Wykład 1
1.1 Nauki społeczne nazywa się naukami logiczno-empirycznymi gdyż:
Posługują się procedurami logiki formalnej
Posługują się regułami wnioskowania logicznego i opierają się na obserwacji rzeczywistości empirycznej *
Posługują się modelem empirycystycznym dla uzasadnienia ustaleń logiki
1.2 Naukowiec powinien posługiwać się językiem:
Wolnym od sprzeczności, możliwie ścisłym i jednoznacznym *
Należy wykorzystywać zwroty z łaciny - prajęzyka nauki
Wolnym od abstrakcji, skoncentrowany wyłącznie na rzeczywistości empirycznej
1.3 Przyjmijmy, że wśród osób z wyższym wykształceniem obserwuje się niższy poziom antysemityzmu - im lepiej wykształcony człowiek, tym mniej prawdopodobne, ze będzie antysemitą. Czy wykształcenie jest zatem
Zmienną zależną
Zmienną niezależną *
Zmienna kontrolną
1.4 Wartościami zmiennej płeć są:
Mężczyzna i kobieta *
1 i 2
40% populacji i 60% populacji
1.5 Wyjaśnianie idiograficzne:
Dąży do wykazania możliwie pełnego katalogu przyczyn badanego zjawiska *
Służy stworzeniu graficznego modelu zjawiska, np.w postaci schematu
Koncentruje się na wybranej przyczynie lub zespole przyczyn badanego zjawiska
1.6 Wyjaśnianie nomotetyczne:
Dąży do wykazania możliwie pełnego katalogu przyczyn badanego zjawiska
Służy stworzeniu numerycznego modelu zjawiska, np.w postaci tabeli
Koncentruje się na wybranej przyczynie lub zespole przyczyn badanego zjawiska *
1.7 Rozumowanie indukcyjne
Dzięki znajomości ogólnej zasady pozwala na przewidywanie indywidualnych przypadków
Pozwala na stwierdzenie zależności poprzez obserwację jednostkowych przypadków *
Łączy przypadki w „łańcuch zależności indukcyjnych”
1.8 Rozumowanie dedukcyjne
Dzięki znajomości ogólnej zasady pozwala na przewidywanie indywidualnych przypadków *
Pozwala na stwierdzenie zależności poprzez obserwację jednostkowych przypadków
Łączy przypadki w „łańcuch zależności indukcyjnych”
1.9 Poziom satysfakcji z osiąganego dochodu to dana:
Ilościowa
Jakościowa *
Żadna z powyższych
1.10 Prawidłowość funkcjonalna:
Stwierdza genezę zjawiska A
Stwierdza, że zmiana zjawiska A powoduje zmianę zjawiska B
Dąży do roli zjawiska A dla całego systemu *
1.11 Wyjaśnianie genetyczne:
Koncentruje się na powstawianiu zjawiska *
Roli zjawiska w systemie
Celu istnienia zjawiska
1.12 Wyjaśnianie funkcjonalne (funkcjonalno-strukturalne):
Koncentruje się na powstawianiu zjawiska
Roli zjawiska w systemie *
Percepcji zjawiska
1.13 Wyjaśnianie teleologiczno-funkcjonalne:
Koncentruje się na powstawianiu zjawiska
Roli zjawiska w systemie
Celu istnienia zjawiska *
1.14 Strategia emiczna (od emic) to próba skonstruowania pojęc opisujących badaną rzeczywistość
a prori, przed rozpoczęciem badań
w oparciu na sposobach opisu rzeczywistości przez samych badanych *
na podstawie dobranej losowo, reprezentatywnej próby
1.15 Strategia etyczna (od etic) to próba skonstruowania pojęc opisujących badaną rzeczywistość
a prori, przed rozpoczęciem badań *
w oparciu na sposobach opisu rzeczywistości przez samych badanych
na podstawie dobranej losowo, reprezentatywnej próby
Wykład 2
2.1 Paradygmat to:
Rodzaj ogólnego wzorca bądź układu odniesienia, którym posługują się badacze *
Nurt w badaniach społecznych zapoczątkowany w połowie XX wieku
Szkoła w filozofii nauki
2.2 Podstawowym założeniem pozytywizmu było:
Stosowanie metod ilościowych w badaniach
Traktowanie rzeczywistości społecznej tak jak przedstawiciele nauk przyrodniczych traktują swój przedmiot badań, odrzucenie metafizyki *
Przyjęcie, że rzeczywistość społeczna jest subiektywnym tworem
2.3 Pod którą z następujących tez podpisałby się przedstawiciel paradygmat ewolucjonistycznego (unilinearnego):
W społeczeństwie obserwujemy ciągły proces konfliktu: próby zdominowania i uniknięcia dominacji
Społeczeństwo nieustannie się rozwija, przetrwa tylko to co przystosowane *
Należy badać rzeczywistość społeczną jak fakty
2.4 Teoria emancypacyjna to:
Teoria prowadząca do równouprawnienia mężczyzn i kobiet
Teoria dążąca to zmiany istniejącego porządku *
Teoria podejmująca temat nierówności
2.5 Interakcja to:
Kontakt pomiędzy dwoma bytami społecznymi, np. dwójką ludzi lub w obrębie grupy *
Wzór kontaktów w małej grupie społecznej
Paradygmat badań społecznych
2.6 Badania w paradygmacie funkcjonalistycznym prowadzą do :
Ustalenia hierarchii ról w danej grupie
Ustalenia związków funkcjonalnych pomiędzy różnymi obszarami, np. wpływu norm społecznych na proces penalizacji albo funkcjonowania administracji na działanie szkoły *
Funkcjonowania instytucji społecznych
2.7 Badanie eksperymentalne polega na
Ustaleniu prawidłowości w związku zmiennej zależnej i niezależnej
Wprowadzeniu do układu zmiennej i obserwacji jej oddziaływania *
Obserwacji regularnie powtarzającego się zjawiska
2.8 Badanie dynamiczne (longitudalne) polega na:
Zebraniu danych o rozkładzie jakiejś cechy w populacji
Obserwacji zmian jakiejś zmiennej w perspektywie czasowej *
Długich badaniach terenowych
2.9 Badanie przekrojowe polega na :
Zebraniu danych o rozkładzie jakiejś cechy w populacji *
Obserwacji zmian jakiejś zmiennej w perspektywie czasowej
Badaniu eksperymentalnym
2.10 Thomas Kuhn uważał, że przyrost wiedzy w nauce przebiega
w sposób liniowy
skokowo, wraz z przełamywaniem się paradygmatów *
na zasadzie koła: nauka musi cały czas wracać do swoich pierwotnych ustaleń
2.11 makroteoria
zajmuje się dużymi strukturami społecznymi *
zajmuje się małymi strukturami społecznymi
formułuje tzw. teorie dużego zasięgu
2.12 mikroteoria
zajmuje się dużymi strukturami społecznymi
zajmuje się małymi strukturami społecznymi *
formułuje tzw. teorie średniego lub małego zasięgu
2.13 August Comte był przedstawicielem
pozytywizmu *
ewolucjonizmu
funkcjonalizmu
2.14 Herbert Spencer był przedstawicielem
ewolucjonizmu *
fenomenologii
symbolicznego interakcjonizmu
2.15 Karol Marks był przedstawicielem
funkcjonalizmu
ewolucjonizmu
teorii konfliktu *
2.16 G. H. Mead był przedstawicielem
teorii konfliktu
symbolicznego interakcjonizmu *
fenomenologii
2.17 Ch. H. Cooley był przedstawicielem
teorii konfliktu
symbolicznego interakcjonizmu *
fenomenologii
2.18 E. Durkheim był przedtawicielem
funkcjonalizmu *
ewolucjonizmu
teorii konfliktu
2.19 H. Garfinkel był przedstawicielem..
etnometodologii *
ewolucjonizmu
teorii konfliktu
2.20 Która z "fal" feminizmu jako pierwsza przyjęła, że doświadczenie mężczyzn i kobiet jest różne?
feminizm liberalny
feminizm doświadczenia *
feminizm poststrukturalny
Wykład 3
3.1 Jeśli badam średnie oceny w poszczególnych klasach szkolnych w szkołach podstawowych i gimnazjach, to jednostkami analizy są:
szkoły podstawowe i gimnazja
szkoły (placówki)
klasy szkolne *
3.2. W trakcie konceptualizacji
buduję teorię, wyjaśniająca interesującą mnie zależność
tworzę precyzyjne definicje najważniejszych dla mojego badania pojęć i kategorii *
udaję się do biblioteki i wymyślam koncepcję badania
3.3. Jeżeli prowadzę badania nad ilością nieusprawiedliwionych, opuszczonych godzin przez uczniów w warszawskich liceach, to populacją są:
warszawiacy w wieku 15-18 lat
uczniowie liceów
uczniowie liceów znajdujących się na terenie Warszawy *
3.4. Operacjonalizacja polega na:
przeprowadzeniu badań
przygotowaniu praktycznej strony badań, łącznie z narzędziami *
wyrobieniu legitymacji w bibliotece
3.5. Hipotezą nazywamy twierdzenie, wyjaśniające jakąś zależność, które
jest prawdziwe na mocy własnej struktury logicznej
można sprawdzić jego fałszywość lub prawdziwość *
uzyskujemy po przeprowadzeniu badań
3.6. Czy dane zebrane w poniższej tabelce
|
- |
Uczeń przejawia zachowania agresywne |
Uczeń nie przejawia zachowań agresywnych |
Rodzice interesują się problemami dzieci |
28% |
72% (n=259) |
Rodzice nie interesują się problemami dzieci |
76% |
24% (n=298) |
pozwalają na ("na oko", bez badania istotności statystycznej):
Utrzymanie hipotezy, że im większe zainteresowanie problemami dzieci ze strony rodziców, tym mniej zachowań agresywnych wśród uczniów *
Obalenie hipotezy, że im większe zainteresowanie problemami dzieci ze strony rodziców, tym mniej zachowań agresywnych wśród uczniów
Stwierdzenie, że obie próby liczyły łącznie poniżej 500 osób
3.7. Płeć jest zmienną mierzoną na skali
