KAPITALIZM A AUTOMANIA JEDNOSTKI
1.Kultura burżuazyjna na zachodzie
2.Kapitalizm jest konieczny
3.Takie składniki kultury zachodniej jak:
- aktywizm
- racjonalna ……?..........
- samodyscyplina
Stanowiła warunki wstępne udanego rozwoju kapitalizmu
4.Kapitalizm potrzebuje instytucji
Wstęp do socjologii
Nazwę do socjologia zaproponował francuz August Comte , który uważał że nauka o społeczeństwie może iść w parze z naukami przyrodniczymi. Był także przekonany że
odkrycie praw ……?........ organizację społeczeństw ludzkich pomoże stworzyć bardziej humanistyczne państwo.
cosius - wspólnota
logius - wiedza
socjol - zajmuje się badaniem interakcji oraz organizacji społeczeństwa
Przedmiotem socjologii jest społeczeństwo i człowiek.
Socjologia charakteryzuje się tym, że obok wiedzy naukowej na temat człowieka istnieje wiedza praktyczna i potoczna.
wiedza potoczna - my mamy wrażenie o otaczającej nas rzeczywistości
wiedza praktyczna - wynika z naszych bezpośrednich doświadczeń.
wiedza naukowa - systematyczny zbiór twierdzeń, które z siebie wynikają i oparte są na sprawdzaniu z rzeczywistością .
Powstawanie dyscypliny naukowej
- ustalenie przedmiotu badań
- określenie metod badawczych
-powstawanie dawnej terminologii i pojęć danej dyscypliny
- nadanie jej nazwy
Socjologia to dyscyplina bardzo młoda . pojawiła się 200 lat temu, twórcą był August Comte(ktp).
4 rewolucje poprzedziły ukształtowanie się socjologii.
1.Wyodrębnienie się porządku społecznego, przyrodniczego i starożytnego.
2.Oddzelenie społeczeństwa od państwa dokonała się w okresie odrodzenia XV-XVI w .
Państwo to nie to samo co społeczeństwo. Nauka nie zajmowała się społeczeństwem tylko państwem. Prekursorem był włoski filozof Makiawelli , kory pokazał mechanizm oddziaływania władzy na społeczeństwo.
3. Systematyczne podejście badań społeczeństwa , okres oświecenia XVIII , początki XIX w.
4. Trwał po dzień dzisiejszy socjol - jako nauka empiryczna poszykuje adekwatnych metod działania do poznania społeczeństwa, anatomii jednostki ludzkiej.
August Comte zawarł pewne koncepcje dotyczące socjologii i uważał o tym co jest i jak jest rozwijana rzeczywistość. Comte uważał że społeczeństwo trzeba badać naukami przyrodniczymi: obserwacja ,doświadczenie. Uwzględniał metody analizy historyczno-porównawcze.
Dziedziny socjologii (przedmiot)
- stosunki społeczne
- inne reakcje społeczne wzajemne oddziaływanie jednostek na siebie zachodzi również miedzy grupami społecznymi
- struktura społeczna : grup i zbiorowości społecznej.
- system społeczno-kulturowy
- rzycie społeczne
- procesy społeczne
- człowiek w społeczeństwie
Szczepański wyodrębnił 3 dziedziny.
- teoria struktury społecznej
- teoria zmiany społecznej
- teoria zachowań jednostki w społeczeństwie
Socjologia zajmuje się faktami społecz. I znaczeniami, a wiec fakty i znacz. stanowią przedmiot zainteresowań socjologii.
Człowiek funkcjonuje wśród dużych grup społecznych:
- państwo , naród
- grupy zawodowe
- środowiska zawodowe.
Małe grupy społeczne (mikrostruktury) np: rodzina, grupa sąsiedzka, społeczność lokalna, grupy przyjacielskie, grupy rówieśnicze.
Cechą charak. w dużych grupach jest to, że wieź nie ma charakteru bezpośredniego .
Definicja sytuacji (Tomas)
człowiek w procesie ewolucji zdobył zdolności do podejmowania decyzji podczas gdy organizmy niższego rzędu nie posiadają takiej zdolności .
Każdy zdeterminowany akt zachowania popędzany jest u człowieka analizą czy zastanowieniem się nad konsekwencjami tego zachowania. Pojecie definicji i sytuacji.
Definicja społeczna - formułowana jest nie przez jednostki, ale przez całe grupy społeczne.
Faza rozwoju socjologii
Lata 30 XV w. Przedstawiciele: August Comte, Spencer, Marks
Wszyscy socjologowie przyjmowali założenie ,że poszukiwanie praw……?....życiem ludzi zmusza do analiz historycznych , porównawczych i śledzenie procesu dziejowego ludzkości aż po współczesność.
