INFORMATYKA - WYKŁAD 1 5.03.2008

1. Pojęcie i przedmiot

Lata 60te, INFORMacja i autoMATYKA - dziedzina wiedzy o informacji opracowanej automatycznie w formie danych,

Norma Polska 1971 - zespół dyscyplin naukowych, technicznych, zajmujących się przetwarzaniem danych przy użyciu środków automatycznych;

Dyscyplina naukowa, której przedmiotem badań są pojęcia, metody, techniki i środki gromadzenia, przechowywania, udostępniania i przetworzenia danych.

2. Dwa obszary - rozwój narzędzi i metod służących do przetwarzania danych oraz zastosowanie w/w narzędzi.

3. Informatyka (węższe znaczenie) - obszar badań i poszukiwań, związanych z rozbudową bazy sprzętowej
   i metodycznej,

4. Informatyka ( J. Węglarz) - systematyczne badanie procesów algorytmicznych, które opisują i przetwarzają informację, ich teoria, analiza, projektowanie.

5. algorytm - metoda, przepis; uporządkowana, skończona sekwencja jednoznacznych instrukcji, prowadzących do rozwiązania problemu, instrukcje muszą być wykonane w skończonym czasie.

6. Filary informatyki :

• Sprzęt informatyczny, urządzenia najszybciej się zmieniają,

• Programy i oprogramowanie,

• Informacje,

• Technologie - sposoby wykorzystania sprzętu do realizacji procesów informatycznych,

• Specjaliści - opisują procesy informacyjne,

• Użytkownicy.

Informacja i system informacyjny.

Teoria informacji - C. Sharon - bada problemy ilości informacji, kodowanie, przesyłanie informacji;

Informacja wg Mazurkiewicza - wielkość abstrakcyjna, która może być przechowywana, przesyłana, przetwarzana i wykorzystana do sterowania obiektami (organizmy żywe, urządzenia techniczne, systemy takich obiektów);

System informacyjny - uporządkowany układ elementów posiadających pewne właściwości, połączonych razem relacjami zewnętrznymi (dynamiczne) bądź wewnętrznymi (statyczne).

• Elementy systemu informacyjnego : nadawcy, odbiorcy, zbiory informacji, kanały informacyjne, metody, techniki przetwarzania informacji;

• Zbiory inf. - zestaw wiadomości o charakterze społeczno - ekonomicznym, generowanych przez nadawców informacji w określonym porządku przestrzennym i czasowym,

• Kanały inf. - (nie) sformalizowane drogi przepływów inf., które są ewidencyjnym odwzorowaniem przepływów zasileniowych zarówno w obrębie firmy jak i w relacjach z jej otoczeniem

• Metody i techniki przetwarzania inf. - algorytmizowane procedury oraz niesformalizowane reguły obróbki zbiorów informacji.

8. Funkcje systemu inf. :

• Gromadzenie informacji, zbieranie i rejestrowanie danych,

• Przetwarzanie informacji to wykonanie na nich typowych operacji algorytmicznych i logicznych,

• Przechowywanie danych na trwałych nośnikach,

• Prezentowanie informacji.

Celem systemów inf. jest informowanie po to, by podjąć właściwe decyzje. Informacje wynikowe są :

rzetelne, selektywne (dobrze dobrane), adresowane (zakres), zgodne z konkretnym zapotrzebowaniem, terminowe, zgodne z wymaganą postacią.

9. Przesyłanie informacji; system informatyczny - część systemu informacyjnego, w którym procesy gromadzenia itd. są realizowane za pomocą sprzętu komputerowego.

Bit - jedna cyfra 0,1 ; bajt = 8 bitów

10. kodowanie - proces przyporządkowania wektorów binarnych obiektom, które mają one przedstawiać; kody binarne (zmienne binarne) - system 0,1 ; 1 - liczby dziesiętne, alfabet inne

• kod BCD - cyfrom dziesiętnym (0 - 9) przyporządkowuje się 4 bitowe wektory binarne, używając 4 bitów można uzyskać 16 kombinacji dwójkowych ; 2^4 = 16,

• kod EBCDIC - alfanumeryczny, 8 bitów = 256 kombinacji,

• kod ASC II - zgodny z ISO7, 7 bitów, cyfry, liczby, znaki, symbole, wersja rozszerzona - 8 bitów,

• kod UNICODE - Apple, Xerox, 16 bitów, 2^16 = 65536 znaków, alfabet, znaki ideograficzne (japoński),

• kodowanie binarne grafiki I dźwięków, rozdzielność grafiki I dźwięków, głębia kolorów obrazu graficznego.

INFORMATYKA - WYKŁAD 2 12.03.2008

Głębia koloru - ilość bitów przeznaczonych do reprezentowania kolorów pojedynczego piksela obrazu

1 bit ; 2bity 2^2 kolorów

Rozdzielczość dźwięku - liczba bitów przeznaczonych do reprezentacji rejestrowania poziomów dźwięku 16 bit, 2^16

Digitalizacja - skanowanie obrazu graficznego z postaci analogowej do postaci binarnej -> skaner; można również wprowadzić w inny sposób np.: pismo świetlne, programy, myszka. Obrazy są przechowywane w plikach graficznych.

Grafika rastrowa - obraz jest przechowywany w formie mapy bitowej (bitmapa), pikseli - każdy opisany za pomocą systemu binarnego. Pliki rastrowe są poddawane kompilacji ze względu na duże rozmiary.

Grafika wektorowa - obraz jest przechowywany w postaci formuł geometrycznych i matematycznych odcinków, krzywych, funkcji. Są niewielkich rozmiarów (nie zawierają obrazu, tylko jego opis).

Technologia informacyjna - zespół środków ( urządzeń - komputerów, sieci komp.), narzędzi, metod oraz innych technologii, które służą wszechstronnemu posługiwaniu się informacją.

Środki, sprzęt	Technologie
Masowe pamięci zewnętrzne	Sztuczna inteligencja, bazy danych, hurtownie
Transmisja komputerowa	Sieci komputerowe
Multimedia	Technologie multimedialne
	Przetwarzanie danych, wiedzy, informacji, tekstów

Funkcje :

• Ułatwienie i organizacja procesów informacyjnych,

• Odciążenie człowiek w wykonywaniu prac,

• Żeby nie było kolejek ,

• Wspomaganie procesów zarządzania firmą.

Rozwój technologii w 3 warstwach ( środki, metody, narzędzia)

SPRZĘT KOMPUTEROWY

Komputer - urządzenie elektroniczne, które przetwarza dane wg algorytmu zapisanego w postaci programu umieszczonego w pamięci; dane ≠ wiedza ≠ informacje -> wiedza realizuje zadania.

Sprzęt komputerowy - połączenie komputera z urządzeniami zewnętrznymi,

System komputerowy ( wąski zakres) - sprzęt + oprogramowanie,

(szerszy zakres) - kombinacja takich elementów jak sprzęt, oprogramowanie, dane, algorytmy, ludzie, operujący w tym środowisku (człowiek włącza i wyłącza),

Klasyfikacja systemu komputerowego wg różnych kryteriów:

1. sposób transmisji danych:

• lokalne,

• zdalne,

• mieszane,

sposób przetwarzania danych:

• wsadowe (muszą mieć 1razowy wsad raz w miesiącu),

• konwersacyjne,

• mieszane

• sposób użytkowania zasobów systemu komputerowego :

• jednodostępne,

• wielodostępne.

• sposób przetwarzania w powiązaniu ze strukturą sprzętu i oprogramowaniem systemu (kombinacja) PC wolnostojący, lokalny PC.