nominalnej *
porządkowej
ilorazowej
3.8. Poniżej przedstawiono kilka przykładowych zmiennych. Proszę o przyporządkowanie ich do odpowiedniej skali pomiaru
zmienne:
1 miejsce urodzenia a
2 wzrost d
3 ocena działań rządu (na skali Likerta) b
4 rok urodzenia c
skale pomiaru
A) nominalna
B) porządkowa
C) interwałowa
D) ilorazowa
3.9 Ocena pracy rządu w skali od 1 do 10 jest pomiarem na skali
nominalnej
porzadkowej *
interwałowej
ilorazowej
3.10 Samoocena sytuacji materialnej respondenta na skali od "bardzo zła" do "bardzo dobra" jest pomiarem na skali
nominalnej
porzadkowej *
interwałowej
ilorazowej
3.11 Ocena pracy rządu za pomocą skali Likerta jest pomiarem na skali
nominalnej
porzadkowej *
interwałowej
ilorazowej
3.12 Badanie wieku uczniów jest pomiarem na skali
nominalnej
porzadkowej
interwałowej
ilorazowej *
3.13 Badanie liczby dzieci w warszawskich rodzinach jest pomiarem na skali
nominalnej
porzadkowej
interwałowej
ilorazowej *
3.14 Sprawdzenie, ile ksiązek w domu mają Państwa koleżanki i koledzy z grupy ćwiczeniowej jest pomiarem na skali
nominalnej
porzadkowej
interwałowej
ilorazowej *
3.15 Sprawdzenie, jakie gatunki literackie najbardziej lubią Państwa koleżanki i koledzy z grupy ćwiczeniowej jest pomiarem na skali
nominalnej *
porzadkowej
interwałowej
ilorazowej
3.16 Sprawdzenie, jak Państwa koleżankom i kolegom podobała się ostatnia książka J. Pilcha jest pomiarem na skali
nominalnej
porzadkowej *
interwałowej
ilorazowej
Wykład 4
4.1. Metoda kuli śnieżnej polega na:
losowym zwiększaniu liczebności próby
uzyskiwaniu od informatorów kontaktów do innych informatorów z grupy *
warstwowym doborze próby z populacji
4.2. Metodę kuli śnieżnej stosuje się
przy bardzo licznych populacjach
przy badaniach socjometrycznych
przy trudnodostępnych grupach o nieznanej strukturze *
4.3. dobór kwotowy polega na
proporcjonalnym doborze respondentów w zależności od rozkładu cech uznanych przez badacza za ważne *
ustaleniu odpowiedniej liczebności próby
ustaleniu odpowiednich funduszy na badania
4.4. Probabilistyczne techniki doboru próby służą
uniknięciu obciążenia próby, by dawała ona możliwie precyzyjny obraz populacji *
analizie statystycznej wyników badania
testowaniu hipotez matematycznych (rachunku prawdopodobieństwa) w naukach społecznych
4.5. Dzięki znajomości błędu standardowego (błędu losowego lub błędu z próby) wiemy:
o ile pomyliliśmy się podczas dobierania próby
z jaką dokładnością na podstawie pomiaru można szacować faktyczny parametr badanej zmiennej *
jakie są szanse na uzyskanie identycznego wyniku przy następnej próbie losowej
4.6. Przedziały i poziom ufności:
podają stopień powtarzalności wyników kolejnych pomiarów
określają możliwy zakres zastosowania wyników badań (o wielkośc błędu z próby)
przy jakim prawdopodobieństwie możemy szacować, że estymator uzyskany z próby znajduje się w określonym przedziale (wielokrotność błędu standardowego) od rzeczywistego parametru *
4.7. reprezentatywność próby oznacza, że:
wyniki (estymatory) uzyskane na podstawie pomiaru próby są zbliżone do rzeczywistego parametru w populacji *
do próby dobrano najważniejsze elementy z danej populacji
wyniki badań nadają się do prezentacji na konferencjach i seminariach
4.8 Jeśli estymator ma wartość 20% a błąd z próby 3%, to przy 95% poziomie ufności:
przedział ufności zamyka się między 17 a 23% (+/-1 wielkości błędu)
przedział ufności zamyka się między 14,12% a 25,88% (+/-1,96 wielkości błędu) *
przedział ufności zamyka się między 12,26 a 27,74% (+/-2,56 wielkości błędu)
4.9 Jeśli estymator ma wartość 20% a błąd z próby 3%, to przy 99% poziomie ufności:
przedział ufności zamyka się między 17 a 23% (+/-1 wielkości błędu)
przedział ufności zamyka się między 14,12% a 25,88% (+/-1,96 wielkości błędu)
przedział ufności zamyka się między 12,26 a 27,74% (+/-2,56 wielkości błędu) *
4.10 Jeśli estymator ma wartość 20% a błąd z próby 3%, to przy 68% poziomie ufności:
przedział ufności zamyka się między 17 a 23% (+/-1 wielkości błędu) *
przedział ufności zamyka się między 14,12% a 25,88% (+/-1,96 wielkości błędu)