Marks zwracał uwagę jak konflikt ekonomiczny wpływał na konflikt społeczny miedzy ludźmi
socjologia analityczna[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
] - była skrajną opozycją wobec historii trzeba analizować sytuację konkretnie w której socjolog zyje.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Durheizm - z końca XX zajął się problemem przymusu społecznego
- moralność , religia, prawo
- przymus zewnętrzny, jest to rzeczywisty przymus wywierany na jednostkę.
socjologia empiryczna - lata 30 XX w. wzięła się z ameryki.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Socjologowie wypracowują nowe metody badań społeczeństwa, które są badaniami nad świadomością społeczną i opinią publiczną.
Socjologia w Polsce
Przedstawiciel: Supiński ur. 1862 r. wydał prace „ Szkoły polskie gospodarstwa społecznego”.
Przedstawiciele :
- Petrazycki
-Krzyniecki
-Czarnawski
- Filomon Znaniecki
- Limanowski
- Abramowski
Podejmowali podstawowe problemy ówczesnego społeczeństwa. Po odzyskaniu niepodległości nastąpił rozwój socjologii. Powstały 3 silne ośrodki socjol. Kraków, Warszawa, Poznań.
Społeczeństwo - to historycznie ukształtowana wielkość zbiorowości grup społecznych oraz instytucji wzajemnie od siebie uzależnionych i zintegrowanych.
I Społeczeństwo globalne-to historycznie ukształtowana wielkość zbiorowości grup społecznych , oraz instytucji wzajemnie od siebie uzależnionych i zintegrowanych przez wielkości nadrzędne. (naród - wielkość nadrzędna )
Elementy:
Każde społeczeństwo globalne opiera się na obiektywnych warunkach bytu -podłoże społeczeństwa. Składa się rozwój ekonomiczny, cywilizacyjny, poziom technologiczny, warunki przyrodnicze.
Struktura społeczna - prof. ……..?......... występuje w postaci systemu międzyludzkich zależności, dystansów i hierarchii np: różne grupy: rodzina, społeczność lokalna, klasy społeczne, warstwy społeczne, środowiska zawodowe.
Kultura danego społeczeństwa - na pojęcie kultura składa się: wspólne wartości, normy „ wzory zachowań ludzkich”
II Społeczeństwa które polegają na szukaniu empirycznych desygnatów koncepcji.
Społeczeństwo to suma jednostek które wchodzą w dane społeczeństwo - koncepcja nominalistyczna.
Koncepcja realistyczna - społeczeństwo to nie tylko suma jednostek, ale całokształt wytworów życia społecznego ludzi, które wywierają na jednostkę zewnętrzny przymus. Autor koncepcji: Wilchajm. Społeczeństwo rozciąga się po za granice jednostkowej egzystencji.
Definicje psychologiczne społeczeństwa, które sprowadzają się do stwierdzenia, że społeczeństwo to suma przeżyć, emocji, doznań, doświadczeń, świadomości jednostek wchodzących w jego skład .
Koncepcja ……?....... ………………………………………………………………………………………
Inne próby : teoretyczne określenie społeczeństwa.
Społeczeństwo to ogół instytucji i urządzeń zapewniających ludziom zorganizowane zaspokajanie potrzeb, regulowanie konfliktów, utrzymywanie kultury i podtrzymywanie rozwoju społecznego.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
Społeczeństwo to stan istnienia ponad indywidualny, czyli że społeczeństwo to człowiek realizujący się we wspólnocie z innymi .[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
Społeczność to te wszystkie formy życia zbiorowego, które powstają w sposób spontaniczny obok, czy poza instytucjami państwowymi [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
Społeczeństwo to wspólnota losów historycznych i wytworzony na tym podłożu kultury np: wielkie zbiorowości terytorialne, naród, społeczność lokalna, regionalna, środowiska zawodowe, kręgi zawodowe(sędziowskie, lekarskie) [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Układy kontroli społecznej
Kwestie związane ze zmianą społeczeństwa. Cechą struktur społeczeństwa jest to że się zmienia rozwój społeczny, postęp, innowacja, modernizacja .
Rozwój społeczny nie zawiera elementów z góry ustalonej.
Innowacja- określony wycinek historii społeczno-gospodarczej
Fazy zmiany społecznej polegały na :
Rozpadzie społeczności plemiennych, rodzinnych, państwowych, narodowych
Rozwój społeczny koncepcje:
linarne - zmiany mają charakter jednokierunkowy i jakby zdeterminowany. Były charakterystyczne dla fazy socjologii historycznej . Zwolennicy: August Comte, Marks.
Inne podejście do rozwoju prezentują teorie cykliczne. Ich cechą ogólną jest to że widzą proces dziejowy w kategoriach rozwoju i regresu.( najpierw społeczeństwo się rozwija ,a potem upada) Koncepcje cykliczne reprezentowane są przez: Lipko, Marokin, Stretto.
Teorie dychotomiczne - dwudzielcze. Jej wyznawcą był niemiecki socjolog Tenis (Tonnies)
Faza pierwsza - ……………. (wspólnota)
Faza druga - …………….. (społeczeństwo) Charakteryzowało to że powstawały grupy celowe i formalne które organizowały życie społeczeństwa. Inny przedst.. to …………. - mówił o podziale na 2 fazy
Faza solidarności mechanicznej - …………….. wspólnota . Dominowało tu prawo karne ,stosowanie represji wobec tych którzy nie przestrzegali prawa .