Klasy komputerów:

• mikrokomputery (stacjonarne i przenośne)

Zalety mikrokomputerów : nieskomplikowana obsługa, łatwo je wykorzystać, przedstawić zasady ich wykorzystania niewielki rozmiary, nie wymagają akiegokolwiek przystosowania pomieszczenia w jakim mają stanąć;

Najmniejsze to: palmtopy, przenośne notebooki (laptopy), większe biurkowe - desktopy oraz wieże - Tower, stacje robocze, komputery sieciowe (procesor, pamięć, klawiatura, monitor) zależne od serwera

Najważniejsze elementy komputera osobistego IBM PC (1981 1komp. IBM, boom, choć 1 komp.osobisty zrobił Apple pod koniec lat 70tych), :

1. płyta główna :

• procesor, zegar systemowy,

• pamięć ROM (Bios), RAM,

• kontroler napędu dyskowych HDD, FDD

• łącza szczegółowe i równoległe,

• karta graficzna, dźwiękowa, sieciowa, głośniki,

b) urządzenia zewnętrzne : monitor, klawiatura, mysz, napędy dyskowe, napędy do innych nośników, płyt optycznych, drukarki, skanery, USB, Bluetooth.

• Mainframe komputer (podst. szeregu ) -duże komputery, wymagają dostosowania pomieszczeń do komputerów, tj. wilgotność, temperatura, podwójna podłoga, klimat; dla banków, linii lotniczych, uniwersytetów, ich renesans nastąpił w połowie lat 90tych, cechy, które spowodowały powrót do scentralizowanego przetwarzania:

• programy wsadowe(np. 1 w miesiącu; 99, 99% skuteczności -bank może nie mieć w roku przez 52min)

• dostępność,

• skalowalność,

• wykorzystanie starego oprogramowania,

• łatwość w administrowaniu i bezpieczeństwo.

W centrum jest 1 mainframe, mogą być do niego setki podłączone.

• Superkomputery - najlepsze w danej chwili na max szybkości (IBM, Fujitsu); służą w badaniach naukowych, laboratoriach, w Pl - Galera najnowszy w Trójmieście - 50mln operacji / sekunda (1400 procesorów
  4 rdzeniowych), używane do badań medycznych np. jak wyleczyć raka,w genetyce, oceanografia - badanie przepływów prądów oceanicznych, w astrofizyce, w ekonomii do przewidywania zmian, badania geologiczne - poszukiwania surowców, w aerodynamice, lotnictwie, do przeprowadzania testów zderzeniowych, w wojskowości nad badaniami z bronią, do przetwarzania danych z satelitów, konstrukcje samolotów, samochodów, we Wrocławiu jest na Politechnice, najsłynniejszy LUDEL ??

INFORMATYKA WYKŁAD NR 3 19.03.2008

Etapy przekształcania danej w czytelną informację:

1. Przygotowanie i wprowadzenie danych,

2. Obróbka danych,

3. Przechowywanie,

4. Transmisja,

5. Wyprowadzanie.

Podział sprzętu komputerowego :

1. Do wprowadzania,

2. Do przetwarzania,

3. Do przechowywania,

4. Do wyprowadzania,

5. Urządzenia komunikacyjne (transmisja danych ) - przy sieciach

Ad. 1.a) klawiatura - klawisze automatyczne, funkcyjne,

b) czytniki - odczytują dane,

c) urządzenia przetwarzania dokumentów - skaner, archiwizacja i obróbka dokumentów

d) urządzenia sterujące - manipulatory, służą do poruszania się po ekranie - mysz (optyczna, bezprzewodowa), piórko świetlne - rysowanie, korygowanie danych

Ad. 2 - budowa funkcjonalna komputera :

Jednostka centralna (główne czynności obliczeniowe) to procesor i pamięć.

Pamięć wewnętrzna składa się z : głównej pamięci RAM oraz z ROM

• DRAM (Dynamic Random Acces Memory) ciągi 0, 1 - budowa : kondensatory z danymi, utrata ładunku elektrycznego, trzeba go odświeżać przez DMA; zegar - kontroler, długość (?)bajty - 8, 16, 24,

• SRAM ( Static…) - tranzystor, trwale przechowują dane, każda komórka ma swój nr, tablica, gdzie słowo to liczba, długość to wielokrotność; komórka z niepoprawnym adresem,

• VRAM ( Video …),

• DDR (Double Data Random) - szybki typ pamięci, karta graficzna.

1 KB - 1024 bajty ; 1 MB - 1024 KB, 1 GB - 1024 MB; 1 TB (terabajt)- 1024 GB;

RAM - pamięć główna o dostępie swobodnym (czas dostępu jest taki sam dla wszystkich komórek):

- przechowuje prace,

- aktualizuje prace,

- pamięć ulotna - zasilenie wyłączone, to i pracy nie ma.

ROM - stała pamięć, ma stałe komendy i instrukcje, uruchamia komputer

• EPROM (Erasable Programmable Read Only Memory) - Bios przechowuje, można kasować, wielokrotne programowanie jest możliwe,

• EEPROM (Electrically Erasable Programmable ROM) - wielokrotne kasowanie i zapis pamięci bez konieczności demontażu, część BIOS - ROM -> system wejścia i wyjścia

PROCESOR ( serce komputera) - zależy od niego wydajność, zarządza komputerem, ma 3 części funkcjonalne:

1. arytmometr - wykonuje proste obliczenia matematyczne, logiczne , wyniki są w pamięci głównej,

2. zespół rejestrów - ma zapamiętać operatory, dane na czas operacji matemat., w arytmometrze zmniejsza liczbę odczytów,

3. układ sterowania.

Wszystkie te części połączone są magistralami; wydajność procesora mierzy się w MIPSACH (MIPS - Milion Instructions per sec.) Milion rozkazów, ile mogą na sekundę wykonać procesory, dziś od kilkuset do 1000.

Dla mainframów - FLOP(S) - ilość operacji zmiennoprzecinkowych na sek. MFLOPS - milion, GFLOPS.

Jak zwiększyć wydajność?

• Zegar - układy synchronizujące prace poszczególnych zespołów funkcjonalnych procesora, dziś kilka GHz zwykle,

• Zwiększyć częstotliwość taktowania zegarów,

• Wydłużyć rejestr i poszerzyć magistrale dla przesyłu danych.

KISSK - procesor o pełnej liście rozkazów (Intel), wydłużają stale o nowe,

RISK - lista rozkazów krótka, ale każdy w 1 cyklu zegara

• Zwiększyć liczbę procesorów (wieloprocesorowość) - produkcja superkomputerów

Układ sterowania - dostaje z pamięci rozkazy, dekoduje, kontroluje przepływ między zew. urządzeniami;

Cykl procesora - pobieranie rozkazów z pamięci, dekodowanie ich, adresy komórek dekodowane ->arytmometr oblicza, liczba cyklów zależna od zegara, im więcej częstotliwości cykli, tym lepsza wydajność, MHz, GHz (miliard/s),

Magistrale - wiązki przewodów, którymi przesyłane są sygnały elektryczne, łączą poszczególne części procesora,

Wewnętrzne - dla danych, adresowa, sterowania; zewnętrzna - łączy procesor z urządzeniami zewnętrznymi,

Intel 70% komputerów osobistych -> Pentium, Celeron, Core 2 Duo, Itanium,

Firma AMD(22 - 30% wszystkich) konkurent Intela, Athlon - dwurdzeniowy (64 x 2), Operon - 2rdzenie, do serwerów

Są też 4 rdzeniowe, 2 rdzeniowy - 2 procesory w 1 układzie scalonym;

- wzrost wydajności, realizowanie wielu zadań równocześnie (multimedia), nowe możliwości serwisowania - część 1 procesora, 2 serwisowana na 2 części, wirtualizacja możliwa - proces tworzenia „Wirtualnych komputerów” na 1 komputerze, można kilka środowisk operacyjnych używać - Linux, Windows razem, każdy na równi działą, większa funkcjonalność, jeśli wirusy atakują 1 system, 2 działa sprawnie.

