Metabolizm i termoregulacja

1. Podstawowa przemiana materii, czyli metabolizm podstawowy:

1. maleje ze wzrostem temperatury otoczenia powyżej 28 st.C.

2. w przeliczeniu na kg masy ciała rośnie wraz ze wzrostem powierzchni ciała

3. jest najniższy we śnie

4. obejmuje energię wydatkowaną na utrzymanie postawy ciała, trawienie, krążenie, oddychanie i podstawowe procesy nerwowe

2. W optymalnych warunkach środowiska (np. 22 st.C, 60% wilgotności, 0 m/s wiatru) główną drogą oddawania ciepła jest u człowieka odpowiednio:

1. promieniowanie i termogeneza bezdrżeniowa

2. przewodzenie i termogeneza drżeniowa

3. parowanie i termogeneza bezdrżeniowa

4. parowanie i termogeneza drżeniowa

3. Spośród wymienionych czynników poprawi warunki mikroklimatu i subiektywne samopoczucie:

1. wzrost szybkości wiatru gdy temperatura wynosi powyżej 45 st.C a wilgotność 100%

2. obniżenie wilgotności względnej do mniej niż 20% przy temperaturze -20 (+- 5 st.C)

3. zwilżenie skóry potem przy wilgotności 100 % i temperaturze ok. 50 st.C

4. schronienie się przed słońcem pod przezroczystą szklaną wiatę

4. Produkcja ciepła w organizmie:

1. maleje pod wpływem tyroksyny

2. nasila się podczas pracy mięśni

3. maleje podczas dreszczy towarzyszących chorobie

4. jest równa podstawowej przemianie materii u człowieka prowadzącego normalny tryb życia

5. Ośrodek produkcji i zachowania ciepła:

1. mieści się w przednim podwzrógrzu

2. utrzymuje temperaturę mózgu między 37.8 a 38.3 st.C

3. wzrostem swojej aktywności może pobudzać ośrodek sytości w podwzgórzu

4. jest pobudzany przez termodetektory i termoreceptory ciała (ogrzania)

6. Zgodnie z regułą van Hoffa:

1. tempo metabolizmu rośnie proporcjonalnie do wzrostu powierzchni ciała

2. tempo metabolizmu rośnie proporcjonalnie do wzrostu masy ciała

3. tempo metabolizmu rośnie proporcjonalnie do wzrostu temperatury ciała

4. tempo metabolizmu u stałocieplnych nie zmienia się ze wzrostem temperatury otoczenia, ponieważ temperatura ciała jest u nich stała

7. RQ = 1 oznacza, że zwierzę:

1. jest w stanie pełnej homeostazy

2. metabolizuje głównie związki białkowe

3. metabolizuje tylko węglowodany

4. zużywa energię z brunatnej tkanki tłuszczowej

8. Główne ośrodki termoregulacji zlokalizowane są:

1. w mięśniach

2. w rdzeniu przedłużonym

3. w podwzgórzu

4. w korze mózgowej

9. Pirogenami nazywamy:

1. wyłącznie niektóre substancje pochodzenia bakteryjnego wywołujące gorączkę

2. substancje wytwarzane przez organizm w celu likwidacji gorączki

3. substancje egzo- lub endogenne powodujące wystąpienie gorączki

4. wszystkie odpowiedzi są błędne

10. Bodźce cieplne działające wewnątrz organizmu lub na termoreceptory skóry powodują:

1. obkurczenie naczyń krwionośnych skóry i wzrost przepływu krwi

2. rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry i zmniejszenie przepływu krwi

3. obkurczenie naczyń krwionośnych skóry i zmniejszenie przepływu krwi

4. rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry i wzrost przepływu krwi

11. Wzrost wytwarzania ciepła przez organizm następuje pod wpływem:

1. pobudzenia układu współczulnego

2. pobudzenie układu przywspółczulnego

3. zwiększonego wydzielania hormonów rdzenia nadnerczy

4. zwiększonego wydzielania hormonów tarczycy

12. Termoregulacja fizyczna zachodzi poprzez wymienione reakcje, z wyjątkiem:

1. zmiany skórnego przepływu krwi

2. wydzielanie potu

3. wentylację płuc i stroszenie włosów (gęsia skórka)

4. wzmożoną produkcję ciepła

13. NIEPRAWDĄ jest, że Zasada Tolerancji Shelforda:

1. uogólnia prawo minimum Lebiega i prawo Yerkesa dotyczące motywacji

2. stwierdza, że w temperaturze normalnej wydatek na termoregulację jest zerowy

3. może być zilustrowana hiperwitaminozą D i krzywicą

4. stwierdza, że co za dużo i za mało, to niezdrowo

14. Graficzną interpretację zasady tolerancji Shelforda w odniesieniu do temperatury otoczenia i przemiany materii, można (poza odniesieniem do przeżywalności) interpretować poprawnie następująco:

1. górnik w wyrobisku (45 st.C, 100 % wilgotności), może wykonać cięższą pracę niż bieszczadzki drwal z zimie (-10 st.C, 20% wilgotności)

2. optymalne warunki klimatyczne nie sprzyjają rozwojowi cywilizacji technicznej, np. Polinezja i Grecja, w porównianiu z USA i Japonią

3. przeciętna liczba potomstwa w rodzinach włoskich, indyjskich i meksykańskich jest wyższa niż w rodzinach jakuckich, eskimoskich i japońskich

4. bzdury i tyle

15. Ciąża:

1. podwyższa temperaturę ciała matki

2. nie ma wpływu na temperaturę ciała matki

3. obniża temperaturę ciała matki

4. nie wywiera jednoznacznego wpływu na temperaturę i jest różna u różnych gatunków

16. Zjawisko utraty ciepła przez parowanie nie zachodzi w przypadku:

1. ziającego psa

2. naurzającego się w błocie słonia

3. pocącego się człowieka

4. nastroszonego wróbla

17. Konwekcyjna wymiania ciepła między zwierzęciem i otoczeniem zależy od:

1. grubości futra

2. rodzaju i temperatury powierzchni, na jakiej leży zwierzę

3. ilości oddechów na minutę

4. ilości zmagazynowanej wody w organizmie

18. Najbardziej efektywna utrata ciepła u zwierzęcia lądowego zachodzi na drodze:

1. przewodzenia

2. konwekcji

3. promieniowania

4. parowania

19. W temperaturze otoczenia 38 st.C organizm człowieka może oddawać nadmiar ciepła przez:

1. parowanie i promieniowanie

2. promieniowanie i konwekcję

3. parowanie i przewodzenie?

4. tylko parowanie?

20. W elektronicznych miernikach temperatury wykorzystujących zjawisko zmiany oporności przewodnika w sondzie pomiarowej, wykres zależności oporu od temperatury ilustruje rysunek:

1. opór rośnie wraz ze wzrostem temperatury (prosta rosnąca)

2. opór maleje wraz ze wzrostem temperatury (krzywa malejąca)

3. opór cały czas taki sam (prosta)

4. krzywa rosnąca

21. RQ > 1 świadczy o:

1. zaburzeniach przemiany materii w organizmie

2. wzmożonej syntezie tłuszczowców z węglowodanów

3. wzmożonej syntezie tłuszczowców z glicerolu i kwasów tłuszczowych

4. syntezie węglowodanów zapasowych (np. glikogenu) z kwasów tłuszczowych

22. Dla jakiego zwierzęcia nie można użyć metody kalorymetrii pośredniej do określenia tempa metabolizmu:

1. glista ludzka

2. wypławek biały

3. ślimak winniczek

4. rak rzeczny

23. Kalorymetria bezpośrednia polega na:

1. bezpośrednim pomiarze wartości energetycznej spożytego pokarmu w odniesieniu do wartości uzyskanej w bombie kalorymetrycznej

2. bezpośrednim pomiarze przyrostu temperatury w płaszczu wodnym kalorymetru, w którym umieszczone jest zwierzę?

3. bezpośrednim pomiarze temperatury ciała za pomocą sondy termistrowej

4. bezpośrednim pomiarze ilości zużytego O2 i wydalonego CO2 podczas oddychania zwierzęcia w zamkniętej komorze

24. Który szereg prawidłowo określa wartość kaloryczną podanych związków w organizmie (w kJ/g)

	Cukrowce	Tłuszczowce	Białka
a)	16,7	39,7	18,0
b)	5,6	9,3	4,1
c)	39,7	16,7	18,0
d)	41,0	9,1	4,3

25. Prawo powierzchni Rubnera pozwala na porównianie tempa metabolizmu:

1. u wszystkich gatunków, tracących ciepło przez powierzchnię ciała

2. tylko u zwierząt stałocieplnych

3. tylko u zmiennocieplnych

4. stwierdzenie jest błędne - prawo to nie może służyć do porównać, gdyż powłoki ciała różnych gatunków różnią się własnościami termoizolacyjnymi

26. Zgodnie z regułą Hessa (prawem stałych sum cieplnych):

1. zużycie tlenu na spalenie 1g białek i tłuszczów jest takie samo

2. ilość energii wydzielonej przy spalaniu białek w organizmie i w bombie kalorymetrycznej jest taka sama