Faza solidarności organicznej - oparta na społecznym podziale pracy. Dominuje zasada prawa cywilnego, prywatnego.
Socjolog Coleya (Kulej) - najpierw były grupy pierwotne, później wtórne
……………… - 1 faza rozwoju
Cechą charakterystyczną : oddaje się siłom magicznym nadprzyrodzonym
Świedzki - 2 faza rozwoju
Wiarą racjonalność ludzkich decyzji .
Współczesny problem rozwoju i zmiany społeczeństwa.
Faza postkomunistyczna [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
Faza postkonsumpcyjna [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Kierunki analiz społecznych , które funkcjonują współcześnie:
Odnotowanie jego segmentów składowych [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
Struktura społeczna, całość która składa się na elementy składowe społeczeństwa[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
zróżnicowanie społeczne klasy, grupy różne usytuowanie[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Pojęcie klas
Klasa w sensie ekonomicznym - grupa ludzi, która charakteryzuje się podobieństwem warunków życia i sytuacji rynkowej mierzonej dostępem do różnych dóbr społecznie cenionych.
Klasa w sensie społecznym - charakteryzuje się określonym prestiżem, a prestiż związany jest ze sferą rozdziału godności, która wiąże się z wykształceniem kulturą udziałem władzy.
Drabina według współczesnych społeczeństw kapitalistycznych
klasa wyższa - dysponęci kapitału[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
klasa srednia - rozwija się na kategorie [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
klasa średnia wyższa : tworzą tzw. menadżerowie, nie są właścicielami kapitału , ale min zażądają
klasa średnia: robotnicy wysokokwalifikowani, wysoko rozwinięte społeczeństwo kapit. ma w swojej strukturze ok.40% klasy średniej.
Trzeci punkt widzenia koncentruje uwagę na makrostrukturę i mikrostrukturę społeczną.
Segmenty występujące we współczesnym społeczeństwie:
makrostruktury
wielkie struktury społeczne: naród, państwo.
Duże struktury społeczne: klasy, organizacje społeczne, polityczne, wspólnoty religijne
mikrostruktury
małe grupy społeczne: rodzina
jednostka ludzka
Makrostruktury oddziaływają na małe grupy społeczne .
Makro oddziaływują na mikro
Człowiek jako jednostka produktem , ale i producentem.
Mikrostruktura - wprowadza jednostkę i wychowuje do życia w dużych grupach społecznych makrostruktur.
Procesy socjalizacyjne
W wersji popularno-naukowej często podkreśla się, że nie tyle społeczeństwo, a więc te różne grupy społeczne wychowują jednostkę, co jakby ostatecznym decydującym czynnikiem o zachowaniu jednostki są pewne czynniki biogenetyczne, a więc próbuje się jakby zastąpić wiedzę socjologiczną genetyką , czyli że człowiek jest genetycznie jakoś zakodowany, wysiłki różnych grup żeby go jakoś ukształtować, jego osobowość sposób bycia w społeczeństwie i tak się na nic nie zdadzą bo człowiek jest już genetycznie zakodowany w określony sposób i tu społeczeństwo na to nie ma żadnego wpływu. Takie koncepcje ostatnio coraz częściej się pojawiają łącznie z taka powiedzmy wizją twierdzenia społeczeństwa poprzez selekcję kodów genetycznych najbardziej pozytywnych i tworzenie człowieka według mechanizmu biogenetyki , ale to są jakby aspiracje biogenetyki w tym zakresie są kwestionowane i społecznie odrzucone przez społeczeństwo i naukę ponieważ to by oznaczało stworzenie właściwie jakiejś nowej czy innej wersji mutantów człowieka. Nie tego człowieka z realnego środowiska, ale budowanie człowieka jego osobowości, według pewnych przemyślanych przez genetyka wzorów. Nawet jeśli byśmy zwracali szczególną uwagę na zakodowanie jednostki to i tak środowisko społeczne w którym jednostka żyje będzie pogłębiało jej właściwości genetyczne albo łagodziło to środowisko i jej właściwości genetyczne.
Socjologią w kwestiach związanych z socjalizacją jednostki bynajmniej nie wycofuje się, co więcej funkcje socjologii są zaakceptowane przez genetyków, którzy twierdzą że jednaki środowiska społeczne odgrywają znaczącą rolę w życiu społecznym ludzi.
Konflikt społeczny - odgrywa istotną rolę w życiu społeczeństwa. Źródłem zarówno rozwoju danego społeczeństwa jak i jego upadku, jeżeli konflikty społeczne przybierają na sile, jeżeli w życiu społecznym dominuje konflikt nad integracją nad poczuciem wspólnoty .
Jeżeli strukturalną cechą społeczeństwa jest to ,że ono się zmienia , to 2 strukturalną cechą społeczeństwa jest to że w życiu społeczeństwa występują bardzo liczne konflikty. Te konflikty trzeba umieć rozpoznawać i na nie reagować bo jeśli w czas na te konflikty się nie reaguje to one są czynnikiem destrukcji społecznej .