Urządzenia przechowywania danych :

pamięci taśmowe - sekwencyjne, musimy czytać informacje, aż do tej, którą chcemy przeszukać ; odchodzi się od nich, dane periodyczne przetrzymuje, taśma, łatwa archiwizacja;

pamięci dyskowe - dostęp bezpośredni - magnetyczne (FDD, HDD), flop - miękkie w blokach o określonej wielkości, hard - twarde, FDD - rzadko używane, HDD - twardy dysk, krążki z substancją magnetyczną na 1 osi i się obracają, głowice odczytują i zapisują, pojemność - liczba talerzy; podział na koncentryczne ścieżki - cylindry, te na sektory, jednakowy nr na wszystkich talerzach = 1 cylinder; są różne typy (1 - 8 talerzy), czasem niewymienne,
obecny TB HDD - nic dobrego dla nich, bo wystarczają te GB, do 750 GB

krzemowe - SDD (Solid State Disc);

optyczne - CD-ROM, CD - R, CD - RW, CD - E;

pamięci flash;

Parametry pamięci - pojemność ważna, nawet TB, GB - normalne,

szybkość zapisu i odczytu (odczyt blokami przy taśmowych - mainframe, superkomputery),

możliwość wielokrotnego zapisu,

koszt przechowywania danych.

Dla danych, programów, kopii zapasowych; od 400 MB - 5 GB zawiera 1 kaseta;

„Rewolucja dysków” - prace nad nowym dyskiem, na małej pojemności, pełno informacji,

Flash pamięci - krzemowe zespoły SDD - mniej energii używają, krótszy czas dostępu, bez części ruchomych, nie reagują na wstrząsy;

Idea krzemowego dysku - poj. 64 GB, szybkie i wydajne i drogie, mniejszy od 1, 8 cala HDD , 27 x 38 mm

optyczne - promień lasera użyty, długość przechowywania, nie reagują na pole elektromagnetyczne, wady - czas dostępu ? większy? ??

Pamięci flash - do USB włączone, 2.0 na dziś, pendrive, flashdrive, zapis mnóstwa danych, 100.000razy można kasować i zapisywać, wada : zostawianie, gubienie, producenci robią teraz zabezpieczenia np. na linie papilarne.

Urządzenia wyprowadzania danych : drukarki, monitory, plotery, urządzenia dźwiękowe.

Drukarki :

1. uderzeniowe - igłowe, dobre dla dużych obciążeń, bez dobrej jakości, 5, 8 kopii tekstów, samokopiujący papier, wada - niska jakość, głośna praca, zaleta - tanie i łatwe w obsłudze,

2. uderzeniowe:

• laserowe - do fotokopiowania, toner,

• atramentowe - najpopularniejsze, jakość podobna, a są tańsze.

INFORMATYKA - WYKŁAD NR 4 26.03.2008

Urządzenia wielofunkcyjne drukujące - kombajny

Sieciowe systemy do przetwarzania dokumentów, ich przesyłania przez e-mail, archiwizacja dokumentów,

• Mniej miejsca zajmują

Rodzaje :

1. z atramentowym modułem drukującym 1200x 1200 TPI

2. z laserowym modułem 600x600

skład - drukarka, fax/modem, pamięć RAM, twardy dysk ok. 40GB, Usb (kompatybilność), złącza sieciowe, radiołącze

skanuje dokumenty, przesyła dokumenty lub skany

Wady - jak awaria to pada wszystko, bezpieczeństwo - te z pamięcią można dane przejąć przez włamania, wirusy

HP, Samsung, - najlepiej sprzedawane laserowe,

HP, Lexmark - najlepiej sprzedają atramentowe, 700 tys. sztuk sprzedanych w tamtym roku

MONITORY

1. Chronologia powstania

1. monochromatyczne - 2 kolory - czarny / biały, zielony / czarny, bursztyn, zostały na wydziałach produkcyjnych, gdzie nie trzeba kolorów używać,

2. kolorowe - w trybie graficznym.

2. Możliwość prezentacji:

1. znakowe - tylko dla pewnej grupy znaków, cyfr, liter

2. graficzne

3. Jasność monitora:

1. wielkość i ilość plamek, im mniejsza i gęściejsza plamka, tym lepszy monitor

2. częstotliwość odświeżania obrazu - nie widać drgań to dobry ; piksele - znaki

Karta graficzna - różna rozdzielczość, liczba kolorów

4. Wykonanie monitorów:

1. ekran ciekłokrystaliczny LCD (mniej promieniują)

2. plazmowe - obraz = plazma, czyli zjonizowany gaz, duży ekran, dobra rozdzielczość

PLOTERY - stosowane do tworzenia rysunków, wykresów wysokiej jakości, nie odtwarzają wierszy, a rysują obiekty

Pisak - główna część, 2 ruchome ramiona przesuwające się nad kartką

Parametry - liczba punktów / cal; powtarzalność (zdolność do powrotu gdzie skończono rysować np. żółtym kolorem), rozmiar deski kreślarskiej (zależny od formatu papieru)

URZĄDZENIA DŹWIĘKOWE (wyjście głosowe)

Emisja dźwięków - głośnik; potrzeba karty dźwiękowej, oprogramowanie generujące głos

JAK WYBRAĆ SPRZĘT, RODZAJE KRYTERIÓW :

1. techniczno - technologiczne - decyzja po co mi komputer, uwzględniam moc obliczeniową, pamięć, urządzenia zewnętrzne, ; specyfika pracy ważna

2. ekonomiczno - handlowe - ile mogę zapłacić; poziom cen, warunki , serwis

3. organizacyjno - standaryzacyjne (firmy) - sprzęt zgodny z tym co się będzie na nim robić, kompatybilność

Informacje ogólne - 20 producentów na rynku komputerowym - HP, DELL, Acer, Lenovo, Toshiba

Mininotebooki - bez twardych dysków, tylko z pamięciami flaszowymi, , Asus ma wyprodukować teraz

Sprzedaż notebooków - acer, HP, Toshiba, Fujitsu Siemens, Asus

OUTSOURCING ( usługi informatyczne na wynajem)

Wykorzystywanie zasobów zewnętrznych, zlecanie wyspecjalizowanym firmom wykonania procesów niezbędnych dla funkcjonowania przedsiębiorstwa, które tam zrealizują się efektywniej, niż byłoby to możliwe we własnym zakresie.

• Chęć obniżenia kosztów,

• Unikanie korupcji,

• Poprawa jakości,

• Brak specyficznego sprzętu ( 62%firm korzysta z usług IT).

OPROGRAMOWANIE

1. Program i jego realizacja,

2. Cykl życia komputera,

3. Podział oprogramowania komputera,

4. Rodzaje oprogramowania, sposoby jego uzyskania.

Ad.1. Program -

• zbiór instrukcji sterujących działaniem komputera, zbudowany w konkretnym celu ;

• algorytm zapisany w języku programowania (Pascal, Asembler, CC++, Basic) ;

• ciąg rozkazów, które będzie wykonywał procesor.

Do pisania programów potrzebne są specjalne języki programowania - sztuczne, są po to, by zrozumiale przekazać polecenia komputerowi, jest ich tysiące, używa się dziś kilkaset.

Język wew. komputera - tylko ten język komputer rozumie, przed wykonaniem procesu w języku źródłowym następuje przetworzenie na język wewnętrzny procesora - programowanie binalne / wykonywalne, (od razu tłumaczy) czynność -> translacja.

Translatory :

• kompilatory - tłumaczenie jest niezależne i w całości poprzedza wykonanie programu

• interpreter - tłumaczy i wykonuje nawzajem, 1 tłumaczy i wykonuje, 2 tłumaczy i wykonuje …

Właściwości programu - ( określa funkcjonalność i komunikację)

• graficzny interfejs użytkownika - to część programu dla komunikacji z użytkownikiem, przyjmuje polecenia i odpowiedzi na komunikaty, kiedyś był tekstowy, dziś ikony

• obiektowość - architektura programu, gdzie dane to obiekty, należące do danej klasy, np. do rysunek, linia, itp.; istota - dane powiązane z funkcjami, np. do powerpointa można z Excela skopiować

• multimedialność - integracja danych; można łączyć różne informacje w 1 przekazie (obraz + dźwięk), zaawansowana grafika i dźwięk -> gry, programy edukacyjne

Ad. b) Cykl życia programu (systemu oprogramowania) :

• faza określenia wymagań,

• faza specyfikacji - dok. na końcu, funkcje i wymogi,

• faza planowania - szczegóły,

• faza projektowania - projekt określa jak działa produkt, jak dane wprowadzić, jak przetwarzać; efekt - projekt architektury systemu, tj. które moduły co robią,

• faza implementacji i integracji (kodowania) - powstaje kod modułów, scalenie modułów,

• faza eksploatacji / konserwacji - wdrożenie,

• wycofanie systemu.

