RADIO-TELEFONIA

Wyposażenie w sprzęt w strefach.

URZĄDZENIA RADIO-TELEFONICZNE (SOLAS):

1. Radiostacja UKF (zdolna do pracy fonicznej i DSC). Zasięg A1 tj 20-30 NM

Funkcje:

.alarmowanie o niebezpieczeństwie oraz wywołanie w celu zapewnienia bezpieczeństwa statku (DSC) f = 156.525 MHz (kanał 70)

.zapewnienie łączności w niebezpieczeństwie 156.8 (k.16)

. pozostała łączność foniczna (eksploatacyjna) 156 - 162.5 MHz

2. Radiostacja pośrednio falowa (MF) zdolna do pracy fonicznej), łączności foniczne oraz radio-teleksowej. Zasięg - obszar A2

Funkcje:

. j.w. f = 2187.5 kHz

. teleksowej (niebezpieczeństwo i inne) 2174.5 kHz

. j.w. f = 2182.0 kHz

. łączność z samolotami w akcji SAR f = 3023 kHz

. j.w. f = 1605 - 4000 kHz

3. Radiostacja pośrednio krótkofalowa MF + HF zdolna do pracy fonicznej, teleksowej, i DSC w zasięgu obszaru A3, A4

j.w.

+ daleki zasięg więc f pasma 4 MHz - 27.5 MHz

. DSC : f = 4207.5 kHz

6312.0 kHz

8414.5 kHz

12577.0 kHz

16804.5 kHz

. praca radioteleksem

4177.5 kHz

6262.0 kHz

8376.5 kHz

12520.0 kHz

16695.0 kHz

. foniczna:

4125.0 kHz

6215.0 kHz

8291.0 kHz

12290.0 kHz

16420.0 kHz

lotnicza:

4125.0 kHz

5680.0 kHz

Emisja J3E - do momentu wejścia w życie H3E .

FALE RADIOWE

Okres : czas 1 pełnego cyklu. (T)

Częstotliwość: ilość cykli/sekunda (f)

jednostka f - Hertz (Hz) = 1cykl/sek

Długość fali : odległość jaką fala przebędzie w okresie 1 cyklu (L)

WZÓR: v/f = 3.10^8/f m

np 30 MHz L = 10 m

300 MHz L = 1 m

PODZIAŁ CZĘSTOTLIWOŚI (DEKADOWY)

Pasmo Częstotliwości Nazwa fal radiowych

------------------------------------------------------------------------------------------------------

MF | 300 - 3000 kHz | hektometrowe

-----------------------------|--------------------------------------|----------------------------------

HF | 3 - 30 MHz | dekametrowe

-----------------------------|--------------------------------------|----------------------------------

VHF | 30 - 300 MHz | metrowe

-----------------------------|--------------------------------------|----------------------------------

UHF | 300 - 3000 MHz | decymetrowe

-----------------------------|--------------------------------------|----------------------------------

SHF | 3 - 30 GHz | centymetrowe

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

ŁĄCZNOŚĆ RADIOTELEFONICZNA

W telekomunikacji używa się pasma 300 - 3000 Hz.

Głos przenosi więcej, ale to pasmo pokrywa wyróżniki. Wysyłka niemodulowanego sygnału o pow. częstotliwości jest możliwa, ale fale miałyby długość do 30 km.

Stąd modulowanie, czyli nakładanie głosu na falę o wyższej częstotliwości.

Układ fonii musi się więc składać z wytwornika fali nośnej, modulatora i demodulatora.

2 typy modulacji:

- amplitudy

- częstotliwości.

Modulacja amplitudy

Warunek: f nośna >> (dużo większa) of f modulującej.

Matematycznie: mnożenie sygnału modulowanego przez nośną.

Widmo (przebieg - wygląd fali w funkcji częstotliwości) zmian :

Powyższa modulacja to modulacja dwuwstęgowa z pełną nośną.

Informacja istotna znajduje się w obu wstęgach. Można więc zrezygnować z nośnej i jednej wstęgi bocznej (dolnej). Taka modulacja nazywa się SSB (Single Side Band). Szerokość pasma jest wtedy równa szerokości pasma głosowego tj 2.7 kHz.

Tylko bez nośnej DSB (double side band).

Definicja ogólna: modulacja polega na uzależnieniu jednej lub więcej cech (parametrów) przebiegu nośnego o częstotliwości wysokiej od zmian sygnału zawierającego informację.

W tym wypadku elementem uzależnianym jest amplituda.

Modulacja częstotliwości

Wyróżnikiem modulacji jest częstotliwość sygnału modulującego.

Dewiacja - maksymalne odchylenie częstotliwości od wzorcowej częstotliwości.

Przy dewiacji max 5 kHz i przy paśmie 3 kHz, górna częstotliwość wyniesie 16 kHz..

Żeby nie wejść na następne pasmo dodawane są przerwy szerokości 4.5 kHz - razem kanał zajmuje 25 kHz.

Modulacja odporna na zakłócenia.

Wadą jest krótki zasięg (prostoliniowa propagacja fal).

Definicje emisji

Emisje oznacza się niezbędną szerokością pasma, oraz jej klasyfikacją, czyli podaniem jej cech charakterystycznych w formie znaków alfanumerycznych.

1 znak literowy : sposób zmodulowania fali nośnej

amplituda: A - dwuwstęgowa

H - jednowstęgowa z pełną nośną

R - jednowstęgowa ze zredukowaną nośną

J - jednowstęgowa z nośną stłumioną

częstotliwość: litera F

Faza :litera G

2 znak cyfrowy : rodzaj sygnału modulującego:

pojedynczy kanał zawierający informacje analogową : "3"

3 symbol (literowy) : rodzaj nadanej informacji

Telefonia : "E"

Symbole telegrafii:

A1A - kluczowana fala nośna (ręczna telegrafia),

A2A - nośna modulowana tonem akustycznym

H2A - nośna modulowana tonem akustycznym, jednowstęgowa z redukowaną falą nośną.

Telefonia dwuwstęgowa: A3E

stare oznaczenie A3

jednowstęgowa:

H3E (A3H) górna wstęga z pełną nośną - pasmo 3 kHz

R3E (A3R) zredukowana fala nośna, górna wstęga

J3E (A3J) nośna całkowicie wytłumiona

F3E (F3) szerokość s= 16 kHz, dewiacja 5 kHz, kanał 25 kHz

PRACA TELEXEM

Telex nie pracuje bezpośrednio z nadajnikiem. Sygnał musi być zmodyfikowany przez przystawkę RQ.

Wszystkie częstotliwości podawane w charakterystykach stacji (częstotliwości przydzielane) są częstotliwościami środka wiązki bocznej.

Odbiornik:

automatyczna funkcja regulacji amplitudy

ARW.

Na falach krótkich i średnich występują zaniki sygnału. Włączenie ARW powoduje "wyrównanie" sygnału.

Czasami jest preselektor poprawiający jakość odebranego sygnału.

UKF zawsze ma możliwość pracy ze zredukowaną mocą,

Squelch winien być wyłączony w pracy w niebezpieczeństwie, żeby nie dopuścić do wycięcia słabego sygnału.

PROPAGACJA

Warstwy zjonizowane:

Fale średnie są tłumione w warstwie D, stąd w dzień słaba propagacja.

Przebieg fal może odbywać się różnymi drogami, stąd mogą się wzajemne wytłumiać.

Fale Ultrakrótkie nie są w ogóle wytłumiane.

Tłumienie zależy od pory dnia, godziny.

Fale krótkie odbijają się od warstwy F1,F2, S. Również występują zaniki, również powodowane przez słońce przy jego protuberacjach.

Wprowadza się pojęcie MUF (Maximum Usable Frequency), pojęcie LUF (Lowest Usable Frequency) i OTF (Optimum Traffic Frequency).

RADIOTELEGRAFIA

Układ Antena - Nadajnik.

Przy pracy nadajnika występuje duże obciążenie mocą, które musi być odebrane przez układ zewnętrzny. W przeciwnym razie następuje zamiana energii fali w ciepło i spalenie układy wyjściowego.

Dlatego przed uruchomieniem Wysokiej Częstotliwości należy dostroić antenę do emitowanej częstotliwości. Czynność taka nazywa się strojeniem.

Wraz ze zmianą długości anteny zmieniają się jej parametry jak indukcyjność i pojemność. Antena jest obwodem rezonansowym i ta właściwość umożliwia strojenie.

Układ antena-nadajnik może być zestrojony, bądź antena może być izolowana lub uziemiona. Funkcje te spełnia przełącznik antenowy.

Strojenie

Czynność polega na dodawaniu dodatkowych pojemności i oporności (obwody antenowe). Przełącznik antenowy składa się z elementów biernych i czynnych, które elektrycznie dostrajają antenę.

Przełącznik strojeniowy składa się z dwu elementów: "Loading" tj dokładanie obciążenia rezystancyjnego i "Tune" - ostatecznego pojemnościowego zestrojenia anteny.

Nadajnik

Generalnie każdy nadajnik składa się z trzech elementów:

- zasilacz

- wzbudnik

- wzmacniacz mocy

Nadajnik zasilany jest prądem zmiennym 3 fazowym.

Lampki kontrolne palą się w wypadku awarii obwodu.

Wzbudnik - generowanie sygnału emisyjnego, przed ostatnią fazą wzmocnienia (wybór modulacji, emisji, ustawienie częstotliwości itd).

Wzmacniacz mocy - wzmacniacz wysokiej częstotliwości wraz z przełącznikiem antenowym.

Ustawienie nadajnika do pracy:

1.Ustawić rodzaj pracy na strojenie, emisję na A1A, wybrać pasmo (przełącznik "MF/HF" na właściwą pozycję), ustawić częstotliwość (jeżeli nie z kwarców to wybrać Syntezator). Drive i Moc ustawić na pozycjach 5-7.

2.Przełączyć pasmo na wzmacniaczu mocy na właściwe i/lub (przy MF) właściwą częstotliwość;

3.Ustawić Load i Tune zgodnie z tabelą;

4.Przełączyć wskaźnik na Prąd Antenowy;

5.Włączyć wysokie napięcie i używając pokrętła Tune dodatkowo dostroić antenę na największe wychylenie wskaźnika przyciskając jednocześnie Test. Ewentualnie dodać mocy przełącznikiem Drive.

6.Przełączyć emisję na J3A (do fonii) lub - jeżeli jest na pozycję Tlx.

UWAGA: koniec pracy - wyłączyć wysokie.

TELEX

Transmisja realizowana jest z użyciem przystawki ARQ, która moduluje tzw podnośną (częstotliwość około 1500 Hz - różna w zależności od przystawki i jej ustawienia przez operatora) sygnałem +- 85 Hz. Modulowany sygnał jest zawężany do pasma 300 Hz. Odbywa się to w bloku Małej Częstotliwości. Tak spreparowany sygnał (FSK - Frequency Shift Keying) dodawany jest w bloku WCz do nośnej. Stąd wynikają niedogodności w strojeniu (wyborze) właściwej częstotliwości nadawania/odbioru:

Wynika stąd, że przy ustawianiu nadajnika przy emisji J3E, należy odjąć od f stacji brzegowej wartość podnośnej dla uzyskania właściwego strojenia. Jeżeli jednak nadajnik posiada transmisję w emisji F1 , wtedy nie trzeba dokonywać powyższych operacji.

