Pytania i odpowiedzi z chorób wewnętrznych

1.Objawy i zatrucia alkoholem metylowym i glikolem, leczenie

Alkohol metylowy szybko się wchlania z przewodu pokarmowego. Stezenie maksymalne we krwi po 30-60 min od wypicia. Dawka smiertelna 30-150ml.

OBJAWY:

O.U.N euforia, senność, zawroty głowy, splątanie, drgawki, śpiączka

NARZĄD WZROKU zamazanie widzenia, obniżenie ostrości wzroku, poszerzone słabo reagujące źrenice, obrzęk siatkówki, przekrwienie tarczy nerwu wzrokowego

PRZEWÓD POKARMOWY ból brzucha, wymioty, nudności, objawy zapalenia trzustki

Mogą występować objawy mioglobinurii i niewydolności nerek.

LECZENIE:

- stabilizacja pacjenta (drożne drogi oddechowe, mechaniczna wentylacja, RKO)

- kwasice zwalczamy DWUWĘGLAN SODU i.v.

- monitoring pod kątem występowania hipoglikemii i mioglobinurii

- wyrównywanie zaburzeń elektrolitowych

- wskazana HEMODIALIZA stężenie etanolu we krwi przekracza 20-50mg/100ml, głęboka kwasica metaboliczna , pogarszanie się podstawowych funkcji życiowych, krystaluria, niewydolność nerek, wystąpienie zaburzeń widzenia.

- foliany lub kwas foliowy 50-77mg i.v. co 4h

Glikol szybko się wchlania. Dawka toksyczna > 5ml, srednia dawka smiertelna 100ml

OBJAWY:

Etap 1 (1-12h) depresja o.u.n., objawy obrzęku mózgu, śpiączka, drgawki, nudności, wymioty, rozwija się kwasica metaboliczna.

Etap 2 (12-24h) tachykardia, przyspieszony oddech, łagodny wzrost ciśnienia tętniczego poprzedzony objawami niewydolności i zapaści krążeniowej,

Etap 3 (24-72h) ostra nekroza cewek nerkowych, oliguria i statecznie ostra niewydolność nerek.

LECZENIE:

- stabilizacja pacjenta (drożne drogi oddechowe, mechaniczna wentylacja, RKO)

- kwasice zwalczamy DUWĘGAN SODU i.v.

- energiczne wyrównywanie zaburzeń elektrolitowych w tym hipokalcemii

- wskazana HEMODIALIZA stężenie glikolu we krwi przekracza 25mg/100ml, głęboka kwasica metaboliczna , pogarszanie się podstawowych funkcji życiowych, krystaluria, pogarszanie się czynności nerek, obrzęk płuc.

- etanol jako odtrutka początkowo 130mg/kg/h do uzyskania stężenia etanolu w surowicy 100-150 mg/100ml następnie dawka podtrzymująca 0,8g/kg

2. Objawy i postępowanie przy zatruciu tlenkiem węgla, główne powikłania

OBJAWY:

Ból w klatce piersiowej, zmącenie utrata przytomności, śpiączka, w badaniu fizykalnym zaburzenia świadomości, obecność neurologicznych objawów ogniskowych, obniżenie RR, zaburzenia rytmu, (wiśniowo czerwona skóra, jasnoczerwona krew żylna - najczęściej pośmiertnie)

Postępowanie ; usunięcie chorego ze skażonej strefy, przywrócenie i podtrzymywanie podstawowych czynności życiowych, podanie tlenu w maksymalnie wysokim stężeniu, leczenie zaburzeń rytmu, zapobieganie obrzękowi płuc, przewiezienie do komory hiperbarycznej

3.Objawy zatrucia lekami uspokajającymi, nasennymi, przeciw lękowymi. Postępowanie ZRM

Objawy : spadek ciśnienia, obrzęk płuc, zaburzenia rytmu, głęboka śpiączka, zniesienie odruchów fizjologicznych, porażenie ośrodka oddechowego, wstrząs hipowolemiczny, nudności, wymioty, uszkodzenie nerek, kwasica metaboliczna, zwężenie lub rozszerzenie żrenic

Postępowanie : zabezpieczenie drożności dróg oddechowych, płukanie żołądka, tlenoterapia bierna lub wspomagana, podanie węgla aktywowanego, podanie elektrolitów, podtrzymywanie krążenia, zabezpieczenie opakowań i resztek po wymiotach do analizy

4.Przyczyny i objawy niedoczynności przysadki mózgowej

Niedoczynność przysadki jest to zespół objawów związanych z niedoborem jednego lub kilku hormonów

Przyczyny :1. nowotwory ( przysadki ), 2. urazy czaszki, 3. zaburzenia naczynio - pochodne, - udary, tętniaki, stan po porodzie,4. zmiany zapalne i naciekowe, 5. zaburzenia wrodzone i rozwojowe, 6. izolowane niedobory hormonów

Niedobór	Objaw
GH guz somato tropiny )	niedobór wzrostu u dzieci, zmniejszenie masy ciała, gęstości kości, hipoglikemia, hiperlipidemia, mało mięśni, dużo tłuszczu
ACTH ( guz korty kotropowy )	Nadciśnienie ortostatyczne, zasłabnięcia, wymioty, jadłowstręt, chudnięcie, zmniejszona pigmentacja skóry, hipoglikemia, podwyzszona temp ciala
TSH Hormon przysadki	Nietolerancja zimna, sucha skóra, wypadanie włosów, zaparcia, spowolnienie, wtorna niedoczynność tarczycy
LH i FSH ( guz gonado tropowy )	Brak miesiączki, impotencja, osłabienie libido, zanik lub brak trzeciorzędowych cech plciowych
PRL	Brak laktacji

5.Czym różni się choroba od zespołu Cushinga, podaj objawy

Choroba - jest to choroba w przysadce ( choroba w głowie )- hiperkortykozemia (nadmiar ACTH)

Zespół - jest to objaw choroby lub choroba w nadnerczach

Objawy : nadciśnienie tetnicze, osłabienie miesni, zla tolerancja wysilku fizycznego, podatność skory na urazy i trodno gojace się owrzodzenia, zwiekszone pragnienie i wielomocz, nadmierny apetyt, bol i zawroty Glowy, chwiejność emocjonalna, osłabienie potencji u mężczyzn i skape miesiaczki u kobiet, otyłość typu centralnego, z otłuszczeniem tulowia i karku- „byczy kark”

6. Jakie są różnice w badaniu podmiotowym i przedmiotowym w nadczynności a niedoczynności tarczycy

objaw	Nadmiar hormonów tarczycy	Niedobor hormonow tarczycy
Ogolne wrazenie	Chory zdenerwowany, pobudzony	Nieruchoma blada twarz o Grubych stężałych rysach
Oczy	Błyszczace utkwione w jeden punkt Dodatni objaw Graefego, retrakcja powiek	Obrzęknięte powieki
Skora	Wilgotna i ciepla Malo podściółki tluszczowej	Szorstka, chlodna, blada lub O żółtawym zabarwieniu
Wlosy	Wypadaja	Suche, matowe, łamliwe, Wypadanie brwi i owłosienia lonowego
Potliwość	Wzmozona	Zmniejszona
Obrzeki	Jeśli się pojawiaja wynikaja z Niewydolności serca	Czeste, mogą dotyczyc zarówno Twarzy, rak, nog
Rytm serca	Przyspieszony, czeste nadkomorowe Zab. rytmu	zwolniony
Tony serca	Glosne, obecny szmer skurczowy	Ciche
Cechy niewydolności serca	Mogą być obecne nawet u młodych chorych	Czeste
Rezerwa wysilkowa	brak	Istnieje
Cisnienie tetnicze	O zwiekszonej amplitudzie(niskie Cisnienie rozkurczowe)	Czesty wzrost cisnienia rozkurczowego
Dusznosc	wysilkowa	Często spoczynkowa
stolce	Zwiekszona częstotliwość do biegunek	zaparcia
Watroba	Cechy uszkodzenia wynikle z Bezpośredniego wpływu h.tarczycy
Niedokrwistość	rzadka	Czesta
Stawy	Bez zmian	bole i obrzeki
Miesnie i przewodnictwo Nerwowo mięśniowe	Drobnofaliste drzenia rak, czasem ciezka miopatia	Pseudohipertrofia
wole	Objaw nie jest charakterystyczny	Objaw nie jest charakterystyczny

7.Co to jest przełom tarczycowy? Kiedy występuje, jakie objawy, leczenie ?

Jest to stan zagrożenia życia . Jest stanem nagłego i gwałtownego załamania homeostazy ustrojowej rozwijającym się na podłożu nierozpoznanej lub niedostatecznie leczonej nadczynności tarczycy i przebiegającym z zaburzeniami świadomości do śpiączki włącznie, niewydolnością serca i objawami wstrząsu oraz wysoką gorączką. Przełom rozwija się często w związku z zakażeniami lub inną ciężką chorobą.

Objawy :bezsenność - często halucynacje, zaburzenia nocne, znaczne zmniejszenie masy ciała, nasilenie drżenia mięśniowego, gorączka, nudności, wymioty.

Leczenie :nawadnianie i leczenie p.wstrząsowe

8.Choroba Gravesa - Basedova, objawy podmiotowe

Jest chorobą autoimmunologiczną tarczycy, której autoantygenem jest receptor TSH - białko błony komórkowej tyreocytu

Objawy : wole, wytrzeszcz oczu, obrzęk przedgoleniowy, akropachia tarczycowa.

9.Cechy niedoczynności tarczycy. Przyczyny i objawy

Jest to zespół objawów klinicznych wywołanych niedoborem T4 i wynikającym z tego niedostatecznym działaniem T3 w komórkach ustroju.

Przyczyny ; 1. pierwotna - uszkodzenie tarczycy,2. wtórna - niedoczynność przysadki, 3.t rzeciorzędowa - brak lub złe działanie TRH ( tyreoliberyny ) w podwzgórzu

Objawy : w badaniu przedmiotowym - ochrypły głos, spowolnienie, skóra szorstka, blada, włosy suche, matowe, potliwość zmniejszona, obrzęki twarzy, rąk, nóg, rytm serca zwolniony, duszność spoczunkowa, zaparcia, bóle stawów, obrzęknięte powieki, obfita tkanka tłuszczowa, tony serca ciche, rytm zwolniony

10.Objawy niedoczynności przytarczyc, leczenie napadów

Objawy : hipokalcemia oraz tężyczka, dodatni objaw Chvostka - opukiwanie mięśni twarzy w okolicy przydusznej wywołuje skurcze mięśni, ręka położnika, zab neurologiczne (plasawica, parkinsonizm),

Niedoczynność przytarczyc zależy głównie od usunięcia tarczycy - zabieg operacyjny ( uszkodzenie przytarczyc )

Leczenie : dożylnie Calcium chloratum lub gluconikum

11.Objawy przedmiotowe i podmiotowe choroby kory nadnerczy z nadmiarem glikokortykoidów

Objawy podmiotowe:

Najczęściej występują: stałe osłabienie,ze skłonnością do okresowych zasłabnięć (wskutek hipotensji ortostatycznej lub hipoglikemii) , łatwa męczliwość , zła tolerancja wysiłku fizycznego i sytuacji stresowych , chudnięcie, brak apetytu, nudności (rzadziej wymioty) , chęć spożywania słonych pokarmów, luźne stolce , ból mięśni i stawów. Objawy często pojawiają się po zakażeniach , ciężkich urazach i w innych sytuacjach stresowych , zwłaszcza po dużym wysiłku fizycznym.

