PODSTAWY PROJEKTOWANIA (część 1)

1)Co to jest praktyka i jaki są cechy postępowania praktycznego?

1.PRAKTYKA

-Całość społeczno-historycznej działalności człowieka przekształcającej i dostosowującej -rzeczywistość do jego potrzeb.

Dwa znaczenia praktyki:

• Rezultaty (produkty dziaÅ‚aÅ„),

• CzynnoÅ›ci (same dziaÅ‚ania).

Postępowanie praktyczne

• Jest to taka dziaÅ‚alność, której:

• Cel jest jasno okreÅ›lony,

• Rezultaty sÄ… dostÄ™pne do kontroli obiektywnej.

• DziaÅ‚alność praktyczna:

• Inżynier, lekarz, menedżer, …

• DziaÅ‚alność „niepraktyczna”:

• Artysta, mistyk, duchowny.

2)Czym różni się projektowanie pierwotne od projektowania nowoczesnego?

PROJEKTOWANIE PIERWOTNE

• Brak analizy toku namysÅ‚u

• Nie wyróżnia siÄ™ faz namysÅ‚u

• Jednoosobowe „namyÅ›lanie” i „wykonywanie”

• SÅ‚aba komunikacja z innymi

• Brak Å›wiadomoÅ›ci możliwoÅ›ci ulepszania „obmyÅ›lania”

• Brak Å›wiadomoÅ›ci udziaÅ‚u w projektowaniu

NOWOCZESNE

• KreÅ›lenie jest tylko częściÄ… prac projektowych

• Dążenie do optymalizacji dziaÅ‚aÅ„ projektantów

• Wieloaspektowość procesu projektowania

• UwzglÄ™dnianie zagadnieÅ„ Å›rodowiskowych

3)Co to jest proces projektowania i jakie sÄ… jego rezultaty?

• Proces projektowania to ciÄ…g dziaÅ‚aÅ„ projektotwórczych rozpoczynajÄ…cy siÄ™ od sformuÅ‚owania problemu projektowego a koÅ„czÄ…cy siÄ™ rozwiÄ…zaniem tego problemu.

• W wyniku tych dziaÅ‚aÅ„ zostaje opracowana dokumentacja umożliwiajÄ…ca realizacjÄ™ zaprojektowanego obiektu.

• Zmiana rzeczywistoÅ›ci niezadowalajÄ…cej na zadawalajÄ…cÄ…

4)Typy projektantów - ze wzglÛÝdu na gromadzenie wiedzy.

* przechowujÄ…cy

* selektor

* kompilator

* inicjator

* generator

* rezygnujÄ…cy

* egoista

5)Metody a rozwiÛÝzywanie problemów i proces twórczy.

Metody wskazują poprawne drogi postępowania projektotwórczego. Istotą postępowania

metodycznego jest realizowanie kolejnych kroków rozwiązywania problemu projektowego.

Metody pozwalają dążyć do uzyskania jak najdoskonalszego wytworu i wspomagają

twórczość projektanta.

6)Znaczenie rysunku technicznego

Rysunek techniczny jest podstawowym językiem komunikowania się w procesie projektowania. Jest niezbędnym elementem dokumentacji technicznej wytworu techniki, a dokładniej jest technicznym zapisem informacji konstrukcyjnych wszystkich elementów i zespołów wytworu. Bez rysunku technicznego niemożliwe jest uruchomienie procesu produkcyjnego.

7)Co jest celem zmian i jakie mogÛÝ byÛÜ ich rodzaje?

ZMIANA

• Celem dziaÅ‚aÅ„ praktycznych jest zmiana rzeczywistoÅ›ci.

• Rodzaje zmian:

• Rzeczywiste, pozorne (istotność),

• Zamierzone, niezamierzone (czÅ‚owiek),

• Racjonalne, nieracjonalne (poznanie),

• Dodatnie, ujemne (przydatność),

• Dopuszczalne, niedopuszczalne (etyka),

• Dodatnie, ujemne (estetyka).

8)Jakie są cechy szczególne projektowania przez kreślenie?

-Trwały, precyzyjny zapis toku projektowania

-Kreślenie zgodnie z zasadami, normami

-Obszerne opisy słowne

-Rysunki wykonywane przez kilku projektantów

-Proces zawężony do zagadnień technicznych

9)Znaczenie formuÛÜowania problemu projektowego.

• WÅ‚aÅ›ciwe sformuÅ‚owanie problemu jest znacznie ważniejsze od wyboru drogi jego rozwiÄ…zania.