To samo dotyczy strojenia odbiornika.

Radiostacja rezerwowa

Jest to z reguły jedno urządzenie zawierające blok antenowy, nadajnik i odbiornik i jest zasilane zarówno z sieci jak i z baterii. Z reguły zawiera wbudowaną część automatycznego ładowania baterii.

ODBIORNIKI KOMUNIKACYJNE

Odbiorniki komunikacyjne przystosowane są do odbioru komunikacji stąd wynikają zasadnicze różnice w stosunku do zwykłych odbiorników radiowych. Odbiornik musi zapewnić odbiór wszystkich rodzajów emisji o różnym poziomie sygnału.

Poziom - wartość napięcia indukowanego w antenie (mV).

Czułość odbiornika - teoretyczna, użytkowa: "wrażliwość" na odbierany sygnał. Przy czułości użytkowej uwzględnia się odróżnienie sygnału od szumów.

Selektywność - zdolność do "rozróżniania" niezakłóconego pasma. Selektywność zależy od jakości zespołu przemiany częstotliwości (mieszacz), wybór odbywa się zmianą parametrów tzw 1-wszej częstotliwości pośredniej (1-wsza heterodyna).

Odbiornik z reguły wyposażony jest w dwustopniowy (Narrow Band - Wide Band) preselektor (regulowany filtr) umieszczony między anteną a pierwszym stopniem wzmocnienia.

ARC - automatyczna regulacja częstotliwości - układ umożliwiający automatyczną regulację poziomu odbieranego sygnału.

Strojenie - przełącznik sposobu strojenia (Fast/Slow, Lock, MegaHertz)

BFO (Bit Frequency Oscylator) - umożliwienie odbioru dźwiękowego sygnału emisji A1A (telegrafia). Układ generuje sygnał tzw częstotliwości dudnień.

Przełącznik emisji: J3E, R3E, A2A, A3E, H3E.

Tune - pokrętło strojenia sygnału telexowego.

Am - regulacja siły głosu po demodulatorze.

AFC - Automatic Frequency Control

GMDSS

01.02.1999 wdrożenie konwencji.

Założenia

Nazwa od 1977, uprzednio F(future)GMDSS.

System oparty o :

1.techniki satelitarne

2. likwidacja łączności Morse'a

3. fonia:

-H(High) F(frequency) N(narrow) B(Band) D(direct) Printing typ A i B

(telex)

-VHF FM

-MF i HF (SSB)

4. DSC (Digital Selective Calling)

5. Radiopławy EPIRB (Emergency Position Indicating Radio-Beacon)

6. SART (Search And Rescue Radar Transponder)

7.MSI (Maritime Safety Information)

NAVTEX (navigational telex)

typ A

518 KHz

zasięg 250- 400 M

typ B

490 kHz

częstotliwość dla języków narodowych

4209.kHZ

jedna częstotliwość z zakresu fal krótkich wydzielona dla stref tropikalnych i subtropikalnych (z uwagi na złe warunki propagacji fal średnich)

WWNW (World Wide Navigation Warning)

Świat podzielony na 16 obszarów (I - XVI) Nav. Met. Areas.

system NBDP

EGC (Enhanced Group Call) (Rozszerzone Wywołanie Grupowe)

-jest to satelitarny system komunikacyjny INMARSAT

- 1.6 GHz

Podstawowe funkcje systemu

Alarmowanie

Statek musi mieć możliwość powiadamiania lądu (stacji nadbrzeżnej).

Stacja taka jest połączona ze Stacją Koordynacji Ratownictwa (MRCC - Marine Rescue Co-ordination Center).

Te zadania osiągnięto poprzez:

1.DSC

Digital Selective Call

Następujące urządzenia/częstotliwości są przeznaczone do realizacji tego zadania:

- VHF, kanał 70 - 156.525 MHz

czynności: - distress sygnał alarmowy

- urgent message zapowiedź pilnej informacji

- safety zapowiedź informacji

- rutine rutynowa łączność

Realizacja komunikacji w niebezpieczństwie odbywa się na kanale VHF 16 (156.8 MHz).

- MF 2187.5 kHz

czynności: - distress

Realizacja korespondencji "w niebezpieczeństwie" odbywa się na częst. 2182 kHz

- HF pasma: 4 MHz

6 MHz

8 MHz

12 MHz

16 MHz

- System INMARSAT

zasada realizacji polega na umieszczeniu satelitów (min 3 w kątowej odległości 120o celem pokrycia całej powierzchni ziemi) na orbitach geostacjonarnych (ca 36000 km).

System nie obejmuje obszarów podbiegunowych (od 70o N&S).

Korespondencja odbywa się przy użyciu transpondera stelitarnego, który zamienia częstotliwości sygnału odebranego z LES (Land Erth Station) na częstotliwość nadawania do SES (Ship Erth Station).

Sygnał wywołania wysyłany w formie paczki o l = 35.9 ms zawiera żądanie przydziału kanału i zawiera:

- Nr.stacji nadającej

- Nr.stacji odbierającej

- P (priority)

Priorytet może być:

p = 00 kanał rutynowy

p = 01 kanał bezpieczeństwa (safety)

p = 02 kanał "pilne" (urgent)

p = 03 kanał niebezpieczeństwa (distress)

- BOJA EPIRB (Emergency Position Indicating Radio-Buoy)

specjalna boja z nadajnikiem do komunikacji z dwoma systemami satelitarnymi: Inmarsat (f = 406 MHz) i Cospas-Sarsat - f = 121.5 MHz.

System Cospas-sarsat pokrywa okolice podbiegunowe, w oparciu o satelity okołobiegunowe na orbitach ok 1000 km.

Wykorzystując efekt Doplera w tym systemie jest możliwość określenia pozycji radiopławy. W systemie Inmarsat pozycję uzyskuje się z zakodowanego komunikatu boi. Pozycja, w bojach 406 MHz mogą być wprowadzane bądź automatycznie (połączenie z GPS-em) bądź ręcznie.

W obu bojach należy sprawdzać rutynowo stan baterii.

- BOJA EPIRB CH.70

Boja pozycyjna skonstruowana dla obszarów A1 i pracująca na kanale 70 VHF.

ŁĄCZNOŚĆ KOORDYNACYJNA

Zapewnienie wymiany informacji i poleceń między wszystkimi stronami zaangażowanymi a akcję ratowniczą.

ŁĄCZNOŚĆ NA MIEJSCU AKCJI

Zapewnienie komunikacji jednostek bezpośrednio zaangażowanych w akcję, na miejscu akcji.

Dwa ostatnie problemy rozwiązano korzystając z poprzednich częstotliwości bezpieczeństwa (krótkie, pośrednie i VHF), dodając pasmo do komunikacji z samolotami/helikeptorami i wzbogacając o pasma komunikacji telexowej,

RADAR TRANSPONDER

Urządzenie do lokalizacji rozbitków. Radar transponder wzbudzany jest sygnałem radaru 3 cm i dającym na radarze 12 namiarowych kropek od miejsca w którym znajduje się transponder. Może być aktywowany automatycznie i ręcznie.

ŁĄCZNOŚĆ PUBLICZNA

Zapewnienie pewnej łączności w sprawach eksploatacyjnych i innych nie związanych z niebezpieczeństwem.

ŁĄCZNOŚĆ MIĘDZY PUNKTAMI DOWODZENIA

Zapewnienie komunikacji Bridge to Bridge w czasie akcji. Głównie kanał 16 VHF.

REJONY PŁYWANIA

A1 VHF, DSC kanał 70

Pływanie w zasięgu co najmniej jednej stacji nadbrzeżnej przystosowanej do ciągłej pracy w systemie DSC na kanale VHF 70. Zasięg takiej stacji oceniany jest na 20 - 25 NM. Obowiązkiem Administracji jest dokonanie pomiarów dla każdej ze stacji w systemie i przekazanie wyników poprzez IMO celem uzupełnienia informacji zawartej w Master Plan.

Zasięg jest uzależniony od wysokości nadajnika stacji nadbrzeżnej.

A2 MF, DSC 2187.5 MHz

Pływanie w obszarze z którego jest możliwość ciągłej łączności z co najmniej jedną stacją nadbrzeżną wyposażonej w system pracy DSC na częstotliwości 2187.5 MHz z wyłączeniem obszaru A1, jeżeli takie obszary się nakładają:

A3 INMARSAT

Obszar określony swobodną i nieskrępowaną łącznością w satelitarnym systemie INMARSAT, z wyłączeniem obszarów A1 i A2. Praktycznie cały obszar między 70N i 70S.

A4 COSPAS-SARSAT, HF DSC

Pozostały obszar.

Certyfikaty

A1 Restricted Operator Certificate

A2-A4 General Operator Certificate

R/E Ist Class 1st Class Radio-Electronic Operator Certificate

R/E 2nd Class 2nd Class Radio-Electronic Operator Certificate

RADIOTELEGRAFIA AUTOMATYCZNA

Wykorzystano zasady binarne. Jeden znaku składa się z 5 elementów. Daje to kodowanie 25 znaków tj 32.

Ciąg wyglądał następują

Ten system znaków nazywa się ITA No.2 i jest wykorzystywany w łączności teleksowej.

ITA - International Telegraph Alphabeth.

W takim systemie prędkość transmisji wynosi 50 Bd (baudów)

1 baud - 1 element na sekundę

t (1 znak) = 1000 ms/50 = 20 ms

1 ciąg trwa więc 100 ms.

System taki jest też nazywany systemem start-stopowym.

Ciąg znaku jest poprzedzony impulsem "stop" trwającym 20 ms i zakończony impulsem "stop" trwającym 30 ms. Cały znak mieści się w 150 ms.

Prędkość transmisji wynosi więc 1000 ms/150 ms = 6.666...(6) znaków na sekundę.

Dla przekazania takiego sygnału drogą radiową sygnał musi być nałożony na nośnik energetyczny - w tym wypadku falę radiową tzw. nośną.

Proces taki nazywa się modulacją.

Prosta modulacja z niewielką ilością elementów nazywa się kluczowaniem (keying) (jest sygnał, brak sygnału).

1. Kluczowanie:

2. Modulacja częstotliwości:

Dla uproszczenia przyjęto zasadę wymyśloną przez Philips, a mianowicie za nośną obrano częstotliwość 1500 Hz, będącą składową przedziału częstotliwości mowy, która to, ograniczona do zakresu 300 - 3000 Hz, wystarcza do prawidłowego przekazania mowy.

Keying odbywa się częstotliwością plus i minus 85 Hz:

3. Modulacja fazy.

Przy zachowaniu tak amplitudy jak i częstotliwości, modulacja polega na zmianie kierunku fazy w momencie detekcji sygnału modulującego. Ten system zastosowano w satelitarnym systemie teleksowym.