Objawy przedmiotowe:

Ciemnienie skóry , szczególnie w okolicach eksponowanych na światło słoneczne, z brunatnym przebarwieniem łokci , linii zgięć na dłoniach i grzbiecie rąk, otoczek sutkowych oraz blizn,a także w części przypadków brązowe plamy na błonie śluzowej jamy ustnej : zmiany te spowodowane nadmiarem ACTH i melanotropiny (MSH) wskutek niedostatecznego hamowanie zwrotnego przez kortyzol.

Niskie ciśnienie tętnicze i hipotensja ortostatyczna.

12.Choroby przebiegające z zaburzeniami wydzielania mineralokortykoidów

Hiperaldosteronizm wtórny, Hipoaldosteronizm, Guz chromochłonny - choroby wywołujące ciężkie NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

13.Zespół Conna,przyczyny, objawy podmiotowe i przedmiotowe

Zespół Conna (Hiperaldosteronizm pierwotny)

Przyczyny:

- obustronny przerost KN(>50%)

-gruczolak nadnercza wydzielający aldosteron (30-50% przypadków)

-hiperaldosteronizm rodzinny typu I i II

-rak KN wydzielający aldosteron

-ektopowe wytwarzanie aldosteronu (przez tkankę nowotworową)

Objawy podmiotowe:

Feminizacja u mężczyzn ,zaburzenia miesiączkowania u kobiet, osłabienie mięśniowe wielomocz, wzmożone pragnienie , parastezje i kurcze mięśni, tężyczka

Objawy przedmiotowe:

Nadciśnienie tętnicze , często o ciężkim przebiegu oporne na leczenie hipotensyjne

14.Co to jest guz chromochłonny? Gdzie się znajduje, jakie daje objawy ?

Guz chromochłonny to nowotwór rozwijający się z komórek chromochłonnych , zlokalizowany w nadnerczach , którego objawy są związane z nadmiernym wytwarzaniem i uwalnianiem katecholamin.

Objawy typowe:

1. Nadciśnienie tętnicze napadowe lub utrwalone często chwiejne ;charakterystyczne są duże wahania ciśnienia krwii, napadowe zwyżki ciśnienia mogą trwać od kilku czy kilkunastu minut do kilku godzin

2. Ból głowy

3. Nadmierne pocenie się

4. Kołatanie serca

5. Bladość skóry

6. Drżenie mięśniowe

7. Uczucie niepokoju

8. Hipotensja ortostatyczna

15.Jakie znasz typy cukrzycy, podaj przyczyny i epidemiologię

Typy cukrzycy:

1. Cukrzyca typu 1 - spowodowana zniszczeniem komórek beta trzustki i przez proces immunologiczny lub nieustalony (idiopatyczna) , co zwykle prowadzi do bezwzględnego niedoboru insuliny

2. Cukrzyca typu 2 - wynikająca z postępującego upośledzenia wydzielania insuliny , rozwijającego się w warunkach insulinooporności.

3. Cukrzyca ciążowa - nieprawidłowa glikemia na czczo , nieprawidłowa tolerancja glukozy lub cukrzyca , rozpoznane podczas ciąży

Epidemiologia:

Cukrzyca jest choroba społeczną - chorobowość przekracza 1 % i stale rośnie . Przewiduje się,że w 2030 roku na świecie będzie ok. 360 mln osób z cukrzycą. Chorobowość zwiększa się we wszystkich grupach wiekowych a najbardziej u osób w średnim wieku (45-64 lata) . Zjawisko to jest szczególnie wyraźne w krajach rozwijających się i odzwierciedla tendencję do rozpoznawania choroby w coraz młodszym wieku , a nie - jak dotychczas - zwiększenia chorobowości wraz z wiekiem .Tylko 50-60 % przypadków stanowi tzw. Cukrzyca znana ,a pozostałe 40-50 % cukrzyca nieznana (nierozpoznana)

przyczyny :

-Defekty genetyczne czynności komórek beta,

-Defekty genetyczne działania insuliny,

-Choroby zewnątrzwydzielniczej części trzustki,

-Endokrynopatie,

-Cukrzyca wywołana przez leki lub inne substancje chemiczne,

-Zakarzenia,

-Rzadkie postaci wywołane procesem immunologicznym,

-Inne zespoły genetyczne niekiedy związane z cukrzycą np.:

-Zespół downa

-Zespół Turnera

16.Objawy hipoglikemii a hiperglikemii

Hipoglikemia - łagodna - chory sam potrafi ją opanować ( jedzenie, cukier prosty, słodki płyn )

Umiarkowana - pomoc drugiej osoby

Ciężka - utrata przytomności

Przyczyna to wysiłek fizyczny, alkohol, spadek stężenia glukozy w surowicy krwi poniżej 50 mg/dl

Objawy to : nudności, ból głowy, kołatanie serca,drżenie, głód, splątanie,trudności w mówieniu, śpiączka, zaburzenia w widzeniu, zaburzenia koordynacji ruchów

Hiperglikemia to :bezwzględny lub względny niedobór insuliny i wzrost cukru do a czasem ponad 1000 mg/dl

Objawy : zaburzenia świadomości, śpiączka, tachykardia, oddech płytki, szybki, odwodnienie, czerwona twarz, obniżenie ciśnienia tętniczego

17.Objawy cukrzycy niewyrównanej

Pragnienie, suchość w ustach, nudności, wymioty, wielomocz, ból głowy, zapach acetonu, ból brzucha, tachykardia, odwodnienie, senność, zaburzenia świadomości, śpiączka, czerwona twarz, poty, kołatanie serca, drżenie, głód, splątanie, zaburzenia koordynacji ruchów trudności w mówieniu,

18Wyjaśnij terminy: stan przedcukrzycowy, nieprawidłowa glikemia na czczo, nieprawidłowa tolerancja glukozy

Stan przedcukrzycowy rozpoznaje się na podstawie jednej lub obu nieprawidłowości :

1. Nieprawidłowa glikemia na czczo - 100-125

2. Nieprawidłowa tolerancja glukozy - glikemia po doustnym podaniu 75 gr. Glukozy badana po 2 godz. W przedziale 140 - 199.Badanie z krwi żylnej

19.Kiedy rozpoznajemy cukrzycę? Jakie są kryteria rozpoznania

Cukrzycę rozpoznaje się w trzech sytuacjach :

- przygodna glikemia ( 200 ) z typowymi objawami cukrzycy

- dwukrotnie glikemia na czczo ( 126 )

- glikemia w 120 minut po doustnym podaniu 75 g glukozy ( 200 )

Kryteriami rozpoznania cukrzycy jest :

- nieprawidłowa glikemia na czczo ( 100 - 125 ) IFG

• nieprawidłowa tolerancja glukozy ( 140 - 199 ) IGT

20.Kwasica i śpiączka ketonowa

Rozwija się wskutek niedoboru insuliny

Czynniki wywołujące to :

Zakażenie bakteryjne, przerwanie insulinoterapii, ostre choroby sercowe - zawał, udar, póżne rozpoznanie cukrzycy, zapalenie trzustki, nadużywanie alkoholu

Objawy to : pragnienie, suchość w ustach, nudności, wymioty, wielomocz, ból głowy, zapach acetonu z ust, ból brzucha, tachykardia, przyspieszony i płytki oddech, zmniejszone napiecia Galek ocznych, odwodnienie, napięty brzuch, senność, zaburzenia świadomości , śpiączka

Leczenie : nawodnienie 5,5 - 6,5 l płynów ( sól )

21.Nieketonowa hiperglikemia poposiłkowa

Jest to cukrzyca typu II - głównie występująca u ludzi starszych

Czynniki :

Zaburzenia świadomości, ostre choroby sercowe, naczyniowe, upojenia alkoholowe, leki moczopędne, psychotropowe, cukier 1000 mg/dl, nie ustępuje kwasica ketonowa

Objawy : zaburzenia świadomości, śpiączka, tachukardia, oddech płytki, szybki, odwodnienie, czerwona twarz, obniżenie ciśnienia tętniczego

Leczenie : nawodnienie początkowe 2 l/h 0,9%NaCl , insulinoterapia dożylna, wyrównanie zaburze n elektrolitowych

22.Kwasica mleczanowa

Jest to kwasica ze stężeniem kwasu mlekowego w surowicy >5mmol/l

Patogeneza : Hipoksja tkankowa, zatrucie metanolem, etanolem lub glikolem, duże dawki salicylanów

Objawy: znaczne osłabienie,, nudności, wymioty, w wywiadzie spozycie srodka toksycznego, alkoholu lub leczenie metformina bez zachowania przeciwwskazan, oddech kwasiczy, zamroczenie z majaczeniem i spiaczka, skapomocz, hipotermia, hipotonia i wstrzas

Leczenie : nawodnienie, tlenoterapia, zmniejszanie hiperglikemii, zwalczanie kwasicy- wodoroweglan sodu, hemodializa

23.Leczenie hipoglikemii, jakie leki, jakie dawki ?

Leczenie doraźne:

1. doraźne podanie prostych węglowodanów (np. 10-12 g glukozy) lub zawierających je pokarmow bądź płynów

2. glukagon 1mg i.m. (można powtórzyć po 10min) - nie stosowac w przypadkach hipoglikemii wywolanej przez leki doustne i po spozyciu alkoholu

3. glukoza (roztwor 20%) w dawce 0,2g glukozy/kg masy ciala we wlewie i.v.

24.Co to jest zespół metaboliczny,jakie są kryteria rozpoznania?

Jest to : otyłość brzuszna kobiety > 80 cm, mężczyźni > 94 cm plus dwa elementy z czterech czynników -

zwiększone stężenie triglicerydów powyżej 150 mg/dl

zmniejszone stężenie HDL-C kobiety < 50 mg, mężczyźni < 40 mg

podwyższone ciśnienie tętnicze skurczowe > 130 lub rozkurczowe > 85

glikemia > 100 lub rozpoznana wczesniej cukrzyca typu 2

25.Zasady prawidłowego odżywiania, co to jest BMI

,jest to sposób żywienia polegający na zapewnieniu dowozu składników pokarmowych,budulcowych i energetycznych organizmowi.Trzy posiłki dziennie : śniadanie 35 %, obiad 40 %, kolacja 25 %.Ciąża zapotrzebowanie - zwiększona ilość białka 1,5 gr, zwiększona ilość kwasu foliowego i wit.B1

BMI - body masa indeks waga - wzrost

26.Co to jest otyłość, nadwaga, zapotrzebowanie kaloryczne zdrowego a chorego człowieka ?

Otyłość - przewlekła choroba charakteryzująca się nadmiernym gromadzeniem się tkanki tłuszczowej -powyżej 15 % masy ciała dorosły mężczyzna i powyżej 25 % masy ciała dorosłej kobiety.

Rodzaje otyłości I stopień-30-34,9 BMI, II stopień 35-39,9, III stopień >40.

W zależności od tkanki tłuszczowej:

Otyłość brzuszna - tułów i jama brzuszna

Otyłość kynoidalna - udowo - pośladkowa

Zapotrzebowania kaloryczne: osoba leżąca 20 kcal na kg mc, umysłowy 30 kcal, pracownik fizyczny 40 kcal, ciężka praca fizyczna 50 kcal na kg mc

27.Czym różnie się bulimia od anoreksji

Bulimia - żarłoczność psychiczna - zespół psychosomatyczny charakteryzujący się niekontrolowanym spożywaniem dużych ilości pokarmów a następnie prowokowanie wymiotów.

Anoreksja - jadłowstręt psychiczny - zespół psychosomatyczny cechujący się zmniejszeniem masy ciała i innymi następstwami celowego nieprzyjmowania posiłków.