Ad. c)

Podział funkcjonalny :

Oprogramowanie systemowe	Oprogramowanie użytkowe
systemy operacyjne oprogramowanie pomocnicze systemy programowania	programy narzędziowe systemy użytkowe

Oprogramowanie systemowe - te oprogramowanie, które nie dają bezpośredniej pomocy, a jedynie ułatwiają pracę komputera, organizują pracę komputera

Systemy operacyjne - najważniejsze są ; zorganizowany zbiór programów, które zarządzają wszystkimi zasobami systemu komputerowego, sprzętowymi i programowymi (działa skaner wtedy), żeby uruchomić i działać

WYKŁAD NR 5 2.04.2008

OPROGRAMOWANIE SYSTEMOWE to :

1. systemy operacyjne,

2. oprogramowanie pomocnicze,

3. systemy programowania.

Oprogramowanie użytkowe - to programy narzędziowe i systemy użytkowe.

System operacyjne :

• instrukcje wewnętrzne - na stałe są w pamięci RAM, podst. zadania,

• procesor poleceń - użytkownik ->komputer, sformalizowane komendy,

• polecenia zewnętrzne - dodatkowe programy, zawarte w systemie operacyjnym, pozwalają wykonywać procedury organizacyjne, nie są zawarte - w razie potrzeby są uruchamiane.

System operacyjny (graficzny, znakowy) - cechy :

• wielozadaniowość - możliwość wykonywania kilku zadań naraz,

• wielodostępność,

• wielostanowiskowość - jeden system wielu użytkowników,

• ochrona danych,

• cechy, które decydują o jego przydatności w instytucjach - automatyzowanie dostępu do danych,

• stabilność ( odporność na awarie, błędy).

OPROGRAMOWANIE

1. Systemy operacyjne dla komputerów domowych / osobistych:

• Windows Linux MacOs

2. Systemy operacyjne dla serwerów

• Win NT / 2000 Linux Novell Netware Unix

Windows - DOS, 1.0, 3.11, NT, 95, 98, ME, XP, Vista

Windows XP - cechy dwóch 95/ 98/ Me i 2000 z rodziny NT / 2000 -> hybryda 2 rodzajów

• Ma firewalla - nowość

• Zabezpieczenia z plików z 2000 Win

Windows Proffesional - spadkobierca 2000, skierowane na rynek dla dużych firm, wykorzystuje funkcje sieciowe

Windows Home - użytkowanie domowe, pozbawiające innych funkcji, np. większa RAM

Inne wersje: Media Center Editio 2005 Pl (narzędzie rozrywki to komputer), Tablet PC Editio 2005 - dla palmtopów

Microsoft to monopolista, suma kar do zapłacenia przez niego to 777mln €

Windows Vista (ma być 8 wersji, do tej pory 6) dla biznesu i dla klientów indywidualnych; łatwiejsza instalacja i obsługa, lepsze funkcjonowanie komputerów - szybciej wyszukują dane i pliki, większy poziom bezpieczeństwa, biznes - lepsze szyfrowanie, indywid. - lepsze multimedialne funkcje, min. 2 GB RAM pamięci

35% systemów nielegalnych, vista blokuje piratów, wykryje wirusy, ale ich nie zniszczy, Chiny - od razu Microsf., bo 90% to pirackie systemy, dekretem rządu w komputery się wgrywa Win

Wersje Win Vista :

• Home Basic - podst. zadania domowe - bezpieczniej niż XP, funkcje kontroli stron, blokuje witryny,

• Home Premium - w domu, podróży, produktywny w zabawie i rozrywce, Win.Media Player, poprawa rozrywki cyfrowej głównie,

• Ultimate - pewne funkcje biznesowe, obsługa sieci firmowych, narzędzia zarządzania, itp.,

• Business - specjalnie dla małych firm,

• Starter - dla początkujących użytkowników rynków wschodzących, nie ma w USA, UE, Australii,

• Enterprise - dla dużych globalnych organizacji, mających bardzo rozbudowaną infrastrukturę informatyczną (ochrona danych)

Linux (Finlandia) - koncepcja unixa, twórca Linux Cormans, na kodzie źródłowym oparty, każdy może poprawić, stabilny jest, w serwerach popularny.;

Personalizacja - dostosowanie komputera do potrzeb użytkownika,

Optymalizacja - najefektywniejsze dostosowanie komputera,

Konwerter dysków - dostosowuje dysk do systemu plików,

Defragmentacja dysku - ułożenie od nowa plików na dysku,

Kreator konserwacji systemu - szybka praca programów, zwalnianie miejsca

1. OPROGRAMOWANIE SYSTEMOWE - PROGRAMY POMOCNICZE (rozszerzają i usprawniają funkcje, udostępniane przez system operacyjny),zawierają :

• nakładki na sys. operac. - małe programy, ułatwiające używanie funkcji sys. operac., np. prog. diagnostyczne

diagnostyczne - testowe i naprawcze, Scandisk, Norton Disc Doctor, Norton zintegrowany

antywirusy - niszczą wirusy, prog. podobne, wirus - samodzielny prog., dołącza się do innych, powoduje duże szkody, atakują pamięci masowe Norton Antivir, Sephos, McAlec, MKS vir, skanery rezydenty,

archiwizery - kompresja zbiorów, łączenie w większe - archiwizery, przechowywanie kopii danych i prog(Winrar)

oprogramowanie sieciowe - umożliwiają pracę w sieci, wymianę danych, Netscape Nawigator, Explorer, …

SYSTEMY PROGRAMOWANIA - służą do tworzenia oprogramowania; 2 elementy:

- język programowania - mocno zredukowany naturalny język, ten sztucznie wytworzony o rygorystycznej składni,

- translator - tłumaczy kod zrozumiały dla programisty na ten znany dla procesora - kod maszynowy

Wcześniej były języki niskiego poziomu, teraz wysokiego poziomu.

PROGRAM ŹRÓDŁOWY :

• I generacji - kod maszynowy, O, 1 ciągi - zrozumiały dla mikroprocesora, język programowania nieprzejrzysty dla programisty, dziś się nie stosuje do tworzenia sys. operacyjnych ;

• II generacji - języki - asemblery (składać) - funkcje mikroprocesorów są kodyfikowane przez symbole - mnemoniki (krótkie i proste polecenia, odpowiedniki procedur, które rozumie procesor), np. ADB AW mnemonik ADB, dodaj i zapisz w A, jęz. Niskiego poziomu, nadają się słabo do oprogramowania użytkowego, tylko do oprogramowania systemowego (ważna szybkość)

• III generacji (największa) - proceduralność, oferują języki obiektowe - aplikacje można tworzyć, np. Basic, Pascal, CC++, Kogol (?), Java, TurboPascal, ObjectPascal

• IV generacja - ( 4 GL) - zaawansowane technologicznie systemy programowania, które „ukrywają” przed programistą stopień skomplikowania danej aplikacji, stąd nie skupia się on na merytoryczności, najwyższy poziom językowy, tworzą systemy użytkowe, duże podobieństwo w zastosowanych rozwiązaniach,
  Visual - charakterystyczne w nazwie narzędzi : Oracl, Informix
  Języki skryptowe - HTML, XML, VD Script do aplikacji internetowych