KOMPONENTY SYSTEMU

Historia:

W systemie, przy zastosowaniu modulacji fazy, zastosowano po stronie transmisji telex i nadajnik, modulujący częstotliwość nośną impulsami Df=+- 85 Hz, przy częstotliwości fali nośnej f_o = 12 MHz, odbiornik z demodulatorem i telex odbiorczy.

Praktyka wykazała, że zakłócenia wpływają znacząco na jakość odczytu sygnału. Dla porównań sprzętowych użyto wskaźnika nazwanego BRE (Bit Rate Error), który odzwierciedla stosunek ilości błędnie odebranych znaków do całkowitej ilości wytransmitowanych znaków:

ilość błędnie odczytanych znaków

BRE = całkowita ilość znaków

W wyżej opisanym systemie BRE wyniosło 1/100 tj 10-2 co było o wiele za dużo dla zapewnienia sprawnej i pewnej komunikacji w systemie cyfrowym. Dla przykładu BRE dla satelity wynosi 10-6.

Usprawnienia:

Wprowadzono ciągi znaków 7-mio elementowe uzyskując nowy kod cyfrowy zwany ITA No.5.

Możliwe jest uzyskanie ( w tym kodzie 128 znaków - 27). Stwierdzono, że wśród 128 kombinacji zer i jedynek aż 35 przejawia wspólną cechę : posiada cztery zera i trzy jedynki.

Cechę tę wykorzystano przypisując znaki telexowe z kodu ITA No.2 pierwszym 32 znakom z kodu ITA No.5.

Wprowadzając urządzenie zliczające jedynki i zera umożliwiono kontrolę błędów emitowanego ciągu.

W ten sposób powstał ostatecznie następujący system:

System składa się z telexu, nadajnika i odbiornika, przy czym nadajnik i odbiornik jest rozbudowany o segment dodawania dwóch elementów do ciągu (zamiana kodu ITA No.2 na ITA No.5) oraz segment detekcji i korekcji błędów. System, w trakcie pracy, korzysta z dwóch nośnych - podstawowej (Fn1) i sprzężenia zwrotnego (Fn2).

Moduł detekcji i korekcji błędów sprawdza, czy odebrany ciąg składa się z 4 zer i 3 jedynek. Jeżeli nie, wówczas przesyła do nadającego sygnał powtórzenia tzw ARQ (Automatic Request for Repetition).

Sygnał jest emitowany w przerwach nadawania i powoduje odtworzenie z pamięci ostatniej grupy i nadanie jej powtórnie *.

* w wypadku gdy nadajnik odbierze nieprawidłowy (z błędem) sygnał ARQ, wówczas zamiast powtórzenia ostatniej grupy wysyła ARQ do odbiorcy celem powtórzenia sygnału.

Praca taka jest możliwa jedynie między dwoma dokładnie adresowanymi terminalami. Wysyłanie sygnałów wieloadresowych (np "All Ships") wymaga innego sposobu detekcji i korekcji błędów.

System NBDP (Narrow Band Direct Print) posiada dwa sposoby pracy:

- mode A : ARQ

- mode B : FEC (Forward Error Correction)

Stacja nadająca sygnał jest nazywana stacją ISS (Information Sending Station) i jest stacją Master. Ten charakter zachowuje przez cały czas trwania korespondencji.

Stacja odbierająca to IRS (Information Receiving Station) i jest stacją Slave.

Czas transmisji:

uwaga: dla skrócenia czasu transmisji zdecydowano wysyłać 3 ciągi znaków jednocześnie. Te trzy ciągi są następnie badane przez odbiorcę.

Ilość znaków przy użyciu ITA 5 wynosi - w odróżnieniu do ITA 2 - 35 tzn pozostają 3 znaki wolne w stosunku do tych, które są używane w telexach lądowych. Te trzy znaki zastosowano do kontroli przebiegu transmisji radiowej:

- ciąg 33 znak CS1 (Control Sign 1)

- ciąg 34 znak CS2 (Control Sign 2)

- ciąg 35 znak CS3 (Control Sign 3)

Znaki CS1 i CS2 używane są naprzemiennie jako potwierdzenie prawidłowo odebranej grupy: jeżeli grupa 3 ciągów odebrana jest z właściwą ilością jedynek i zer, wówczas odbierająca stacja nadaje sygnał CS1, a po następnej prawidłowej grupie CS2 itd. W wypadku wykrycia błędu zwrotny sygnał zostaje powtórzony:

Sygnał taki powoduje ponowne wysłanie ostatniej grupy (z pamięci).

Powtarzający się brak prawidłowego odbioru powoduje zerwanie połączenie (brak synchronizacji) i rozłączenie. Następuje to po upływie 32 powtórzeń tego samego sygnału CS.

Wyposażenie systemu ARQ w pamięć spowodowało skrócenie procesu badania prawidłowości nadanej grupy poprzez rozdzielną analizę odebranej grupy (odbiornik analizuje prawidłowość zero-jedynkową w każdym z trzech przesłanych ciągów i zapamiętuje w której nastąpił błąd):

Sygnał CS3 jest używany do zmiany statusu stacji (aczkolwiek nie zmienia to podstawowego rozróżnienia stacji Master i Slave) z nadawczej na odbiorczą (działa to jak stare hasło "OVER"). Oznacza to przejście stacji nadawczej na odbiór. Sygnał CS3 nadany z klawiatury składa się z dwóch znaków "+?".

W rezultacie wprowadzenia korekcji ilość błędów spadła do 10-4. Niższa jakość w stosunku do przekazów satelitarnych wynika z możliwości pojawienia się błędów w takich wypadkach, gdy źle odebrana grupa wygląda (zero-jedynkowo) na prawidłową (przestawienie znaków nie spowodowało zmiany proporcji między ilością zer i jedynek).

SYSTEM FEC

Wyżej opisana detekcja błędów możliwa jest jedynie we współpracy dwóch stacji. Nie jest fizycznie możliwe przesłanie w takim systemie p o p r a w n e g o komunikatu do wszystkich stacji, lub do grupy stacji. (Nadajnik nie może być zsynchronizowany z nieznaną bliżej ilością odbiorników).

Żeby zminimalizować ilość błędów w niesynchronicznej komunikacji wymyślono system polegający na nadawaniu ciągów podwójnych z przesunięciem czasowym. Po wysłaniu ciągu pierwszego znaku wysyła się znak odległy o 32 pozycje (?) od poprzednio nadanego. Dla uproszczenie poniżej pokazano znaki odległe o 24 pozycje tj po "A" wystąpi "Z" (dla uproszczenia). W praktyce będzie to któryś ze znaków interpunkcyjnych. (?)

Odbiornik analizuje odebrane ciągi (po 7 na 5 transformacji) zapisując w pamięci prawidłowe kombinacje i oznaczając ciągi nieprawidłowe. Stosując opóźnienie czasowe wyprowadza do drukarki sygnał drukowania prawidłowo odebranego ciągu. Jeżeli pierwszy znak nie jest prawidłowy drukowanie rozpocznie się z "sześcioznakowym" opóźnieniem, tzn po 6 x 70 ms.

Zwłoka jest potrzebna do odebrania powtórzonego znaku w powtórnej transmisji. Jeżeli znak jest prawidłowy to odbiornik drukuje odebrany znak, jeżeli nie to drukuje "*".

t - przesunięcie czasowe

t = t₂ - t₁ = 280 ms

Synchronizacja.

Odbiornik musi umieć odróżnić, w którym miejscu nadanego ciągu jest początek.

Nadajnik nadaje w systemie FEC w transmisji Dx ciąg 125 a w Rx kolejne zmniejszające się ciągi od 125 do 104.

Rozpoznanie kombinacji trzech składowych oznacza synchronizację.

MASTER PLAN

Wszelkie informacje o systemie.

System WWNWS pracuje w oparciu o podział świata na XVI obszarów NAV, MET Areas.

Plan oparty o te rejony. W każdym jest listowana stacja, z jej parametrami. W relacjach na rejony i pasma (UKF, MF, HF - przy HF nie ma podziału na rejony).

SYSTEM INMARSAT

System skіada się ze stacji nadawczych, kontrolnych i odb/nadawczych

Inmarsat C ca 36 tyś

Inmarsat A ca

Inmarsat M ca 10 tyś

Inmarsat lotniczy ca 1 tyś.

Z uwagi na stacjonarną pozycję określa się satelity (4 szt.) ich pozycją.

Sygnał jest nadawany z CES o częst. 4 - 6 GHz tam dekodowany, wzmacniany transformowany częstotliwością i wysłany do SES na częst. 1.5 - 1.6 GHz.

Istotną sprawą jest kwestia stabilizacji kierunku anteny obiorczej.

Ubogość pasma spowodowała potrzebę rozwiązań umożliwiających max.wykorzystanie częstotliwości.

Utworzono trzy rodzaje zagęszczonych kanałów:

TDM czasowe zwielokrotnienie częstotliwości (z dostępem stałym dla stacji lądowych), i Time Division Multiple Access (TDMA) dla stacji SES. 24 godziny podzielono na 10000 jednostek, stąd długość 1 ramki TDM wynosi 8.64 sek. Ramki mają kolejne numery, liczone od 0000 do 9999 każdego dnia, rozpoczynając od 01.01 każdego roku o 00:00 UTC:

TDMA - czas.zwielokr.kanałów z przydzielonym dostępem. To jest wykorzystywane dla stacji ruchomych. Nie mają przydzielonych kanałów:

Uwaga: pow.rysunki są typowe dla Inmarsatu C. W Inmarsat A zastosowano podział ramki czasowej na 22., przy czym stosuje się pasmo o szerokości 8.5 MHz podzielone na 339 par częstotliwości z przyrostem 25 kHz (dla łączeń fonicznych). Dla łączeń telegraficznych ramka trwa 1.74 s przy długości pakietu 37.7 ms. (????)

Pierwszy kanał (ramka No.1) to tzw. Bulletin Board (BB), ramka rozpoczynająca nową ramkę (zawiera jej numer kolejny) i jest wykorzystywana do realizacji kontroli strojenia i parametrów technicznych transmisji. Ramka 14-sta służy do przerwania transmisji w konkretnej ramce TDMA.

Kanał żądania. W każdym paśmie jest wprowadzony kanał żądania. Ten kanał jest dla wszystkich stacji w rejonie. Żądanie przydziału powoduje przydział przez NCS (Network Coordination Station) kanału łączności.

Kanały sygnalizacyjne - kanały do obsługi i kontroli stacji w systemie.

Satelity

Aktualnie 3 generacja.

Dla usprawnienia łączności wprowadza się dodatkowo anteny nadawcze na wyspecyfikowane obszary w ramach rejonów.

Wykorzystano to dla zwielokrotnienia kanałów. Tam gdzie się nie zazębiają (te dodatkowe obszary) można użyć takich samych częstotliwości.

Każdy rejon ma jeden wspólny kanał nasłuchu, który służy do komunikacji z CES.