Sięgając do myśli starożytnych - Arystotelesa można powiedzieć że (on tak mówił) „ jednakowi nie tworzą państwa” ,a więc państwo składa się z różnych jednostek. To twierdzenie Arystotelesa można rozciągnąć na społeczeństwo. Mianowicie społeczeństwo składa się z różnych jednostek ……………………?…………………………..
Najpopularniejsze rozumienie konfliktu społecznego dał francuski uczony Frojd - „ konflikt społeczny to pośrednie lub bezpośrednie zmaganie się przeciwników, którzy świadomie pragną i dążą do wymuszenia swoich celów czy racji nawet przy użyciu przemocy fizycznej”. Celem tych zmagań jest to że przeciwnika można pozyskać. Drugi cel który towarzyszy tym zmaganiom jest neutralizacja przeciwnika , a więc doprowadzenie do tego aby był osłabiony. Trzeci cel to cel eliminacji przeciwnika . Może przebiegać w różnych formach, ale najskrajniejszą formą jest ekstryminacja biologiczna, a więc niszczenie i zabicie go jako osoby biologicznej.
Różne kategorie konfliktu społecznego.
Jeżeli ludzie cenią sobie bardzo wartości etniczne, narodowe to może to być podstawą najbardziej ostrego konfliktu. Ogólnie można powiedzieć że źródła konfliktu są bardzo rozległe w życiu społecznym ludzi. Przedmiotem konfliktu może być wotum, zderzenie się różnych interesów politycznych , ekonomicznych, ideologicznych, etnicznych. Zderzenie się różnych celów, wartości kulturowych.
Konflikty mogą występować w:
skali makro(całego społeczeństwa)
skali mikro (małe grupy społeczne)
skali mego (………… międzynarodowej)
Konflikty mogą wiązać się ze społecznymi podziałami klasy.
W naszym społeczeństwie występuje na poziomie społeczności wiejskiej i miejskiej. Bo praca na roli jest to pewien typ tradycyjny.
Sposób przejawiania się konfliktów
jawny (ostry)
ukryty (łagodny)
Konflikty mają charakter
Żywiołowy ( niektóre konflikty są inspirowane i kierowane odgórnie)[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Są konflikty:
Długo trwałe[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Konflikt występuje między:
Jednostką, a jednostką
Jednostką, a grupą
Między grupami
Istnieje konflikt, który rozrywa się miedzy jednostką, a pewnymi kategoriami społecznymi (nastolatek kontra starsi)
Może istnieć konflikt miedzy grupą ludzi wykształconych i niewykształconych, ponieważ jedni drugimi będą pogardzać. Może istnieć konflikt między feministką a antyfeministką.
Rodzaj konfliktu, który może wiąże się z funkcjonowaniem instytucji formalnych w społeczeństwie np: instytucje rządowe i samorządowe.
3 konflikty które występują miedzy instytucją a instytucją albo instytucją, a petentem który zwraca się do instytucji :
Konflikt dotyczący kompetencji [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
Konflikt na tle prestiżu [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Konflikt na ile istot jest …………………………………………………..
Amerykański socjolog i politolog Darendorw analizuje współczesne rozumienie konfliktu klasowego i polemizuje ze stanowiskiem Marksa i Engelsa w kwestii konfliktu klasowego. Darendorw twierdził że „współczesny konflikt klasowy tym różni się od konfliktów historycznych XIX czy XVIII konfliktów klasowych ,że potrzebnych układach przed wielką rewolucja burżuazyjna w Francji, która przyniosła równość wszystkim wobec prawa, poprzednio równe grupy miały różne prawa. W tej powiada Darenow o rewolucji francuskiej w przestrzeni XIX i XX w. ta nierówność jakościowa gdzie buło wolno co innego szlachcicowi a co innego chłopu teraz różnice są ilościowe w dostępie do dóbr społecznie pożądanych.
Tak jest we współczesnym społeczeństwie kapitalistycznym że większą dostępność do dóbr społecznych pożądanych : ekonomicznych, oświatowych mają grupy wyżej usytuowane, mniejszą grupy mniej usytuowane.
Marks jak pisze Darendorw twierdził że „ społeczeństwo burżuazyjne było jedyne w swoim rodzaju, dlatego że poraz 1 klasa uciśniona, klasa przyszłości, a więc proletariat miały stworzyć przytłaczającą większość która zorganizuje i obali rządzącą większość, tak stało się we wszystkich państwach komunistycznych. Ale Darendorw powiada stało się coś przeciwnego, niż przewidywał Marks bo „ ta przytłaczająca większość znalazła dość wygodny byt odkryła szansę życiowe o jakie ich ojcowie i dziadowie nie mogli nawet marzyć.”
Jakie grupy społeczne są za prywatyzacją a jakie przeciw:
Dyrektorzy przedsiębiorstw państwowych, większość menadżerów i liderów organizacji pracowniczych w przedsiębiorstwach państwowych są za prywatyzacją.