Etiologia - podłoże genetyczne, neurobiologiczne

Czynniki ryzyka - płeć żeńska, wiek młodzieńczy,

Objawy - mała masa ciała, nietolerancja zimna, zimne ręce, sucha skóra, na skórze meszek, omdlenia, zaparcia, wzdęcia, zanik mięśni, bradykardia.

28.Ostra niewydolność nerek. Przyczyny, objawy podmiotowe i przedmiotowe

Ostra niewydolność nerek to nagłe upośledzenie ich czynności, przede wszystkim przesącza kłębuszkowego ze wzrostem stężenia kreatyniny we krwi o > 25-50 % wartości wyjściowej któremu może towarzyszyć zmniejszenie objętości wydalanego moczu

Objawy podmiotowe - ból i zaburzenia w oddawaniu moczu

Ból o charakterze kolkowym - jest pierwszym objawem kamicy nerkowej.Umiejscowiony jest w okolicy lędźwiowej, towarzyszy stanom zapalnym miedniczek.Promieniuje do pachwiny, jądra albo wargi sromowej

Ból w okolicy spojenia łonowego - zapalenie pęcherza moczowego a moę też być objawem chorób odbytu, narządów rodnych

Ból w cewce moczowej - jest objawem jej zapalenia

Zaburzenia w oddawaniu moczu:

1. Oliguria - skąpomocz - wydalanie < 500 ml/d. Przyczyny - ostra niewydolność nerek lub przewlekłe choroby miąższu nerkowego w fazie schyłkowej

2. Anuria - bezmocz - wydalanie < 100 ml/d przyczyny j.w

3. Poliuria - wielomocz - wydalanie > 2000 ml/d może być objawem - przewlekłej niewydolności nerek, moczówki prostej pochodzenia podwzgórzowo-przysadkowego, nerkowego, cukrzycy, hiperkalcemii

4. Częstomocz - oddawanie moczu > 7 razy/d

5. Dysuria - trudności w oddawaniu moczu - bolesne , kroplami bądź słabym strumieniem. Przyczyną może być - choroba cewki moczowej, gruczołu krokowego, pęcherza moczowego, moczowodów, miedniczek nerkowych i nerek oraz narządów płciowych kobiet, zaburzenia psychiczne

6. Nietrzymanie moczu - ma charakter przejściowy lub trwały - przyczyny - zaburzenia psychiczne - depresja, majaczenie, choroby układu nerwowego - padaczka, zapalenie cewko moczowej i błony śluzowej pochwy

Wielomocz wskutek - polidypsji, hiperkalcemii, moczówki prostej, leki moczopędne

Trwałe - zmiany chorobowe w mięśniu wypierającym pęcherza, częściowa niedrożność cewki moczowej, długo utrzymujące się nietrzymanie moczu

Nykturia - oddawanie moczu w nocy - przerost gruczołu krokowego, zapalenie dróg moczowych i niewydolności serca, cukrzyca, po lekach

Nocturia - mimowolne moczenie nocne - wady rozwojowe dróg moczowych, rozszczepienie rdzenia kręgowego, tło psychogenne, przewlekła niewydolność nerek

Objawy przedmiotowe

Obrzęki, krwiomocz, nadciśnienie tętnicze

Przyczyny -

Przednerkowe - skazy krwotoczne

Nerkowe - zmiany zapalne lub zwyrodnienie kłębuszków nerkowych, tkani śródmiąższowej lub naczyń, zmiany nowotworowe, urazy nerek

Zanerkowe - nowotwory, kamica, niedrożność moczowodow, choroby pęcherza moczowego, gruczolu krokowego, stan zapalny w wyniku zakażenia, reakcji immunologicznej, uszkodzenia toksycznego, urazy, domieszka krwi miesiączkowej

29.Leczenie ostrej niewydolności nerek

Usunięcie przyczyny ostrej niewydolności nerek, kontrola bilansów

Przednerkowa - leczenie niewydolności serca, hiperkaliemi, wątroba

Nerkowa - leczenie przyczynowe,

Zanerkowa - usunięcie przeszkody ( przyczyny )

30.Przewlekła niewydolność nerek, podaj jakie są stadia, co to jest GFR ( klirens kreatyniny ) i jakie są metody leczenia

Przewlekła niewydolność nerek to zespół chorobowy rozwijający się w następstwie postępującego i nieodwracalnego upośledzenia czynności nerek, głównie przesączania kłębuszkowego (GFR) - wartości <90ml/min

GFR- wskażnik przesaczu kłębuszkowego (ml/min)

Stadia -

1. uszkodzenie nerek z prawidłowym GFR >90 ml/min

2.uszkodzenie niewielkim zmniejszeniem GFR 60-89 ml/min -PNN wczesna ,

3.uszkodzenie z GFR 30-59ml/min -PNN umiarkowana wyrównana

4.uszkodzeenie dużym zmniejszeniem GFR-15-29 ml/min—PNN ciężka, niewyrównana.

5.niewydolność nerek GFR-<15ml/min -PNN schyłkowa(mocznica)

Leczenie-przyczynowe, hamowanie postępu choroby, leczenie chorób współistniejących ,zapobieganie chorobom układu krążenia ,leczenie nerkozastępcze- hemodializa ,dializa otrzewnowa ,przeszczep nerki.

Dieta - ziemniaczana, 50 -60% zapotrzebowania energetycznego to węglowodany ( proste zastępujemy złożonymi )- pieczywo razowe, kasza, ryż, ziemniaki, tłuszcze 30 % zapotrzebowania energetycznego - głównie roślinne, białko - 0,8 do 1 gr na kg.mc

31.Objawy przyczyny i leczenie kamicy nerkowej.

Kamica nerkowa to obecność w drogach moczowych nierozpuszczalnych złogów (szczawiany i fosforany wapnia ,moczany struwitu i cystyny),które powstają gdy ich stężenie przekracza próg rozpuszczalności.

Atak kamicy może wywołać dieta bogato purynowa, bogato szczawianowa, bogato wapniowa, bogato sodowa i bogato białkowa

Objawy podmiotowe: Kolka nerkowa - najbardziej typowy objaw, bol w okolicy lędźwiowej, promieniuje do spojenia lonowego. Objawy towarzyszące - nudności, wymioty, bladość powłok skóry i poty, niepokój rychowy, parcie na mocz, krwiomocz, obniżone RR, omdlenia, dreszcze, gorączka

Objawy przedmiotowe - bolesność okolicy nerki po stronie kolki, wzmożone napięcie mięśni

Leczenie kolki - uśmierzanie bólu - opioidy

- Dolargan - petydyna 50 - 100 mgr

- Tramal -Tramadol - 100 mg

- Morfina - siarczan morfiny 2 - 5 mg

- drotaweryna- rozkurcz miesni gladkich

Postepowanie międzynapadowe - wypijanie do 2 l płynów , dieta ( w zależności od rodzajów kamicy )

32Zakażenie dróg moczowych

Zakażenie układu moczowego (ZUM) to obecność drobnoustrojów w drogach moczowych powyżej zwieracza pęcherza moczowego, które w warunkach prawidłowych są jałowe.

Objawy - podmiotowe - dyzuria, częstomocz, nykturia, ból

Przedmiotowe - wyciek z cewki , cuchnący zapach moczu

Bakteriomocz znamienny to obecność żywych bakterii > 10 do 5

>10 do 3 CFU norm u kobiet z objawami zapalenia pęcherza moczowego

>10 do 4 CFU norm u kobiet z objawami ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek

Bakteriomocz bezobjawowy to bakteriomocz znamienny u osoby bez podmiotowych i przedmiotowych objawów ZUM. Obecność leukocyturii nie ma wpływu na to, czy rozpoznaje się bakteriomocz bezobjawowy, czy objawowe ZUM

33.Co to jest przełom nadnerczowy, objawy, leczenie

Jest to zespół objawów klinicznych wywołanych nagłym bardzo znaczącym niedoborem kortyzolu stanowiący zagrożenie życia !

Objawy -utrata łaknienia, bol miesni,, znaczne osłabienie, nudności, wymioty, obniżenie ciśnienia tętniczego, tachykardia, wzrost temperatury, rozległe wylewy krwi w skórze (zespol Waterhouse`a i Fidenchsena), zaburzenia swiadomosci

Badania - niski cukier, niski sód, wysoki potas

Leczenie - sterydoterapia - hydrocortyzon i.v. 100mg; 0,9% NaCl +10% glukoza

34.Choroba Addisona ( przewlekła niewydolność kory nadnerczy )

zespoł objawów klinicznych wywołanych długotrwałym niedoborem hormonów kory nadnerczy przede wszystkim kortyzolu wskutek bezpośredniego uszkodzenia nadnerczy

Przyczyny - autoimmunizacja, gruzlica, nowotwory, zab. Metaboliczne, zab.wrodzone, polekowe

Objawy podmiotowe - stałe osłabienie ze skłonnością do okresowych zasłabnięć, łatwa męczliwość, zła tolerancja wysiłku i sytuacji stresowych, chudnięcie, brak apetytu, nudności, chęć spożywania słonych potraw, ciężkie urazy

Objawy przedmiotowe - szczególnie w miejscacg eksponowanych na słońce, z brunatnym przebarwieniem łokci, linii zgięć na dłoniach i grzbiecie rąk, otoczek sutkowych oraz blizn, brązowe plamy na błonie śluzowej jamy ustnej Niskie ciśnienie tętnicze i hipotonia ortostatyczna

Badania - hiponatremia -niski sód, hipokaliemia -niski potas, hipoglikemia -niski cukier

Leczenia - sterydy - hydrocortyzon lub prednizolon - dotyczy konkretnego hormonu

35.Podaj aktualną definicję i klasyfikację ciśnienia tętniczego ( skurczowego i rozkurczowego w mmHg)

Klasyfikacja podziału wg WHO

Ciśnienie optymalne - 120 - 80 mmHg

Wysokie prawidłowe 130-139/85-89 mmHg

Kategoria	skurczowe	Rozkurczowe
Cisnienie optymalne	<120	<80
Cisnienie prawidłowe	120-129	80-89
Cisnienie wysokie prawidłowe	130-139	85-89
Nadciśnienie stopien 1	140-159	90-99
Nadciśnienie stopien 2	160-179	100-109
Nadciśnienie stopien 3	≥180	≥110
Nadciśnienie izolowane skurczowe	≥140	<90

36. Jakie są czynniki ryzyka choroby niedokrwiennej serca podlegające i niepodlegające modyfikacji ?

Niedokrwienie mięśnia sercowego jest skutkiem braku równowagi między dostarczeniem a zużyciem tlenu przez mięsień sercowy.

Czynniki ryzyka :

-zwężenie tętnicy wieńcowej, np. miażdżyca, spazm naczyniowy, pęknięcie blaszki miażdżycowej i utworzenie skrzepliny, skurcz tetnicy wiencowej, zator tetnicy wiencowej,

- zmniejszony przepływ wieńcowy (hipotensja, tachykardia, przerost lewej komory)

- ograniczony transport tlenu (anemia, hipoksemia)

- zatory, stany zapalne i urazy tych naczyń, nadczynność tarczycy.

