PODSTAWY PROJEKTOWANIA (część 1)
1)Co to jest praktyka i jaki są cechy postępowania praktycznego?
1.PRAKTYKA
-Całość społeczno-historycznej działalności człowieka przekształcającej i dostosowującej -rzeczywistość do jego potrzeb.
Dwa znaczenia praktyki:
Rezultaty (produkty działań),
Czynności (same działania).
Postępowanie praktyczne
Jest to taka działalność, której:
Cel jest jasno określony,
Rezultaty są dostępne do kontroli obiektywnej.
Działalność praktyczna:
Inżynier, lekarz, menedżer, …
Działalność „niepraktyczna”:
Artysta, mistyk, duchowny.
2)Czym różni się projektowanie pierwotne od projektowania nowoczesnego?
PROJEKTOWANIE PIERWOTNE
Brak analizy toku namysłu
Nie wyróżnia się faz namysłu
Jednoosobowe „namyślanie” i „wykonywanie”
Słaba komunikacja z innymi
Brak świadomości możliwości ulepszania „obmyślania”
Brak świadomości udziału w projektowaniu
NOWOCZESNE
Kreślenie jest tylko częścią prac projektowych
Dążenie do optymalizacji działań projektantów
Wieloaspektowość procesu projektowania
Uwzględnianie zagadnień środowiskowych
3)Co to jest proces projektowania i jakie są jego rezultaty?
Proces projektowania to ciąg działań projektotwórczych rozpoczynający się od sformułowania problemu projektowego a kończący się rozwiązaniem tego problemu.
W wyniku tych działań zostaje opracowana dokumentacja umożliwiająca realizację zaprojektowanego obiektu.
Zmiana rzeczywistości niezadowalającej na zadawalającą
4)Typy projektantów - ze wzgl��du na gromadzenie wiedzy.
* przechowujący
* selektor
* kompilator
* inicjator
* generator
* rezygnujący
* egoista
5)Metody a rozwi��zywanie problemów i proces twórczy.
Metody wskazują poprawne drogi postępowania projektotwórczego. Istotą postępowania
metodycznego jest realizowanie kolejnych kroków rozwiązywania problemu projektowego.
Metody pozwalają dążyć do uzyskania jak najdoskonalszego wytworu i wspomagają
twórczość projektanta.
6)Znaczenie rysunku technicznego
Rysunek techniczny jest podstawowym językiem komunikowania się w procesie projektowania. Jest niezbędnym elementem dokumentacji technicznej wytworu techniki, a dokładniej jest technicznym zapisem informacji konstrukcyjnych wszystkich elementów i zespołów wytworu. Bez rysunku technicznego niemożliwe jest uruchomienie procesu produkcyjnego.
7)Co jest celem zmian i jakie mog�� by�� ich rodzaje?
ZMIANA
Celem działań praktycznych jest zmiana rzeczywistości.
Rodzaje zmian:
Rzeczywiste, pozorne (istotność),
Zamierzone, niezamierzone (człowiek),
Racjonalne, nieracjonalne (poznanie),
Dodatnie, ujemne (przydatność),
Dopuszczalne, niedopuszczalne (etyka),
Dodatnie, ujemne (estetyka).
8)Jakie są cechy szczególne projektowania przez kreślenie?
-Trwały, precyzyjny zapis toku projektowania
-Kreślenie zgodnie z zasadami, normami
-Obszerne opisy słowne
-Rysunki wykonywane przez kilku projektantów
-Proces zawężony do zagadnień technicznych
9)Znaczenie formu��owania problemu projektowego.
Właściwe sformułowanie problemu jest znacznie ważniejsze od wyboru drogi jego rozwiązania.
Formułowanie problemu wymaga takiego samego twórczego wkładu jak jego rozwiązywanie.
Niewłaściwe sformułowanie problemu prowadzi do rozwiązania innego problemu niż było to w zamierzeniu !!!
10)Kto jest projektantem?
Projektantem jest ten, który PROJEKTUJE a nie ten kto jest tylko zatrudniony na stanowisku projektant.