2. OPROGRAMOWANIE UŻYTKOWE

1. Oprogramowanie użytkowe jest zbiorem tych programów, których celem jest realizacja zadań użytkownika , wyróżniamy :

a) Programy ogólnego zastosowania - programy narzędziowe; służą do operowania na zbiorach danych określonego formatu, edytory tekstu (Professional: klasy DEP, despekt publishing), arkusze kalkulacyjne( Excel, Lotus 1, 2, 3), systemy zarządzające bazą danych (SZBD tworzenie i operacje na zbiorach danych, pakiety graficzne - do grafiki komp. CorrelGrew dla danych numerycznych, dane dynamiczne - Power Point, pakiety wspomagające pracę biurową (Statistica), do pracy grupowej - Microsoft Office 2007, wirtualizacja, pomoc w podejmowaniu decyzji, praca zespołowa

b) Systemy użytkowe - swymi funkcjami zaspokaja potrzeby przedsiębiorstw (inst. niekomercyjne), zaliczamy tu:

• Systemy finansowo - księgowe, dystrybucji, gospodarki magazynowej

• Kadrowo - płacowe

• Sterowanie produkcją

Wszystkie dla konkretnej działalności, różnią się od siebie.

PODZIAŁ OPROGRAMOWANIA ZE WZGLĘDU NA POWSZECHNOŚĆ WYSTĘPOWANIA DANEGO TYPU PROGRAMU :

1. standardowe (uniwersalne) - wśród użytkowników o podobnych potrzebach, podobnym sprzęcie, masowość sprzedaży, tanie, większość funkcji zaspokaja potrzeby użytkowników,

2. niskoseryjne - Softbank - specjalizacja w oprogramowaniu, np. typowo bankowe, lepiej dostosowane do potrzeb użytkowników,

3. indywidualne - rzadkie, jeśli jest zapotrzebowanie na jakiś program, np. dla ministerstw

PODZIAŁ WŁASNOŚCI PROGRAMÓW KOMPUTEROWYCH (prawo własności programów)

1. public domain - autor rezygnuje z prawa własności, ochrony dóbr, czasem udostępnia się nie? tylko w wersji wykonywalnej, a czasem w źródłowej,

2. shareware ( odmiana w tym freeware) - właściciel to firma, osoba, która bezpłatnie udostępnia program potencjalnemu użytkownikowi, zastrzeżone są prawa autorskie, tylko na próbę na użytkowanie - shareware, freeware - bez opłat używanie, nie można dokonywać modyfikacji, kod źródłowy nigdy nie jest dostępny
   (w czasopismach często się znajdują),

3. licencjonowane - własność osoby, firmy, użytkownik kupuje na pewną ilość komputerów, najpewniejsze źródł

4. programy własne - sami programiści tworzą dla firm (własność firmy), na zamówienia, można zastrzec prawa własności, tendencja wzrostu zakupu oprogramowania licencjonowanego biznesowego (fundusze UE).

WYKŁAD NR 6 9.04.2008

Sieci komputerowe - przekaz elektroniczny, układ 2óch komputerów, które współpracują, dzieląc się swoimi zasobami i wymieniając między sobą komunikaty.

Podział funkcjonalny :

- Warstwy - architektura warstwowa, model ją opisujący to model odniesienia łączenia systemów otwartych
OSI/ ISO, wzorzec projektowania budowy i analizy dowolnych sieci komputerowych/ telekomunikacyjnych; model odniesienia referencyjny;

- standard umożliwiający współpracę komputerów o różnej architekturze, w modelu tym komunikację podzielono na 7 poziomów (warstw):

• fizyczna,

• łącza danych (połączenia),

• sieciowa,

• transportowa,

• sesji,

• prezentacji,

• aplikacji,

Każda warstwa ma swoje zadania i zasoby komunikacji z innymi.

Grupy usług:

1. łącza ( 1 i 2 warstwa) - sprzętowo za pomocą kart dźwiękowych, w 1 dostarcza sygnały między połączonymi komputerami,

2. transportowe ( 3 i 4 ) - przesyłanie danych między komputerami, dzieli dane na pakiety , kontroluje czy pakiety doszły do odbiorcy (4warstwa), 3 - kieruje przepływem pakietów na drodze nadawca - odbiorca,

3. sieciowe (5, 6, 7) - włączanie do sieci, bazy danych, przesyłka plików, (de)szyfrowanie, realizacja połączeń

Protokół komunikacyjny - zespół reguł, sterujący wymianą danych na każdej warstwie, praktyka od 3 - 7

Protokoły usług transmisyjnych :

-SPX/ IPX -Net BEVI <MICROSOFT> -APPLE Talk

-TCP / IP - (Transmission Control Protokol) najważniejszy (w necie), grupa protokołów

IP - Internet protokol - realizuje funkcje dla warstwy sieciowej ( ISO/ OSI) kieruje drogą przepływu pakietów w sieci

TCP - dla warstwy transportowej, tworzy mechanizmy komunikacji między programami dzieli dane na pakiety, scala je w sieci o dużej zawodności też.

SMTP - poczta elektroniczna

Telnet - program zdalnego terminala do pracy na odległym serwerze

FTP (file transfer protokole) - przesyła pliki między komputerami

Cecha charakterystyczna - duża elastyczność, rozszerza funkcjonalność sieci przez dodawanie nowych protokołów (warstwa usług sieciowych) - nowe funkcje.

Podział sieci komputerowych wg 3 kryteriów :

1. ze wzg. na sposób tworzenia i dostępu do sieci :

- ogólnodostępne (sieci otwarte, używane na wiele sposobów, potencjalnie dla wszystkich użytkowników)

- o ograniczonym dostępie, w tym prywatne (przez 1 firmę, nawet 1 siedzibę w budynku)

2. ze wzg. na oddalenie komponentów sieci i użytkowników lub kryterium zasięgu

- LAN (Local Area Network) - lokalna przestrzeń, np. grupa stanowisk, zasięg ograniczony transmisją danych, sieci kampusowe, domowe,

- MAN ( Metropolitan Area…) - miejskie dla danych aglomeracji, <LAN I WAN kombinacje>, do 50km zasięg, użytkownicy - organizacje, uniwersytety, urzędy

- WAN (Wide ew. World …) - rozległe, nieograniczone, obejmuje cały świat, mają określonych właścicieli, np. operatorzy sieci, sieci szkieletowe - przepustowość rzędu 100 Gb / s (gigabitów) PL - kilkadziesiąt TPSA, banki, uni

- GAN - sieci globalne, tworzone przez operatorów publicznych, korporacje, instytucje światowe, policja, wojsko,

duże zróżnicowanie przepustowości, powód - duży wybór systemów transmisji danych, stąd tworzy się INFOSTRADY (magistrale o największej przepustowości, głównie krajowe)
WAN i GAN - sieci rozległe, globalne

3. ze wzg. na sposób funkcjonowania sieci i metody udostępniania usług sieciowych

• scentralizowane - centralny węzeł, każda stacja robocza z nim się łączy, np. sieci z serwerem (ins.gosp)

• rozproszone - pozwalają na swobodne przesyłanie komunikatów między dowolnymi komp. w sieci, np. Internet, sieci równoległe
  

PODSTAWOWE ELEMENTY SKŁADOWE SIECI KOMPUTEROWYCH :

a) serwery - komputery służące do przechowywania, udostępniania programów i danych, zarządzają dostępem do wspólnych urządzeń zew., specjalizowane do baz danych, komunikacji z innymi, do obsługi maili, podział funkcjonalny :

Zasobów	Usług komunikacyjnych
urządzenia wejścia / wyjścia, plików, baz danych, archiwów.	Poczty, FTP, http, WWW, Irc, Usługi Itp., każda usługa musi mieć serwer

Serwery zarządzające siecią, bezpieczeństwa - ważna funkcja.