Natomiast tendencje antyreformatorskie występują wśród robotników starszych i o niższych kwalifikacjach , częściej w populacji wiejskiej i małomiasteczkowej, oraz w regionach Polski mało atrakcyjnych dla inwestycji kapitałowej.
Zróżnicowanie społeczne i ekonomiczne społeczeństwa polskiego wyznaczone jest również przez atrakcje dla inwestycji kapitałowych.
Kim jest człowiek?
Z punktu widzenia teologicznego(Religi) człowiek jest istotą stworzoną przez Boga na jego wzór (podobieństwo).
…………?........... (starożytność) twierdził że człowiek jest miarą wszystkich rzeczy.
Odpowiedz na pytanie kim jest człowiek daje biologia która powiada, że człowiek jest istotą o najwyżej rozwiniętej strukturze anatomicznej w gatunku ssaków .
Człowieka wśród innych ssaków wyróżnia:
Wyprostowana postawa
Ma specyficznie ukształtowane ręce co daje co daje mu zdolność do pracy
Wzrok skierowany na przód i 3 - wymiarowe widzenie
Mózg większy od innych ssaków
System nerwowy najlepiej rozwinięty
Złożony mechanizm głosowy
Długa zależność potomka od rodziców
Trwałość popędu seksualnego
Może modyfikować sposoby zaspokajania swoich potrzeb
Człowiek stworzył kulturę
Nauką społeczną, która udziela pytania kim jest człowiek jest filozofia
Dla filozofii człowiek jest obiektem zainteresowań, tylko jako istota rozumna i obdarzona wolą czyli homo-sapiens. Człowiek jest istotą myślącą, tą tezę wyraził Kartezjusz „ myślę więc jestem”
Człowiek z punktu widzenia socjologii.
Człowiek - istotą dwoistą . ma ona dwa wymiary i jest ona produktem stosunków społecznych jest również producentem tych stosunków (rzeczywistości) [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
Wirhajm - dwoistość człowieka polega na tym, że człowiek jest istotą przyrodniczą[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
] profanum[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
] - cecha gatunku ,a jednocześnie reprezentuje ….?......... [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]sakrum[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]: religia, kultura, świętość, duch, osobowość.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Profanum - ma charakter żywiołowego poddania się zmysłom popędom.
Sakrum - kontroluje swoje zachowania, kulturę
Socjologia ni odrzuca przyrodniczej części człowieka . Docenia je.
Hipokrates - różne typy człowieka ze względu na temperament
sangwinik - człowiek spokojny, gospodarczy, zadowolony z siebie
melancholik - dostrzega zagrożenie ze świata zewnętrznego, widzi złe prognoz dla siebie i innych.
choleryk - działa pod wpływem impulsów, każdy bodziec zewnętrzny przyjmowany jest żywiołowo
flegmatyk - podchodzi do siebie i ludzi z dystansem , spokojem, brak zaangażowania emocjonalnego.
Szpranger . (teoria)
człowiek ekonomiczny[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
człowiek polityczny
człowiek estetyczny
człowiek społeczny
człowiek religijny
Teoretyk
Interesuje go sztuka, myśl ludzka abstrakcyjna
Ekonomista
Skierowany na dążenia do bogacenia się
Esteta
Żyje w świecie sztuki, piękna, estetyki
Polityczny
Widzi siebie jako działacza politycznego, lidera na scenie politycznej
Społeczny
Otwarty, zwrócony na innych ludzi, rozumie ich problemy, chce im pomóc, działa społecznie
Religijny
Powołania religijne , zakonne, religia tematem zainteresowań
Ja...g - przedstawiciel psychoanalizy
Introwertyk - przeżywa w sobie, nie ujawnia emocji, zamyka się w sobie, żle funkcjonuje w grupach społecznych. W sobie przeżywa różne stresy.
Ekstrawertyk- dobrze komunikuje się w otoczeniu wszystko wyrzuca na zewnątrz, dzieli się tym z innymi - rodzina , grupa
Zaniecki - kryterium środowiska które wychowało jednostkę
Człowiek dobrze wychowany - funkcjonuje w środowisku społecznym , wykształcony, o zamiłowaniach umysłowych.
Człowiek pracy - różne warsztaty pracy fizycznej. Praca na1 miejscu.
Człowiek zabawny- próżniaczy, nie pracuje, interesuje go zabawa, grupy rówieśnicze, młodzieżowe
Człowiek …….??......... - nie podporządkowuje się naciskowi środowiska, człowiek zbuntowany.
Osobowość - Szczepański
elementy biogenne - takie uł. Człowieka jak anatomiczna budowa, funkcje fizjologiczne, temperament.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
elementy psychogenne - wyobraźnia, spostrzegawczośc, pamięć, inteligencja.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
czynniki socjogenne - kulturalny ideał osobowości narzucony przez społeczeństwo w toku socjalizacji(pierwotnej)[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
role społeczne spełnione wróżnych grupach polegały na wykonywaniu pewnych czynności ustalonych przez te grupy. Może mieć charakter formalny i nie formalny.