Pracownik poświęca projektowaniu tylko część czasu pracy -
więc: „BYWA PROJEKTANTEM”
Projektanci okazjonalni - nie są zatrudnieni jako projektanci ale rozwiązują problemy projektowe.
11)Wymienić i scharakteryzować obszary sytuacji praktycznej.
Sytuacja praktyczna
-Każdy problem wynika z konkretnej sytuacji.
-Sytuacja narzuca pewne ograniczenia.
-Sytuacja wyznacza możliwości.
-Sytuacja wpływa na przyjęte rozwiązania.
Sytuacja praktyczna - obszary
-Obszary rzeczywistości istniejącej obecnie, tam gdzie:
Wprowadzona będzie projektowana zmiana,
Wytwarzany będzie obiekt projektowany,
Działa projektant;
-Obszar rzeczywistości przyszłej, tam gdzie:
Zrealizowana będzie zmiana,
Nastąpi likwidacja (utylizacja) obiektu.
Sytuacja praktyczna - pozyskiwana wiedza
-Kryteria związane z „informatorem”:
Autorytet merytoryczny informatora,
Autorytet merytoryczny grupy informatora,
Rzetelność informatora (znana projektantowi),
Autorytet formalny informatora;
-Kryteria związane z projektantem:
„Wyczucie” dotyczące pozyskiwanej wiedzy,
Zbieżność wiedzy uzyskanej z przewidywaniami,
Przebieg współpracy projektanta i „informatora”,
Doświadczenia zawodowe projektanta i „informatora”.
12)Wyobraźnia techniczna.
13)Działanie a działanie twórcze.
Działanie charakteryzują sytuacje przymusowe, gdyż nieczynienie czegoś powoduje nie tylko zło ale także pogorszenie. Jest to poszukiwanie metod modyfikacji rzeczywistości przez człowieka.
Działanie twórcze to poszukiwanie, obmyślanie, tworzenie nowych rozwiązań poszerzających poznanie problemu, lepiej zaspokajających potrzeby organizacji i jej zachowania się w zmieniającym się środowisku, a także przynoszących określone efekty materialne i społeczne. „Twórczo działa ten, kto czynem osiągnął coś nowego a cennego”. Kotarbiński.
14)Czy projektowanie przez szkicowanie pozwalało gromadzić wiedzę projektantów -
TAK.
Wykonywanie odręcznych szkiców
-Wykonane głównie na własny użytek
-Pierwsze zastosowanie podziału ról podczas projektowania
-Umożliwienie przechowywania i gromadzenia wiedzy
-Wyraźnie oddzielona rola projektanta od producenta (możliwość)
15)Co to jest problem projektowy?
Zleceniodawca opisuje projektantowi swoją potrzebę. Następuje przyjęcie i zarejestrowanie przez projektanta informacji przekazanych przez zleceniodawcę. Podstawą formułowania problemu są informacje od zleceniodawcy oraz wiedza i doświadczenie własne projektanta.
16)Typy projektantów - ze wzgl��du na styl pracy.
-Projektant gwałtowny - działa na oślep, chaotycznie i zatrzymuje się na napotkanych trudnościach i błędach;
-Projektant plagiator - naśladuje znane sposoby działania nie analizując tego czy wybrana metoda pasuje do danego problemu;
-Projektant roztropny - świadomie (po analizie) wybiera najlepszy tok postępowania i systematycznie zmierza do rozwiązania;
-Projektant aktywny - dąży do przezwyciężania postawy biernej;
-Projektant zgodny - akceptuje poglądy przedstawiane przez innych uczestników procesu projektowania.
-Projektant arbitralny - ma zawsze swoje zdanie, najczęściej odmienne od innych;
-Projektant indywidualista - pracuje sam, nie zwraca się o pomoc do innych, nie toleruje krytyki i obserwowania;
-Projektant zawodnik - najbardziej stymulujące jest współzawodnictwo;
-Projektant dociekliwy - bardzo lubi zadania skomplikowane. („Rozwiązywacz” łamigłówek.)