b) stacje robocze - komputery pracujące pod kontrolą różnych systemów operac., gdzie działają programy, które umożliwiają dostęp do zasobów i usług serwerów, zwykle więcej ich niż serwerów, mogą być słabsze niż serwery,

c) sieciowy system operacyjny - zestaw programów działających na komp. połączonych w sieci, zapewnia programową obsługę zasobów, udostępnianie i ochronę plików, serwery mogą przez sieć dostać zamówienie na usługę, a stacjom umożliwia prawidłowe korzystanie ze wspólnych zasobów.

d) karta sieciowa - używa specjalnego procesora i oprogramowania z wewnętrznej pamięci karty do przesyłania danych z pamięci i do pamięci komputera z wykorzystaniem równoległej magistrali, przesyłanie danych szeregowych między komputerami <konwersja danych z równoległej na szeregową>,
- wzmacnia sygnał, bo wysyła do innych,
- kompresja przed transmisją,

- „odźwierny”- przy dostępie do kabla sieciowego,

e) okablowanie sieci - łączy wszystkie komp. w sieci, dane mogą być przesyłane przez : karty sieciowe - impulsy elektryczne, światłowody - świetlne impulsy, bezprzewodowo - satelita, IRDA

PODZIAŁ SIECI LOKALNYCH :

1. podział ze względu na sposób rozdziału funkcji sterujących między komputerami w sieci:

• sieci wielodostępne ( systemy wielodostępne) - przetwarzanie scentralizowane, centralny komputer (serwer) przetwarza, a stacje robocze wprowadzają polecenia i wyświetlają komunikaty, wszystko idzie na serwer,

• z wydzielonym serwerem - przetwarzanie zdecentralizowane rozdział zarządzania na autonomiczne komputery w sieci, większość przetwarzania na stacjach roboczych; 1 komputer - serwer, użytkownik nie wprowadza poleceń, architektura -> klient - serwer (komp. żąda usługi)

• partnerskie - zdecentralizowane przetwarzanie; każdy komputer może być i klientem, i serwerem - użytkownik ma serwer jak stacja robocza - przetwarza i prosi o usługi inne, min. 1 komputer musi być i tym, i tym (k i s)

2. podział ze względu na zastosowaną topologię sieci (sposób jak stacje robocze i serwery są połączone, rodzaje konfiguracji, tworzonej przez okablowanie):

• gwiazda - centralny komputer + dołączone terminale, stosowane w przedsiębiorstwach wielowydziałowych z 1 komputerem, komputer = kontroler, zwykle serwer, zaleta - możliwość jednoczesnego dostępu do wielu komputerów, bazy danych głównie, wada - jak padnie główny, to żaden nie działa,

• drzewo - kilka gwiazd, można łączyć w wielopoziomowe sieci, 1 centralny kontroluje przesyłanie danych, 1 poziom może być nadrzędny do pozostałych, elastyczna, wada - ciężko znaleźć lokalizację błędów,

• szyna - wspólny kabel dla wszystkich komputerów przyłączonych, każdy komputer połączony z komputerem odbiorcy, nie ma komputera centralnego, każdy to nadawca i odbiorca, bardzo popularny, może opóźniać i robić przeciążenia - wada, zaleta - mniejsza łączna długość kabla, cała siec nie pada, ma obejście,

• pierścień - kabel tworzy zamknięty obwód, każdy komputer podłączony do 2 innych, po obu stronach, dane w 1 kierunku przesyła, awaria nie oznacza końca, można ominąć zepsuty komputer,

• łańcuch - łączy się kolejne komputery, dołączają się, bez zamknięcia łańcucha, małe natężenie ruchu.

3. ze względu na zastosowaną technologię przesyłania danych (najważniejszy element - protokół transmisji, który ustala formaty danych, sposób tworzenia i przebiegu, zakończenia połączenia, determinuje metodę dostępu do łącza), najpopularniejsze są :

• Eternet - przy ustalaniu kolejności dostępu do łącza stosuje metodę wykrywania kolizji (jak wolne to nadaje), nałożenie sygnału to koniec nadawania; zwykle z szyną, szybkość transmisji - 10 Mb / 100Mb/ 1Gb / 10Gb/s, (10Gb/s dla szkieletów sieci) światłowody zakłada <EEE naukowcy z tego instytutu pracują nad szybkość>,

• TokenRing - sieci z bardzo dużą liczbą komputerów, droższe; pierścień lub szyna, ma znaczenie jak ustalono kolejność przekazywania znacznika - Token, do ustalania przekazywania komunikatu w sieci, nadaje zawsze ten ze znacznikiem <bez kolizji>,

• FDDI sieć szkieletowa - podwójny pierścień z przeciwnymi kierunkami transmisji (trans + zapasowa), przekazuje znacznik, szybkość 100 Mb/s, wada - koszty.

INTERNET - globalna, rozproszona, zdecentralizowana sieć komputerowa, funkcjonuje na podst. TCPI/ IP;

- Sieć sieci (rozciąga się na cały świat),

- globalny system informacji w 1 przestrzeni, tylko adres IP i jego rozszerzenia konieczne,

- komunikacja przy TCPI lub jego rozszerzeniach,

- rozbudowany układ bez: uporządkowanej hierarchii, organu centralnego, formalnego właściciela (1mld,12mln Pl)

- usługi komunikacyjne - protokoły, adres IP w sieci, system domen i serwery DSS( Domain System Serwer),
13 na świecie, 10 w USA,

- akceptowanie wszystkich formatów plików i usług

- komputer z adresem 326 - adres to oznaczenie segmentu sieci, hosta, stałe lub dynamiczne (na czas obecności w sieci), łatwiej posługiwać się domenami,

- system domen - adres komputera, plików, usług, hierarchia domen -> znaczeniowe i narodowe najwyżej (znaczeniowe - org., com., info., bis, narodowe - pl, ru, de ),

- poddomeny - przed znaczeniowymi, z lewej strony na oznaczenie usługi

- kolejność -> usługa, subdomena, znaczeniowa, narodowa, np. www.sejm.gov.pl,

- konwersja - serwer specjalny DSS, 1 organizacja rejestrująca INIC, na świecie - ICANN

- operatorzy sieciowi …


WYKŁAD NR 7 16.04.2008

Przeglądarki - Mozilla firefox, IE, -> pakiet programów, umożliwiający poza udostępnianiem danych, plików, także obsługę poczty, uczestnictwo w czatach, IRC, grupach dyskusyjnych, tworzenie własnych stron WWW; mechanizm wyszukiwarki - przeszukuje i identyfikuje; znane : Google, Yahoo, Onet, WP wg kryteriów szukają,

Metawyszukiwarki - serach.com, metacrawler(automatycznie 10 katalogów szuka);450 tys. serwerów ma Google

INTRANET :

• Sieć oparta na protokole TCP/IP i innych protokołach internetowych,

• Dostęp do zasobów informacji i usług właściwych technologiom internetowym,

• Podstawowy model intranetu to klient - serwer (architektura),

• Dla instytucji, przedsiębiorstw, banków,

• Nie są segmentem Internetu, są wydzielone,

• Wymiana informacji, danych, bramy Internetu -> przed intranetem

EKSTRANET :

• Na protokole TCP/IP i innych,

• Zalicza się do sieci WAN rozległych,

• Na potrzeby współpracujących przedsiębiorstw z tego samego sektora lub innych,

• Budowa hierarchiczna,

• Sieci partnerskie (ewentualnie wyodrębnia serwery komunikacyjne),

• Szybko i bezpiecznie - wymiana info, danych, sieciowe wspólnoty biznesoweCIN, EBC E-Biznes Community

Internet 2 - pod auspicjami ośrodka naukowego UCAID, nie jest dostępny publicznie, rozwiązania oferowane użytkownikom, obejmuje ośrodki naukowe,

NGI (next generation Internet) z inicjatywy rządu USA, nie tylko ośrodki, ale też agendy badawcze, firmy informatyczne, pierwszy produktem NGI jest nowy protokół IP (IPv6 IPng) o rozszerzonym 64bitowym adresie (1 mld użytkowników może obsługiwać naraz, megaszybko ma działać).

