub regionie
- alokacji dochodów - Stanowią o faktycznym podziale dochodu narodowego i są instrumentem za pomocą którego swoje dochody kształtuje zarówno budżet państwa, podmioty gospodarcze i wreszcie gospodarstwa domowe
- dochodową - Ceny powinny przynajmniej zapewniać zwrot poniesionych kosztów, a w dochód powinien być wliczony zysk i środki na inwestycje rozwojowe w tym wariancie więc ceny pełnią funkcję dochodową
- redystrybucji dochodów - Obciążenie cen zarówno podatkami jak i innymi dopłatami oraz uzyskanie dzięki temu środków na pokrycie bieżących potrzeb państwa oznacza funkcję redystrybucji dochodów.
- stymulacyjną - oznacza, że ceny kształtowane SA na podstawie relacji podaży do popytu i są zasadniczym motywem działania, bowiem skłaniają do działań zgodnych z wymaganiami rynku. Chodzi o klasyczną cenę równowagi
- satysfakcji dla klienta - prowadzi do zadowolenia klienta przy danym poziomie ceny. przy czym klient będzie zadowolony wtedy i tylko wtedy, gdy będzie miał przekonanie, że cena odpowiada wartości zakupywanego towaru bądź usługi
Dzięki pierwszej i drugiej funkcji, możliwe jest prowadzenie rachunku ekonomicznego.
Ceny wywierają wpływ na strukturę popytu i podaży turystycznej oraz są instrumentem przywracania równowagi na rynku turystycznym, odbywa się to drogą gry popytu i podaży, oddziaływaniem konkurencji i zmianami cen.
Cena jako kategoria wywołuje dwa przeciwstawne efekty:
- cena oddziaływuje na zysk, bo wyraźnie ma wotyw na przychody ze sprzedaży
- cena wpływa na rozmiary sprzedaży bo oddziaływuje na popyt
Wskaźniki elastyczności cenowej
Zaliczamy ceny w turystyce do grupy cen detalicznych, są elementem polityki turystycznej, a także pozwalają podmiotom turystycznym realizować zasady rachunku gospodarczego.
W turystyce albo mamy do czynienia z cenami pojedynczych produktów oraz usług, albo też cena dotyczy tzw. zestawów lub pakietów
Analizując problematykę cen nie wolno nam odejść od teorii wartości.
pojęcie wartości A. Smitha:
- wartość - ilość pracy społecznej niezbędnej na jego wytworzonej
- wartość użytkowa - zdolność towaru do zaspokojenia określonej potrzeby
- wartość wymienna - zdolność towaru lub usługi do wymiany na inne
NA RYNKU W WARUNKACH ISTNIEJĄCEJ PODAŻY, POPYTU ORAZ KSZTAŁTUJĄCEJ SIĘ KONKURENCJI TWORZĄ SIĘ CENY. RYNEK DYKTUJE CENY
Przy ustalaniu cen istotne znaczenie mają:
- określenie wartości niezbędnych nakładów
- ceny surowców
- ceny energii
- koszty pracy
Na rynku turystycznym występują 2 różniące się pomiędzy sobą postępowania :
- wytworzone dobra turystyczne sprzedaje się z zyskiem po ceni, którą turysta może zapłacić i skłonny jest je nabyć
- pod wpływem potrzeb turystów z zachowaniem zasad rentowności produkuje się to co jest potrzebne turystom i to co za godziwą cenę mogą kupić
W warunkach gospodarki tynkowej regulatorem są nie tylko ceny ale też:
- podatki
- stopa procentowa
-stopa dyskontowa
NIE UZNAJE SIĘ INTERWENCJI PAŃSTWA
Ze ekonomicznego punktu widzenia cen są:
-elementem strategii
-elementem negocjacji
- elementem konkurowania
- elementem umów
- elementem rentowności
- elementem kosztów
Cena staje się jednym z najważniejszych parametrów ekonomicznych
Instrumenty kształtowania cen
Ceny są kształtowane kilkoma metodami:
- kosztową → koszt + standardowy narzut/ koszt narzut zysku/ koszt + zysk zaangażowanego materiału.
- konkurencyjną → Ustalanie ceny na poziomie kształtowanym przez konkurencję.
- popytową → na wielkość i strukturę ceny składa się sytuacja , jak kształtuje się efektywny popyt. Jeśli popyt jest wysoki to cena też. Cena będzie rosła przy ograniczonej podaży
- porównań międzynarodowych → podstawą kształtowania cen jest sytuacja na rynkach międzynarodowych. Polska → poziom cen na rynku zbliża się do europejskich.
- porównań wartości substytutów → ceny są kształtowane na poziomie cen artykułów i usług które są substytutami produktów markowych.
Przy każdej z tych metod trzeba uwzględnić wiele czynników zewnętrznych i wewnętrznych.
Jak kształtuje się ceny w turystyce → metody mieszana, żadna z metod nie jest do końca dobra
W turystyce kształtują się i są wykorzystywane koncepcje wyjściowe ustalania cen:
- ceny urzędowe - turystyka zdrowotna
- ceny regulowane - opłaty klimatyczne
- ceny umowne - nabywca produktu turysta musi osiągnąć konsensus ze sprzedawcą
- ceny negocjowane - najczęściej występuje przy transakcji produktu turystycznego z podmiotem prawnym
Ceny na rynku muszą być cenami równowagi (mieszane, elastyczne, równowagi), muszą respektować system wartości i są to ceny rynkowe.
Ceny w turystce muszą być kształtowane w sytuacji gdzie występują bardzo wysokie koszty stałe
Zróżnicowanie cen w turystyce może wynikać z różnych aspektów:
- warunki naturalne
-dostępność obszaru
- koszty transportu
- standardy
- strategia konkurowania na rynku
- okres sprzedaży
-statut materialny kupujących-
- działania reklamowe
Zasadnicze czynniki które mają wpływ na wielkość centy turystycznej
Jaką politykę cenową może stosować przedsiębiorstwo turystyczne - Co wolno robić z ceną?
- Nie można prowadzić polityki cenowej jeśli nie wprowadzi się systemu ofert - musi występować zmienność ofert - tańsze i droższe
- sezonowość - obowiązkowe kryterium kształtowania cen w turystyce.
-W polityce cenowej obowiązkowo musimy uwzględniać obsługę różnych środowisk. Ceny muszą być dostosowane do tych środowisk
-W polityce cenowej obowiązkowo musimy uwzględniać różnicę cech demograficznych - dzieci nie płacą, młodzież ma zniżki itp.
- w strategii cenowej musimy brać pod uwagę wielkość i strukturę sprzedaży oraz osiągane obroty → cena musi być elastyczna. Cena nie może mieć charakteru ceny dumpingowej (3 rodzaje dumpingu)
- Stosuje się rabaty dla stałych gości, ale wg stylach i jasno określonych kryteriów
- Czasami stosuje się dumping cenowy dla zdobycia nowych rynków, ale musi mieć on charakter krótkotrwały (bo jest nielegalny)
- promocja sprzedaży może być wpieraną grą cenową
Elementy strategii cenowej:
maksymalny rozwój
maksymalny zysk
informacja o produkcje
dostosowanie cen do danych segmentów rynku
ustalenie fazy cyklu życia
poznawanie trendów rozwojowych rynku i przedsiębiorstwa
sterowanie popytem krańcowym
cena elementem strategii konkurencji
element promocji
kontrola i planowanie przychodów
strategie kosztowe