- jaźń subiektywna - wyobrażenia nasze o swojej osobie, pod wpływem innych ludzi.
- jaźń odzwierciedlona - oceny innych ludzi dotyczące nas.
Funkcje makrostruktury
grupy te stwarzają grupom mniejszym i zbiorowością materiale ramy ich bytowania,[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
obszar ludnościowy danego społeczeństwa stwarza warunki rozwoju gospodarki tworzą ramy cywilizacyjnego rozwoju.
Tworzenie i programowanie sfery symbolicznej zapewniają możliwości komunikowania się miedzy sobą grupami, recepcja wiedzy , kształtowanie języka, recepcja sztuki, kultywowanie pewnych wartości estetycznych, funkcjonowanie wielkich sfer religijnych.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
Organizacja społeczeństwa[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
działania …..?....... - tworzenie norm prawnych, politycznych, tradycyjnych, zwyczajowych.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
Działania instytucjonalne - wielkie grupy tworzą instytucje, które organizują życie małych grup.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
Działania polegające na ciągłej transmisji pojęć, wzorów i zachowań.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Funkcje mikrostruktury
socjalizacja pierwotna - uczynienie z noworodka istoty społecznej. Od narodzenie do pełnoletniości rodzina grupy koleżeńskie wpajają normy, uczą, pokazują co dobre a co złe.
Socjalizacja wtórna -zmieniamy środowisko społeczne, kulturowe na dotychczas nieznane jednostce np.: ze wsi na miasto, zmiana miejsca pracy , konieczność przyzwyczajenia do nowych wzorów.
Kontrola społeczna - zwracanie uwagi członkom mikrostruktury, że coś jest dozwolone, a coś nie, jeżeli się wyłamuje jest przywołana do porządku np. kara w rodzine
Stworzenie jednostce poczucia bezpieczeństwa, akceptowanie cech pozytywnych przyczynia się do integracji osobowości
Przystosowanie do życia
Funkcję pośredniczącą miedzy grupami a jednostką. Małe grupy mają wprowadzić jednostkę, aby funkcjonowała w makrostrukturze . wychowują jednostkę .
Nie zawsze człowiek zachowuje się tak jak by chciał duże grupy społeczne - demorfizacja (zjawisko)
Kultura
Kultura - pojęcie wartościujące. Rozróżniamy kulturę materialną i duchową.
Duchowa - malarstwo, poezja, sztuka .
W ujęciu naukowym - wytworem życia społecznego.
Społeczeństwo tworzy taką kulturę jaka jest niezbędna.
Czarnowski wskazywał na to że nasze życie zatopione jest w kulturze. Kultura wyznacza każde nasze zachowanie. „kultura to całokształt zobiektywizowanych elementów dorobku społecznego. Wspólnych szeregowych grup zdolnych rozszerzać się przestrzennie”.
W socjologii wyróżnia się kulturę osobistą i uniwersalną.
Uniwersalna - rozprzestrzenia się
Osobista - nie rozprzestrzenia się społecznie ma cechy indywidualne dla każdego człowieka.
Podejście badawcze do kultury
Podejście opisowo - wyliczające - dla badan etnograficznych, antropologicznych, ewolucja człowieka i jego kultura. Wylicza się elementy człowiek i jego kultura, składowe kultury.
Podejście genetyczne - narodziny kultury, jej geneza, przenikanie kultur
Podejście normatywne - w analizie kultury podporządkowanie norm w danym społeczeństwie
Podejście psychologiczne - psychiczny mechanizm kształtowania się w człowieku kultury.
Podejście strukturalne - na kulturę patrzy się jak na system, który składa się z różnych kompleksów kulturowych np. cywilizacja techniczna, kolej samochód.
Podejście funkcjonalne - jakie funkcje spęłnia kultura w życiu jednostkowym społeczeństwa
Płaszczyzny w których występuje
Kultura bytu - w jej skład wchodzą wszystkie ludzkie czynności i wytwory, które podtrzymują byt społeczeństwa.
Kultura socjalna (społeczna) - wszystkie czynniki i działania, których przedmiotem i podmiotem są ludzkie zachowania , dotyczą np: stosunków politycznych miedzy grupowych.
Kultura symboliczna - składają się na nią znaki i znaczenia . przy pomocy znaków przekazujemy znaczenia.
Jakie funkcje spełnia
Funkcja socjalizacyjna - przygotowanie młodego człowieka w społeczeństwie prowadzi do ukształtowania pełnej osobowości człowieka. Rozbudza aspiracje, dostarcza wiedzy.
Funkcja kształtowania systemów wartości ich hierarchii. Wartości umiemy uporządkować od mniej ważnych do najważniejszych i jest to hierarchizacja wartości.
Funkcja…..?....... - wzorów zachowań. Wyznaczają one nasze reakcje na sytuacje zewnętrzne i bodźce.
