POLITECHNIKA RADOMSKA Wydz. Transportu |
LABORATORIUM UKŁADÓW elektrONIcznYCH |
Data:
|
||||
Imię i nazwisko: |
|
Grupa:
|
Zespół:
|
Rok akademicki:
|
||
Nr ćwiczenia: 1 |
Temat: Związki między parametrami pasmowymi i impulsowymi. |
Ocena: |
Schemat badanego układu
1. Wyznaczenie charakterystyki przenoszenia wzmacniacza
a) z tranzystorem „wolnym” BD395
f [Hz] |
500 |
1000 |
5000 |
10000 |
50000 |
75000 |
100000 |
200000 |
Uwe [mV] |
11 |
11 |
11 |
11 |
10,5 |
10 |
10 |
9,5 |
Uwy [mV] |
100 |
100 |
90 |
90 |
80 |
70 |
55 |
40 |
k [V/V] |
9,09 |
9,09 |
8,18 |
8,18 |
7,62 |
7 |
5,5 |
4,21 |
=6,36
b) z tranzystorem „szybkim” BC107
f[Hz] |
500 |
1000 |
5000 |
10000 |
50000 |
75000 |
100000 |
200000 |
Uwe[mV] |
85 |
82,5 |
80 |
75 |
75 |
75 |
75 |
75 |
Uwy[V] |
1,4 |
1,3 |
1,3 |
1,3 |
1,25 |
1,05 |
0,9 |
0,55 |
k[V/V] |
16,47 |
15,76 |
16,25 |
17,33 |
16,67 |
14,00 |
12,00 |
7,33 |
=11,3
2. Obserwacja odpowiedzi jednostkowych wzmacniaczy tranzystorowych
z tranzystorem „wolnym” BD395
z tranzystorem „szybkim” BC107
Wnioski:
Charakterystyki przenoszenia wzmacniacza badaliśmy dla zakresu częstotliwości od 500 Hz do 200 kHz. Dla mniejszych częstotliwości nie udało się nam odczytać wartości napięć Uwe oraz Uwy, dlatego na wykresach odcinek ten narysowaliśmy linią przerywaną (przypuszczamy, że właśnie taki ma kształt) . Po wykreśleniu charakterystyk zaznaczając można było odczytać fg dla każdego ze wzmacniaczy. Jest to nieco dziwne, ale dla obydwu rodzajów tranzystorów - „szybkiego” i „wolnego” częstotliwość górna wynosi około 100 kHz.
Następnie na oscyloskopie zaobserwowaliśmy odpowiedź jednostkową każdego ze wzmacniaczy. Określając na ich podstawie czasy narastania, tutaj również okazuje się, że są one bardzo zbliżone i wynoszą τn ≈ 5μs . Odpowiedź jednostkową obserwowaliśmy przy f = 1 kHz , więc pomyśleliśmy, że może mieć to wpływ na taki nieoczekiwany wynik. Jednak okazało się że dla większych częstotliwości ( f = 50 kHz ) nie ulega on zmianie. Znając fg oraz τn mogliśmy wyznaczyć iloczyn τn*fg co było głównym celem ćwiczenia. Wynosi on τn*fg = 5 10 -6 * 100 10 3 = 0,5
Analizując pomiary stwierdzamy, że oba wzmacniacze mają identyczne τn*fg , a jednak różnica, którą można było między nimi zaobserwować polegała na tym, iż tranzystor „wolny” (BD395) zniekształcał przebieg prostokątny podany na wejście układu, a „szybki” zmian takich nie wprowadzał.
Analiza iloczynu τn*fg
Podczas badania częstotliwościowego wzmacniaczy i podczas opisu matematycznego rozdzielało się zakres dużych, średnich i małych częstotliwości i dla każdego z tych obszarów tworzyło się odrębny schemat zastępczy co ułatwiało analizę i projektowanie, Takie same schematy zastępcze stosuje się do opisu impulsowego. Zakresowi dużych częstotliwości, a więc szybkich zmian będzie odpowiadał fragment szybkiej zmiany podczas narastania lub opadania impulsu.
Zakresowi małych częstotliwości , przy powolnych zmianach będzie odpowiadał fragment impulsu, gdzie nie następują żadne zmiany przebiegu lub zmiany są bardzo powolne.
W praktyce wystarcza, żeby impuls miał dostatecznie narastanie i opadanie w porównaniu z szybkością reakcji wzmacniacza, np. czas narastania impulsu może być 10 razy mniejszy od czasu własnego narastania wzmacniacza. Impuls taki po przejściu przez wzmacniacz jest zniekształcony, pogarsza się czas narastania i opadania oraz pojawiają się zniekształcenia grzbietu w postaci oscylacji i zwisu. We wzmacniaczach ze sprzężeniem bezpośrednim, tj tam gdzie nie ma kondensatorów sprzęgających stopnie ani tez kondensatorów blokujących rezystory w obwodzie zasilania zmniejsza się tylko szybkość narastania i opadania zboczy. W układach z tymi kondensatorami pojawiają się zwis impulsu, w układach z indukcyjnościami mogą występować jeszcze oscylacje następujące po szybkich fazach impulsu.
Czas narastania τn definiuje się jako okres w czasie którego napięcie U2 ( lub prąd ) zmieni się od poziomu 0,1 E2 do poziomu 0,9 E2 a czas opadania τo jest to okres w którym napięcie zmieni się od 0,9 E2 do 0,1 E2 .
Obliczając czas narastania i opadania otrzymuje się :
τn = τo = 2,2τ =2,2/2πfg = 0,35/fg
Dla naszych wzmacniaczy reguła ta jest prawdziwa
τn = 0,35/fg to τn*fg = 0,35
a my otrzymaliśmy τn*fg = 0,5 więc różnica jest niewielka.
1