przedział ufności zamyka się między 12,26 a 27,74% (+/-2,56 wielkości błędu)
4.11 Operatem losowania nazywamy:
Listę elementów z populacji wybraną do próby
Uporządkowaną listę wszystkich elementów populacji *
Mechanizm doboru losowego
4.12 Prosty dobór losowy polega na
Wylosowaniu odpowiedniej liczby przypadków do próby za pomocą tablicy liczb losowych lub generatora liczb *
Wybraniu co n-tego elementu z operatu
Losowaniu z zachowaniem najważniejszych podziałów struktury populacji, np. wieku, płci albo miejsca zmaieszkania
4.13 Dobór systematyczny polega na
Wybraniu co n-tego elementu z próby
Wybraniu co n-tego elementu z operatu *
Losowaniu z zachowaniem najważniejszych podziałów struktury populacji, np. wieku, płci albo miejsca zamieszkania
4.14 Dobór warstwowany polega na
Wylosowaniu odpowiedniej liczby przypadków do próby za pomocą tablicy liczb losowych lub generatora liczb
Wybraniu co n-tego elementu z operatu
Losowaniu z zachowaniem najważniejszych podziałów struktury populacji, np. wieku, płci albo miejsca zmaieszkania *
4.15 Jeśli mamy uporządkowany operat, np. wszystkie gminy w Polsce ułożone po kolei województwami, to która metoda zapewni proporcjonalną reprezentację wszystkich województw w próbie?
prosty dobór losowy
dobór systematyczny *
dobór celowy
4.16 Jeśli populacja jest zróżnicowana, np. kobiety mają inna opinię niż mężczyźni, do stworzenia reprezentatywnej próby najlpiej posłużyć się
doborem prostym losowym
losowaniem z warstwowaniem *
doborem celowym
4.17 Interwał losowania jest to:
zakładana wielkość próby
informacja, co który element z operatu weźmiemy do próby *
informacja o zakładanej czasowej odległości pomiędzy etapami badania
4.18 Wielkość błędu z próby zależy od
rozkładu wartości zmiennej w próbie *
liczebności populacji
techniki losowego doboru próby
4.19 Wielkość błędu z próby zależy od
liczebności populacji
liczebności próby *
techniki losowego doboru próby
Wykład 5
5.1 Metoda socjometryczna służy do
Mierzenia sił związków pomiędzy grupami w dużych instytucjach
Mierzenia stosunków pomiędzy odrębnymi grupami
Pomiaru relacji międzyludzkich w grupie *
5.2. metoda socjometryczną można badać grupy
o dobrym kontakcie pomiędzy członkami grupy i ograniczonej liczebności *
liczące co najmniej 50 osób
których frekwencja w czasie badania wynosi 40-50%
5.3. osoby które wybierają się wzajemnie umieszczamy na socjogramie
w mniejszej odległości niż gdy wybór jest jednostronny lub ma miejsce odrzucenie *
w większej odległości niż gdy wybór jest jednostronny lub ma miejsce odrzucenie
w mniejszej odległości niż gdy wybór jest jednostronny ale w większej niż gdy ma miejsce odrzucenie
5.4. Odległość pomiędzy respondentami na socjogramie zależy od:
pozycji w hierarchii społecznej
kolejności udzielania odpowiedzi
ich wzajemnej relacji *
5.5. Zmienna zależna to taka zmienna, która
wpływa na wartość zmiennej niezależnej
jest rodzajem zmiennej inicjującej (bodźca eksperymentalnego)
przybiera różne wartości w zależności od zmian wartości zmiennej niezależnej *
5.6. Zmienna kontrolna to
mechanizm kontrolowania przebiegu eksperymentu
kontrolowana przez badacza zmienna niezależna inicjująca sytuację eksperymentalną *
zmienna zależna wpływająca na wartość badanej zmiennej
5.7. Aby móc przeprowadzić eksperyment należy
mieć możliwość kontrolowania wartości zmiennej inicjującej (kontrolnej)
kontrolować wpływ zmiennych pośredniczących, minimalizować zakłócające, kontrolować inicjującą i móc dokonywać pomiaru zjawiska *
mieć możliwość pomiaru zjawiska i manipulacji zmienną kontrolną
5.8. W technice grup równoległych bodziec eksperymentalny (zmienną kontrolną) wprowadzamy w
grupie kontrolnej
grupie eksperymentalnej *
grupach eksperymentalnej i kontrolnej
5.9. W technice grup równoległych pomiar wstępny i końcowy (pretest i posttest) robimy
W grupie eksperymentalnej i kontrolnej przed i po wprowadzeniu bodźca *
W grupie eksperymentalnej przed i po wprowadzeniu bodźca
W obydwu grupach przed wprowadzeniem bodźca
5.10. Aby wyniki eksperymentu były trafne, grupy kontrolna i eksperymentalna:
Muszą być od siebie różne