37.Omdlenie - definicja, rozpoznanie, rodzaje

Jest to przejściowa i krótkotrwała utrata świadomości z towarzyszącym spadkiem napięcia mięśniowego , najczęściej wskutek hipoperfuzji i niedotlenieniem ośrodkowego układu nerwowego.

stany przed omdleniowe zwane zasłabnięciami

Przyczyny omdleń : Przyczyny poza sercowe, sercowe, zaburzenia metaboliczne i endokrynologiczne, neurologiczne, psychiczne, zatrucia

38.Ostra niewydolność oddechowa (ARDS) przyczyny płucne i pozapłucne, objawy podmiotowe i przedmiotowe, leczenie

ARDS zwany również zespołem ,,mokrych płuc” lub niskociśnieniowym obrzękiem płuc-jest to ostre zapalne uszkodzenie płuc rozwijające się w odpowiedzi na różne czynniki sprawcze,(uszkodzenie pęcherzyków płucnych i surfaktantu)

Przyczyny płucne:Infekcje(zapalenia płuc, grużlica ) ,urazy klatki piersiowej i stłuczenie pluca , podtopienie ,wdychanie toksycznych gazów, toksyczne uszkodzenie tlenem, aspiracja treści żołądkowej, napromieniowanie klatki piersiowej

Przyczyny pozapłucne: sepsa, posocznica , uraz wielonarzadowy, liczne zlamania, oparzenia , krwotoki, liczne przetoczenia preparatow krwi ,stan po NZK ,martwica jelit ,reakcje anafilaktyczne , ostre zapalenie trzustki ,mocznica ,rzucawka, reakcje polekowe i zatrucia lekami

Objawy: duszność , kaszel, bol w klatce piersiowej, krwioplucie, tachypnoe , sinica ,zaburzenia świadomości, ciężka hipoksemia, obustronne rozległe nacieki, obrzek pluc niedodma, niekiedy nasilona praca dodatkowych miesni oddechowych

Leczenie : udrożnienie drog oddechowych, tlenoterapia, wentylacja mechaniczna, leczenie choroby podstawowej

39.Objawy choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy

Ból w śródbrzuszu 1- 3 godz. Po posiłku i na czczo ustępujący po spozyciu pokarmu lub przyjeciu lekow zobojętniających kwas solny, wzdęcia, wymioty, odbijania, zaparcia, nudnośc

40.Rak żołądka, epidemiologia, objawy, rozpoznanie

Niedożywienie, ubytek masy ciała, powiększone węzły chłonne, guz w nadbrzuszu, sposób odżywiania się, skłonność rodzinna, objawy- utrata apetytu, chudnięcie, zgaga, odbijania, mdłości,

Drugie miejsce wśród raków, stolec z krwią, ostra biegunka, utrata masy ciała,

41.Zapalenie wyrostka robaczkowego

Objawy : ból początkowo w centralnej części brzucha, następnie umiejscawia się w prawym dole biodrowym, brak łaknienia, wzmożona bolesność, gorączka, tachykardia, wymioty, nudności

Badanie ; objaw Rovsinga - ból w prawym podbrzuszu nasila się przy ucisku lewego podbrzusza,

Objaw Blumberga - ból nasila się przy zwalnianiu nacisku na powłokę brzuszną

Objaw Jaworskiego - ból w prawym podbrzuszu przy zginaniu prawej nogi w stawie biodrowym

Badania laboratoryjne - zwiększona ilość leukocytów

43.Klasyfikacja udarów mózgu

Ze względu na czas trwania

1. Przemijający napad niedokrwienia mózgu - objawy neurologiczne utrzymują się < 24 h

2. Odwracalny udar niedokrwienny - objawy ustępują w ciągu 3 tygodni

3. Udar dokonany - objawy powyżej 3 tygodni

Ze względu na patomechanizm i przyczyne: Niedokrwienny, krwotoczny i żylny

Ze względu na lokalizacje:

1. udar zatokowy - niedowład lub zaburzenia czucia w 2 lub 3 obszarach(twarz, kończyna, szczęka)

2. Udar obejmujący cały przedni obszar mózgu - powoduje porażenie lub znaczny niedowład połowiczy lub połowiczne zaburzenia czucia w co najmniej 2 lub 3 obszarach, afazje i niedowład jednocześnie,

3. Udar obejmujący część tylną(kręgowo-podstawny)(POCS) objawów uszkodzenia mózgu, pnia mózgu i płatów potylicznych

44. Objawy przedmiotowe i podmiotowe udaru mózgu

1. Udar niedokrwienny - etiologia zakrzepowa, zatorowa lub zawałowa - niedowład jednostronny, obustronny, ruchowy, czuciowy, mieszany, zaburzenia widzenia, ubytki w polu widzenia, zaburzenia mowy - dysfazja, afazja oraz deficyty czynności korowej mózgu - dezorientacja, utrata świadomości, brak bólu

2. Udar krwiotoczny - krwotok podpajęczynówkowy - ostry ból głowy, sztywność karku, objawy oponowe, zasłabnięcie, omdlenie, drgawki, senność, utrata świadomości,

3. Krwotok śródmiąższowy - ból głowy, śpiączka, niedowład, afazja, wymioty, bradykardia

45.Podstawowe badania wykonywane przy podejrzeniu udaru mózgu

Przy udarze niedokrwiennym - testy kardiologiczne, USG tętnic szyjnych, EEG, tomograf komputerowy, diagnostyka laboratoryjna, Bad.neurologiczne

Przy udarze krwotocznym - TK bez kontrastu, punkcja lędzwiowa, angiografia, Bad.neurologiczne

46.Postępowanie zespołów ratowniczych przy podejrzeniu udaru

1. zabezpieczenie drog oddechowych, uniesienie wezgłowia lozka pod katem 20-30°

2. kontrola cisnienia tetniczego- unikac gwałtownego obnizania cisnienia

1. 3.wyrownanie zab.wodno-elektrolitowych

2. 4.kontrola glikemii

3. 5.obnizanie temp ciała

7. Monitorowanie oddawania moczu

Przy udarze niedokrwiennym - zapewnić drożność dróg oddechowych, wentylacja płuc, wspomagać krążenie,leki trombolityczne

Przy udarze krwotocznym - zapewnić drożność dróg oddechowych, ułożyć chorego z uniesieniem tułowia o

30〬, chłodzić głowę, podać leki moczopędne ( furosemid), wypełnić łożysko naczyniowe, leki p.drgawkowe

47.Co to jest padaczka i jakie są jej przyczyny

Jest przewlekłą chorobą cechującą się występowaniem nie prowokowanych napadów - epizodów o nagłym początku w czasie których mogą występować zaburzenia świadomości, zachwiania emocji, zachwianie czynności ruchowych, czuciowych lub wegetatywnych dostrzegalne przez chorego lub jego otoczenie

Przyczyny - padaczki idiopatyczne, choroby naczyniowe mózgu, zaburzenia rozwoju mózgu, yrazy głowy, zakażenia OUN, guzy mózgu

Rodzaje przyczyn - pierwotne uogólnione, napady częściowe, częściowo uogólnione

48.Postępowanie w stanie padaczkowym, jakie stosujemy leki

- benzodiazepiny (relanium, lorazepam), fentoina, fenobarbital - luminal

Alternatywnie - kwas walproinowy, fos fenytoina, dormicum

49.Co to jest niedokrwistość, jakie są stopnie i przyczyny

Niedokrwistość to stan kliniczny wynikający ze zmniejszenia całkowitej objętości krwinek czerwonych i wyraża się zmniejszeniem ich liczby, stężenia hemoglobiny lub objętości masy krwinek przyjętej za normę

Dzielimy na

1. łagodną Hb 10-12,

2. umiarkowaną Hb 8-9,9,

3. ciężką Hb 6,5-7,9,

4. stan zagrożenia życia Hb<6,5

Przyczyny ; utrata krwinek w wyniku krwotoku lub hemolizy.Za mało krwinek produkowanych w szpiku

50.Rodzaje niedokrwistości

Niedokrwistość pokrwotoczna, niedokrwistości z niedoboru żelaza, chorob przewlekłych , niedokrwistość megaloblastyczna, niedokrwistość hemolityczna, niedokrwistość aplastyczna, hipochromiczna,

51.Jakie znasz rodzaje skaz krwotocznych

Skazy krwotoczne naczyniowe:

1. Wrodzone:

1. Wrodzona naczyniakowatość krwotoczna

2. Plamice we wrodzonych chorobach tkanki lacznej

2. Nabyte

1. Plamica Henocha i Schonleina

2. Plamice związane ze zwiekszeniem cisnienia zylnego

3. Plamice spowodowane nabytymi zaburzeniami budowy sciany naczyniowej

4. Plamice spowodowane uszkodzenim sciany naczyniowej przez uraz lub oparzenie słoneczne

5. Plamice w przebiegu zakazen\plamice w przebiegu zmiany zakrzepowo-zatorowych

6. Plamice polekowe

7. Plamice o podlozu psychicznym

Skazy krwotoczne płytkowe:

1. Małopłytkowość < 150tys

2. Nadplytkowosc >400tys

3. Zaburzenia czynności plytek krwi

Skazy krwotoczne Osoczowe:

1. Choroba von Willebranda

2. Hemofilia A i hemofilia B

52.Opisz skazę krwotoczną płytkową

1. małopłytkowość :

- przyczyny:

Obwodowa (nadmierne usuwanie plytek z krazenia), centralna (zmniejszone wytwarzanie plytek), mieszana (nadmierne usuwanie plytek z krazenia i zmniejszenie wytwarzania)

Cechą jest krwawienie skórno - śluzówkowe ,drobne wybroczyny w skorze konczyn, tulowia i w blonie sluzowej jamy ustnej, krwawienie z nosa, dziąseł, dróg moczowych i rodnych. Objawy pojawiaja się zwykle przy liczbie plytek <20tys

2. Nadpłytkowość - należą do zespołów nowotworowych, prowadzą do zakrzepów

53.Opisz skazę krwotoczną naczyniową

Dochodzi do pojawienia się płaskich lub grudkowych wykwitów na skórze lub błonach śluzowych z powodu nabytej lub wrodzonej wady naczyń krwionośnych lub uszkodzenia ściany naczyń.

Podział skaz -

nabyte - plamice, brak Wit.C, plamica starcza, plamice zwykłe, zakażenia, zmiany zakrzepowo-zatorowe

wrodzona- naczyniakowatość krwotoczna, plamice, zespół Danlosa, łamliwość kości, zespół Marfana

54.Opisz skazę krwotoczną osoczową

Skazy krwotoczne osoczowe - wrodzone i nabyte

Wrodzone są przyczyną niedoboru czynników krzepnięcia krwi i są to hemofilia A, B oraz choroba Willebranda

1. Hemofilia A skaza krwotoczna spowodowana zmniejszeniem czynnika 8 w osoczu i dzielimy ją na -Ciężką, umiarkowaną i łagodną.

Objawy - samoistne krwawienia dostawowe prowadzą do zniszczenia stawów, krwiomocz, krwawienia śródczaszkowe, do mięśni, z przewodu pokarmowego, uporczywe krwawienia z ran operacyjnych

2. Hemofilia B zmniejszenie czynnika 9 w osoczu i dzielimy ją na łagodną, umiarkowaną i ciężką

3. Choroba Willebranda to skaza spowodowana niedoborem lub zaburzeniami czynnika von Willebranda i jest najbardziej popularną skazą krwotoczną.

Objawy to krwawienie skórno-śluzówkowe, wylewy do stawów i mięśni, masywne i nawracające krwotoki z przewodu pokarmowego,krwotoki po zabiegach chirurgicznych

Skazy krwotoczne osoczowe nabyte-

Niedobór Wit.K, zaburzenia krzepnięcia w chorobach wątroby, rozsiane krzepnięcie wewnątrz naczynioweDIC inne skazy krwotoczne nabyte

55.DIC jako stan zagrożenia życia

Jest zespołem wtórnym do wielu różnych stanów klinicznych którego istota polega na uogólnionej aktywacji procesu krzepnięcia krwi, połączonej z aktywacją lub zahamowaniem fibrynolizy.