Usługi

Telefonia,

Telex

Transmisja danych

- małą

- średnia

- szybka

- b.szybka

Fax

Wywołanie grupowe,

Łączność w niebezpieczeństwie.

Każda stacja brzegowa ma stałe połączenie z RCC.

Organizacja Systemu

Segment kosmiczny

11 satelitów - 4 aktywne, reszta awaryjnych.

Centrum Kontroli Satelity - aktualizowanie danych (telemetria, korekta, pomiary).

Zmiany l max ok. 1 stopnia

Inklinacja +- 2.5 stopnia (odchylenie orbity od płaszczyzny równika).

Stacje Brzegowe

Ilość w regionie może być dowolna. Limity są czysto ekonomiczne.

Jedna z takich stacji (po podpisaniu umowy z Inmarsat) jest stacją koordynującą (NCS). Ta stacja ma nast. zadania:

- opieka nad segm. kosmicznym

- dysponuje całym pasmem częstotliwości

(w wypadku przeciążenia jakiejś ze stacji, może przydzielić stacji rezerwowe

częstotliwości)

- wysyła wspólną częstotliwość, która jest stale słuchana przez wszystkie stacje ruchome.

- odpowiada za bezbłędność operacji systemu ( w wypadku np braku odpowiedzi na sygnał niebezpieczeństwa z właściwej stacji po 20 sekundach przejmuje sygnał).

- wysyła częstotliwość wzorcową

Są one jakby przejściem między satelitą a liniami naziemnymi.

Na kanałach sygnalizacyjnych stacje brzegowe mają stałą łączność z innymi stacjami.

St. brzegowa ma aktualny spis homogolowanych stacji ruchomych (dla selekcji wolno/nie wolno). Stacje są połączone z ośrodkiem rozliczeniowym dla bieżącej kontroli czy stacja nie zalega z płatnościami.

Przydział kanału ze stacji brzegowej (w kanale żądania) następuje po odebraniu sygnału od SES - stacja CES łączy się ze stacją koordynacyjną (sama nie nadaje stałego sygnału - robi to tylko stacja koordynująca), która przydziela kanał stacji SES informując o tym zwrotnie stację CES.

Teraz wprowadzono (od 1993 r) drugi kanał stały (TDM 1, poprzedni nazywany jest TDM 0).

Stacja ma identyfikator 7 cyfrowy. Przydzielenie wspólnego kanału wyróżnia się czwartą cyfrą - parzysta TDM 0 , nieparzysta TDM 1.

W starych SES nie można stacji przystosować - trzeba ten przydział załatwić drogą teleksową z nagłówkiem CONTROL.

Kanał żądania

Skład ramki:

synchronizacja nośnej (50 bitów, wszystkie "0")

synchronizacja bitowa (29 bitów, wszystkie "1")

synchronizacja wyróżnika (synchronizacja ramki, 30 bitów)

informacja żądania (CES ID, rodzaj żądania, typ kanału, nr. sieci łączności, rejon, Ship ID, 39 bitów)

detekcja błędu (24 bity)

Czas trwania ramki 35.9 ms, kierunek SES ----> NCS

Ramka TDM

Czas trwania ramki 0.29 sek Kierunek transmisji NCS--->CES i NCS ---> SES

Ramka TDMA

Kierunek SES -----> CES

Typy systemów Inmarsat

B - jak A ale cyfrowo

C - telex

M-fonia, fax, transmisja danych

E -radioboja 1.6 GHz

P - radiotelefony (12 satelitów na 10 tyś mtr.)

INMARSAT A

System przestaje już być produkowany.

System realizuje następujące rodzaje łączności:

fonia, fax, telex, transmisja danych, kompresja danych (vide etc)

Terminale mogą być jedno kanałowe i wielokanałowe

-wielokanałowe np na dużych statkach pasażerskich, platformach etc - wtedy jeden kanał dla fonii, drugi dla transmisji danych. Wtedy trzeba mieć dwa numery i dwa zakresy - jeden dla transmisji danych i fonii, drugi pełny.

Stacja SES składa się z dwóch układów:

- zewnętrzny (antena, układ napędu śledzenia, Power Conrol Unit,)

- wewnętrzny (interface, receiver, perypherial)

Układ śledzenia:

kurs

korekta przechyłów (poprzeczne 30 st. i wzdłużne 10 sprowadza do zakresu 2.5 stopnia).

automat: śledzenie automatyczne najsilniejszego sygnału

Obrót anteny

W wypadku braku łączności - kiedy antena jest w zakresach 10-60 i 480-530 - antena przejdzie na niższy poziom z sygnalizowaniem konieczności takiej zmiany operatorowi.

W wypadku znalezienia się w sektorach 0-10 i 530-540 antena wykona przejście na niższy poziom bez względu na aktualną operację dokonywaną na terminalu.

Czynności homologacyjne:

- uzyskanie od CES po przeprowadzeniu testów (tam są mierzone, badane sygnały alarmowe). Specjalny kod łączności.

- po przejściu testu można pracować z tą stacją w pierwszych 24 h. W tym czasie CES informuje inne stacje o homologacji i można się łączyć z całym światem.

- może być tak, że stacja daje tylko częściową homologację - na część działalności. Resztę po 3 miesiącach po uzupełnieniu braków/niedoróbek.

Przygotowanie terminalu.

1.Zasilanie

2.Ustwienie anteny:

- auto (ca 1.5 min przygotowanie i aż do 12 min szukanie sygnału)

- ręcznie

- wprowadzić kąt elewacji i azymutu (+- 5 stopni)

- 4 tabele, 4 rysunki

. własne położenie

. położenie satelity

. różnica długości ( zaokrąglane do 5 stopni)

. szerokość (zaokrąglona do 5 stopni)

. nanieść na mapkę i określić kierunek od satelity

. z tabel (w oparciu o kierunek) określamy elewację i azymut.

. ustawić parametry na terminalu (Uwaga: niekoniecznie uzyska się najsilniejszy sygnał: patrzeć na wskaźnik wielkości sygnału - można też po wstępnym ustawieniu przełączyć na automatykę).

3. Łączność

SES--> (np telexem)

EIK 041 (04 - stacja, 1 - sieć telexowa automatyczna)

te dane włączane są do ramki żądania

NCS-->CES

po uzgodnieniu z NCS (Network Coordination Station) CES wysyła na statek:

CES-->9704151050 04 * (1-6 data, 7-10 czas, 11 spacja 12-13 Nr.CES i 14 gwiazdka)

CES-->ga+

SES-->005671721+ (00 aut.sieć telexowa, 56 kierunkowy w Norwegii 71721 nr telexu)

CES-->71721 abcd

SES-->text

" -->..... (znak końca połączenia ze stacją telexową)

CES-->9704151051

Priorytety: jeżeli niebezpieczeństwo, to przyciśnięcie przycisku niebezpieczeństwa wprowadza 03 przed nr. CES.

priorytety 01 i 02 trzeba wpisać samemu przed numerem stacji.

Usługi: wg tabeli kodów (nr po uzyskaniu ga+)

telexem można wysłać telegram - kod 15 (po ga+)

Telefon

CES--> 1. sygnał

SES--> 2. 0411 (04 stacja, 11-zawężenie pasma do fonicznych)

przy faksach zawężone pasmo jest za małe. Wtedy zamiast "1" trzeba wpisać "2". Stacje mają różne inne kody na inną transmisję (szybkie dane)

CES--> 3. sygnał

SES--> 4. nr faxu/telefony

Priorytety 01 i 02 wprowadza się przed stacją.

Kod osobisty (wg wykładowcy po stacji - czteroliterowy 1234).

Niebezpieczeństwo

Telex:

(za wyjątkiem Southbury & St.Paula - podają nr telexów RCC)

1.Przycisk - koduje 03, nr stacji

2. Zgłasza się RCC za automatycznym pośrednictwem NCS (za wyjątkiem amerykańskich,

gdzie trzeba wpisać nr telexu RCC).

3. Komunikat:

Telex:

Podaje się schemat:

- SOS 3x

- Rodzaj niebezpieczeństwa

- ID

- pozycję

- rodzaj pomocy

- częstotliwość

EOF

Telefon:

3 x Mayday. Reszta j.w.

Medico x 3

Połączenia m.statkami: problem polega na podwójnej opłacie za segment kosmiczny.

Różnice: ga+ 00 +kod satelity + numer statku

Wszystkie informacje muszą mieć autoryzację Kapitana. W niebezpieczeństwie najlepszy jest telex (materiał dowodowy).

Przesyłanie danych (fax, zbitki danych) nie wymaga homologacji, a transmisja jest o wiele szybsza.

Informacje o niebezpieczeństwie z CES - stąd obowiązek odbiorników EGC które są stale włączone. Rozwiązania dowolne - mogą być oddzielne urządzenia.

Nieprawidłowa praca stacji: - anteny muszą się "widzieć"

- wejście na jeden kanał dwu statków (przypadek)

- na pograniczach obszaru.

- słońce rys.5

- przeciążenie CES

- sygnał z Gyro

Możliwe jest wystąpienie spadku sygnału na skutek pogorszenia propagacji spowodowanej strumieniem słonecznym (cień słoneczny):

Opłaty

Segment kosmiczny - stała opłata

Usługi brzegowe - zmienna stacji brzegowej

Usługi lądowe - zmienne

GMDSS SATCOM

1.Przygotowanie terminalu do pracy.

Całe przygotowanie z klawiatury terminalu:

CONTROL (wypisanie tego słowa powoduje ustawienie terminalu telexowego na sterowanie funkcyjne)

H: 112700

G: 270 (KURS)

T: T1 LUB T0 (TDM - częstotliwość wiodąca - środkowa cyfra sygnału)

A : 111 (Azymut)

E: 20 (elewacja)

(poza możliwością płyty kontrolnej można to zrobić j.w. z telexu lub za pomocą automatycznego przeszukiwania F:).

np F:

S: wstawienie poprzedniej stacji

O: 01 Fleet Call Ocean Area: 00 (cały obszar dla komunikatów). Zmienić trzeba przez O:

P: (P0,P1,P2,P3) wsawienie priorytetu : P3 najszybciej przez czerwony przycisk

V: wersja oprogramowania, sygnał statku etc

D: display of printer, kanał, area, idle tdm-channel.

Część procedur można dokonać bezpośrednio na panelu, ustawienie jednak jest trudniejsze (bezwładność). Natomiast po określeniu (i wprowadzeniu z konsoli) kierunku i elewacji należy przestawić terminal na pracę Auto-tracking.

2.Procedura wywołania

SES CES Komentarz

04 w satkomie: 1 telex/telefon

2 fax/transmisja danych

041+

95-05-10 12:17

eik norway 04+

_1703137 WSMG X

ga+

00 (połączenie automatyczne -serwis kod)

44 (kod kraju)

nrtelexu

w łączności z SES:

00

582 (kod rejonu)

nrstacji

Telefon:

041# stacja, typ komunikacji, hash

----- krótki sygnał

00 (lub 37 tj zwrotna informacja)

4822-------# countrykod,citycode,numer, hash.