URZĄDZENIA TRANSMISJI DANYCH :

1. modem - umożliwia przesył danych przez analogową linię telefoniczną, sygnał z komputera cyfrowy zamienia na modulowany falowy (modulacja i demodulacja), najpierw należy nawiązać łączność, mała przepustowość;

2. koncentrator - urządzenie stosowane do rozgałęzienia strumieni danych, sieci rozbudowane tworzy, 2 odmiany można wyróżnić :

• pasywne - do przekazu danych z każdego portu do pozostałych,

• aktywne (inteligentne) - dodatkowo mogą filtrować informacje, mogą wzmocnić sygnał, szybciej ślą;

1. mosty + d) routery + e) przełączniki - łączą sieci z innymi sieciami, most - najprostsze, łączy segmenty sieci, wymagany ten sam protokół transmisyjny; router - ma informacje dot. adresów komputerów we wszystkich segmentach, może wybrać optymalną trasę przesyłu danych, tryb statyczny - info o adresatach administrator wprowadza, tryb dynamiczny wyznaczania połączeń - automatycznie info zbierane i zapis w tablicach, filtruje dane, rola zapory ogniowej też istotna, zapewnia bezpieczeństwo; przełączniki - różnica taka, że wyznacza trasę, inaczej realizuje ją, działa sprzętowo, a router programowo, szybkość większa

1. brama - specjalizowany komputer w sieci zlokalizowany do wymiany informacji między 2 niezgodnymi segmentami sieci, translacja formatów, protokołów transmisji, procedur.

Kanały komunikacyjne -> patrz notatki dodatkowe.

Elektroniczna gospodarka E- business / E - biznes.

To dowolna postać transakcji dot. działalności gospodarczej, realizowana przez podmioty gospodarcze w trybie
on - line, główny artykuł handlowy to informacja.

E - biznes wprowadza nowe koncepcje zarządzania, ułatwia komunikację (oszczędność czasu), obniża koszty efektywne wykorzystania, 2 osobowe przedsiębiorstwa, mniejsze koszty szkoleń, itd.

3 etapy :

I. obecność w sieci, statyczna treść witryn,

II. zakupy online, strony dynamicznie integrowane z bazami danych,

III. transakcje online, dynamika stron, witryny z pełną personalizacją dot. ofert, integracja witryny z aplikacjami, kontakt z klientem.

Rozwiązania e - biznesu :

E - Commerce, E - banking, E- consulting, E - Loyalty, E - advertising, E- learning;

1. relacje na rynku elektronicznym ; strona inicjatywna : przedsiębiorstwo , kanały -

B2B - biznes to biznes - firmy,

B2C - biznes to customer - dla klienta,

B2G - biznes to government,

2. strona to klient -

C2C - customer to customer - klienci

C2B - customer to biznes,

C2G - customer to government - administracja publiczna ;

3. strona - administracja publiczna -

G2G - government to government,

G2B - government to biznes,

G2C - government to customer,

Najpopularniejsze - B2B - w sieci firma, pośrednicy, dystrybutorzy, punkty świadczeń usług, korzystają z intranetowych i ekstranetowych

B2B - giełdy towarowe, sieci handlowe, portale biznesowe, portale branżowe, usługi obejmują : zarządzanie produktami, witryną, monitorowanie transakcji, obsługa klientów i partnerów, raportowanie,

B2C - sprzedaż i dostawa, płatności, informacje, obsługa, marketing, przywiązanie klienta do firmy jest tu najważniejsze, pasaże handlowe np. na Onecie, CRM - akt sprzedaży zmienia z działania pojedynczego na ciągły proces angażujący wszystkich pracowników, to sztuka wykorzystania informacji do budowy w kliencie lojalności, podnoszenia wartości klienta dla firmy;

To też oprogramowanie, metodologia, często używana w Internecie do relacji z klientem.

C2C - aukcje internetowe, serwisy hobbistyczne, komunikatory <allegro.pl>

B2G - sektor rynku elektronicznego, gdzie określa się sposób używania Internetu przez administratora publicznego, celom udostępnienia podmiotom gospodarczym usług dostosowanych do ich potrzeb (podatki);

E - administracja - nowoczesna, skuteczna i przyjazna adm., która korzysta ze zdobyczy techniki (Skandynawia)

W Polsce zapóźnienie wywołane niespójnością i niealgorytmizowalnością procedur administracyjnych, niespójność państwowego systemu i rejestratorów informatycznych.

Priorytetowe projekty :

• e PUAP - platforma usług adm. publicznej,

• STAP - sieć teleinformatyczna adm.pub.

• E - deklaracja - rozliczenie podatkowe firm,

• PESEL 2 - przebudowa rejestrów państwowych,

• CEPIK - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców,

Na później znów odłożono :

Podpis elektroniczny - 1.05.2008 - technika potwierdzenia autentyczności dokumentów nadawcy, dot. 1 osoby, może być zwykły (przypisany do rzeczy, firm) i kwalifikowany (bezpieczny, certyfikat konieczny, są 3 centra do tego - gigilium, centrum, kir<?>, koszty podobne, każda firma musi kupić pracownikowi, bo muszą do ZUSU wysłać, do 2 lat certyfikat, odnowienie tańsze, ale trzeba mieć urządzenie do jego składania, funkcjonuje w domach maklerskich, bankach, e - fakturach, danych osobowych, kontaktach z ZUSem,

Elektroniczne rozliczenie podatkowe - styczeń 2009,

Publikacja Monitora Polski B - każda firma po audycie bilans tam zamieszcza.

Sprzedaż w sieci ( e - handel / e - commerce)

Promocja i sprzedaż artykułów i usług w sieci, zawieranie transakcji handlowych z wykorzystaniem środków elektronicznych za pośrednictwem Internetu;

Korzyści - oszczędność kosztów, indywidualizacja przekazu, krótsza dystrybucja, interaktywność, elastyczność, dostępność, lepsza jakość, pełna analiza rynku, możliwość wyboru rozwiązań -> sklepy, pasaże, aukcje, itd.

Sklepy internetowe - serwisowane zakupy, struktura może być :

horyzontalna - szeroki zakres, a płytki asortyment - mało zróżnicowane, a dużo towarów,

wertykalna - wąski asortyment, a głęboki - mało, a zróżnicowane.

WYKŁAD NR 8 23. 04.2008

Sklepy internetowe :

możliwość potwierdzenia tożsamości obu osób,

szyfrowanie transakcji między sprzedawcą a klientem, np. SSL protokół,

zabezpieczenia serwera sklepu

Pasaż handlowy:

gromadzi się oferty wielu sklepów,

odpowiednik hipermarketu internetowego,

nacisk na sprzedaż, nie na markę,

są otwarte i zamknięte,

prekursor w Polsce to np. pasaż na Wirtualnej..

Aukcje internetowe - transakcje oparte na licytacjach kupujący - sprzedający ; allegro - 2963/day, ebay - 315, świstak 204/ na dzień

Serwisy ogłoszeniowe - elektroniczna tablica ogłoszeniowa udostępniana w necie - B2B, B2C

Rynki elektroniczne - miejsca wymiany produktów oraz surowców w Internecie, gdzie spotykają się kupujący
i sprzedający;

• horyzontalne - szeroki asortyment i wielobranżowe, wertykalne - produkty z 1 branży

Giełdy wirtualne - podobne do rynków elektronicznych, pewien odpowiednik tradycyjnej giełdy czyli miejsce dokonywania transakcji kupna i sprzedaży, w odróżnieniu od rynku NIE ma rozróżnienia na kupujących i sprzedaj.


E - advertising - obejmuje działania public relations oraz działania reklamowo - marketingowe; np.