Muszą być jednorodne, tj. podobne do siebie pod względem istotnych zmiennych *
W trakcie doboru grup należy przeprowadzić badania statystyczne
5.11. W schemacie rotacji mamy dwa etapy, w których
Przeprowadzamy dodatkowe pomiary
Możemy ograniczyć wpływ zmiennych pośredniczących
Grupa kontrolna i eksperymentalna zamieniają się miejscami *
5.12. Technika czterech grup:
Służy do oceny siły oddziaływania zmiennej zakłócającej
Pozwala na zmierzenie oddziaływania pomiaru początkowego *
Pozwala na zmierzenie oddziaływania zmiennych pośredniczących
5.13. Obciążenie w doborze grup do eksperymentu można zmniejszyć poprzez
Dobór celowy
Losowanie obiektów do badania *
Uwzględnienie wpływu zmiennych pośredniczących
Wykład 6
6.1. Badania sondażowe stosuje się gdy:
Wielkość grupy wyklucza bezpośrednią obserwację *
Jednostką analizy jest grupa lub instytucja
Badanie ma sprawdzić zakres oddziaływania zmiennej kontrolnej
6.2 Za pomocą badania sondażowego możemy
Sprawdzić zmiany określonej zmiennej w czasie
Sprawdzić rozkład wartości zmiennej w populacji *
Ustalić sposób oddziaływania zmiennej na inne zmienne
6.3 Jednostkami w badaniach sondażowych mogą być
instytucje społeczne
grupy
jednostki (pojedynczy ludzie) *
6.4 Pytania drażliwe, trudne umieszczamy
na początku kwestionariusza
mniej więcej w 2/3 długości kwestionariusza *
na końcu kwestionariusza
6.5 Umieszczenie w kafeterii odpowiedzi typu: „nie wiem”, „trudno powiedzieć”, „odmowa odpowiedzi”
Zwiększa liczbę ważnych odpowiedzi
Nie ma wpływu na liczbę ważnych odpowiedzi
Zmniejsza liczbę ważnych odpowiedzi *
6.6 Pytania warunkowe najlepiej sprawdzają się
w wywiadzie ankieterskim *
w kwestionariuszach do samodzielnego wypełnienia
w obydwu powyższych
6.7. Kodowanie pytań otwartych polega na
przypisaniu wszystkim odpowiedziom różnych wartości liczbowych
uporządkowaniu i podzieleniu odpowiedzi na typy, a dalej przypisanie im oznaczeń kodowych *
obliczeniu wartości poszczególnych odpowiedzi
6.8 Macierz danych surowych jest to
tabela zawierająca wszystkie odpowiedzi udzielone przez respondentów *
możliwe kody odpowiedzi
zestaw zmiennych i ich wartości
6.9. Czyszczenie danych polega na
sortowaniu danych
wyłapywaniu błędnych danych *
archiwizacji danych
6.10 Czyszczenie w zakresie dopuszczalnych kodów polega na
redukcji liczby kodów
uporządkowaniu książki kodowej
usunięciu kodów, których nie ma w książce kodowej *
6.11 Badania pilotażowe służą
dobraniu własciwych narzędzi badawczych
weryfikacji hipotez badawczych
sprawdzeniu narzędzi badawczych *
6.12 Wpływ ankietera oznacza:
podniesienie trafności badania
unikanie przez respondenta odpowiedzi na niektóre pytania lub konfabulację *
stosowanie techniki ankiety audytoryjnej
6.13 K. Rasinski wykazał, że
Amerykanie mają negatywny stosunek do powiększania nakładów na opiekę społeczną
Konstrukcja pytania może znacząco zaburzyć rozkład odpowiedzi *
konstrukcja pytania ma względnie nieduży wpływ na rozkład odpowiedzi
6.14 Pytania tabelaryczne stosujemy gdy:
chcemy ujednolicić format odpowiedzi
korzystamy z ankiety audytoryjnej
stosujemy kilka pytań o identycznym formacie odpowiedzi *
6.15 Zmienne metryczkowe umieszcza się, aby
móc zidentyfikować danego respondenta
poznać socjo-demograficzny profil respondenta *
poznać opinię respondenta
6.16 Wywiad ankieterski:
redukuje koszty badania
podnosi stopień realizacji próby *
umożliwia interakcję pomiędzy badanymi
6.17 kwestionariusz do samodzielnego wypełnienia
podnosi stopień realizacji próby
gwarantuje poprawne rozumienie pytań przez respondentów
ułatwia uzyskanie większej próby przy małych kosztach *
6.18 Przy "trudnym", drażliwym temacie najlepiej sprawdzi się:
wywiad ankieterski
kwestionariusz do samodzielnego wypełnienia *
technika socjometryczna
6.19 Czyszczenie logiczne kodów polega na
logicznym ułożeniu kodów
logicznym ułożeniu książki kodowej
wyłapaniu kodów, których współwystępowanie w jednej obserwacji jest nielogiczne *
Wykład 7
7.1 Tworząc indeks wykorzystujemy zdania:
Oceniane przez respondentów jako równorzędne*
Tworzące hierarchię ważności