Funkcja…..??...... - modeli, ideałów, etosów. Wyraża się tym , że każda kultura wykształca ideał osobowości.
Kultura w społeczeństwie stwarza możliwości komunikowania się miedzy ludzkiego. Dzięki kulturze społeczeństwa integrują się.
Kultura masowa
Kultura masowa przciwieństwo kultury wysokiej. Pojawiła się na przełomie XIX i XX w. wyraża w społeczeństwie masowym w coraz mniejszym stopniu funkcjonują stosunki między ludzkie. Człowiek funkcjonuje w świecie innych instytucji . Rozwój środków technicznego komunikowania się . Kultura masowa nie mogłaby zaistnieć bez rozwoju technologi w dziedzinie komunikowania się : prasa, radio.
Cechy kultury masowej
Zinstytucjonalizowane środki przekazywania treści kulturowych.
eksterytorialny zakres jej oddziaływania np. sztuka oglądania telewizji jest dostępną dla każdego kto włączy.
szczególny rodzaj odbiorcy - rozproszony???????????
wyróżnia się w biernym uczestnictwie np. oglądając telewizję
wytwory kultury masowej podlegają prawo rynku.
Funkcje kultury masowej
stanowi upowszechnienie oświaty i wiedzy w formiespopularyzowanej.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
zwiększa ……?......... Zwiększa dystans między różnymi grupami społecznymi[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
zaspokajanie potrzeb rekreacyjnych człowieka na skałe niemożliwą do osiągnięcia .[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
System normatywny reguluje określone obszary społecznych zachowań.
Regulacja systemów normatywnych dotyczy
zachowania jednostki wobec jednostki.
zachowania jednostek wobec społeczeństwa jako jednostki, a różnych zbiorowości wobec dóbr i wartości zbiorowych.
zachowanie jednostki wobec samych siebie np: życie w prawdzie,
Normy zapobiegają konfliktom grupowym międzyludzkim i rozwiązują je.
Konformizm - indywidualne przystosowanie do norm społecznych i wartości, leżą u podstaw danej normy.
Konformista - podejmuje działania zgodne z obowiązującymi w dany społeczeństwie normami i wynikającymi z tych norm.
Anomia - wyobcowanie jednostki z istniejących systemów normatywnych najczęściej wynika z faktów że normy poszczególnych systemów pozostają ze sobą w konflikcie.
Gerchajm opisywał anomię na przełomie XIX / XX w.
Nerton - teoretyk anomii (USA)
Internalizacja - ( uwewnętrznienie norm) polega na:jednostka podporządkowuje się normom i traktuje je naturalnie.
Przeciwobyczaj - przekroczenie danej normy traktowane jest w społeczeństwie z łagodnością. Zinstytucjonalizowanie danej normy służy do jej obchodzenia.
Człowiek wewnątrzsterowny - ma przyswojone pewne normy i on się nimi rządzi , niezależnie od tego co środowisko o nim sądzi.
Człowiek zewnątrzsterowny - kieruje się reakcjami środowiska zewnętrznego. Nie chce się narazić innym ludziom, grupom społecznym. Zachowuje się zgodnie z innych oczekiwaniami.
Różnice systemów normatywnych
W systemach norm religijnych mamy sankcje ponadnaturalną bo odwołuje się do Boga i posłuszeństwa wobec niego.
System norm moralnych.
sankcja to indywidualne sumienie jednostki[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
reakcja innych ludzi na nas niemoralny czyn.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
System norm obyczajowych.
Ośmieszenie - nie zachowujemy się zgodnie z przyjętymi normami. Czy też wykluczenie z grupy koleżeńskiej.
Systemy norm prawnych.
Sankcja prawna jest zróżnicowana i zinstytucjonalizowana polega na :
W przypadku prawa powołane są instytucja do których należy egzekwowanie sankcji.
Sankcja rozproszona występuje w systemach normatywnych poza prawem.
Systemy normatywne są zmienne w czasie i przestrzeni .
Relatywizm społeczny - ludzie mają dwa odrębne moralności, inaczej traktują swoich inaczej obcych.
Prularizm??????????
Zawsze istnieje prawo nieoficjalne zakorzenione w psychice człowieka i obyczajach.
……..?......... „ prawo instytucjonalne” rodzaj przeżycia emocjonalnego.
Źródłem prawa zwyczajowego jest tradycja, historia.
Podejście socjologii do państwa - jest relacja jaka zachodzi między państwem a społeczeństwem i jakie zachodzą między nami relacje.
Państwo jest wytworem życia społecznego ludzi i pojawiło się na pewnym etapie rozwoju ludzkiego.
Socjologia pojęcie państwa od prawa. Konsekwencją tej tezy jest to, że państwo jest grupą………..?...........
Grupy celowe w postaci państwa
wspólna egzystencja wielu ludzi i grup społecznych w określonej przestrzeni terytorialnej.
Świadomość, że pewne potrzeby ludzi czy grup społecznych przekształcają się w wspólne interesy do których to realizacji niezbędne staje się państwo.