W wyniku uogólnionego wykrzepiania krwi powstają mnogie zakrzepy w makro krążeniu rzadziej w obrębie dużych naczyń, będące przyczyną niedokrwiennego uszkodzenia wielu narządów, następuje zużycie płytek krwi, fibrynogenu i innych czynników krzepnięcia, a z ich niedoboru we krwi pojawia się skaza krwotoczna

56.Co to jest alergia

Zgodnie z definicją MK Alergologicznego alergia jest nabytą , jakościowo zmienioną odczynnowością żywych tkanek ,wywołaną swoistym alergenem. Obecnie przyjmuje się, że nadwrażliwość ustroju na określone alergeny jest reakcją immunologiczną związaną z obecnością swoistych przeciwciał humoralnych wyrażąjącą si określonymi objawami chorobowymi

57.Wstrząs anafilaktyczny

Anafilaksja-ciezka zagrazajaca zyciu , uogolniona lub ogolnoustrojowa reakcja nadwrażliwości (powtarzalne objawy przedmiotowe i podmiotowe wywolane przez ekspozycje na określony bodziec w dawce tolerowanej przez osoby zdrowe).

Wstrzas anafilaktyczny- ciezka szybko rozwijajaca się reakcja anafilaktyczna, w ktorej dochodzi do obniżenia cisnien ia tetniczego zagrażającego zyciu.

Objawy - obrzęk ciała, wysypka, duszność, lęk, zaburzenia oddychania, obrzek gornych drog oddechowych,świst wydechowy, kaszel, spadek RR, wzrost HR, rozszerzenie żrenic, nietrzymanie moczu, drgawki, utrata przytomności,

Leczenie - utrzymanie drożności dróg oddechowych, przerwanie ekspozycji alergenu, adrenalina - podskórnie (domięśniowo) 0,5 mg - 1,0 mg, dożylnie 0,1 mg i następnie wlew dożylny 0,1-0,2 ㎍/kg/min,hydrocortyson 5-10 mg/kg i.v.tlen, salbutamol 2,5-5mg w 3ml 0,9% NaCl,wypełnić łożysko naczyniowe, pozycja przeciwstrząsowa

58.Co to jest obrzęk naczynioruchowy Quinckego

Jest to choroba alergiczna, rodzaj reakcji uczuleniowej organizmu : obrzęki i pokrzywka występujące w okolicy twarzy, konczyn, szyi i narządów płciowych. W ciezkich przypadkach wystepuje obrzek jezyka, gardla lub krtani.

59.Alergie na jady owadów

Od miejscowych odczynów uczuleniowych do ogólnych -wstrząs anafilaktyczny

60.Rodzaje odwodnienia

-odwodnienie izotoniczne - Na - sód 130-150 mEg/l

- odwodnienie hipertoniczne - Na powyżej 150 mEg/l

- odwodnienie hipotoniczne - Na poniżej 130 mEg/l

Wyróżniamy trzy stopnie odwodnienia - niewielki, umiarkowany, ciężki ze śpiączką

61.Zaburzenia gospodarki sodowej

Sód występuje pod postacią chlorków i wodorowęglanów, norma 13-145

Hiponatremia - <130 mmol - jej konsekwencją jest przewodnienie komórkowe objawiające się nudnościami, bólami głowy, sennością czy splątaniem.Utrata sodu przez nerki, diuretyki, przewód pokarmowy

Hipernatremia > 145 objawia si ę natychmiastowym uczuciem pragnienia .Przyczyny to odwodnienie, nadmierna podaż sodu - woda morska lub przetaczanie nadmiernej ilości płynów (sól)

Hiponatremia - obniżenie stężenia sodu poniżej 135 mEq/l

Hiponatremia:

• hiponatremia prawdziwa

• z odwodnieniem

• z prawidłowym uwodnieniem

• z przewodnieniem

• hiponatremia rzekoma (prawidłowa molalność)

• hiperlipidemia

• hiperproteinemia

Hiponatremia prawdziwa z odwodnieniem

• utrata sodu i wody przez:

• skórę (nadmierne pocenie się)

• do trzeciej przestrzeni (np. jama opłucnej, jelita)

• przez nerki: salt Losinj nephritis, tubulopatie wrodzone i nabyte, niedobór gliko i mineralokortykosteroidów, leki moczopędne, diureza osmotyczna (hiperglikemia, mocznik, mannitol)

• przewód pokarmowy: wymioty, biegunka, przetoki

• uzupełnienie strat podawaniem płynów bezelektrolitowych

osłabienie, hipotonia ortostatyczna - utrata ok. 2 L

RR 80 - 100 mmHg - utrata ok. 4L

RR < 80 mmHg - utrata ok. 6L

Hiponatremia - prawidłowe uwodnienie

• zespół SIADH - wszelkie stany chorobowe charakteryzujące się hipomolalnością płynów ustrojowych, hiponatremią oraz normalnym lub nawet zwiększonym wydzielaniem wazopresyny

• autonomiczne, ekotopowe nadmierne wytwarzanie ADH

• przez nowotwory złośliwe różnych narządów

• tkankę ziarniniakowi (gruźlica, grzybica płuc)

• nadmierne pobudzenie endogennego wydzielania ADH

• choroby płuc

• choroby OUN

• choroby narządów wewnątrzwydzielniczych

• choroba Addisona

• niedoczynność tarczycy

• Leki!!!: neuroleptyki, trój cykliczne antydepresanty, cyklofosfamid, winkrystyna

Hiponatremia - przewodnienie

• hiponatremia wywołana trans mineralizacją

• hiponatremia z „rozcieńczenia” (przewlekła niewydolność krążenia, marskość wątroby z wodobrzuszem)

• ostra i przewlekła niewydolność nerek

• zespół nerczycowy

Hiponatremia - obraz kliniczny

• objawy choroby podstawowej

• występowanie objawów zależy od:

1. stopnia obrzęku komórek szczególnie CUN

2. szybkości narastania hiponatremii

3. stopnia hipowolemii:

• przy poziomie sodu 130 - 120 mmol/l ogólne osłabienie, uczucie wyczerpania

• przy poziomie sodu poniżej 120 mmol/l bóle głowy, nudności, wymioty, brak łaknienia i zaburzenia orientacji

• przy poziomie sodu 110 mmol/l mogą występować drgawki i śpiączka

• RR normalne lub zmniejszone w zależności od stopnia hipowolemii

hiponatremia 125 mmol/l - wzrost uwodnienia mózgu o 10% (4 - 7 godz. wypływ K, Na, HCO₃)

Hiponatremia - leczenie

ostra

(czas trwania poniżej 48 h, obecnie objawy ze strony OUN)

• z hipowolemią → 0,9% NaCl, szybka korekcja hiponatremii (o 1 mmol/l/h).

• z izowolemią → 3 % lub 10% roztwór NaCl + furosemid, korekcja hiponatremii (o 1 mmol/l/h).

• z obrzękami → hemodializa z użyciem dializatu zawierającego Na w stęż. = 132 - 135 mmol/l, połączona z ultrafiltracją lub hemofiltracją

• Hiponatremia - leczenie

UWAGI !!

• hiponatremia bezobjawowa lub ≥ 120 mmol/l nie wymaga agresywnego postępowania

• im krótszy okres powstania hiponatremii tym krótszy powinien być czas jej korekcji (w ostrej hiponatremii przyrost natremii w ciągu doby nie powinien przekroczyć 20 mmol/l, w przewlekłej 10 - 20 mmol/l)

• podając roztwór NaCl należy stale (co godzinę) monitorować Na w osoczu

• w przewlekłej podajemy NaCl i KCl

• szczegółowe postępowanie lecznicze zależy od przyczyny, stanu uwodnienia, współistniejących zaburzeń gospodarki potasowej, wapniowej, magnezowej, fosforanowej, kwasowo-zasadowej

• docelowe stężenie Na w pierwszym etapie powinno wynosić 125 mmol/l (dalej do normalizacji natremii dążymy ograniczając podaż wody w pokarmach)

• przy zbyt szybkim wyrównaniu hiponatremii może wystąpić tzw. osmotyczny zespół demieelizacyjny (nagła tetraplegia wiotka, obj. rzekomoopuszkowe, zaburzenia zachowania, zamroczenie, śpiączka, porażenie oddychania)

Hipernatremia - przekroczenie stężenia sodu powyżej 155 mEq/l

Hipernatremia

• utrata czystej wody: stany gorączkowe, stany wzmożonego katabolizmu - nadczynność tarczycy, posocznica

• utrata hipotonicznych płynów:

1. przez skórę (nadmierne poty

2. przewód pokarmowy (wymioty, biegunka)

3. przez nerki - moczówka prosta, moczówka nerkowa, diureza osmotyczna

• nadmierna podaż sodu - np. podaż NaHCO₃ w kwasicy

• hipernatremia samoistna

• brak uczucia pragnienia (uszkodzenie ośrodka pragnienia w CUN)

Hipernatremia - obraz kliniczny

• zwiększona pobudliwość nerwowa

• wzmożenie odruchów ścięgnistych i napięcia mięśni szkieletowych

• pojedyncze skurcze mięśniowe lub drgawki

• objawy odwodnienia hipertonicznego

• w ostrej hipernatremia wywołanej dużą podażą sodu:

• zaburzenia orientacji, omamy

• wysoka gorączka

• wzmożone napięcie mięśni szkieletowych

• drgawki

• śpiączka

Hipernatremia - leczenie

• w ostrej hipernatremia szybkość zmniejszenia natremii 1 mmol/h

• w przewlekłej hipernatremia szybkość zmniejszenia natremii 0,5 mmol/h

• u chorych przytomnych niedobory wody uzupełniamy podając czystą wodę lub płyny bezelektrolitowe doustnie

• u nieprzytomnych niedobory wody należy uzupełnić podając 0,45%NaCl lub 5% glukozę lub 0,9% NaCl + 5% glukoza (1:1; 1:2)

• w hipernatremia z powodu nadmiernej podaży sodu oprócz wody lub płynów podawanych doustnie należy stosować Furosemid

• czasami hemodializa

Uwaga: przy zbyt szybkiej korekcji niedoboru wody istnieje

niebezpieczeństwo wystąpienia „izotonicznego zatrucia wodnego”

62.Zaburzenia gospodarki potasowej

Potas jest kationem wewnątrzkomórkowym - bierze udział w procesach biochemicznych komórki i jest niezbędny do utrzymania osmotycznego ciśnienia komórkowego.

Norma 3,5-4,5 mmol/l.Hiperkaliemia (K+ > 5,3 mmol/l) - powoduje zaburzenia sercowe i mięśniowe.Zaburzenia przewodnictwa w sercu mogą być przyczyną zatrzymania akcji serca.Wysokie i spiczaste załamki T - pierwszy objaw hiperkaliemi , poszerzenie zespołów QRS - póżniejszego objawu, a nawet postępującego załamka T - co poprzedza migotanie komór.Zaburzenia mięśniowe mogą objąć mięśnie oddechowe.Hiperkaliemia - zmniejszenie wydalania potasu z moczem lub przemieszczenia potasu śródkomórkowego osocza hipokaliemia - niskie stężenie potasu w osoczu < 3 mmol.- spowodowane utratą potasu drogą pokarmową lub przez nerki.Hipokaliemia - napady słabienia mięśniowego, wielomocz, w EKG załamki T są spłaszczone i Pojawie się fala , może wystąpić arytmia komorowa.