Świadczące o postawach seksistowskich wśród badanych
7.2 Tworząc skalę wykorzystujemy zdania:
Oceniane przez respondentów jako równorzędne
Tworzące hierarchię ważności *
Świadczące o postawach seksistowskich wśród badanych
7.3 Skala dystansu społecznego Bogardusa może służyć do
Badania komunikacji społecznej
Oceny potencjalnej reakcji na osoby określane jako „inne” (mniejszości etniczne, imigranci, niepełnosprawni itd.) *
Oceny społeczeństwa oczach respondentów
7.4 Walidacja indeksu polega na:
Minimalizacji liczby pytań
Sprawdzeniu, czy rozkład odpowiedzi odpowiada logice budowy indeksu*
Przypisaniu wag poszczególnym pytaniom
7.5 Indeks powinien być:
wielowymiarowy (obejmować wiele zjawisk społecznych)
jednowymiarowy (obejmować jedno zjawisko społeczne) *
7.6 Błąd tendencji centralnej polega na:
Nadreprezentacji skrajnych ocen
Unikania skrajnie niskich i skrajnie wysokich ocen*
Sugerowaniu się wynikami badań sondażowych
7.7 Efekt halo (halo efect) to
skrajnie pozytywnej ocenie
jedna ważna, zaobserwowana cecha wpływa na ocenę innych cech jednostki*
skrajnie negatywnej ocenie
7.8 Przeanalizuj dane w poniższej tabeli kontyngencji:
|
Uczeń przejawia zachowania agresywne |
Uczeń nie przejawia zachowań agresywnych |
|
Rodzice interesują się problemami dzieci |
22 |
78 |
n=100) |
Rodzice nie interesują się problemami dzieci |
60 |
140 |
n=200) |
Które z poniższych twierdzeń jest prawdziwe:
Dzieci, którymi interesują się rodzice są mniej agresywne *
Dzieci, którymi interesują się rodzice są bardziej agresywne
Wśród rodziców bardziej agresywnych dzieci widać większy stopień zainteresowania sprawami dzieci
7.9 Wskaż dominantę (inaczej wartość modalną lub modę) dla następującego ciągu statystycznego
3 5 6 6 7 11 13 13 13 25 46 46 88 13
7.10 Wskaż medianę dla następującego ciągu statystycznego
4 8 10 15 26 34 36 15
7.11 Czy średnią arytmetyczną można obliczać dla zmiennych mierzonych na skali porządkowej?
Tak
Nie *
Przy zamkniętych przedziałach zewnętrznych
7.12 Czy dominantę można obliczać dla zmiennych mierzonych na skali interwałowej?
Tak *
Nie
7.13 W przypadku zbioru wartości zmiennej mierzonej na skali ilorazowej, w którym występuje kilka wartości skrajnych, znacznie odstających od pozostałych, najlepiej sprawdzi się:
Średnia arytmetyczna
Mediana *
Moda
7.14 Jeżeli skrajne wartości pomiaru mają charakter otwartych przedziałów (np. „dochód miesięczny 100 tys. i więcej”) to:
Można obliczyć medianę *
Można obliczyć średnią
Taka sytuacja uniemożliwia wyliczenie jakiejkolwiek miary tendencji centralnej
7.15 Aby obliczyć medianę z parzystej liczby przypadków:
Odejmujemy skrajne pomiary
Uwzględniamy rozkład dominant
Obliczamy średnią dla dwóch środkowych elementów ciągu *
7.16 Im bardziej rozkład jest symetryczny (średnia zbliżona do mediany), tym
lepiej sprawdzi się średnia *
lepiej sprawdzi się mediana
lepiej sprawdzi się dominanta
7.17 Im bardziej jednomodalny rozkład jest asymetryczny (średnia różna od mediany), tym
lepiej sprawdzi się średnia
lepiej sprawdzi się mediana *
lepiej sprawdzi się dominanta
7.19 Jeżeli dwie grupy uczniów mają tę samą średnią ocen, ale różne wariancje, to:
Grupa o wyższej wariancji będzie miała bardziej zróżnicowane (tj. przyjmujące różne wartości) oceny niż druga grupa *
Grupa o wyższej wariancji będzie miała bardzie jednolite (tj. przyjmujące zbliżone wartości) niż druga grupa
7.20 Jeżeli dwie grupy uczniów mają tę samą średnią ocen, ale różne wariancje, to:
Grupa o niższej wariancji będzie miała bardziej zróżnicowane (tj. przyjmujące różne wartości) oceny niż druga grupa
Grupa o niższej wariancji będzie miała bardzie jednolite (tj. przyjmujące zbliżone wartości) niż druga grupa *
Wykład 8
8.1 Najważniejsze filozoficzne podstawy metodologii badań jakościowych wynikają z
Fenomenologii i neopozytywizmu
Hermeneutyki, fenomenologii i symbolicznego interakcjonizmu *
Hermeneutyki filozoficznej, egzystencjalizmu i solipsyzmu
8.2 Jeżeli interesuje nas rozkład cechy w populacji, powinniśmy wybrać
metody ilościowe *
metody jakościowe