3.Usługi:

Porada medyczna

041+

ga+

32+ zgłasza się lekarz

telefon:

04132#

Kody do zapamiętania

00 automatyczne połączenie

32 medical

37 czas i stawka

38 pomoc medyczna

39 usługi morskie, pomoc na morzu

15 serwis radiotelegraficzny

4.Distress:

1. włączenie guzikiem (priorytet)

2. wybór numeru stacji CES

3. automatyczne połączenie

W wypadku stacji amerykańskich należy wybrać po numerze CES numer stacji RCC.

Jeżli chcemy uzyskać dostęp do konkretnej stacji RCC trzeba po numerze stacji CES rozpocząć natychmiast wybieranie numeru RCC.

INMARSAT A

Operacje na terminalu, emisje, etc

SATURN 3

Urządzenie dzieli się na dwie grupy:

ADE (Above Deck Equipment)

UDE (Under Deck Equipment)

ADE - antena i nadajnik wysokiej częstotliwości.

Antena stabiliz. 2-żyroskopowo

Zasilanie nadajnika - bezpiecznik pada przy blackout - znajduje się w samej antenie - chodzi o zminimalizowanie strat w przesyłaniu sygnału w.cz.

UDE - terminal odbiorczy, do której podłączone są końcówki: telefon, fax, telex, Remote Traffic Indicator : sygnalizuje, zajętość linii: jeden dla linii telexowej, jeden dla telefonicznej.

Klawiatura.

Klawisze funkcyjne:

Message Recording: ustawienie terminalu na pracę w trybie "nagrywania" tzn zapisywania operacji do pamię

Message Prepare: rozpoczynanie i kończenie edycji tekstu.

Keyboard Inhibited: blokada klawiatury (automatyczna).

Kontrola nieprawidłowości pracy: np wejście anteny w sektor zmiany azymutu, awaria systemu, itp.

Przewijanie papieru. Uwaga: z uwagi na pracę silnika przycisnąć i trzymać.

Klawisz testowania.

Abbreviated Call: książka adresowa. Format książki adresowej:

Przy edycji, w wypadku nieprawidłowego wpisywania pojawia się komunikat o błędzie. Pierwsze dwa znaki są skrótem do wykorzystania przy transmisji - wywołują właściwy numer do emisji.

Automatyczne kończenie korespondencji. Klawisz należy wcisnąć w trakcie transmisji wiadomości, którą kończy się połączenie ze stacją.

Uwaga: zakończenie odbywa się poprzez wywołanie znamienników i wpisanie 5-ciu kropek. Znamienniki wywoływane są w nieprawidłowej kolejności (najpierw odbiorcy, potem własny).

Przestawienie terminala na tryb pracy lokalnej tj do edycji.

Klawisz "On line" - przełączenie na pracę "zewnętrzną" oraz ustawianie parametrów pracy terminalu poprzez komendę "CONTROL".

Wyszukiwanie wiadomości w zbiorze. Przygotowując się do transmisji należy wstawić wybraną wiadomość korzystając z klawisza "Run".

Również wyszukiwanie ciągów znaków w tekście

Komendy: A - Find All

P - Find prepared messages

S - Find sent messages

R - Find Received messages

W pracy lokalnej: wydruk edytowanego tekstu, w pracy "On line" emisja przygotowanej wiadomości. W trybie "Local" drukowanie tekstu.

comments: w trybie "Local"

przywałać file (Find --> oznacz szukaną wiad. kursorem)

Run:

Pierwsze naciśnięcie : przywołanie tekstu

w trybie "On line":

Drugie naciśnięcie: emisja tekstu

Klawisz Insert - tryb wstawiania w czasie edycji tekstu.

Klawisz kasowania. W trakcie edycji kasuje znak pod kursorem. W trybie "Find" kasowanie wiadomości ze zbioru. Przyciśnięcie usuwa "*" z listy zaznaczając wiadomość do usunięcia. Egzekucji dokonuje się klawiszem "Execute". Wybranie pierwszego wiersza (informacja ogólna o katalogu) powoduje zaznaczenie wszystkich wiadomości do usunięcia

Uwaga: ponowne naciśnięcie klawisza Del powoduje ponowne wstawienie "*" uniemożliwiające usunięcie wiadomości.

Wykonanie polecenia "Del". Klawisz trzeba nacisnąć dwukrotnie.

Wywołanie własnego znamiennika.

Wywołanie znamiennika odbiorcy.

Przygotowanie terminalu do pracy:

Local + Control

Wypisanie komend.

W rzeczywistym terminalu nie ma spacji i ":". Jeżeli jest cicho to jest OK

Priorytet: P3

Ustawianie TDM: T1 lub T0.

Brak podtrzymania bateryjnego ustawień - każdy zanik napięcia zeruje ustawienia.

PROCEDURY ŁĄCZNOŚCI

Łączność rutunowa telexem

1. On line --> 0n

2. 2-cyfrowy nr. stacji ---> 41 oraz 1+ (tom V Radio Signals)

Oktal - dla w/stacji

Decymalne - ?

Test: wprowadzić cyfrę 08 i sprawdzić czy połączy. Jeżeli tak, to system decymalny, jeżeli nie to system Oktalny.

3. stacja poda datę, godzinę, nazwę

4. zwłoka (sprawdzanie homologacji)

5. ga+

6. numer 0054------+ (00 - sposób łączności, kod kraju)

7. czekamy

8. znamiennik adresata (sygnał, że jest połączenie)

9. wysłać własny znamiennik

10. Klawisz RUN --- wysyłamy przygotowany telex

11. znamienni swój

12. znamiennik obcy

13. ..... (pięć kropek) jeżeli ,,,,, (5 przecinków) to dostaje się następne ga+

zamiast 11-13 w trakcie wysyłania wcisnąć AUTO CLR

14. bieżąca data i godzina, czas transmisji i rozłącza dalekopis

Rutynowa łączność telefoniczna

1. Sygnał ciągły - z własnego terminalu

2. Nr stacji brzegowej dwie cyfry + jedynka lub przy transmisji danych "2"

3. Słuchać

4. 1.5 sekundowy sygnał ze stacji (przydział kanału) - inaczej go ahead

5. 00 - połączenie przez centralę automatyczną

6. 48

7. 58

8 - - - - - - -

9. #

10. Sygnał w sieci lokalnej

11. podniesienie słuchawki u odbiorcy

12. Rozmowa

13. Odłożenie słuchawki - rozłączenie

Czas liczony za efektywną rozmowę.

Ewentualnie można zamiast "00" wybrać "37" dla podanie czasu realnego. Stacja dolicza (podobno) 6 sekund.

Łączność z wykorzystaniem Special Services (Kody Służbowe)

Chodzi o automatyczną łączność przy braku znajomości numeru/kodu odbiorcy. Adresy zna stacja - kody są takie same dla Inm.C i A

00 - łączność w systemie automatycznym

37 - tylko po tych dwu podaje się numer abonenta

11 - połączenie międzynarodowe przez operatora

15 - wysłanie telegramu (tylko telex)

24 - wysłanie listów

35 - Collect Call

33 - Technicall Assistance (Obsł. z technikami stacji brzegowej dot. Inmarsatu)

32 - Medical Advise

38 - Medical Assistance (Centrum Ratownictwa w wypadku potrzeby transportu chorego)

39 - Maritime assistance (z RCC)

Raporty

43 - Raportowanie pozycji statków

Korzystanie:

Telex:

1. On Line

2. 161+

3. data, godzina. znamiennik

4. ga+

5 kk+ (kk= kod usługi)

Telefon:

1. Słuchawka

2. 161

3. ---- sygnał

4. 32#

5. Łączenie

6. Rozmowa

7.Odłożyć słuchawkę.

Priorytety w telefonii Saturna:

"*" i "1", "*" i "2"

Distress

Istotne jest:

- wybór priorytetu "3"

- sposób połączenie z właściwym adresatem

ad.1

1.Uaktywnić terminal (dalekopis lub słuchawka)

2. Ustawić Priorytet "3"

3. Wybrać CES

Należy pamiętać, że każde rozłączenie przestawia priorytet na "0".

ad.2

Tom V Radio Signals.

Spis RCC,

Rejony odpowiedzialności RCC -->(stacja RCC przekaże sprawę do prowadzenia stacji, która jest regionalnie odpowiedzialna.

Jeżeli prawidłowo wybierze się stację i prawidłowo wybierze numer RCC to połączy się z wybranym RCC.

Jeżeli prawidłowo stację i nic więcej to ze stacją stowarzyszoną.

Jeżeli prawidłowo stację a potem nieprawidłowy numer ratownictwa to połączy ze stowarzyszonym RCC.

Jeżeli operator nieprawidłowo wybierze CES to łączność zostaje przejęta przez NCS, która od razu łączy z RCC.

Procedury

Łączność telexem:

1. On Line

2. Trzeci Priorytet (dwa sposoby - albo przycisk, albo z tlx Control : P3")

3. 161+

4. data godzina n/znamiennik

5. ga+

6. nic nic nic nic nic nic nic

7. znamiennik ratownictwa (po ok. 30 sek)

8. n/znamiennik

9. wiadomość w/g formatu

n i e n a l e ż y s i ę r o z ł ą c z a ć

Telefonicznie:

1. Słuchawka

2. Trzeci Priorytet (albo guzik, albo z consoli CONTROL P3)

3. nr stacji CES (161)

3. -----

4. nic nic nic nic nic

5. RCC na linii (po 20-30 sek)

6. N i e r o z ł ą c z a ć s i ę

___________________________________________________________________________

Klawiatura dalekopisu (uzupełnienie):

Blk Beg (F3) - rozp.bloku

Blk End (F4) - koniec bloku (oznaczanie)

KORESPONDENCJA

Znamiennik abonenta

Znamiennik własny

...........................treść

Odwrotna kolejność znamienników:

Znamiennik własny

Znamiennik abonenta

Znamienniki:

1. Lądowy : Nr. telexu, ozn. literowe, kraj

2. Morski : SID Call Sign "x" (x- stacja ruchoma)

SID 7literowy kod cyfrowy rozp.1 (Inmarsat A)

Wiadomość:

Telegram:

po ga+ : "15+"

Nagłówek

Wskazówki serwisowe

Treść

Podpis

COL

Nagłówek telegramu:

Nazwa statku znak wywoławczy SID nr telegramu grupa C/K data godzina

numery: dzienne od 00:00 do 24:00

grupa C/K: liczba słów taryfowych/liczba słów rzeczywistych

słowo : dziesięć znaków (cyfry, litery)

znaki przestankowe- jeżeli bez spacji to tak jak znak słowa.