Hipokaliemia - obniżenie stężenia potasu w surowicy poniżej 3,5 mEq/l.

Hipokaliemia - przyczyny

• niedostateczna podaż w diecie

• jadłowstręt psychiczny

• alkoholizm (delirium tremens nawet poniżej 3 mmol/l - głodujący)

• utrata przez przewód pokarmowy

• wymioty, biegunki (do 40-60 mmol/l)

• odsysanie treści żołądkowej

• nadużywanie leków przeczyszczających

• przetoki zewnętrzne

• trans mineralizacja - przemieszczenie z przestrzeni poza-do środkowej

• zasadowica - (wzrost pH o 0,1 powoduje zmniejszenie K o 0,4 mmol/l)

• nadmiar insuliny, nadmierna stymulacja beta 2 adrenergiczna

• szybki wzrost komórek (nowotwory, leczenie niedokrwistości wit. B₁₂)

• utrata potasu z moczem

1. choroby nerek

• kwasica kanalikowa proksymalna i dystalna

• nefropatia zaporowa

2. leki

• diuretyki, Calcium resonium, glikokortykoidy, antybiotyki (gentamycyna, amfoterycyna)

3. nadmiar mineralokortykoidów

• hiperaldosteronizm pierwotny i wtórny, renino ma, zespół Cushinga

• inne przyczyny

• hipomagnezemia

Hipokaliemia - obraz kliniczny

• serce

• zaburzenia rytmu (skurcze dodatkowe - do migotania komór włącznie)

• mięśnie poprzecznie prążkowane

• osłabienie siły i napięcia mięśni (początek czterogłowy uda i dalej w górę aż do mięśni oddechowych, czasem nawet rabdomioliza)

• mięśnie gładkie

• zaparcia, porażenna niedrożność jelit, porażenie m. pęcherza - zatrzymanie moczu)

• nerki

• zaburzenia zagęszczania, wielomocz

• OUN i CUN

• apatia, parestezje, senność czasem śpiączka

• hipotomia ortostatyczna

EKG - zmiany w zależności od poziomu potasu

Hipokaliemia

1. zmniejszenie amplitudy zał. T (spłaszczenie lub odwrócenie)

2. wzrost amplitudy i szerokości zał. U

3. obniżenie odc. ST

Hipokaliemia - leczenie

• należy ocenić straty potasu na podstawie

1. wywiadu

2. obrazu klinicznego

3. stężenia potasu we krwi i moczu

1. krew:

• 4 - 3 mmol/l - 150 mmol niedoboru potasu

• 3 - 2 mmol/l - 300 mmol niedoboru potasu

• 2 - 1,5 mmol/l - 450 mmol niedoboru potasu

1. mocz:

• stężenie powyżej 20 mmol/l - utrata K z moczem

• stężenie poniżej 20 mmol/l - utrata K przez p. pokar.

4. stopnia zmian w EKG

Zalecenia przy podawaniu soli K i.v

• podawać KCl (chlorek potasu) w stężeniu do 40 mmol/l (max 60 mmol/l)

• sprawdzić adekwatną diurezę (zmniejszenie poniżej 20 ml/h w ciągu 2 h - WSTRZYMAĆ WLEW)

• szybkość podawania - 10 mmol/h (max 20 - 30 mmol/h) w roztworze glukozy

• 5 - 10 % glukoza + KCl 20 - 30 mmol/h + 1 j. insuliny krótkodziałającej na 3 g glukozy

• zwykle do 100 mmol/dobę

• maksymalne stężenie 40 mmol/500ml (żyła obwodowa)

• w razie p/w do podania większej ilości płynów bardziej stężony r-r do dużego naczynia

• aldakton i.v. do 300 mg/dobę

100 mmol K podnosi poziom w surowicy kaliemii o 0,7 mmol/l

Hiperkaliemia - przekroczenie stężenia potasu powyżej 5,5 mEq/l.

Hiperkaliemia - przyczyny

• nadmierna podaż (wydolne nerki mogą usunąć do 350 mmol/l)

• pokarmy

• płyny infuzyjne

• leki (np. sól potasowa penicylina, ostre zatrucia glikozydami naparstnicy, po podaniu hipermolarnych roztworów glukozy, mannitolu, stęż. NaCl)

• przetoczenie długo przechowywanej krwi

• krwotok do światła p.pok.

• zaburzone wydalanie przez nerki

• ONN, PNN

• defekt wydalania potasu

• leki (amyloid, spironolakton, blokery konwertazy angiotensyny)

• hipoaldosteronizm hiporeninowy

• nadmierne uwalnianie z komórek - transmineralizacja

• hemoliza, zespół zmiażdżenia, kwasica metaboliczna, niedobór insuliny, niedobór mineralokortykoidów, hiperkatabolizm, rozpad komórek nowotworowych (tumor lysis syndrom), β-blokery

Pseudohiperkaliemia

• hemoliza krwi (erytrocyty zawierają 25 x więcej potasu niż inne komórki)

• trombocytowa

• leukocytoza

Hiperkaliemia - obraz kliniczny

• mięśnie szkieletowe

• osłabienie siły mięśni postępujące od dołu do góry, nie obejmując mięśni oddechowych, krańcowo doprowadza do porażenia wiotkiego wszystkich kończyn (obwodowe porażenie nerwowo-mięśniowe), drżenie mięśniowe, zaburzenia czucia, wydłużenie odruchów ścięgnistych.

1

• mięsień serca

• zwykle gdy stężenie w osoczu przekroczy 7 mmol/l; EKG - wysokie spiczaste zał. T, wydłużenie P-Q, poszerzenie QRS, blok A-V, zaburzenia rytmu do migotania komór włącznie. (działanie inotropowo i dromotropowo ujemne)

• zmiany w EKG nasilają się w kwasicy

• hiponatremii

• hipokalcemii

EKG - zmiany w zależności od poziomu potasu

Hiperkaliemia

1. wzrost i zwężenie zał. T

2. skrócenie odstępów QT

3. poszerzenie zesp. QRS

4. spłaszczenie zał. P

5. wydłużenie odst. PQ

Hiperkaliemia - leczenie

• Furosemid do 400 - 500 mg i.v / dobę

• 10 - 20 ml 10% glukonianu lub chlorku wapnia (u leczonych glikozydami naparstnicy TYLKO w ostateczności) najlepiej pod kontrolą EKG - gdy bradykardia - przerwać podawanie

• 50 ml 8,4% NaHCO₃ (1 ml = 1 mEq) - u osób z kwasicą metaboliczną

• 10 - 20 ml 10% NaCl

• 5 - 10% glukoza + insulina krótkodziałająca 1 j. na 3g glukozy

• salbutamol 2,5 - 5 mg w nebulizacji co 15 min do dawki 10 -20 mg lub 0,5 mg i.v

• żywice jonywymienne (Calcium Resonium: 20 - 30 g + 100 ml 20% sorbitolu p.o lub 50 g + 50 ml 70% sorbitolu + 150 ml wody doodbytniczo)

hemodializa

63.Zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej

W utrzymaniu stalego pH krwi i płynów ustrojowych największe znaczenie maja:

1. Układy buforowe krwi i tkanek

2. Pluca

3. Nerki

Wskaźniki stanu równowagi kwasowo zasadowej:

1. pH krwi - norma 7,35-7,45

2. stezenie HCO3- norma 24+/- 2

3. pCO2- norma 35-45mmHg

4. BE- nadmiar zasad- 5+/- 1,5

Pojęcia kwasicy i zasadowicy metabolicznej rezerwuje się do określenia zaburzeń stanu równowagi kwasowo zasadowej wynikających ze zmian stężenia HCO 3 jako konsekwencji chorób nerek lub zwiększonego wytwarzania H+ (np.kwasica ketonowa w cukrzycy).Należy pamiętać, że zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej mogą powodować przesunięcia potasu w przestrzeniach płynowych organizmu oraz zmiany jego stężenia w surowicy.

Kwasica metaboliczna

Kwasica metaboliczna wynika z pierwotnego obniżenia stężenia wodorowęglanów wodorowęglanów osoczu, co obniża pH krwi.

Mechanizmy:

• Wytwarzanie lub podaż kwasów gwałtownie zwiększa się, przewyższając nerkowe wydalanie kwasów (przykłady: kwasica ketonowa, kwasica mleczanowa, obciążenie chlorkiem amonowym)

• Nerkowe wydalanie kwasów nie może sprostać wytwarzaniu i podaży kwasów (przykłady: nerkowa kwasica cewkowa, inhibitory anhydrazy węglanowej)

• Wodorowęglany są tracone przez przewód pokarmowy (przykłady: biegunka, przetoka)

• Płyn pozakomórkowe rozcieńczony przez roztwór, który nie zawiera wodorowęglanów (przykład: szybkie podanie roztworu soli)

Kompensacyjna reakcja na kwasicę metaboliczną obejmuje zwiększenie wentylacji, co przesuwa pH w kierunku normy.

Obraz kliniczny:

Nudności, wymioty, ból brzucha (szczególnie w cukrzycowej kwasicy ketonowej).

Kompensacja oddechowa powoduje gwałtowne, głębokie oddychanie (oddech Kussmaula).

Ciężkiej kwasicy może towarzyszyć zmniejszona kurczliwość mięśnia sercowego, niedociśnienie, obrzęk płuc i niedotlenienie tkanek.

Zasadowica metaboliczna

Zasadowica metaboliczna wynika z pierwotnego wzrostu stężenia wodorowęglanów wodorowęglanów osoczu, co powoduje wzrost pH krwi. Alkaloza metaboliczna jest często związana ze stratami soli chlorkowych lub kwasu chlorowodorowego. Niektóre leki moczopędne lub choroby przewodu pokarmowego mogą powodować większą utratę chlorków niż wodorowęglanów. Prowadzi to do zmniejszenia objętości płynu pozakomórkowego i wzrostu stężenia wodorowęglanów. Hipowentylacja pęcherzykowa, stanowiąca kompensacyjną reakcję oddechową na to pierwotne zaburzenie prowadzi do wzrostu P_CO2; kompensacja ta jest jednak zwykle ograniczona do wzrostu P_CO2 do 55-60 mmHg, ponieważ hipoksja pobudza wentylację. Zmniejszenie objętości nasila nerkową retencję wodorowęglanów przez obniżenie wielkości przesączania kłębuszkowego, zwiększenie sekrecji protonów protonów cewkach proksymalnych i dystalnych oraz zmniejszenie uwalniania chlorków do cewek zbiorczych, co ogranicza wymianę chlorkowo - wodorowęglanowi. Wodorowęglanowi kolei zwiększona aktywność mineralokortykosteroidów pobudza nerkowe wytwarzanie wodorowęglanów. Wodorowęglanów tych warunkach wzrost stężenia wodorowęglanów w osoczu odzwierciedla wytwarzanie i retencję wodorowęglanów przez nerki jako skutek zwiększonego wydzielania kwasów.

Obraz kliniczny:

- Zasadowica metaboliczna przebiegająca ze zmniejszeniem objętości:

ortostatyczne spadki ciśnienia, częstoskurcz, azotemię i inne objawy zmniejszenia efektywnej objętości krążącej

- Zasadowica metaboliczna przebiegająca bez zmniejszenia objętości:

intensywne zatrzymywanie chlorków (stężenie w moczu < 10 mEq/l)

64.Rozpoznanie i przyczyny kwasicy oddechowej

Kwasicę rozpoznajemy na podstawie gazometrii krwi tętniczej: pH mniejsze 7,35 i PaCO2 powyżej 6 kPa ( 45 mmHG) PaCO2 - prężność CO2 we krwi tętniczej. Kwasica oddechowa występuje wtedy, kiedy ilość wydalanego dwutlenku węgla jest niedostateczna lub jego produkcja jest nadmierna. Wzrasta wtedy stężenie CO2 w organizmie i zwiększa się ilość kwasu węglowego

. Przyczyny : Niedrożność dróg oddechowych, zapalenie płuc, ARDS, obrzęk płuc, osłabienie mięśni oddechowych, stłuczenie płuc, cepowata klatka piersiowa, uraz głowy, opioidy, depresja ośrodka oddechowego.