17)Główne cele kształcenia projektantów. Praktyczne znaczenie przekazywanej wiedzy.
Dostarczenie wiedzy niezbędnej do rozwiązywania problemów,
Wykształcenie umiejętności wykonywania czynności projektotwórczych,
Kształtowanie postawy metodologicznej.
18)Wyobraźnia kinetyczna
19)Miejsce projektanta w ������cuchu dzia������ projektowych.
20)Czego uczy metodologia projektowania w ujęciu teoretycznym i w praktyce.
-Metodologia projektowania uczy potencjalnego projektanta patrzenia na jego działalność z wielu perspektyw jednocześnie i wskazuje mu jak powinien działać aby projektować „dobrze”.
-Metodologia projektowania wskazuje też jak należy rozumieć określenie
„dobre projektowanie”
21)Jakie czynniki decyduj�� o poprawno��ci sformu��owania problemu projektowego?
Poprawność formułowania problemu
-Rzadko projektant otrzymuje jasne i jednoznaczne informacje.
-Musi sam dokonywać „obróbki”.
-Często następuje niezrozumienie.
-Znaczenie nadawane poszczególnym terminom musi być takie samo lub bardzo zbliżone.
-Duże znaczenie ma dokumentacja (papierowa albo elektroniczna).
Formułowanie problemu - rozbieżności w przekazywaniu informacji
-Pomijanie ważnej treści (np. przez nieudolność, przeoczenie, często pośpiech).
-Wprowadzanie zamierzonej nieokreśloności, nieostrości, dwuznaczności (np. dom, rower).
-Używanie terminów niejasnych, rozmytych (np. ciężka belka, szybka reakcja).
-Formułowanie wypowiedzi niedostosowanej do odbiorcy.
-Niezrozumienie wypowiedzi (częściowe lub całkowite)
Formułowanie problemu - rodzaje języków komunikowania się
-Język potoczny - dowolne znaczenie poszczególnych terminów; duża elastyczność wypowiedzi.
-Żargon zawodowy - znaczenie niektórych terminów jest ściśle określone; używane w grupach zawodowych.
-Język profesjonalny - znaczenie podstawowych terminów jest ściśle określone i opisane w dostępnej literaturze.
-Język sformalizowany - znaczenie wszystkich terminów jest ściśle określone i opisane w dostępnej literaturze.
Formułowanie problemu - potrzebna wiedza
-Wiedza dotycząca obszaru rzeczywistości w którym zaistniała potrzeba (ON)
-Wiedza dotycząca projektowanego obszaru rzeczywistości (OZ)
-Wiedza dotycząca ośrodka projektującego
-Wiedza dotycząca możliwości realizacji projektowanego obiektu
-Wiedza dotycząca możliwości likwidacji projektowanego obiektu
Formułowanie problemu - stopnie ogólności
-Bardzo szczegółowy (ergonomiczna dźwignia zmiany biegów)
-Szczegółowy
-Ogólny
-Ogólniejszy
-Bardzo ogólny
-Wysoki stopień ogólności
-Bardzo wysoki stopień ogólności
(zaspokojenie potrzeby wygodnego podróżowania)
22)Projektant twórczy. Cechy, styl pracy.
-Działanie projektanta uznaje się za twórcze, gdy rozwiązując problem dokonał co najmniej jednego czynu nie naśladując znanych mu sposobów działania oraz gdy sposób uzyskania rozwiązania oceniony jest pozytywnie.
-Działanie twórcze
„błysk geniuszu”, „dar natury”, …
Kształtowanie postawy twórczej
-Twórczość traktowana jest jako systematyczne działanie, gdzie olśnienie nowym pomysłem jest pochodną:
głębokiej, solidnej wiedzy fachowej,
kultury,
umiejętności skupienia się na problemie,
umiejętności przezwyciężania stereotypów myślowych,
nieskrępowanej wyobraźni.
23)Różnice pomiędzy badaniami ankietowymi a wywiadami.