C/K przy jednakowej C i K w formie C

data : dd/mm

hrs : ggmm UTC

wskazówki serwisowe: płatne i niepłatne

niepłatne: wskazanie płatnika

płatne: a) jako słowo taryfowe

b)opłata za usługę

COL Grupa nieobowiązkowa: powtórzenie trudniejszych słów i cyfr w kolejności występowania. Grupa niepłatna

Telex:

Nagłówek :

From nazwa call SID Rejon nr telexu data godz (UTC)

To: nazwa instytucji

Attn: nazwisko

Ref:

TRESC

podpis

Wiadomość w niebezpieczeństwie

Taka korespondencja poprzedzona jest zawsze słowem MAYDAY

- fire (pożar)

- flooding (zalewanie)

- collision

- grounding

- list or danger of capsising

- sinking

- disabled and adrift

- abandoning ship

- unspecify (undesiged)

Search and resque:

- potwierdzenie odbioru lub retransmisji

safety of person

- man over board

medical

Urgency:

PAN

- bezpieczeństwo statku/samolotu itp

obejmująca

-uszkodzenie kadłuba lub siłowni

-Ładunek

-uszkodzenie spowodowane lodem

-piraci/terroryści

Safety:

SECURITE

- warunki meteo:

- wiatry, sztormy, sztormy tropikalne

- stan morza

- zagrożenie lodowe

- ograniczoną widzialność

- aktywność wulkanów

- nienormalne pływy

- ostrzeżenia nawigacyjne

(Jak w NAVTEX)

P3

MAYDAY

Nazwa statku, call sign, SID

data, godzina, pozycja (format pozycji: 2600NORTH 16505WEST)

kurs, prędkość

rodzaj niebezpieczeństwa

Rodzaj oczekiwanej pomocy

Inne informacje

Podpis (MASTER)

MAYDAY

Preferowana łączność telefoniczna: wtedy 3 x MAYDAY.

Pozycja: Szerokość: cztery cyfry. Długość:5 cyfr 3 na stopnie 2 na minuty

INMARSAT C

EGC

System Rozszerzonego Wywołania Grupowego w ramach Inmarsatu w paśmie 1.6 GHz.

W ramach systemu pracują dwa serwisy:

- fleet net

- safety net

Fleet net - jednostronna łączność komercyjna związana z przesyłaniem info handlowych, giełdowych itp

Komunikaty mogą być adresowane do pojedynczych wybranych statków, do statków tej samej floty, danej bandery.

Safety net - do rozpowszechniania morskich info bezpieczeństwa.

Komunikaty mogą być adresowane do statków w tym samym (danym) określonym obszarze geograficznym podanym przez określenie współrzędnych geograficznych wierzchołka pld.zach i df i dl (w DSC wierzchołek płn.zachodni).

Drugi sposób: podanie współrzędnych geogr. środka koła i promień.

Trzeci sposób: do wszystkich statków znajdujących się w obszarze pokrycia satelity jednego z czterech regionów.

Nadawanie: autoryzowane źródło informacji nadaje komunikat do stacji CES Inmarsatu C, która ten komunikat, za pomocą sygnalizacyjnego kanału satelitarnego nadaje do NCS Inmarsatu C, ponieważ statki nie zajęte pracą słuchają tego sygnału. Komunikat zostanie odebrany, lub tylko zapisany w pamięci, gdzie zostaną spełnione warunki określone przez inicjatora informacji. Z reguły są to parametry geograficzne.

Ponieważ Inmarsat C został skonstruowany później, niż system Informacji, konstruktorzy skonstruowali Inmarsat C w wersjach I, II i III odpowiadające poszczególnym warunkom.

INMARSAT C

Podział wg klas:

Terminal Klasy I (SES klasy I): łączność i alarmowanie bez możliwości odbioru EGC.

Terminal SES klasy II : j.w. + procesor EGC (ma dodatkowo możliwość odbioru EGC).

- opcje: przy zajętości terminala można, lub nie można odbierać sygnałów EGC (przerwanie pracy w momencie pojawienia się komunikatu EGC)

Terminal klasy III - oddzielny odbiornik EGC z procesorem EGC.

- praca i odbiór komunikatów EGC jest możliwy zawsze. Po zakończeniu pracy następuje wydruk z pamięci.

Klasa 0, opcja 1 - tylko odbiornik i procesor EGC

Klasa 0, opcja 2 - dodanie odbiornika EGC do Inmarsatu A.

Różnice między Inmarsat A i C.

Inmarsat A nie umożliwia odbioru komunikatów EGC (jeżeli jest bez opcji 2, klasy 0).

Inmarsat A pracuje "w ruchu rzeczywistym", z niewielkim czasowym opóźnieniem w łączności telefonicznej. W łączności telexowej - direct - możliwa jest korespondencja między telexami.

W Inmarsat C korespondencja odbywa się na zasadzie Store And Forward.

Informacja z SES jest nadawana pakietami. Powód m.innymi aby pakiety można było powtarzać tak długo, aż będzie dobrze odebrany. Szereg pakietów stanowi całą wiadomość.

Satelita przetwarza info i wysyła do CES, która ( w wypadku przesłania żądania potwierdzenia) po szeregu próbach łączności z adresatem przesyła zwrotny sygnał do SES, że transmisja była succesfull, lub fail (jeżeli operator tego zażądał).

Stąd wniosek, że Inmarsat C nie może służyć do łączności telefonicznej, bezpośredniej telexowej i faxowej. Tylko telex.

W obu wypadkach (A i C) nie ma możliwości połączenia między dwoma terminalami SES. Musi to iść przez CES. Tak jest dlatego, że CES ( w procesie przetwarzania komunikatu) identyfikuje stację nadawczą i odbiorczą celem sprawdzenia ich homologacji.

Numery Inmarsat C są 9-cio literowe.

Homologacja: producent, numer serii, numer, nazwa sprzętu, nazwa płatnika, nazwa kupującego, nawet kto montuje terminal. W trakcie tej komunikacji umieszczany jest moduł pamięci EPROM w którym zawarty jest specjalny, jedyny, numer, który służy do identyfikacji jednostki SES.

Jednostki A i C różnią się antenami. Oprócz wielkości A jest anteną kierunkową, C dookólną.

Parametry: signal-to-noise ratio jest większy w Inmarsacie C, co uniemożliwia łączność foniczną.

Inmarsat C zbudowany jest z 2 bloków:

DTE - Data Terminal Equipment

DCE- Data Circuit Equipment

DTE - obsługa terminalu przez operatora, bieżąca kontrola pracy, podłączenie urządzeń zewnętrznych, podłączenie zewn. komputera, systemów automatycznych nawigacji, czujników.

Człon DTE umożliwia składowanie informacji (pamięć).

DCE - dokonuje przystosowania terminalu do pracy w systemie:

odbiornik

nadajnik

antena

Założenia techniczno-systemowe.

Technika Store-and Forward umożliwia:

- łączność telexową

- faxowej, ale z przystawką fax bureau, która umożliwia skanowanie dokumentu i przetwarzanie na sygnał cyfrowy. Odbiór przez analogiczne urządzenie u odbiorcy.

- transmisja danych z i do komputera. Z CES wejście na sieć PSDN (Packet Switch and Data Network).

- również przez PSTN (Packet Switch Telephon Network)

- przesyłanie poczty elektronicznej E-mail

- przesyłanie niebezpośredniej korespondencji SES-SES

- przesyłanie informacji safety net i fleet net

- alarmowanie w niebezpieczeństwie.

Modulacja amplitudowa:

J3E - zredukowana nośna górna wstęga, korespondencja, niebezp. tylko na HF szerokość pasma 2700 Hz

H3E pełna nośna, 1 wstęga - alarmowanie i kor.nieb. tylko 2182 fonia 3000 Hz

A3E dwuwstęgowa z pełną nośna dozwolona do emisji radiostacji szalupowych starego typu 6000 Hz

R3E zredukowana nośna

Częstotliwościowa:

F3E - telefon zakres VHF pasmo 16kHz, odstęp 25kHz

F1B - łączność radiotelexowa w ruchu automatycznym , szerokość pasma 305 Hz, Navtex

Realizacja łączności w Inmarsacie C

NCS-CES

2 kanały sygnalizacji

NCS-SES

Kanał wspólny - komunikaty ECG

SES-NCS

Kanał sygnalizacji

CES-SES

Kanał TDM

SES-CES

Kanał sygnalizacji

Kanał roboczy

Kanały uzyskano na podział czasowy częstotliwości. Dobę podzielono na 10000 - jedna część ma 8.64 sek. Każda z tych części ma swój numer od 0000, ostatnia 9999. Są to przedziały czasowe (ramki czasowe).

Każdą z ramek czasowych podzielono na 14 odcinków.

Pierwszy odcinek to tzw ramka BB (Biuletyn Board). Zadanie to organizacji transmisji. Inicjuje ramkę czasową.

Ostatnia powoduje "wygaszenie" ramki.

Stąd na resztę zostaje 12 przedziałów czasowych.(Ramka elementarna).

Zwykły telex to 50 bD/sek

Najprostszy Inmarsat to 600 bD. Stosunek do normalnego telexu jest 1:12.

Daje to możliwość wysłania 12 paczek od różnych nadawców w tym czasie, co normalny telex.

Przydział ramki elementarnej powoduje repetycję łączności co 14 odstępów czasowych.

Patrz rys w GMDSS 1

Alarmowanie

Nadanie sygnału przerywa każdą inną wiadomość.

NCS może przerwać łączność i przydzielić kanał do komunikacji Distress (wtedy, gdy wszystkie kanały są zajęte).

TDM - time Division Multiplex - podział na ramki czasowe.

(Str.63, 64)

Terminal umożliwia wysłanie 2 rodzajów sygnału w niebezpieczeństwie:

- brief distress alart (wywołanie skrócone) (jak najszybsze powiadomienie RCC o niebezpieczeństwie.

- full distress alert (wywołanie pełne) - następuje w odstępie czasowym, po odebraniu zgłoszenia przez RCC (lub przez 2 RCC).

Alarmy fałszywe

Inmarsat C i A - prawie 2000 fałszywych od pocz. roku do czerwca.

Zgłosić inną drogą anulowanie fałszywego alarmu.

MSI

(Maritime Safety Information)

NAVTEX

WWNWS

EGC (w Inmarsacie)

WWNWS

Używany jest HF NBDP - FEC, prędkość 100 Bd, tau 280 ms, F podnośna 1700 Hz,

+ 85 Hz odpowiada 0 i znaczy B

-85 Hz= 1 i oznacza Y

W systemie tym stacje nadają na obszary Nav Area i obejmują obszary przyległe, do których może się przemieścić szybki statek (700 NM). Przesunięte czasy transmisji różnych stacji nabrzeżnych zapewniają, że przekazywana jest ciągła transmisja wiadomości wzdłuż głównych tras komunikacyjnych świata. Nadawane w j. angielskim i numerowane od 00:00 UTC 01 stycznia i rosnące w ciągu roku. Jako zasadę przyjęto transmisję od komunikatów o najwyższych numerach (najświeższych) do numerów mniejszych.

Jeżeli na dany obszar nie ma ostrzeżeń stacja brzegowa powinna ten fakt przekazać.