Kwasica oddechowa

Kwasica oddechowa stanowi wynik pierwotnego wzrostu P_CO2 jest spowodowane głównie niezdolnością wydalania CO₂ wskutek zmniejszonej wentylacji pęcherzykowej, a nie wzmożonym wytwarzaniem CO₂. kwasica oddechowa występuje często w chorobach centralnego układu nerwowego, płuc i serca. Leki uspokajające i opiaty, które hamują ośrodek oddychania w centralnym układzie nerwowym, są częstymi przyczynami kwasicy oddechowej. Ciężkie zaburzenia elektrolitowe (hipopotasemia, hipofosfatemia), upośledzona mechanika oddychania i choroby oskrzelowo - płucne wywołują kwasicę oddechową.

Podwyższenie CO₂ powoduje wzrost stężenia kwasu węglowego, który jest buforowany głównie przez bufory wewnątrzkomórkowe, takie jak hemoglobina lub fosforany, co prowadzi do niewielkiego wzrostu stężenia wodorowęglanów wodorowęglanów osoczu. Nerki współdziałają przez zwiększenie wydalania kwasów, co wytwarza nowe wodorowęglany, które wracają do krwi. Wzmożone zakwaszenie moczu zwiększa wydalanie chlorków w moczu, to zaś w konsekwencji obniża stężenie chlorków w osoczu. Pełny rozwój reakcji nerkowej zwykle trwa ponad 24 godziny.

Obraz kliniczny:

Niewydolność oddechowa, duszność, zmniejszenie odczucia bólu.

Ból głowy, objawy zwiększonego ciśnienia śródczaszkowego, spowodowane rozszerzeniem naczyń krwionośnych krwionośnych następstwie działania CO_2.

65.Rozpoznanie i przyczyny kwasicy nieoddechowej

Istotą kwasicy jest nadmierna produkcja wartości kwaśnych.Stosunek jonów wodorowęglanowych do stężenia kwasu węglowego zmniejsza się a tym samym obniża pH.Kwasica spotykana jest najczęściej w nieleczonej cukrzycy, w niewydolności nerek, przewlekłych biegunkach, w przypadku głodzenia. Produkowane w tych stanach wartości kwaśne lub utrata wartości zasadowych prowadzą do kwasicy. Organizm broni się przed tym, zwiększając ilość i głębokość oddechów, nasilając wydalanie wartości kwaśnych przez nerki i zwiększając produkcję jonów wodorowęglanowych.

Gazometria krwi tętniczej : HCO3 < 23 mol/l, Ph < 7,35.Przyczyna niedotlenienie na tle komórkowym.Kwasica metaboliczna - prawidłowa luka anionowa : utrata nerkowa HCO3, utrata HCO3 przez jelita

66.Rozpoznanie i przyczyny zasadowicy oddechowej

Rozpoznanie : pH > 7,45 , pCO2 <35mmHg . obraz kliniczny zalezy od przyczyny. Hipokapnia manifestuje się zaburzeniami świadomości, objawami niedokrwienia mozgu, parastezjami, objawami piramidowymi, mogą wystąpić tezyczki

67.Rozpoznanie i przyczyny zasadowicy nieoddechowej

Rozpoznanie: pH >7,45, pCo2 w normie lub podwyższone, HCO3 podwyzszone.

Przyczyny:

1. Hipokalemia(objawy: oslabienie miesni szkieletowych i zab.rytmu serca)

2. Nadmierna utrata H lub Cl- przez przewod pokarmowy, z moczem, przez skore

3. Nadmierna podaz zasad

68.Cechy charakterystyczne bólu dławicowego w chorobie niedokrwiennej serca

Umiejscowienie za mostkiem , szyja , zuchwa , kończyna górna.nadbrzusze

Rodzaj gniotacy, piekacy, sciskajacy

Czas trwania krótki, zwykle kilka minut- 2-10min

Czynniki wywołujące to wysiłek, stres, zimne powietrze, emocje.

Czynniki łagodzące to odpoczynek i nitrogliceryna

69.Wymień przyczyny nagłego zatrzymania krążenia

Pierwotne - ozw, niedotlenienie, zawał mięśnia, choroba nadciśnieniowa, wady zastawkowe, wpływ leków, zaburzenia elektrolitowe, hipotermia, porażenie prądem, tamponada serca.

Wtórne - bezdech, odma prężna, gwałtowna utrata krwi, oligowolemia, hipotermia, wstrząs septyczny,

70.Jakie znasz zaburzenia rytmu i przewodzenia

arytmie nadkomorowe - tachykardia zatokowa, częstoskurcz przedsionkowy, migotanie i trzepotanie przedsionków,

arytmie komorowe -bigemie/ trigemie, częstoskurcz komorowy, trzepotanie i migotanie komór,

71.Co to jest optymalne ciśnienie tętnicze

wg WHO 120x80.W życiu to takie przy którym pacjent czuje się najlepiej.

72.Jaki jest najważniejszy czynnik ryzyka przewlekłej POCHP

Palenie tytoniu !wiek powyżej 50 lat, płeć męska, infekcje płucne, astma

73 jakie rodzaje odmy są stanami zagrożenia życia

Odma prężna i odma z krwiakiem

74.Podaj części brzucha w rzucie poprzecznym i prostopadłym

Prawy górny kwadrat, nadbrzusze, lewy górny kwadrat, śródbrzusze prawe i lewe, okolica pępkowa, prawy dolny kwadrat, podbrzusze, lewy dolny kwadrat

75.Cechy bólu zawałowego w odróżnieniu od bólu dławicowego

Umiejscowiony - za mostkiem, szyja, lewa kończyna górna, rodzaj silnego ucisku, uchwytu, tępego bólu, czas trwania zwykle ponad 30 min. I łagodzony tylko przez opiaty.

76.Podaj aktualny podział choroby niedokrwiennej serca

Odp: Choroba niedokrwienna serca obejmuje:

1. Stabilne zespoły wieńcowe

- dławica piersiowa stabilna

- dławica naczynioskurczowa ( Prinzmetala)

2. ostre zespoły wieńcowe (OZW)

- Niestabilna dławica piersiowa

- Zawał serca z uniesieniem odcinka ST (STEMI)

- Zawał serca bez uniesienia odcinka ST (NSTEMI)

- Nagły zgon sercowy

77.Jaka jest najczęstsza arytmia nadkomorowa, jakie są objawy kliniczne i rozpoznanie

Trzepotanie migotanie przedsionków oraz bloki I, I, III

Objawy: kołatanie serca, zmeczenie, zawtory Glowy, dusznosc,

78.Podaj przyczyny wtórnego nadciśnienia tętniczego

Odp: Nadciśnienie wtórne występuje wtórnie w przebiegu innego procesu chorobowego (np. zaburzeń czynności nerek lub zaburzeń endokrynnych a także choroby mózgu) u około 5-10% chorych.

Inne przyczyny nadciśnienia wtórnego:

1. choroby związane z nerkami

1. choroby miąższowe (ostre i przewlekłe zapalenie kłębuszków nerkowych, zwyrodnienie wielotorbielowate nerek, wodonercze, nefropatia cukrzycowa)

B) choroby tętnic nerkowych (zwężenie tętnicy nerkowej, inne przyczyny niedokrwienia nerek)

C) nowotwory wydzielające reninę

D) zespoły pierwotnej retencji sodu (zespół Liddle'a, zespół Gordona)

2. choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego

A) choroby nadnerczy (hiperaldosteronizm pierwotny wywołany gruczolakiem lub przerostem nadnerczy, guz chromochłonny nadnerczy także przyzwojaki oraz zespół Cushinga)

B) akromegalia

C) choroby tarczycy (zwłaszcza nadczynność, czasami niedoczynność)

3) neurologiczne

A) zespół Guillaina-Barrégo

B) tetraplegia

C) zwiększone ciśnienie wewnątrzczaszkowe

D) guz mózgu

E) uraz mózgu

F) rodzinna dysautonomia

4) choroby układu krążenia

5) nadciśnienie wywołane ciążą

6)zespół obturacyjnego bezdechu sennego

7)ostry stres (oparzenia, abstynencja alkoholowa u osób uzależnionych, psychogenna hiperwentylacja, hipoglikemia, okres okołooperacyjny)

8)hiperwolemia

9)leki - egzogenne hormony (estrogeny, kortykosteroidy, erytropoetyna, sympatykomimetyki, cyklosporyna, takrolimus, inhibitory MAO)

10)substancje toksyczne: amfetamina, kokaina, metale ciężkie

79.W jakich chorobach bóle dławicowe są nietypowe lub słabo wyrażone

Cukrzyca, dusznica Prinzmetala, zawał ściany dolnej - ból brzucha

80Jakie mamy rodzaje bólu brzucha

Odp: Bóle brzucha mogą być somatyczne wynikające z podrażnienia nerwów układu somatycznego, i trzewne, powstające w wyniku podrażnienia nerwów układu autonomicznego.

Bóle trzewne mają charakter kolki i nie są zwykle umiejscowione. Najczęściej występuje symetrycznie wzdłuż linii środkowej jamy brzusznej. Promieniują do tego samego segmentu nerwowego co chory narząd trzewny.

Bóle somatyczne są wyraźnie umiejscowione i są następstwem podrażnienia nerwów czuciowych otrzewnej ściennej, krezki, ścian powłok brzusznych oraz przestrzeni pozaotrzewnowych. Ich największe nasilenie znajduje się w miejscu zmienionym chorobowo. Mają charakter tępy lub ostry, ale przebiegają w sposób ciągły w przeciwieństwie do kolkowych bólów trzewnych.

81.Przyczyny i objawy krwawienia z dolnego odcinka pokarmowego

Przyczyny : guzki krwawnicze, NLPZ, infekcyjne zapalenie jelit, (salmonellozy), polipy odbytu i okrężnicy, nowotwory, uchyłkowatość jelita, żylaki odbytu, wrzody,

Objawy : ból brzucha, żywa krew, ołówkowate stolce, cuchnące,

82.Podaj najczęstsze przyczyny zapalenia trzustki, objawy kliniczne

Nikotyna, alkohol, kamica żółciowa, dieta wysokotłuszczowa,

Objawy - bardzo silny opasujący ból brzucha, prominiuje do pleców, zmniejsza się przy pochyleniu do przodu, nudności, wymioty treścią żółciową , wzdęcie brzucha, bolesność w nadbrzuszu, osłabienie perystaltyki jelit, objaw otrzewnowy

83.Co to jest ostra niewydolność wątroby

Nagle, szybkie i potencjalnie odwracalne pogarszanie czynności watroby u chorych bez wczesniejszej choroby watroby.

Przyczyny: zapalenie wirusowe wątroby ,leki- paracetamol, toksyny, inne- wstrzas, niedokrwienie

84.Jaki jest charakterystyczny zapis w EKG przy świeżym zawale serca

NSTEMI obniżenie odcinka ST i ujemny T

STEMI uniesienie odcinka ST z uwypukleniem ku górze (fala Pardeego)obecność patologicznego odcinka Q.