Państwo - to grupa sformalizowana i przymusowa. Jej statut obywatela jest jakby sytuacją przymusową.
Tendencje charakteryzujące dla organizacji państwa.
Dążenie państwa do jedności, …..?......... społeczeństwa wokół wspólnych celów. Prowadzi ona do tożsamości państwowej. Społeczeństwo uznaje państwo za wspólną wartość.
Koordynacja i centralizacja skupionych w rękach państwa. Charakter dla wszelkich państw i każdym okresie. Prowadzi to do przyrostów centralizacji.
Do kształtowania wyspecjalizowanych funkcjonariuszy, ekspertów, organizatorów i techników określonych zadań.
Do kształtowania zamkniętej grupy wysokiego kierownictwa, a więc do powstawania centralnych jednostek decyzyjnych.
Żądania społeczeństwa do państwa.
Rządnie praw politycznych - prawo wyborcze lata 80 XIX w.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
O prawo socjalne[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Państwo - polityczna organizacja zbiorowości terytorialnej na gruncie tradycji kulturowej, a także tradycji etnicznej.
Istnieje władza polityczna zorganizowana jako rząd wyrażająca interesy dominującej elity politycznej i społeczeństwa.
Państwo to nie tylko instytucje władzy i rządzenia.
Style rządzenia
Demokratyczny - obowiązuje zasada większości różnych szans ……?......... uczestnictwa w polityce i rządów prawa.
…..?.......... - odwołuje się do woli ludu ale jednocześnie charakteryzuje się brakiem tolerancji dla swobodnego wyrażania się woli ludu.
Liberalny - zasada ochrony praw jednostki i mniejszości, zasada ludu działa np. w sferze gospodarki.
Podział władz i prawa (okres wczesnokapitalistyczny)
Autokrytyczny ( monocentryczny) - istnieje jeden centralny ośrodek władzy i całkowite posłuszeństwo obywateli.
Państwo (właściwości)
Grupa przymusowa
Grupa celowa
Państwo jest grupą nierozerwalną.
Państwo jest grupą formalną. Jego aparaty państwowe oparte są na obowiązujących przepisach prawnych.
Weber (modele władzy)
Władza tradycyjna
Władza charyzmatyczna
Władza legalna
Władza tradycyjna
Przesłanką jest istnienie w danym społeczeństwie tradycji, która przypisuję władzę określonym jednostkom oraz grupom społecznym.
Władza charyzmatyczna
Opiera się na prawomocności , dana osoba posiada zdolności i właściwości do kierowania społeczeństwem globalnym.
Władza legalna
Władza która powstaje na podstawie i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Legitymizowanie władza - władza , którą społeczeństwo popiera i uznaje za swoją ze wglądu na podzielane wartości.
Delegitymizowana władza - nie znajduje żadnego ……..?....... w społeczeństwie
Instytucje formalne - partie polityczne, organizacje społeczne.
Max Weber - idealny model biurokracji
Zachowanie członków grup tworzących strukturę formalną ……..?......... są przez bezosobowe generalne przepisy.
W ramach organizacji …….?....... podział obowiązków, kompetencji, roli pełnionej w danej organizacji.
Występuje hierarchiczny układ pozycji wewnątrz grupy, czy struktury danej organizacji
Obowiązuje zasada profesjonalizacji tzw. funkcje w ramach tej struktury pełnione są zawodowo.
Pozycje w strukturze są w zasadzie dostępne dla wszystkich, którzy mają odpowiednie przygotowanie zawodowe
Jednostki zorganizowane w tej strukturze są wymienialne przez inne osoby
Czynności dokonywane w ramach tej struktury w formie pisemnej .obowiązuje zasada archiwizacji i dokumentacji.
Ład społeczny
ład przedstawień zbiorowych
ład policentryczny
ład monocentryczny
kategorie ładu
podmiotem, który organizuje jest grupa społeczna [Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
podmiotem organizującym ład jest jednostka ludzka ośrodki decyzji są zindywidualizowane[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899
]
mamy doczynienia z jednym ośrodkiem decyzji, cecha: cnota posłuszeństwa.[Author ID0: at Sat Nov 30 00:00:00 2047
]
Teza Bergiera „ człowiek żyje w koncentrycznym układzie form jednostki społecznej”
Najstarszą formą kontroli jest przemoc fizyczna np. w grupach podwórkowych, szkolnych.
Powszechnymi formami kontroli są:
kontrola prawa i praktyczna
przymus ekonomiczny oparty na konkurencji
występowanie różnych warstw w społeczeństwie inaczej stratyfikacje społeczna staje się formą kontroli społeczeństwa, w ten sposób, że każda warstwa społeczna ma pewne oczekiwania wobec ludzi należących do tych warstw
pochodzi od grup pierwotnych związanych więzią emocjonalną, np. rodzinnych, przyjacielskich. Berger te małe grupy określa grupami lojalności
Bergier - dlaczego chcemy żyć w społeczeństwie.
Chcemy żyć w normach
Chcemy być podobni do innych ludzi.