• FormuÅ‚owanie problemu wymaga takiego samego twórczego wkÅ‚adu jak jego rozwiÄ…zywanie.

Niewłaściwe sformułowanie problemu prowadzi do rozwiązania innego problemu niż było to w zamierzeniu !!!

10)Kto jest projektantem?

• Projektantem jest ten, który PROJEKTUJE a nie ten kto jest tylko zatrudniony na stanowisku projektant.

• Pracownik poÅ›wiÄ™ca projektowaniu tylko część czasu pracy -

wiÄ™c: „BYWA PROJEKTANTEM”

• Projektanci okazjonalni - nie sÄ… zatrudnieni jako projektanci ale rozwiÄ…zujÄ… problemy projektowe.

11)Wymienić i scharakteryzować obszary sytuacji praktycznej.

Sytuacja praktyczna

-Każdy problem wynika z konkretnej sytuacji.

-Sytuacja narzuca pewne ograniczenia.

-Sytuacja wyznacza możliwości.

-Sytuacja wpływa na przyjęte rozwiązania.

Sytuacja praktyczna - obszary

-Obszary rzeczywistości istniejącej obecnie, tam gdzie:

• Wprowadzona bÄ™dzie projektowana zmiana,

• Wytwarzany bÄ™dzie obiekt projektowany,

• DziaÅ‚a projektant;

-Obszar rzeczywistości przyszłej, tam gdzie:

• Zrealizowana bÄ™dzie zmiana,

• NastÄ…pi likwidacja (utylizacja) obiektu.

Sytuacja praktyczna - pozyskiwana wiedza

-Kryteria zwiÄ…zane z „informatorem”:

• Autorytet merytoryczny informatora,

• Autorytet merytoryczny grupy informatora,

• Rzetelność informatora (znana projektantowi),

• Autorytet formalny informatora;

-Kryteria zwiÄ…zane z projektantem:

• „Wyczucie” dotyczÄ…ce pozyskiwanej wiedzy,

• Zbieżność wiedzy uzyskanej z przewidywaniami,

• Przebieg współpracy projektanta i „informatora”,

• DoÅ›wiadczenia zawodowe projektanta i „informatora”.

12)Wyobraźnia techniczna.

13)Działanie a działanie twórcze.

Działanie charakteryzują sytuacje przymusowe, gdyż nieczynienie czegoś powoduje nie tylko zło ale także pogorszenie. Jest to poszukiwanie metod modyfikacji rzeczywistości przez człowieka.

DziaÅ‚anie twórcze to poszukiwanie, obmyÅ›lanie, tworzenie nowych rozwiÄ…zaÅ„ poszerzajÄ…cych poznanie problemu, lepiej zaspokajajÄ…cych potrzeby organizacji i jej zachowania siÄ™ w zmieniajÄ…cym siÄ™ Å›rodowisku, a także przynoszÄ…cych okreÅ›lone efekty materialne i spoÅ‚eczne. „Twórczo dziaÅ‚a ten, kto czynem osiÄ…gnÄ…Å‚ coÅ› nowego a cennego”. KotarbiÅ„ski.

14)Czy projektowanie przez szkicowanie pozwalało gromadzić wiedzę projektantów -

TAK.

Wykonywanie odręcznych szkiców

-Wykonane głównie na własny użytek

-Pierwsze zastosowanie podziału ról podczas projektowania

-Umożliwienie przechowywania i gromadzenia wiedzy

-Wyraźnie oddzielona rola projektanta od producenta (możliwość)

15)Co to jest problem projektowy?

Zleceniodawca opisuje projektantowi swoją potrzebę. Następuje przyjęcie i zarejestrowanie przez projektanta informacji przekazanych przez zleceniodawcę. Podstawą formułowania problemu są informacje od zleceniodawcy oraz wiedza i doświadczenie własne projektanta.

16)Typy projektantów - ze wzglÛÝdu na styl pracy.

-Projektant gwałtowny - działa na oślep, chaotycznie i zatrzymuje się na napotkanych trudnościach i błędach;

-Projektant plagiator - naśladuje znane sposoby działania nie analizując tego czy wybrana metoda pasuje do danego problemu;

-Projektant roztropny - świadomie (po analizie) wybiera najlepszy tok postępowania i systematycznie zmierza do rozwiązania;

-Projektant aktywny - dąży do przezwyciężania postawy biernej;

-Projektant zgodny - akceptuje poglądy przedstawiane przez innych uczestników procesu projektowania.

