Kryteria doboru odmian
O wyborze odmian powinny decydować następujące cechy:
Optymalna adaptacja do klimatycznych warunków lokalnych i dynamiki dostępności mineralnych składników pokarmowych
Efektywność wykorzystania składników pokarmowych
Odporność na infekcje chorobotwórcze, powodowane głównie patogenami grzybowymi
Zdolność reprodukcyjna
Jakość handlowa
Walory przechowalnicze
Jakość technologiczna
Konkurencyjność odmian w stosunku do chwastów zależy od:
Kąt ustawienia liści w stosunku do pędu
Indeks powierzchni liściowej
Rozkrzewienie
Rodzaj systemu korzeniowego
Długość źdźbła
Wysoka zimotrwałość i mrozoodporność
Odporność na choroby
Spośród zbóż jarych z zasiewów mieszkankami zbożowymi uzyskuję się wyższe plony w porównaniu do zasiewów monogatunkowych. Zasiewy mieszankowe są słabiej porażane przez choroby, wykazują większą konkurencyjność w stosunku do chwastów. Lepiej wykorzystują składniki nawozowe , dzięki czemu wydają większe i bardziej stabilne plony niż czyste zasiewy poszczególnych gatunków zbóż jarych.
Zwalczanie chwastów
W rolnictwie ekologicznym nie dążymy do całkowitego zwalczania chwastów !!!
Dążeniem naszym jest kontrola chwastów, tak aby nadmiernie nie obniżały plonów
Nadmiernie” oznacza, że niewielkie straty na skutek występowania chwastów są tolerowane - do przekroczenia ekonomicznego progu szkodliwości.
CHWASTY MOGĄ WYSTĘPOWAĆ ALE NIE MOGĄ ISTOTNIE OBNIŻAĆ PLONU
Chwasty są najbardziej szkodliwe w pierwszych fazach rozwoju roślin uprawnych „krytyczny okres konkurencji” - kiedy chwasty silnie konkurują z roślinami uprawnymi O wodę, składniki pokarmowe, światło, miejsce
ROŚLINY UPRAWNE POWINNY BYĆ WOLNE OD CHWASTÓW OD WSCHODÓW DO 1/3-1/4 ICH OKRESU WZROSTU
Metody kontroli chwastów
Mulczowanie (ang. mulching) - pokrywanie powierzchni gleby materią organiczną lub nieorganiczną, np. ściętymi roślinami uprawianymi na zielony nawóz, niekwitnącymi chwastami lub trawą w celu zmniejszenia parowania wody, niedopuszczenia do rozwoju chwastów, poprawy sprawności roli oraz zapobieżenia erozji wodnej i wietrznej.
Mulczowanie naśladuje procesy rozkładu materii organicznej w przyrodzie, gdzie obumarła masa roślinna rozkłada się na powierzchni gleby.
Stosując mulcz trzeba przestrzegać następujących reguł:
Gleba musi być spulchniona
Warstwa mulczu powinna mieć 3-5cm i dobrze ograniczać światło
Materiał nie może zawierać nasion chwastów
Materiał na mulcz musi być rozdrobniony
Rola płodozmianu w zwalczaniu chwastów
W płodozmianie występują na przemian rośliny zbożowe i niezbożowe, oziminy i jare, z szybszym i wolniejszym początkowym rozwojem, głębiej i płycej korzeniące się.
Oddziaływanie odmiany pszenicy ozimej o różnym typie ulistnienia na stopień pokrycia gleby przez chwasty
Oddziaływanie odmiany pszenicy o różnym rozstawie rzędów na stopień pokrycia gleby przez chwasty
Dlaczego siejemy gęściej ???