Informacje w tym systemie dotyczą:

- uszkodzenia i nieprawidłowa praca świateł, boi, sygn. mgłowych na głównych trasach;

- obecność wraków i sposobów ich oznaczania;

- ustawienia nowych pomocy nawigacyjnych;

- obecność akcji holowniczych (na wodach o dużym ruchu);

- obszarów akcji SAR;

- operacje usuwania zanieczyszczeń;

- o zaginionych lub będących w niebezpieczeństwie statków morskich i powietrznych;

- odkrycie nowych konfiguracji wód/dna, mogących stanowić zagrożenia dla żeglugi;

- operacji podwodnych (kable, rurociągi, nurkowe);

- operacji wojskowych.

Informacje pochodzą z autoryzowanych instytucji i ze statków.

System nie jest systemem automatycznym, gdyż operator radiowy musi wybrać stosowną stację nadbrzeżną, która będzie realizowała transmisję do danego rejonu, w którym jest statek, wybrać stosowną częstotliwość (wzajemne położenie, propagacja), ustawić odbiornik na wybraną częstotliwość przed czasem rozpoczęcia transmisji. Reszta odbywa się automatycznie (identycznie z NAVTEX'em).

NAVTEX

- f 518 kHz, - przy żegludze ok 250-400 Mm od brzegu, bez zmiany częstotliwości odbiór możliwy przez 24 h.

Język angielski, ale Regulamin przyjął również 490 kHz, w której informacje nadawane są w językach narodowych.

- f 4209.5 kHz, w obszarach tropikalnych i subtropikalnych;

Warunki techniczne jak w WWNWS.

Organizacja:

Główny koordynator Navtexu

|

_____________________________|______________________________

| | |

Koordynator Ostrzeżeń Naw. Koordynator Prognoz i ostrzeżeń Pogod. Koord.SAR

| | |

Info ze źródeł

| | |

UM, statki Biura Prognoz, statki RCC

Gł. Koordynator nadaje w określoną strefę (moce tak regulowane, aby nie przenikały do sąsiednich obszarów) zebrane komunikaty we współpracy z WWNWS.

Ustanowiono jednolity format transmisji:

1.Sekwencja synchronizująca, identyfikująca transmisję FEC

2. Nagłówek (B1 B2 B3 B4)

3. Właściwa treść

4. Blok NNNN

5. Ciąg sygnałów kończących transmisję.

Ad.1

 ------> BBBBYYY

RQ ----> YBBYYBB

Sekw. synchr.` polega przez nadawanie przez stację nadbrzeżną sygnałów w Dx i Rx sygn. a i RQ w ciągu min.10 sek.

Odbiór co najmniej 4 par tych sygnałów (a i RQ) powoduje załączenie odbioru odbiornika.

Ad.2

Każda stacja Navtex'u dla jej identyfikacji ma przydzieloną określoną literę alfabetu:

B1 - identyfikator stacji nadającej (A - Z)

B2 - identyfikator rodzaju informacji (każdy typ informacji ma przydzieloną literę umożliwiająca wybór informacji)

A - ostrzeżenia nawigacyjne*

B - ostrzeżenia meteo*

C - raporty lodowe

D - info SAR*

E - prognozy pogody

F - usługi pilotowe

G - system Decca

H - system Loran

I - system Omega

J - nav. systemy satelitarne

K - inne info dot. elektr. systemów nawigacyjnych

L - rozszerzenie A*

B3 i B4 - cyfry 01 - 99 kolejny numer komunikatu.

Jeżeli komunikat zostanie opatrzony cyfrą "00" to komunikat taki, niezależnie od wcześniejszego wyboru stacji i rodzaju komunikatu, będzie odebrany i wydrukowany.

Ad.3 Właściwa traść poprzedzona wydrukiem DDHHMM i poniżej

mm yy

Ad.4 Na zakończenie poprawnie odebrany komunikat (tzn gdzie stopa błędu < 5%) jest zakończony wydrukiem czterech liter "N".

Numer komunikatu wpisywany jest do pamięci, co zapobiega jego powtórnego wydruku. Komunikat źle odebrany nie jest zapisywany w pamięci (albo przerwany jest druk) i kończony jest trzema "N".

Ad.5 Na zakończenie transmisji FEC nadawany jest ciąg sygnałów a przez min. 2 sek. ale tylko na pozycji Dx. Odbiór 3 sygnałów a przez odbiornik powoduje automatyczne wyłączenie systemu (odbiornik na stand by).

EGC - patrz Inmarsat C.

NBDP

RADIOTELEX JEST SYSTEMEM SELEKTYWNYM

Każdy statek ma przypisany numer tzw SELCALL (4 cyfry st.brzegowa, 5 cyfr statki).

1.Obsługa urządzenia.

2. Korespondencja

Komendy:

F1.ARQ

ARQ Call to station

<selcall number>

F2.edit

1 file

Edit file

<File name>

2 Freq_table

Edit frequency table

3 R.D.V table

Edit randez-vous table

4 scan table

Edit scan table

5 Maritex_table

Edit maritex table

F3.dir (Flags : I,O,P,T Incoming, Outcomming, Printed, Transmitted, Secret)

1 All

Directory all files

2 Input

Directory input files

1 to

3 Output

Directory output files

1 to

4 Printed

Directory printed files

1 to

5 Secret

Directory secret files

1 to

6 Ready

Directory ready files

1 to

7 Transmitted

Directory transmited files

1 to

F4.list

F5.delete

F6.rename

F7.mode

F8.etc

F1.FEC

F2.CW

F3.copy

F4.read

F5.time

F6.init

F7.test

F8.etc

F1.dir_TX

F2.dir_RX

F3.track

F4.free_chan

F5.password

F8.etc

FORMA TELEXU:

-

-

telex No. Data UTC

-

-

fm:

to: nazwa firmy

-

-

text

podpis

-

-

Wolne linie (pocz. i koniec) dla odseparowania od proceduralnych zapisów samego telexu.

FORMA TELEGRAMU:

Droga pocztowa. Należy zachować format:

-

-

(nagłówek) mv nazwa+call sign! Nr *! ilość słów w._! data (tylko numer dnia)! czas wg UTC**

RadioCompanyCode (pl01)***

-

-

płatne wskazówki serwisowe! =URGENT=

adres -1.(imię nazwisko, lub adres firmy)

-2. ulice i numer

-3. miescowość/poczta

-4. kraj

-

-

treść

podpis

-

-

ew. col lub rpt**** ......

* telegramy numerujemy oddzielnie każdego dnia i do każdej stacji

** czas: moment wpływu do stacji

*** AAIC (Acounting Authority Identification Code)

**** powtórzenie ważniejszych słów (np cyfr)

-

-

KONIEC

Liczenie słów

Opłata przez nadawcę od wskazówki serwisowej do podpisu.

Zapis 12/10 znaczy że jest 12 słów w 10 zapisanych.

Każda rozpoczęta dziesiątka to 1 słowo

Słowo to dowolny ciąg znaków : od spacji do spacji

Wskazówki służbowe: dodatkowe opłaty za samą usługę.

Minimum słów w telegramie: 7.

Nie przenosić podpisów na prawo : przeciąga to transmisję.

WYMIANA KORESPONDENCJI

Koresp. realizowana przez telex:

1. bezpośrednie połączenie telexowe z biurem (Direct Telex Connection)

adres: numer abonenta

wada: może się nie udać połączenie.

stąd drugi rodzaj korespondencji:

2. Store & Forward

w tym trybie można przesyłać również pocztę elektroniczną i faxy.

Przesłanie faxu telexem bezpośrednio jest niemożliwe. Można poprosić stację o przesłanie opracowanego tekstu faxem.

3. Poczta

telegramy

listy

Format listu:

-

-

(6-10)

adres

-

-

(6 do 10)

treść

-

-

(6 do 10)

Operator odcina adres, nakleja go na kopertę, wkłada do nie treść i wysyła pocztą.

KOMENDY

ITU

DirTlxNumerAbonenta + (Direct Telex - bezpośrednie połączenie)

Tlx (numerAbonenta)+

Fax (numerAbonenta)+

TGM+

RTL+ (list)

AMV+

OBS+

Msg+ (odbiór korespondencji z lądu)

Wx area+

Nav nr+

Pomocnicze:

Help+ (lub Hlp+) Obowiązkowa usługa stacji: podawanie swoich komend z objaśnieniami.

Opr+ (wezwanie operatora do asysty)

Urg+ (wezwanie operatora w wypadku niebezpieczeństwa)

Brk+ (zakończenie łączności ze stacją brzegową)

"+"

znak zakończenia. Komendę należy wykonać.

Drugi aspekt to brak możliwości korekty tego co zostało napisane, stąd np:

Tgx (tu błąd bo miało być Tgm) : <ENTER>

Tgm ..........+

Numery telexów:

54568 (numer WSM)

są numery kierunkowe krajów: stąd z zagranicy:

0 63 54568

0 - wyjście na centralę

63 - kod kraju

Część stacji przyjęła zasadę, że każdy ruch telexowy ze statku jest typu "za granicę" i stąd przyjęto podawanie każdego numeru z "0" i "kodem kraju".

Inna grupa nie przyjmuje "0".

Ta zasada obowiązuje w Inmarsat C.

Tożsamość stacji w ruchu telexowym.

Do tego celu służy Answerback. Np: wsm pl

Przy SelCall: 11111 sqcg x

x - terminal ruchomy

Stacje brzegowe

czterocyfrowy numer:

0832 autotx dk

3220 auto g

2930 grad pl

Znamienniki przyznawane są licencją.

Nie wprowadza się go ręcznie. Jest dopisywany automatycznie.

Klawisz wprowadzający go z klawiatury klawiszem:

Pobranie znamiennika stacji:

Takich klawiszy nie ma na klawiaturze komputera. Pojawiają się one w Menu.

Zmiana kierunku łączności.

Zmiana kierunku transmisji w systemie ARQ następuje po wysłaniu sygnału CS3 - z klawiatury robi się to poprzez komendę +?

Procedura wymiany korespondencji.

1.Wywołnie stacji brzegowej (ARQ)

2. ga+?

3.DirTlx06354568+ (jeden ciąg)

4. informacje proceduralne (np data)

54568 wsm pl

msg+? (przesyłaj treść)

5. wymiana znamienników

przygotowaną treść (lub z klawiatury)

wymiana znamienników

kkkk ( mogą być inne komendy do zakończenia połączenia)

6. info proceduralne

dur. 1.4 mins

ga+?

zdarzenia:

Statek Brzeg

dirTlxxxxxxx+

occ

ga+?

brk+ (zakończenie korespondencji)

Informacje o komendach proceduralnych w tomie 1 Radio Signals.

3. Telex [3229] (numer stacji)

.

.

.

.

Procedura:

komendy

Commands (to co uzyskuje się wypisując Help)"

Współpraca ze stacją brzegową

W wypadku połączenia automatycznego należy ściśle przestrzegać procedury (Radio Signals).

Przy pracy z operatorem spodziewać się należy używania przyjętych skrótów.

Uruchamianie stacji

1. Ustawić częstotliwość na odbiorniku i prowadzić nasłuch.

- jeżeli tylko szumy tzn że stacja nabrzeżna jest wolna

- jeżeli słuchać kod (ID stacji i Q) to stacja na nasłuchu, odczyt sygnału możliwy dopiero w czasie nadawania trafiki.