-Projektant arbitralny - ma zawsze swoje zdanie, najczęściej odmienne od innych;

-Projektant indywidualista - pracuje sam, nie zwraca siÄ™ o pomoc do innych, nie toleruje krytyki i obserwowania;

-Projektant zawodnik - najbardziej stymulujące jest współzawodnictwo;

-Projektant dociekliwy - bardzo lubi zadania skomplikowane. („RozwiÄ…zywacz” Å‚amigłówek.)

17)Główne cele kształcenia projektantów. Praktyczne znaczenie przekazywanej wiedzy.

• Dostarczenie wiedzy niezbÄ™dnej do rozwiÄ…zywania problemów,

• WyksztaÅ‚cenie umiejÄ™tnoÅ›ci wykonywania czynnoÅ›ci projektotwórczych,

• KsztaÅ‚towanie postawy metodologicznej.

18)Wyobraźnia kinetyczna

19)Miejsce projektanta w ÛÜÛÜÛÝcuchu dziaÛÜÛÜÛÝ projektowych.

20)Czego uczy metodologia projektowania w ujęciu teoretycznym i w praktyce.

-Metodologia projektowania uczy potencjalnego projektanta patrzenia na jego dziaÅ‚alność z wielu perspektyw jednoczeÅ›nie i wskazuje mu jak powinien dziaÅ‚ać aby projektować „dobrze”.

-Metodologia projektowania wskazuje też jak należy rozumieć określenie

„dobre projektowanie”

21)Jakie czynniki decydujÛÝ o poprawnoÛÝci sformuÛÜowania problemu projektowego?

Poprawność formułowania problemu

-Rzadko projektant otrzymuje jasne i jednoznaczne informacje.

-Musi sam dokonywać „obróbki”.

-Często następuje niezrozumienie.

-Znaczenie nadawane poszczególnym terminom musi być takie samo lub bardzo zbliżone.

-Duże znaczenie ma dokumentacja (papierowa albo elektroniczna).

Formułowanie problemu - rozbieżności w przekazywaniu informacji

-Pomijanie ważnej treści (np. przez nieudolność, przeoczenie, często pośpiech).

-Wprowadzanie zamierzonej nieokreśloności, nieostrości, dwuznaczności (np. dom, rower).

-Używanie terminów niejasnych, rozmytych (np. ciężka belka, szybka reakcja).

-Formułowanie wypowiedzi niedostosowanej do odbiorcy.

-Niezrozumienie wypowiedzi (częściowe lub całkowite)

Formułowanie problemu - rodzaje języków komunikowania się

-Język potoczny - dowolne znaczenie poszczególnych terminów; duża elastyczność wypowiedzi.

-Żargon zawodowy - znaczenie niektórych terminów jest ściśle określone; używane w grupach zawodowych.

-Język profesjonalny - znaczenie podstawowych terminów jest ściśle określone i opisane w dostępnej literaturze.

-Język sformalizowany - znaczenie wszystkich terminów jest ściśle określone i opisane w dostępnej literaturze.

Formułowanie problemu - potrzebna wiedza

-Wiedza dotycząca obszaru rzeczywistości w którym zaistniała potrzeba (ON)

-Wiedza dotycząca projektowanego obszaru rzeczywistości (OZ)

-Wiedza dotycząca ośrodka projektującego

-Wiedza dotycząca możliwości realizacji projektowanego obiektu

-Wiedza dotycząca możliwości likwidacji projektowanego obiektu

Formułowanie problemu - stopnie ogólności

-Bardzo szczegółowy (ergonomiczna dźwignia zmiany biegów)

-Szczegółowy

-Ogólny

-Ogólniejszy

-Bardzo ogólny

-Wysoki stopień ogólności

-Bardzo wysoki stopień ogólności

(zaspokojenie potrzeby wygodnego podróżowania)

22)Projektant twórczy. Cechy, styl pracy.

-Działanie projektanta uznaje się za twórcze, gdy rozwiązując problem dokonał co najmniej jednego czynu nie naśladując znanych mu sposobów działania oraz gdy sposób uzyskania rozwiązania oceniony jest pozytywnie.

-Działanie twórcze

• „bÅ‚ysk geniuszu”, „dar natury”, …

• KsztaÅ‚towanie postawy twórczej

-Twórczość traktowana jest jako systematyczne działanie, gdzie olśnienie nowym pomysłem jest pochodną:

• gÅ‚Ä™bokiej, solidnej wiedzy fachowej,

• kultury,

• umiejÄ™tnoÅ›ci skupienia siÄ™ na problemie,

• umiejÄ™tnoÅ›ci przezwyciężania stereotypów myÅ›lowych,

• nieskrÄ™powanej wyobraźni.