8.3 Jeżeli interesuje nas to, jak aktorzy społeczni definiują określone zjawisko lub jakie przypisują mu znaczenia, powinniśmy wybrać:
metody ilościowe
metody jakościowe *
8.4 Jeżeli badamy populację o niewyraźnych granicach, dla której nie można stworzyć operatu losowania, wtedy:
należy założyć określony błąd z próby
należy posłużyć się metodami jakościowymi *
oszacować przedział ufności
8.5 Jeżeli traktujemy badane zjawisko jako proces, wtedy zazwyczaj
wykorzystujemy badania dynamiczne i paradygmat jakościowy *
stosujemy podejście ilościowe
stosujemy badania przekrojowe
8.6 Procedura triangulacji polega na
budowaniu teorii na podstawie danych empirycznych, pochodzących z zestawień statystycznych
ustaleniu trzech podstawowych warunków koniecznych dla zaistnienia danego zjawiska
zestawieniu różnych źródeł danych, ujęć teoretycznych, metod badawczych lub badaczy dla podniesienia rzetelności badania *
8.7 Zgodnie z założeniami fenomenologii należy
uświadamiać wpływ przedsądów na proces badawczy
badać świat rzeczy obiektywnych, istniejących niezależnie od jednostkowego doświadczenia
prowadzić badanie poprzez doświadczenie - docierać do rzeczywistości dostępnej w doświadczeniu *
8.8 Które z poniższych zdań jest najbliższe podejściu hermeneutycznemu?
Odpowiednia metodologia umożliwia obiektywne poznanie
Świat społeczny jest rodzajem tekstu *
Badając należy zawiesić wszystkie przeświadczenia, naukowe i pozanaukowe
8.9 Który z wymienionych poniżej nurtów postulował zawieszenie (epoche) przedsądów?
Fenomenologia *
Hermeneutyka
Symboliczny interakcjonizm
8.10 Który z wymienionych poniżej nurtów postulował uświadomienie sobie przedsądów (ale bez możliwości całkowitej ich eliminacji)?
Fenomenologia
Hermeneutyka *
Symboliczny interakcjonizm
8.11 Który z wymienionych poniżej nurtów podkreślał, że znaczenie jest tworzone społecznie?
Socjobiologia
Monizm
Symboliczny interakcjonizm *
8.12 W paradygmacie badań jakościowych badany2
jest postrzegany jako przedmiot badania
jest postrzegany jako współtwórca procesu badawczego *
kieruje procesem badawczym
8.13 Jakie techniki składają się na badania terenowe (metodę etnograficzną):
obserwacja uczestnicząca, wywiady pogłębione i analiza danych zastanych
obserwacja, wywiady pogłębione, analiza danych zastanych, analzy monograficzne
obserwacja, wywiady pogłębione, analiza danych zastanych i wytworów kultury materialnej *
8.14 Wymiar faktograficzny w badaniach biograficznych oznacza:
analizę warstwy historycznej, tj. „tego jak było” *
analizę sposobu przedstawiania wydarzeń historycznych
analizę postaw jednostki i jej stosunku do opisywanych zdarzeń
8.15 Wymiar indywidualny w badaniach biograficznych oznacza:
analizę warstwy historycznej, tj. „tego jak było”
analizę grupowych i indywidualnych uwarunkowań wydarzeń historycznych
analizę postaw jednostki i jej stosunku do opisywanych zdarzeń *
8.16 Florian Znaniecki był prekursorem:
Studium przypadku (analiza instytucjonalna)
Badań biograficznych (analiza pamiętników) *
badań terenowych
8.17 W wywiadzie swobodnym
badacz ustala ogólny porządek rozmowy, badany może się swobodnie wypowiadać w tych ramach *
badacz ustala ogólny porządek rozmowy i zakres swobody wypowiedzi badanego
badacz posługuje listą pytań zamkniętych
8.18 Wywiad typu IDI jest to
pogłębiony wywiad indywidualny *
wywiad grupowy zogniskowany
wywiad ankieterski
8.19 Wywiad typu FGI (fokus) jest to
idywidualny poglębiony wywiad
wywiad grupowy zogniskowany *
wywiad ankieterski
8.20 Jeżeli kontynuowanie badania wiąże się ze szkodą dla badanych, wtedy
należy przerwać badanie *
należy kontynuować badanie, o ile korzyści płynące z jego zrealizowania przewyższają ewentualne szkody
należy kontynuować badanie niezależnie od kosztów
8.21 Jeżeli osoba badana nie wyraziła świadomej zgody na udział w badaniu
należy przerwać badanie *
należy kontynuować badanie bez zgody badanego, o ile korzyści płynące z przeprowadzenia badania są duże
należy bezwzględnie kontynuować badanie
8.22 Badanie fenomenograficzne służy
celom lingwistycznym
analizie sposobu postrzegania świata*
badaniu postaw
8.23 Wyrażenia pyry i ziemniaki są hononimem
terytorialnym*
