SCENARIUSZ
klsasa IV
(czas trwania lekcji 2 jednostki lekcyjne)
Temat: Polonez - polski taniec narodowy.
(czas trwania lekcji 45 min.)
CEL GŁÓWNY LEKCJI:
- Poznanie cech charakterystycznych poloneza
- Nauka podstawowych figur tanecznych
CELE OPERACYJNE LEKCJI:
Uczeń:
- wie co to jest muzyka ludowa
- potrafi wymienić polskie tańce narodowe
- potrafi scharakteryzować poloneza (cechy, rytm, pochodzenie)
- zna sylwetkę kompozytora M.K. Ogińskiego
- zna utwór Polonez a - moll "Pożegnanie ojczyzny"
- potrafi wyklaskać podstawowy rytm poloneza
- potrafi odróżnić poloneza od innych tańców polskich
-potrafi zatańczyć podstawowe figury poloneza
FORMY ORGANIZACJI PRACY UCZNIÓW:
~ zbiorowa
FORMY AKTYWNOŚCI MUZYCZNEJ:
~ słuchanie muzyki
~ ruch przy muzyce
METODY:
~ analityczno - percepcyjna
~ organizowania i rozwijania działalności muzycznej ucznia podczas lekcji
~ problemowo - odtwórcza
~ pogadanka
POMOCE DYDAKTYCZNE:
~ odtwarzacz CD i płyta z nagraniami
~ tablica
~ podręcznik
PRZEBIEG LEKCJI:
CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE:
Powitanie, sprawdzenie listy obecności
Podanie tematu lekcji
Nauczyciel przeprowadza z uczniami krótką pogadankę na temat polskich tańców narodowych oraz charakteryzuje jeden z najstarszych tańców jakim jest polonez
Pyta uczniów co to jest muzyka ludowa.
Następnie wyjaśnia im ten termin.
(Muzyka ludowa - jeden z najstarszych przejawów kultury duchowej każdego narodu.
Miała ona związek z codziennym i religijnym życiem ludzi. Obecnie muzyka ludowa
przetrwała jedynie na wsi.
Muzyka przekazywana była drogą zapamiętywania, a nie zapisu nutowego. Muzykę
ludową charakteryzuje znaczna wielość wersji. Lud tworzył własne melodie, ale też
przekształcał inne melodie stosownie do własnych wymagań i możliwości.
Twórcy muzyki ludowej są anonimowi.
Dodatkowo jako ciekawostkę nauiczyciel pokazuje uczniom stroje ludowe różnych
regionów Polski.
Nauczyciel pyta uczniów jakie znają tańce narodowe, a następnie zawiesza na tablicy plakat z wymienionymi tańcami: POLSKIE TAŃCE NARODOWE
↓
٭ polonez٭ kujawiak ٭ krakowia ٭ mazur ٭ oberek
Przeprowadza krótką pogadankę na ich temat.
Każdy z nich posiadał swój własny rytm oraz cechy charakterystyczne, a pochodziły z różnych regionów Polski.
Nauczyciel zwraca szczególną uwagę na poloneza, podaje jego cechy charakterystyczne oraz rytm który wyklaskuje i proponuje aby wszyscy go powtórzyli.
(Polonez powstał prawdopodobnie w roku 1574, podczas uroczystości koronacyjnej Henryka Walezego. Od połowy XVII wieku polonez zyskał miano tańca narodowego. Pierwszym znanym kompozytorem polonezów był Michał Kleofas Ogiński.
Charakterystyczny rytm poloneza:
cechy:
metrum ¾
tempo umiarkowane
dostojny, uroczysty
taniec tańczony w parach
inaczej zwany - chodzony)
Kolejnym punktem lekcji jest prezentacja utworu M.K.Ogińskiego Poloneza a-moll „Pożegnanie ojczyzny”.
Podczas słuchania utworu uczniowie mają za zadanie zwrócić uwagę na:
- tempo
- charakter
- nastrój
- metrum
-akcent
Po wysłuchaniu utworu nauczyciel prezentuje sylwetkę kompozytora oraz wraz z uczniami analizuje utwór.
(Michał Kleofas OGIŃSKI, ur. 25 IX 1765 w Guzowie, zm. 15 X 1833 we Florencji, pol. kompozytor. Studia muzyczne odbywał między innymi u J. Kozłowskiego, nadwornego muzyka Ogińskich. W latach młodzieńczych zajmował się działalnością polityczną jako poseł polski.
Z carem Aleksandrem I omawiał plany odrodzenia Polski. Przebywał również we Francji i Włoszech. 1802 powrócił do kraju i osiadł w Zalesiu pod Wilnem, poświęcając się muzyce i pamiętnikarstwu. Największą popularność zyskały polonezy fortepianowe (m.in. Pożegnanie Ojczyzny), przez długi czas uważano je za wzór narodowej muzyki polskiej. Ponadto prawdopodobnie napisał operę Zélis et Valcour ou Bonaparte au Caïre do własnego libretta. Tworzył również romanse do słów poetów polskich i francuskich, pieśni powstańcze i rewolucyjne, marsze, walce i mazurki na fortepian.)
Po zapoznaniu się z polonezem od strony formalnej (cech i budowy) nauczyciel przechodzi do nauki figur poloneza.
Na początek pokazuje kroki bez muzyki
1. Dwa rzędy naprzeciwko siebie, wykonują trzy kroki do środka sali i trzy do tyłu
- kłaniają się sobie.
2. Tworzymy pary - parami środkiem sali.
3. Para w lewo, para w prawo.
4. Pary idą bokiem a następnie łączą się ponownie w jeden rząd
5. Kolumna idzie środkiem sali.
6. Pierwsza para środkowa wykonuje zwrot w tył i przechodzi pod tunelem
utworzonym przez resztę par z tyłu (każda para musi przejść przez tunel)
7. Pary rozchodzą się na boki na prawo na lewo.
8. Dwa rzędy wchodzą do środka sali i tworzą czwórki.
9. Czwórka za czwórką środkiem sali.
10. Czwórki się rozłączają, pary rozchodzą się na boki i ponownie łączą się w jedną
kolumnę idąc środkiem sali
11. Partnerzy ponownie rozchodzą się na boki
12. Tworzą dwa koła ( 2 obroty)
13. Wyjście z kółek.
14. Para za parą.
15. Kolumna idzie środkiem.
16.Pary tworzą tunel (wszystkie pod nim przechodzą, aż pierwsza para znów będzie na
początku)
17.Na koniec pary odwracają się do siebie twarzami i kłaniają się na zakończenie tańca.
5. Kiedy kroki zostaną opanowane uczniowie tańczą do muzyki.
Efektem końcowym jest występ przed publicznością
CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE:
Spakowanie przyborów i podręczników
Pożegnanie klasy
opracowanie Aleksandra Pilarska
3