1. pozycjonowanie stron WWW :

link sponsorowany - pozycjonowanie, wykup hiperłącza,

podwyższenie rankingu witryny,

2. marketing wirusowy - oparty na przekazie opinii konsumenckich, rozprzestrzenia się jak wirusy, ja sprawdzam i przekazuje innym opinię,

3. internetowe programy partnerskie - system umożliwia rozwój sieci partnerów, osoba, która chce być partnerem zobowiązuje się do jakiejś oferty, kilka rodzajów :

click -through - sprzedawca płaci, ilekroć ktoś kliknie na banner, bottom na witrynie,

pay - per - lead - witryna partnerska umożliwia hiperłącze do ankiety lub do wersji demo, pobiera się opłatę jak ktoś ściągnie lub wypełni ankietę,

revenue sharing - hiperłącze do partnerskiej strony sprzedawcy, towaru, usługi, partner dostaje prowizję od zakupu,

Działania promocyjne :

1. pasywne : prezentuje się reklamy w oczekiwaniu na dotarcie do odbiorcy,

- reklamy on - line w portalach lub stronach tematycznych,

- sponsoring,

- programy afiliacji - patrz powyżej,

- pozycjonowanie witryn,

- rejestracja w katalogu,

b) aktywne - dotarcie do profilu odbiorcy:

- mailing do grupy,

- marketing wirusowy,

- działania w miejscach aktywności internautów ( listy dyskusyjne).

E - loyalty - to programy lojalnościowe w sieci, konkretna informacja zintegrowana z grafiką do konkretnych odbiorców, chodzi o powstanie więzi emocjonalnej, np. pozycjonowanie klientów - oferty dla najlepszych ,

E - consulting - doradztwo, inwestycje realizowane przez sieć w firmie, to szereg działań: finanse, integracja, zasoby, przedsiębiorczość, tworzą się sieci wartości (value net) - doradzają przy zarządzaniu w firmach z elektronicznymi kanałami dystrybucji, Business Intelligence - korporacyjne systemy dla zarządu,

E - banking - obsługa klienta w sieci przez przeglądarkę, stan rachunków, dodatkowa autoryzacja przed każdą usługą - różne są certyfikaty, hasła; ważny aspekt - skuteczne zastosowanie komunikacji video, ważny - podpis cyfr.

E - learning - szkolenia, wykorzystujące wszystkie media : Internet, intranet, ekstranet, przekazy satelitarne, TV, taśmy video, gry symulacyjne;

• szkolenia asynchroniczne - niezależne od sposobu dostępu, we własnym terminie nauka, kontakt przez grupy dyskusyjne, maile, biuletyny, niezależność, źródła się dostaje,

• szkolenia synchroniczne - w czasie rzeczywistym przez instruktora, wykładowcę, osoby dołączają się, komunikują, pojedyncza sesja lub wiele tygodni, miesięcy, głównie przez Internet, wideokonferencje lub dwukierunkowa transmisja radiowa (instruktor - klasa);

• systemy do zarządzania szkolenia w sieci (IMS) - oprogramowanie tworzące środki do zdalnego nauczania, udostępnia, organizuje szkolenia przez przeglądarkę internetową,

• systemy ILS (Intelligent Learning System) system nadzorujący zarządzanie indywidualizacją bloku nauczania

Zalety : oszczędność kosztów, czasu, dokształcanie pracowników, w urzędach pracy (03/2007 - 04/2008) kursy państwo opłacało, żeby się szkolili.

Czego uczą ? wiedzy o produktach, z zakresu IT, zarządzania, komunikacji interpersonalnej, znajomości biznesu, umiejętności analityczne, itd.

Serwis internetowy - (Web Page) - efekt interpretacji przez przeglądarkę HTML (hyper text markup language) hipertekstulanego języka znaczników, WWW - tekst sformatowany, hipertekst, grafika, animacje, dźwięki, obiekty..

Statyczna lub dynamiczna strona, 1 strona albo wiele podstron na 1.

Serwisy produktowe - promocja produktu, relacje użytkowników - klientów,

Serwisy transakcyjne - sprawna sprzedaż // zaspokojenie potrzeb głównym zadaniem.

Typy i rodzaje serwisów / stron WWW :

1. podział ze wzg. na liczbę podstron:

• wizytówki - 1 strona, popularna wśród firm, pojedyncze osoby i ich usługa,

• serwisy - więcej niż jedna strona

2. ze wzg. na zależność od częstotliwości aktualizacji ;

• jednorazowe - kopia broszury reklamowej, niezmieniona postać cały czas,

• sporadycznie aktualizowana - informacje się zmieniają jak zachodzi taka konieczność,

• aktualizowana na bieżąco - kosztowne, konieczne też są oprogramowania, które tworzy i aktualizuje stronę w sposób dynamiczny,

3. ze wzg. na funkcje i przeznaczenie :

portal komercyjny - wielotematyczny serwis, dostęp do informacji ze źródeł wew/ zew., ma mechaniczne wyszukiwarki np. Yahoo, Altavista, Onet, WP (poszerzają wiedzę, kontakt reklamowy, artykuły, dostęp do pasażu,

portal korporacyjny - zadanie to lepsze biznesowe procesy, dostarczają informacji o firmie i jej produktach, odbiorca : klient potencjalny, otoczenie firmy, dziennikarze, partnerzy biznesowi, małe oddziały, każdy odbiorca ma inne potrzeby informacyjne, może mieć podsekcję transakcyjną np. vichy.com, lot.com, itd.

vortal - o jednorodnej tematyce, charakter komercyjny, segment B2B, budowane przez określoną grupę firm, organizację zainteresowaną określoną tematyką (np. expander.pl) funkcje informacyjne, doradcze, komunikacyjne, usługowe, reklamowe; rynek reguluje co trzeba tworzyć,

serwis reklamowy - promocja produktu, usługi, więzi się tworzą, uzupełnienie dla korporacyjnych, kluczowa rola - interaktywność, towarzyszą witrynom docelowym, mają adres usługi URL, inny niż witryny korporacyjne,

serwis firmowy - informacje dot. firmy, dane o usługach, katalog produktów, cennik, tańszy niż korporacyjny, są nieprzewidywalne, zaprojektowana dla odbiorców, to może być gwarancją sukcesu,

serwis osobisty - służbowe, prywatne, pojedynczych osób/ grup artystycznych, polityków, wizytówka on -line, reklamują i prezentują,

hobby i specjalistyczne (nie mylić z tematycznymi!) - pojedyncze firmy, osoby prywatne tworzą, niekomercyjne, nieformalne, poradniki często, punkt kontaktu dla hobbystów, C2C często;

3 grupy czynników ważne dla klientów :

• Jakość merytoryczna informacji B2B, rzetelność, konkretne usługi,

• Jakość systemu witryny - jak działa, jaka jakość działania, atrakcyjność,

• Jakość wizualna - subiektywne odczucie,

AUDYT serwisów internetowych - narzędzie badawcze, służące do pomiaru zadowolenia istniejących lub projektowanych witryn WWW, a także charakterystyki struktury odbiorców internetowych;

Są płatne i bezpłatne, główny sposób badania: logi, analiza logów serwera - informacja o każdym pliku (kiedy, gdzie, nazwa). Tworzy się statystyki odniesień - kiedy najczęściej kupują, zachowania internauty, czasem to niekompletne, logi rejestrują tylko przychodzące ruchy; uzupełniają : skrypty przekierowujące - rejestrują też wychodzące ruchy i pośredniczenia w przekierowaniu na inne strony, testy użyteczności - robią raporty, są płatne.

Reklama i branding w sieci - E - marketing :

1. metoda push - regularne informacje do odbiorców jako komunikaty,

2. metoda pull - zachęca do częstych odwiedzin na stronach WWW, banner, button, sky scrapery - pionowe banery, reklamują strony WWW, usługi, akcje promocyjne.

Brakuje ostatniego wykładu z 30.kwietnia 2008. Mogą pojawić się błędy gdzieś, nie obiecuje, że jest idealnie, ale większość powinna być ok. bawcie się dobrze ;) A.L.

1

---