23)Różnice pomiędzy badaniami ankietowymi a wywiadami.

Zakłada się, że celem badań ankietowych jest pozyskiwanie wiedzy od ludzi, którzy nie są specjalistami w danej dziedzinie, natomiast celem wywiadu jest uzyskanie wiedzy głębszej, bardziej szczegółowej. W badaniach ankietowych mogą być pytania zamknięte lub otwarte, natomiast wywiad oparty jest na pytaniach otwartych, a osoba prowadząca wywiad musi być odpowiednio przygotowana. W badaniach ankietowych dokonuje się przekształcenia i szczegółowej analizy odpowiedzi.

24)Wyobraźnia przestrzenna

RYSUNEK TECHNICZNY (część 2)

25)Rodzaje rysunków - wymienić bardzo krótko opisać.

Rysunek wykonawczy- pozwala odtworzyć kształt przedmiotu z wymiarami. Zawiera

informacje na temat dokładności wykonania wytworu, rodzaju materiału.

Rysunek złożeniowy- przedstawienie wytworu w całości, w rysunku stosuje się przekroje,

Muszą być uwidocznione wszystkie części wytworu.

Rysunek szkicowy- tzw. Szkic, wykonuje się odręcznie bez użycia przyborów kreślarskich,

najczęściej w ołówku, na „oko”, z zachowaniem proporcji.

Plan ogólny - ??

Plan sytuacyjny - ???

Rysunek instalacyjny - ???

26)Arkusze rysunkowe - podstawowe zasady.

• Formatem zasadniczym jest format A4 o wymiarach 210x297 mm,

• Formaty podstawowe powstajÄ… poprzez zwielokrotnienie formatu A4,

• A3=2A4, A2=2A3=4xA4, itd., A1, A0;

• Formaty pochodne powstajÄ… poprzez zwielokrotnienie krótszych boków formatów podstawowych,

• Na przykÅ‚ad oznaczenie: A4x3 - oznacza rozmiar 297x630.

• Formatem arkusza jest format kopii rysunku po jej obciÄ™ciu,

27)Zastosowanie linii bardzo grubych ciągłych na rysunkach technicznych.

-Połączenia lutowane i klejone

-Linie wykresowe (stosowane do rysowania wykresów)

28)Zastosowanie linii …. itd.

Ciągła gruba

-Widoczne krawędzie i wyraźne zarysy przedmiotów w widokach i przekrojach

-Zarysy kładów przesuniętych

-Krótkie kreski oznaczające końce śladów przekrojów

-Zarysy powierzchni obrabianych na rysunkach operacyjnych i zabiegowych

-Linie obramowania arkusza

-Linie wykresowe

Ciągła cienka

-Linie wymiarowe (główne i pomocnicze)

-Inne pomocnicze (np. linia odniesienia)

-Kreskowanie przekrojów

-Zarysy „y” kÅ‚adów miejscowych

-Zarysy rdzeni gwintów, rowków w wałach

-Zarysy wrębów kół zębatych

-Osie kół o śr.<=12 i przedm. o wym.<=12

-Przekątne prostokątów pow. płaskich

-Znaki chropowatości

-Inne (w tym linie wykresowe)

Kreskowa

-Niewidoczne krawędzie i zarysy przedmiotów

-Linie wykresowe

Punktowa gruba

-Linie zaznaczające powierzchnie podlegające obróbce cieplnej lub powierzchniowej

-Linie wykresowe

Punktowa cienka

-Osie symetrii

-Linii podziałowych w kołach zębatych, ślimakach i gwintach

-Osie okręgów o średnicy pow. 12 oraz innych obiektów o wym. Pow. 12

-Linie wykresowe

Dwupunktowa cienka

-Skrajne położenia części ruchomych

-Zarysy przedmiotów przyległych dorysowanych dla celów orientacyjnych

-Pierwotny kształt przedmiotu

-Ostateczny kształtu przedmiotu

-Linie gięcia przedmiotów

-Linie osi ciężkości

Linia falista

-Linie urwania i przerwania (przy rysowaniu odręcznym)

-Linie ograniczajÄ…ce przekroje czÄ…stkowe

Linia zygzakowa

-Takie samo zastosowanie jak linia falista tylko wykorzystywana przy rysowaniu „maszynowym”

-DÅ‚ugie linie urwania lub przerwania (rysowanie przy linijce)

29)Czym różni się rzutowanie europejskie od amerykańskiego; podać oznaczenia symboliczne.