Zakłada się, że celem badań ankietowych jest pozyskiwanie wiedzy od ludzi, którzy nie są specjalistami w danej dziedzinie, natomiast celem wywiadu jest uzyskanie wiedzy głębszej, bardziej szczegółowej. W badaniach ankietowych mogą być pytania zamknięte lub otwarte, natomiast wywiad oparty jest na pytaniach otwartych, a osoba prowadząca wywiad musi być odpowiednio przygotowana. W badaniach ankietowych dokonuje się przekształcenia i szczegółowej analizy odpowiedzi.
24)Wyobraźnia przestrzenna
RYSUNEK TECHNICZNY (część 2)
25)Rodzaje rysunków - wymienić bardzo krótko opisać.
Rysunek wykonawczy- pozwala odtworzyć kształt przedmiotu z wymiarami. Zawiera
informacje na temat dokładności wykonania wytworu, rodzaju materiału.
Rysunek złożeniowy- przedstawienie wytworu w całości, w rysunku stosuje się przekroje,
Muszą być uwidocznione wszystkie części wytworu.
Rysunek szkicowy- tzw. Szkic, wykonuje się odręcznie bez użycia przyborów kreślarskich,
najczęściej w ołówku, na „oko”, z zachowaniem proporcji.
Plan ogólny - ??
Plan sytuacyjny - ???
Rysunek instalacyjny - ???
26)Arkusze rysunkowe - podstawowe zasady.
Formatem zasadniczym jest format A4 o wymiarach 210x297 mm,
Formaty podstawowe powstają poprzez zwielokrotnienie formatu A4,
A3=2A4, A2=2A3=4xA4, itd., A1, A0;
Formaty pochodne powstają poprzez zwielokrotnienie krótszych boków formatów podstawowych,
Na przykład oznaczenie: A4x3 - oznacza rozmiar 297x630.
Formatem arkusza jest format kopii rysunku po jej obcięciu,
27)Zastosowanie linii bardzo grubych ciągłych na rysunkach technicznych.
-Połączenia lutowane i klejone
-Linie wykresowe (stosowane do rysowania wykresów)
28)Zastosowanie linii …. itd.
Ciągła gruba
-Widoczne krawędzie i wyraźne zarysy przedmiotów w widokach i przekrojach
-Zarysy kładów przesuniętych
-Krótkie kreski oznaczające końce śladów przekrojów
-Zarysy powierzchni obrabianych na rysunkach operacyjnych i zabiegowych
-Linie obramowania arkusza
-Linie wykresowe
Ciągła cienka
-Linie wymiarowe (główne i pomocnicze)
-Inne pomocnicze (np. linia odniesienia)
-Kreskowanie przekrojów
-Zarysy „y” kładów miejscowych
-Zarysy rdzeni gwintów, rowków w wałach
-Zarysy wrębów kół zębatych
-Osie kół o śr.<=12 i przedm. o wym.<=12
-Przekątne prostokątów pow. płaskich
-Znaki chropowatości
-Inne (w tym linie wykresowe)
Kreskowa
-Niewidoczne krawędzie i zarysy przedmiotów
-Linie wykresowe
Punktowa gruba
-Linie zaznaczające powierzchnie podlegające obróbce cieplnej lub powierzchniowej
-Linie wykresowe
Punktowa cienka
-Osie symetrii
-Linii podziałowych w kołach zębatych, ślimakach i gwintach
-Osie okręgów o średnicy pow. 12 oraz innych obiektów o wym. Pow. 12
-Linie wykresowe
Dwupunktowa cienka
-Skrajne położenia części ruchomych
-Zarysy przedmiotów przyległych dorysowanych dla celów orientacyjnych
-Pierwotny kształt przedmiotu
-Ostateczny kształtu przedmiotu
-Linie gięcia przedmiotów
-Linie osi ciężkości
Linia falista
-Linie urwania i przerwania (przy rysowaniu odręcznym)
-Linie ograniczające przekroje cząstkowe
Linia zygzakowa
-Takie samo zastosowanie jak linia falista tylko wykorzystywana przy rysowaniu „maszynowym”
-Długie linie urwania lub przerwania (rysowanie przy linijce)
29)Czym różni się rzutowanie europejskie od amerykańskiego; podać oznaczenia symboliczne.