- słychać korespondencję - stacja zajęta. Należy poczekać.

2. Po wywołaniu stacji może się zdążyć, że stacja zapyta o szczegóły - np kod płatnika. Trzeba być na to przygotowanym.

3. Czas korespondencji liczy się od wybrania znamiennika odbiorcy.

4. Kończąc korespondencję wybrać swój znamiennik, a następnie odbiorcy. Świadczy to o przeprowadzonej korespondencji. Brak znamiennika odbiorcy świadczy o tym, że korespondencja mogła nie dotrzeć do adresata.

5. Koniec korespondencji to "kkkk" lub (np Inmarsat) "nnnn" lub "....." (Inmarsat). Trzeba skonsultować procedurę w Radio Signals.

Rozłączenie ze stacją

1. klawisz BRK

2. brk+

3. z nadajnika (Przycisk Break)

4. z edytora

Przywołanie operatora : opr+

Wydrukowanie znaku "$" świadczy o tym, że stacja pobrała nasz znamiennik.

Skróty

Uwaga: skróty zakończone znakiem pytania "?" są pytaniami. Skróty bez tego znaku są stwierdzeniami.

QRA nazwa statku

QRC radio company

QRU? czy masz coś dla mnie

QRV (czy) jesteś gotowy

QTB (czy) ilość słów jest OK

QTA (czy) unieważnić ten telex

QTC (ile) masz telexów

QTH położenie geograficzne

QTP (czy) wchodzicie do portu

QTO (czy) wychodzisz z portu

QSP (czy) można bezpłatnie

QSL potwierdź korespondencję

QTG wyemituj sygnał do namiaru

Pośrednictwo

Trzeba znać wszystkie dane stacji, o które może pytać stacja (ID, QRC, nazwa, port macierzysty, flaga itp). W korespondencji podaje się swoje parametry i QSP?

Zapis w Dzienniku Radiowym , korespondencja, stacja, częstotliwość, czas.

Skróty pozaregulaminowe

ga good afternoon

gm good morning

ge good evening

nw now

nil nic, zero

pse please

om old man

sri sorry

tks thanks

tu thank you

73 pozdrowienia

88 ucałowania

55 serdeczne pozdrowienia

99 nie przeszkadzaj

svp proszę

pdh prywatne

msg służbowe

Skróty w tekstach

RYC (received your cable)

TYC (Thanks your cable)

RYT (received your cabla)

2U (to you)

B4 (before)

CUL (see you later)

Skróty nazw geograficznych

BBY Bombay

SPORE SIngapore

NOLA New Orlean

Skróty przy telegramach

=LX= ozdobny

=TDdd/mm= doręczenie w dniu/miesiącu

=MP= do rąk własnych

=TLGnrtelefonu= przekazać telefonicznie

=LXdevil= żałobny ( w PL używa się LX10)

Emisja z przystawką ARQ - A3J.

ANTENY

Podział zasadniczy: główne i awaryjne

Podział w/g częstotliwości:

1. MF/HF

2. VHF

3. Satelitarne

Anteny MF/HF

Anteny dzielą się na nadawcze i odbiorcze.

Anteny nadawcze: główne, zapasowe, eksploatacyjne.

Konstrukcja anten nadawczych:

a. przewodowe

b. masztowe

Ad. a : typu "T"

typu odwrócone "L"

Wady anten przewodowych:

- zależność parametrów pracy od warunków atmosferycznych;

- mała odporność mechaniczna

- podatność na korozję

- trudność instalacji na współczesnych statkach.

Wymagania: każdy przewód anteny powinien być zrobiony z jednego odcinka.

antena winna przebiegać w odległości min. 1 m od części metalowych

powinna być wyposażona w urządzenie zapobiegające upadkowi na pokład w wypadku zerwania

Ad.b

Konstrukcja samo stojąca, niezależna od konstrukcji statku.

Elementy sztywne o dużej wytrzymałości i odporności na czynniki zewnętrzne.

Wykonanie: żywice epoksydowe zbrojone włóknem szklanym. Wzdłuż osi pionowej wtopiony jest przewód antenowy.

Anteny VHF

Praca na f w zakresie 156 - 174 MHz

Z uwagi na prostoliniowość emisji przeznaczony jest do transmisji na niewielkie odległości. Z uwagi zaś na konieczność szybkich zmian kierunku emisji (widoczne przemieszczanie się w stosunku do odbiorcy) anteny muszą mieć charakterystykę dookólną,

Z uwagi na wykorzystanie fali bezpośredniej stosuje się polaryzację pionową.

Ta sama antena jest używana jako odbiorcza i nadawcza. Blokowanie odbiornika (przy transmisji typu duplex) polega na zastosowaniu tzw filtru rozgałęźnego.

Anteny powinny być umieszczone jak najwyżej.

Tor przesyłowy nadajnik - antena powinien być jak najkrótszy.

Konserwacja polega na sprawdzaniu połączeń.

Anteny satelitarne.

"A"

Skomplikowany układ antenowy, dwużyroskopowy dal zapewnienia śledzenia satelity z dopuszczalną odchyłką 2.5o przy przechyłach do 30o. Antena paraboidalna.

W antenie umieszcza się ostatni stopień wzmocnienia (WCz) celem zminimalizowania odległości nadajnik - antena.

"C" Antena dookólna typu "śrubowego". Dla uzyskania charakterystyki dookólnej wykorzystano 4 promieniujące elementy śrubowe.

Obie anteny powinny być umieszczone jak najwyżej.

AKUMULATORY

Chemiczne źródło prądu, w którym energia chemiczna substancji czynnej przekształca się w energię elektryczną w wyniku reakcji chemicznych.

Podział: - źródła pierwotne

- źródła wtórne

Źródła pierwotne

urządzenie, które w wyniku wyładowania zużywa zawarte w nim substancje w sposób nieodwracalny.

Baterie litowe (Radiopławy i transpondery)

Napięcie znamionowe (jedno ogniwo) - 2.6 - 3.6 V

Urządzenia zasilane tymi ogniwami powinny być testowane raz w miesiącu. Wymiana ogniw winna następować co 3, 4 lata, chyba że informacja na baterii stanowi inaczej.

Testowanie: wg instrukcji, na radiopławach przełącznikiem.

Źródła wtórne (Akumulatory)

Chemiczne źródło prądu umożliwiające wielokrotne oddawanie magazynowanej energii elektrycznej w wyniku o d w r a c a l n y c h procesów zachodzących w substancjach w niej zawartych.

Rodzaje pracy akumulatorów

Praca bateryjna: akumulator zasila odbiornik aż do stany wyładowania, następnie - po odłączeniu odbiornika jest ponownie ładowany.

Praca równoległa: akumulator, zasilające go źródło i odbiornik są połączone równolegle na stałe.

Praca rezerwowa: praca buforowa z ciągłym doładowaniem, podczas której akumulator jest przeznaczony wyłącznie do zasilania odbiornika w wypadku zaniku dopływu energii z głównego źródła zasilania.

Podział akumulatorów

Akumulatory kwasowe

W trakcie ładowania elektroda dodatnia pokrywa się dwutlenkiem ołowiu a elektroda ujemna ołowiem gąbczastym. W toku wyładowania obie te substancje przekształcają się w siarczan ołowiu.

Elektrolit: wodny roztwór kwasu siarkowego o gęstości 1.28 g/cm3.

Gęstość elektrolitu jest wskaźnikiem stanu naładowania:

1.28 g/cm3 100% naładowania

1.24 g/cm3 75% naładowania

1.19 g/cm3 50% naładowania

1.14 g/cm3 granica dolnego staniu naładowania. Po jej przekroczeniu zmiany w elementach akumulatora są nieodwracalne.

1.10 g/cm3 0% naładowania

Napięcie ogniw: 2V

Napięcie ładowania: 2.35 - 2.45 V/ogniwo. Ładować należy do oznak pełnego naładowania tzn gdy w kolejnych jednogodzinnych odstępach występuje stała gęstość elektrolitu (tj ca 1.26 - 1.28 g/cm3).

Ładowanie:

stała wartość napięcia (2.35 - 2.45V)

do oznak pełnego naładowania

stały prąd ładowania

i = 0.1 i zn

do oznak pełnego naładowania

Nie wolno dopuszczać do całkowitego rozładowania akumulatorów kwasowych.

Akumulatory zasadowe

akumulatory niklowo-kadmowe

akumulatory niklowo-żelazowe

Czynna chemicznie substancja elektrody dodatniej to tlenek niklowy a elektrody ujemnej tlenek kadmu lib tlenek żelaza.

Elektrolit: wodny roztwór wodorotlenku potasu z dodatkiem wodorotlenku litu.

Gęstość: 1.10 - 1.21 g/cm3.

Napięcie 1 ogniwa: 1.2 V

Uwaga: gęstość - w tych akumulatorach - nie jest wskaźnikiem stanu naładowania.

Akumulatory lubią pełne cykle rozładowania i ładowania.

Ładowanie:

- przy stałej wartości V (1.6 - 1.65 V)

czas ca 10 - 12 hrs

- przy stałym natężeniu prądu ładowania:

i = 0.25 izn

czas : ca 6 hrs

Parametry akumulatorów:

Pojemność znamionowa (Qzn) - ilość ładunku elektrycznego wyrażona w AH, jaką może oddać w pełni naładowany akumulator w określonych warunkach.

Normalnie winna być to pojemność 20-sto godzinna.

Prąd znamionowy (izn)- wartość prądu, jaką można pobrać z akumulatora (okres 20- sto godzinny)

Napięcie znamionowe (Vzn)- napięcie między końcówkami biegunowymi akumulatora w stanie pełnego naładowani.

Warunki przechowywania

Pomieszczenie powinno umożliwiać dobrą wentylację, być suche, temperatura 05 - 35oC z kwaso/zasadoodporną podłogą. Oświetlenie w gazoszczelnych osłonach.

Uwaga: nie wolno przechowywać akumulatorów zasadowych z kwasowymi.

Elektrolit:

Utrzymywać poziom około 1 - 1.5 cm powyżej górnej krawędzi płyt.

Rozcieńczanie wodą destylowaną.

W wypadku przygotowywania nowego elektrolitu lać kwas/zasadę do wody a nie odwrotnie.

Eksploatacja:

- utrzymywać czystość;

- okresowo przeglądać zaciski biegunowe;

- sprawdzać poziom elektrolitu, ubytki uzupełniać wodą destylowaną;

- rozładowany akumulator kwasowy natychmiast naładować;

- nie dopuszczać do:

- zbyt dużego prądy ładowania

- zwarć wewnętrznych;

- chronić przed urazami mechanicznymi;

- sprawdzać drożność otworków wentylacyjnych w korkach.

BHP

Nie wolno pracować otwartym ogniem, szczególnie gdy trwa ładowanie.

Nosić właściwą odzież ochronną.

Wlewać gęstszy płyn do rzadszego (kwas do wody, zasadę do wody)!

Wywiesić informacje o substancjach trujących (akumulatory ołowiowe).

---