Rzutowanie metodÄ… europejskÄ… - ozn. E

Druga metoda amerykańska - ozn. A

Metoda E obowiązuje w Polsce oraz wielu innych krajach. Polega na wyznaczaniu rzutów przedmiotu na prostopadłych rzutniach. Założenie: przedmiot rzutowany znajduje się pomiędzy obserwatorem a rzutnią.

Metoda A cechuje się tym, że rzutnia znajduje się pomiędzy obserwatorem a przedmiotem rzutowanym, co powoduje przestawienie niektórych rzutów w stosunku do metody E.

30)Czym różni się przekrój od kładu przekroju?

Kład jest to przedstawienie rysunkowe pokazujące tylko zarysy przedmiotu leżące w jednej lub kilku płaszczyznach przekroju.

Przekrój jest to kład przedstawiający dodatkowo zarysy leżące poza płaszczyzną przekroju.

31)Opisać oznaczenia przekrojów na rysunkach technicznych.

• PoÅ‚ożenie pÅ‚aszczyzny przekroju oznacza siÄ™ dwiema krótkimi, grubymi liniami oraz strzaÅ‚kami wskazujÄ…cymi kierunek rzutowania przekroju (2-3 mm od koÅ„ca kresek)

• PÅ‚aszczyznÄ™ oznacza siÄ™ dwiema jednakowymi, wielkimi literami i pisze siÄ™ je obok strzaÅ‚ek, a nad rzutem pisze siÄ™ je ponownie oddzielajÄ…c poziomÄ… kreskÄ…

• Nie wolno używać liter: I, O, R, Q, X

32)Podstawowe zasady wymiarowania: czy linie wymiarowe mogą się przecinać?NIE

33)Podstawowe zasady wymiarowania: …itd.

Zasady podstawowe

-Linie wymiarowe nie mogą się przecinać ze sobą ani z zarysem obiektu

-Większość wymiarów umieszcza się poza zarysem przedmiotu

-Używa się pomocniczych linii wymiarowych

-Linie pomocnicze mogą się przecinać; można je też przerywać (gdy przecinają napis)

34)Opisać rysowanie oznaczeń chropowatości powierzchni.

Oznaczanie chropowatości powierzchni

-Dopuszczalną chropowatość powierzchni określa się na rysunkach tylko wtedy gdy jest to konieczne

-Chropowatość określa się tylko dla wymaganych powierzchni

-Na rysunkach stosuje się znaki chropowatości

-Rysowane sÄ… liniÄ… cienkÄ…

Rysowanie znaków chropowatości

-Wysokość h = wysokości cyfr wymiarowych

-Wysokość wpisywanych znaków ok. 2/3 h

-H = 1,5 do 3 h

Oznaczenia chropowatości

-Składa się ze znaku i wpisanej nad nim wartości

-Wpisuje się największą dopuszczalną chropowatość

-Jednograniczne

-Dwugraniczne

-Ra - średnie arytmetyczne odchylenie profilu od linii średniej

-Rz - wysokość chropowatości wg 10 punktów profilu

35)Jakie stopnie uproszczenia rysunkowego występują na rysunkach technicznych?

• I stopieÅ„ uproszczenia (przedstawienie uproszczone); rysunki wykonawcze części maszynowych

• II stopieÅ„ uproszczenia (przedstawienie umowne); rysunki zÅ‚ożeniowe (duże zmniejszenie, duże iloÅ›ci drobnych części)

• Tzw. III stopieÅ„ - uproszczenie schematyczne; rysowanie schematów mechanizmów i maszyn

Oraz rysunek dokładny

36)Podaj symbol spoiny pachwinowej jednostronnej. (Szkic)

37)Podaj symbol poÅ‚Ä…czenia Å›ruby z Å‚bem szeÛÝciokÛÝtnym (Szkic)

38)Podstawowe zasady rysowania kreskowania na rysunkach technicznych

• Linie kreskowania:

• Cienkie, ciÄ…gÅ‚e

• PodziaÅ‚ka kreskowania:

• OdstÄ™py pomiÄ™dzy liniami; skala wzoru kreskowania

• Oznaczenia różnych materiałów

39)Jak oznaczamy stal w przekroju na rysunku technicznym (wzór kreskowania).

40)Jak oznaczamy … w przekroju na rysunku technicznym (wzór kreskowania).

41)Symbole w schematach mechanicznych

42)Symbole w schematach elektrycznych

---