3. ilość energii uwolnionej przy spalaniu węglowodanów w organizmie i bombie kalorymetrycznej jest mniej więcej taka sama

4. ilość energii uwolnionej podczas spalania zależy od drogi metabolicznej przemian oraz od rodzaju produktu wyjściowego

27. Obniżenie temperatury dystalnych części ciała u wielu gatunków stałocieplnych:

1. jest adaptacją do warunków hipotermii środowiskowej

2. wiąże się m.in. z mechanizmem przeciwprądowej wymiany ciepła w naczyniach

3. może wynikać z ograniczenia przepływu krwi (mechanizm naczynioruchowy)

4. wszystkie podane wyżej odpowiedzi są poprawne

28. Funkcjonowanie przeciwprądowego wymiennika ciepła opiera się na zjawisku:

1. przewodzenia

2. konwekcji

3. promieniowania

4. innym niż wymienione

29. Przeżycie w temperaturach ujemnych niektóre poikilotermy zawdzięczają m.in.:

1. obecności krioprotektora (np. glicerolu) w płynach ustrojowych?

2. odwodnieniu komórek, co chroni je przed tworzeniem się w nich lodu

3. wysokiemu stężeniu osmotycznemu płynów ustrojowych, co obniża punkt zamarzania

4. wszystkim tym mechanizmom?

30. Do hormonów podwyższających metabolizm węglowodanów nie należy:

1. glukagen

2. insulina

3. adrenalina

4. aldosteron

31. Zaznacz odpowiedź BŁĘDNĄ. Podstawową przemianę materii zwiększają:

1. hormony tarczycy

2. testosteron

3. adrenalina

4. somatotropina

32. Zaznacz odpowiedź BŁĘDNĄ. U człowieka temperatura ciała zmienia się w zależności od:

1. temperatury pomieszczenia, w którym przebywa

2. stanu zdrowia

3. cyklu dobowego

4. fazy cyklu miesiączkowego

33. Zaznacz odpowiedź BŁĘDNĄ. Przestawienie termostatu biologicznego na wyższą temperaturę jest spowodowane:

1. zwiększeniem koncentracji jonów sodu w podwzgórzu

2. zwiększeniem koncentracji jonów wapnia w podwzgórzu

3. interleukina 1

4. toksynami bakteryjnymi

34. Wartość podstawowej przemiany materii zależy od:

1. rodzaju spożytego pokarmu tuż przed badaniem

2. stanu emocjonalnego osoby badanej

3. temperatury otoczenia, w której dokonywano badania

4. powierzchni ciała badanej osoby

35. Drażnienie przedniej części podwzgórza uruchamia następujące procesy:

1. przyspieszone oddychanie, rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry oraz zniesienie drżenia mięśniowego

2. zwolnione oddychanie, rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry oraz zniesienie drżenia mięśniowego

3. przyspieszone oddychanie, zwężenie naczyń krwionośnych skóry, zniesienie drżenia mięśniowego

4. zwolnione oddychanie, zwężenie naczyń krwionośnych skóry, zniesienie drżenia mięśniowego

36. Tkanka tłuszczowa brunatna występująca u niemowląt jest:

1. unerwiona przez układ współczulny

2. unerwiona przez układ przywspółczulny

3. ulega rozkładowi pod wpływem hormonów tarczycy

4. ulega rozkładowi pod wpływem hormonów kory nadnerczy

37. W diecie całodobowej tłuszczowce stanowią:

1. 55-60%

2. 10-15%

3. 30-35%

4. 5%

1c, 2a, 3b, 4b, 5d, 6c, 7c, 8c, 9c, 10d, 11d, 12d, 13b, 14c, 15a, 16d, 17b, 18d, 19cd?, 20?, 21c, 22a, 23bd?, 24a, 25b, 26d, 27d, 28b, 29ad?, 30d, 31d, 32a, 33a, 34d, 35a, 36a, 37c.

- zużycie 1 litra O2 przez organizm oznacza wytworzenie ciepła w ilości 4,5-5,0 kCal

- współczynniki oddechowe CRO przy spalaniu węglowodanów i tłuszczów wynoszą odpowiednio 1,0 i 0,7

- min. białkowe dla dorosłego człowieka wyrażone w g/kg/24h wynosi 0,6-1,0 g/kg/24h

- wielkość metabolizmu podst. (PPM) u człowieka wynosi ok. 1300 - 1700 kCal / dobę

- chemiczna regulacja temperatury = reakcje zmieniające ilość ciepła wytwarzanego

---