W rolnictwie ekologicznym stosujemy górną normę wysiewu ponieważ:
Większe zagęszczenie roślin = mniej światła padającego na glebę (ograniczenie kiełkowania chwastów)
Większe straty roślin podczas mechanicznej pielęgnacji (każdy zabieg mechaniczny - 1-10%) roślin uszkodzonych
Podstawowa uprawa gleby
Podorywka - szczególnie przydatna przy dużym zasobie nasion chwastów trwałych. Po podorywce i przywałowaniu prowokujemy większość nasion do wschodów, które zwalczamy bronując pole
Wypalanie płomieniem palnika
Aby zniszczyć chwasty wystarczy rozgrzać ich wierzchnią część do temperatury 70 stopni. Następuje wtedy zniszczenie struktury białek, a rozszerzająca się gwałtownie treść komórkowa rozrywa ściany komórek
Załącznik nr 2.
Środki ochrony roślin dopuszczone do stosowania w rolnictwie ekologicznym
___________________________________________________________________________
I. Substancje pochodzenia roślinnego i zwierzęcego:
azadirachtyna ekstrahowana z miodli indyjskiej; wosk pszczeli (do smarowania ran drzew); żelatyna; hydrolizat białkowy; lecytyna; wyciąg wodny z tytoniu; olejki roślinne (miętowy, sosnowy, kminkowy); perytryny ekstrahowane ze złocienia dalmatyńskiego; rotenon ekstrahowany z derysa trującego, Lonchocarpus ssp., Terphrosia ssp.
II. Mikroorganizmy i ich produkty:
bakterie; grzyby; wirusy (np. preparaty na bazie Bacillus thuringiensis, Granulosis virus).
III. Substancje stosowane w pułapkach i/lub dyspensorach:
fosforan dwuamonowy; formalina; feromony; deltometryna i lambda-cyhalotryna).
IV. Inne:
miedź w formie: wodorotlenku miedzi, tlenochlorku miedzi, trójzasadowego siarczanu miedzi i tlenku miedziowego; etylen; szare mydło; ałun potasowy; siarczan wapnia; olej parafinowy; oleje mineralne; nadmanganian potasu; pył kwarcowy; siarka.
___________________________________________________________________________
Uwaga: nie wszystkie środki są zarejestrowane w Polsce
Dopuszczalne nawozy uzupełniające w rolnictwie ekologicznym
Nawozy organiczne dokupowane
- obornik bydlęcy
- obornik świński
- obornik owczy i kozi
- obornik koński
Stosowanie gnojowicy i obornika drobiowego z gospodarstw konwencjonalnych jest zabronione. Dokupowane nawozy gospodarskie muszą być starannie kompostowane. Należy stosować tylko nawozy nie zawierające [pozostałości środków ochrony roślin i metali ciężkich. Łączna ilość nawozów organicznych nie może przekraczać ilości odpowiadającej obsadzie 1,3 sztuki nawozowej (=2,0 SD) na 1 ha UR. Ilość nawozów organicznych dokupowanych nie powinna przekraczać równowartości 0,5 sztuki nawozowej na 1 ha.
Nawozy organiczne uzupełniające
Produkty przetworzone (np. mączka rogowa i kostna, suszona krew, śruta z rącznika)
Dopuszcza się stosowanie uzupełniających nawozów organicznych nie zawierających pozostałości substancji szkodliwych. Stosowanie ich w gospodarstwach rolniczych jest jednak nieuzasadnione ze względu na wysokie koszty. Zastosowanie tego rodzaju nawozów ogranicza się tylko do gospodarstw ogrodniczych. Jednak również ogrodnictwie nawożenie organiczne powinno być oparte na kompostach i nawozach zielonych, z myślą o zapobieganiu ubytkom substancji organicznej w glebie.
Nawozy mineralne uzupełniające
Należy zastosować tylko wówczas, gdy w glebie występuje głęboki deficyt określonego składnika pokarmowego (uboga skała macierzysta). Uzupełniające nawożenie fosforowe może być wówczas stosowane pod motylkowate lub pod kukurydzę; stosowanie uzupełniającego nawożenia potasowego jest uzasadnione pod ziemniaki lub buraki, lepiej jednak wysiać je pod poprzedzający te uprawy poplon przeznaczony na nawóz zielony, a najlepiej - wprowadzić do układanego kompostu. Stosowanie mineralnych nawozów fosforowych i potasowych wymaga każdorazowo zgody doradcy.