stylistycznym
chronologicznym
8.24 Wyrażenia zgred i ojciec są hononimem
chronologicznym
stylistycznym
emocjonalnym*
8.25 Kondensacja w badaniu fenomenograficznym polega na
pogrupowaniu uzyskanych informacji
wyodrębnieniu najważniejszych stwierdzeń opisujących dane zjawisko*
eliminacji niepotrzebnych informacji
Wykład 9
9.1 Badania niereaktywne
wymagają interakcji z badanymi
opierają się na istniejących danych *
wymagają ograniczenia działalności badacza
9.2 Dobierając przypadki do analizy treści
najlepiej posłużyć się nieprobabilistycznym sposobem doboru przypadków
najlepiej wylosować przypadki do analizy *
najlepiej ograniczyć się do najważniejszych przypadków
9.3 Proces kodowania polega na
przełożeniu materiału badawczego na język matematyki
opisania przypadków symbolami
przełożenia surowych danych do postaci zestandaryzowanej *
9.4 Treści jawne w analizie treści są to:
pojęcia bezpośrednio występujące w tekście *
znaczenia przypisane pewnym pojęciom lub sądom
obraz zjawiska w oczach badacza
9.5 Treści ukryte w analizie treści są to:
pojęcia bezpośrednio występujące w tekście
znaczenia przypisane pewnym pojęciom lub sądom *
obraz zjawiska w oczach badacza
9.6 Tworzenie klucza kodowego w analizie treści polega na:
przypisaniu wartościom oznaczeń liczbowych
uchwyceniu matematycznej logiki powiązań pomiędzy zmiennymi
uporządkowaniu materiału za pomocą odpowiednich kategorii *
9.7 Jeżeli w materiale empirycznym różne zjawiska są wskazywane jako odrębne (rozłączne) przyczyny badanego zjawiska, jest to pomiar na skali
nominalnej *
porządkowej
ilorazowej
9.8 Jeżeli w materiale empirycznym różne zjawiska są hierarchizowane jako np. "najważniejsza", albo "druga w kolejności" przyczyna danego zjawiska, jest to pomiar na skali
nominalnej
porządkowej *
ilorazowej
9.9 Jeżeli w materiale empirycznym pokazywana jest liczba wskazań np. na różne przyczyny danego zjawiska (70 wskazań na alkohol i 35 wskazań na frustrację jako przyczynę agresji w rodzinie), jest to pomiar na skali
nominalnej
porządkowej
ilorazowej *
9.10 Czy o tekście, w którym znaleźliśmy 50 wskazań na poglądy antysemickie możemy powiedzieć, że jest dwa razy bardziej antysemicki niż tekst, w którym znaleźliśmy 25 wskazań?
tak
nie *
9.11 Procedura testowania przypadków negatywnych (Berg) służy:
określeniu stopnia prawdopodobieństwa hipotezy
określeniu potrzeby modyfikacji, obalenia lub zatwierdzenia hipotezy *
analizie rozkładów liczebności przypadków
9.12 Indukcja analityczna (Glaser i Strauss) to proces, w którym
na podstawie obserwacji poszczególnych przypadków dokonuje się analizy *
dzięki znajomości ogólnej zasady można analizować poszczególne przypadki
analizuje się rozkłady statystyczne poszczególnych wartości każdej zmiennej
9.13 Dla badacza historii instytucji resocjalizacyjnych w Polsce książka J.Kowalskiego "Historia instutucji resocjalizacyjnych w Polsce" jest źródłem
surowym
pierwotnym
wtórnym *
9.14 Dokumentacja działalności instytucji resocjalizacyjnej jest przykładem źródła
surowego *
wywołanego
wtórnego
9.15 Typ idealny jest to konstrukt, zawierający
hipotezę roboczą dotyczącą danego zjawiska
efekt badań jakościowych dotyczacych danego zjawiska
zespół zasadniczych cech danego zjawiska *
9.16 Paradygmat kodowania w teorii ugruntowanej zakłada, że
kodowanie powinno wyjść poza samą kategoryzację danych *
kodowanie należy przeprowadzić po sformułowaniu hipotezy
kodowanie powinno ograniczyć się do kategoryzacji danych
9.17 Opracowując zebrane dane
pozostawiamy dane informatorów bez zmian
zamieniamy imiona i nazwiska na inicjały
usuwamy z opracowania wszystkie dane umożliwiające identyfikację informatorów *
9.18 Kodowanie otwarte polega na
generowaniu nieograniczonej ilości liczb losowych (otwartego zbioru)
"otwarciu" badacza na nowe perspektywy analityczne
nakładaniu wszelakich możliwych kodów na materiał empiryczny *
9.19 kodowanie selektywne polega na
selekcji materiału empirycznego
nadpisaniu kodowania, zgodnie z priorytetami badania, nad już wprowadzone kody *
ograniczeniu kodowania (przeciwieństwo kodowania otwartego)