Rzutowanie metodą europejską - ozn. E
Druga metoda amerykańska - ozn. A
Metoda E obowiązuje w Polsce oraz wielu innych krajach. Polega na wyznaczaniu rzutów przedmiotu na prostopadłych rzutniach. Założenie: przedmiot rzutowany znajduje się pomiędzy obserwatorem a rzutnią.
Metoda A cechuje się tym, że rzutnia znajduje się pomiędzy obserwatorem a przedmiotem rzutowanym, co powoduje przestawienie niektórych rzutów w stosunku do metody E.
30)Czym różni się przekrój od kładu przekroju?
Kład jest to przedstawienie rysunkowe pokazujące tylko zarysy przedmiotu leżące w jednej lub kilku płaszczyznach przekroju.
Przekrój jest to kład przedstawiający dodatkowo zarysy leżące poza płaszczyzną przekroju.
31)Opisać oznaczenia przekrojów na rysunkach technicznych.
Położenie płaszczyzny przekroju oznacza się dwiema krótkimi, grubymi liniami oraz strzałkami wskazującymi kierunek rzutowania przekroju (2-3 mm od końca kresek)
Płaszczyznę oznacza się dwiema jednakowymi, wielkimi literami i pisze się je obok strzałek, a nad rzutem pisze się je ponownie oddzielając poziomą kreską
Nie wolno używać liter: I, O, R, Q, X
32)Podstawowe zasady wymiarowania: czy linie wymiarowe mogą się przecinać?NIE
33)Podstawowe zasady wymiarowania: …itd.
Zasady podstawowe
-Linie wymiarowe nie mogą się przecinać ze sobą ani z zarysem obiektu
-Większość wymiarów umieszcza się poza zarysem przedmiotu
-Używa się pomocniczych linii wymiarowych
-Linie pomocnicze mogą się przecinać; można je też przerywać (gdy przecinają napis)
34)Opisać rysowanie oznaczeń chropowatości powierzchni.
Oznaczanie chropowatości powierzchni
-Dopuszczalną chropowatość powierzchni określa się na rysunkach tylko wtedy gdy jest to konieczne
-Chropowatość określa się tylko dla wymaganych powierzchni
-Na rysunkach stosuje się znaki chropowatości
-Rysowane są linią cienką
Rysowanie znaków chropowatości
-Wysokość h = wysokości cyfr wymiarowych
-Wysokość wpisywanych znaków ok. 2/3 h
-H = 1,5 do 3 h
Oznaczenia chropowatości
-Składa się ze znaku i wpisanej nad nim wartości
-Wpisuje się największą dopuszczalną chropowatość
-Jednograniczne
-Dwugraniczne
-Ra - średnie arytmetyczne odchylenie profilu od linii średniej
-Rz - wysokość chropowatości wg 10 punktów profilu
35)Jakie stopnie uproszczenia rysunkowego występują na rysunkach technicznych?
I stopień uproszczenia (przedstawienie uproszczone); rysunki wykonawcze części maszynowych
II stopień uproszczenia (przedstawienie umowne); rysunki złożeniowe (duże zmniejszenie, duże ilości drobnych części)
Tzw. III stopień - uproszczenie schematyczne; rysowanie schematów mechanizmów i maszyn
Oraz rysunek dokładny
36)Podaj symbol spoiny pachwinowej jednostronnej. (Szkic)
37)Podaj symbol połączenia śruby z łbem sze��ciok��tnym (Szkic)
38)Podstawowe zasady rysowania kreskowania na rysunkach technicznych
Linie kreskowania:
Cienkie, ciągłe
Podziałka kreskowania:
Odstępy pomiędzy liniami; skala wzoru kreskowania
Oznaczenia różnych materiałów
39)Jak oznaczamy stal w przekroju na rysunku technicznym (wzór kreskowania).
40)Jak oznaczamy … w przekroju na rysunku technicznym (wzór kreskowania).
41)Symbole w schematach mechanicznych
42)Symbole w schematach elektrycznych