85.Podaj najczęstsze przyczyny choroby niedokrwiennej serca

Miażdżyca, stany skurczowe naczyń wieńcowych, zatory, stany zapalne, urazy tych naczyń, niedokrwistości, nadczynność tarczycy, niektóre wady serca, wady anatomiczne

86.Jakie znasz nabyte wady serca

• niedomykalność zastawki mitralnej

• zespół wypadania płatka zastawki mitralnej

• zwężenie zastawki mitralnej

• zwężenie zastawki aortalnej

• niedomykalność zastawki aortalnej

• niedomykalność zastawki trójdzielnej

87.Podaj jakie są objawy kliniczne rozwarstwienia aorty

Rozdzierający ból w klatce piersiowej i plecach. Różnica ciśnień na kończynach dolnych i górnych, brak tętna na tętnicach obwodowych.

88.Co to jest astma oskrzelowa, jak się ją dzieli ze względu na etapy i przebieg

Przewlekla choroba zapalna drog oddechowych.

Etapy:

1. Astma sporadyczna- objawy<1x w tygodniu, zaostrzenia krotkotrwale

2. Astma przewlekla- objawy>/ 1x w tygodniu, ale <1x dziennie, zaostrzenia mogą zaburzyc sen i utrudniac dzienna aktywność

3. Astma przewlekla umiarkowana- codziennie, konieczność inhalacji krotko działającego b-mimetyku, zaostrzenia mogą zaburzac sen i utrudniac dzienna aktywność

4. Astma przewlekla ciezka- codziennie, czeste zaostrzenia, ograniczenie aktywności fizycznej

5. Astma oskrzelowa, dychawica oskrzelowa - przewlekła, zapalna choroba dróg oddechowych, u podłoża której leży nadreaktywność oskrzeli, która prowadzi do nawracających napadów duszności i kaszlu, występujących szczególnie w nocy i nad ranem..

6. Wedle objawów klinicznych podzielono astmę na epizodyczną i przewlekłą, w której to wyróżnić można postać lekką, umiarkowaną i ciężką.

7. Astma epizodyczna

8. 
   W astmie epizodycznej napady są krótkie i występują rzadziej, niż 1-2 razy w tygodniu. Nocne duszności nie zdarzają się częściej, niż dwa razy w miesiącu a pomiędzy zaostrzeniami objawy nie występują wcale. Badania spirometryczne nie odbiegają w zasadzie od normy.

9. Astma przewlekła

10. -łagodna

11. -umiarkowana

12. -ciężka

14. Astma przebiega z różnym nasileniem. Może przybrać postać łagodną, wręcz sporadyczną, kiedy napady duszności i świstów, kaszlu zdarzają się rzadko i mają na ogół łagodny przebieg, ustępując samoistnie lub bardzo szybko po podaniu wziewnego leku rozszerzającego oskrzela. W poważniejszych postaciach astmy napady są częste lub bardzo częste, trwają dłużej i nie ustępują zbyt szybko, na ogół dopiero po większej dawce leków, nie tylko podawanych wziewnie. W przypadku astmy ciężkiej, zmiany w oskrzelach mogą mieć charakter utrwalony, praktycznie nieodwracalny. Ciężka astma wymaga intensywnego leczenia w szpitalu.

89.Podaj charakterystykę bólu somatycznego

Ból somatyczny, intensywny lub ostry - na ogół są to odczucia bólowe trudne do zlokalizowania i stałe. W ich powstaniu bierze udział wiele wiązek nerwowych. Intensywny ból może być dolegliwością ciągłą, pojawiać się z przerwami lub pozostawać utajony. Przyczyną mogą być choroby i różne uszkodzenia. Ból ten ustępuje po pewnym czasie, a przy najwyższym nasileniu mogą mu towarzyszyć inne objawy, np. wzrost ciśnienia tętniczego, przyspieszenie akcji serca, pocenie się.

90.Jakie są rodzaje żółtaczki

żółtaczka hemolityczna - spowodowana przyczynami przedwątrobowymi, jako skutek zwiększonej produkcji bilirubiny przez wątrobę wynikającej z masywnego rozpadu krwinek czerwonych lub wchłaniania się rozległego krwiaka śródtkankowego.

żółtaczka miąższowa - spowodowana przyczynami wewnątrzwątrobowymi jako wynik upośledzenia wnikania bilirubiny do wątroby i sprzęgania jej z glukuronianem lub jej wydzielania do żółci (uszkodzenie toksyczne wątroby, wirusowe zapalenie wątroby, marskość wątroby)

żółtaczka mechaniczna zwana inaczej zaporową, zastoinową - spowodowana przyczynami pozawątrobowymi jako wynik zwężenia lub zamknięcia dróg żółciowych (kamica, nowotwory), co uniemożliwia prawidłowy spływ żółci do dwunastnicy.

91.Podaj objawy ostrej niewydolności wątroby

Poczatkowo niecharakterystyczne: brak łaknienia, biegunka, goraczka, osutka. Typowo wystepuje hipotensja i tachykardia.

Glowne objawy: encefalopatia, zoltaczka, objawy skazy krwotocznej, niekiedy napady padaczkowe.

92.Podaj przyczyny i objawy krwawienia z górnego odcinka pokarmowego

Perforacja wrzodu żołądka lub dwunastnicy , zapalenie błony śluzowej żołądka, pęknięte żylaki przełyku, zespół Mallorego-Walessa, choroba refluksyjna, leki plus alkohol, rak żołądka

Objawy - wymioty, (świeza lub strawiona krew - fusy )smolisty stolec, mogą wystąpić objawy wstrząsu w zależności od ilości utraty krwi, ból i tkliwość w nadbrzuszu

93.Jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi-tętnicze, powyżej jakiej wartości mówimy o nadciśnieniu tętniczym

Norma wg WHO - ciśnienie skurczowe 90 do 140 (130) mmHg

Ciśnienie rozkurczowe 50 do 90 mmHg

Optymalne to 120/80 prawidłowe wysokie to 130 do 139 /85 do 89 mmHg

Nadciśnienie od 140 >/90

94.Podaj przyczyny dusznicy Prinzmetala

Jest to samoistny skurcz tetnicy wieńcowej na tle nikotyny lub stresu. Nie podajemy nitro lecz blokery kanału wapniowego.

95.Jakie są objawy obrzęku płuc

Duszność, kaszel z odksztuszaniem różwej pienistej plwociny, Pobudzenie lub osłabienie, tachykardia, zaburzenia rytmu, skurcz naczyń obwodowych- zimne kończyny i sinicę obwodową.

96.Jakie są objawy zatoru tętnicy kreskowej prowadzące do ostrego niedokrwienia jelit

Nagły, silny ból śródbrzusza- ustepuje po opioidach, wymioty, biegunkowy stolec z domieszką krwi.

97.Podaj leki stosowane w POCHP

Tlen - 6 l/min,

Leki - gr. I - ß 2 mimetyki, (salbutamol wziewny,)

Gr. II - p.cholinergiczne (sterydy - hydrocortison 100-300 mg, Encorton )

Gr. III - Metyloksantytny - Amonofilina, Teofilina

98.Jakie znasz rodzaje oddechów patologicznych, podaj przykłady chorób w których wystepują

Oddech kusmaula -gonionego zwierzęcia - przedśpiączkowy okres cukrzycy, ostra niewydolność nerek,

Oddech Heine - Stokesa - oddech przerywany - zatrucia lekami , alkohole , niewydolność nerek i serca

Oddech Wiota - agonalny, uszkodzenia mózgu, bardzo ciężki stan

99.Podaj charakterystykę bólu trzewnego

Tępy, przemijający, kolkowy, słabo zlokalizowany, stopniowo narastający, nasila się w spoczynku.

100.Kamica dróg żółciowych, objawy kliniczne, epidemiologia, rozpoznanie i leczenie napadu kolki

Ciężkostrawny posiłek , alkohol, stres.

Objawy : ostry ból, promieniuje do prawej łopatki, nudności, wymioty, odbarwione stolce i ciemny mocz. Często zoltaczka i swiad skory

Leczenie - leki rozkurczowe i p.bólowe- Dolargan, operacyjne usunięcie złogów z dróg żółciowych

101.Podaj najbardziej toksyczne niesterydowe leki przeciwzapalne.

Piroxikam, Metindol , Ketonal, Woltaren, Aspiryna

102.Co to jest nagłe zatrzymanie krążenia.Czym różni się ALS od BLS

NZK - polega na nagłym ustaniu czynności mechanicznaj serca.

BLS - podstawowe zabiegi resuscytacyjne ( udrażnianie, sztuczne oddychanie i masaż serca - bez przyrządowe )

AlS - zaawansowane zabiegi resuscytacyjne ( wentylacja plus masaż serca plus udrażniania dróg oddechowych,defibrylacja, farmako i płynoterapia)

103.Jakie jest leczenie przed szpitalne chorego z zawałem serca, podaj stosowane leki

Transport karetką z defibrylatorem, transport na noszach na leżąco lub siedząco, podłączyć EKG, zabezpieczyć żyłę , podać tlen.

MONA.: Morfina 2-5 mg, ,Tlen, Nitraty pod językowo, Aspiryna 160-325 mg doustnie

104.Jakie są objawy wstrząsu kardiogennego

Niskie ciśnienie krwi ( skurczowe poniżej 100 mmHg,), tachykardia powyżej 100 uderzeń/min, tachypnoe powyżej 30 /min, skąpomocz poniżej 30 mml/h, senność, dezorientacja lub pobudzenie, zimna skóra, nitkowate tętno, obwodowa sinica.

105.Jaki jest objaw kliniczny ostrego niedokrwienia kończyny dolnej lub górnej spowodowanej zatorem

Brak tetna na koncztnie, bladość skory, ochlodzenie skory, bol konczyny, zmniejszone czucie, parestezje.

106.Leki stosowane w celu przerwania napadu astmy oskrzelowej

Tlen, Salbutamol, Hydrocortison, Aminofilina, Teofilina, Dexawen, Fenicort

107.Podaj linie orientacyjne na ścianie przedniej, bocznej I tylniej klatki piersiowej

Pośrodkowa przednia,

mostkowa lewa i prawa,

przymostkowa lewa i prawa,

obojczykowa lewa i prawa,

pachowa przednia lewa i prawa,

pachowa środkowa lewa i prawa,

pachowa tylna lewa i prawa,

łopatkowa lewa i prawa,

przykręgowa lewa i prawa,

pośrodkowa tylna - kręgowa.

108.Podaj 10 przyczyn bólu ostrego w chorobach przewodu pokarmowego

Perforacja wrzodu żołądka, dwunastnicy, zapalenie wyrostka robaczkowego, niedrożność jelit, ostre stany zapalne jelit i żołądka, ostre zapalenie trzustki, zapalenie pęcherzyka żółciowego, zapalenie dróg żółciowych i wątroby, kamica przewodu żółciowego, perforacja jelit, pęknięcie śledziony, niedokrwienie jelita cienkiego.

109.Jakie są powikłanie choroby wrzodowej

Krwawienia, pęknięcie wrzodu, zmiany bliznowate, zwężenie odźwiernika

110.Jakie znasz rodzaje WZW, jaka jest droga zarażenia każdego typu zapalenia

WZW - wywołane przez wirusy, dzieli się na trzy typy :

Typ A (HAV) glownie drogą pokarmową - zakażenie przez wodę

Typ B i D (HBV i HDV) droga pozajelitowa, plciowa, okoloporodowa

Typ C (HCV) kontakt z krwia i jej pochodnymi lub droga plciowa

111.Objawy kliniczne, przyczyny ostrego zapalenia trzustki

Przyczyny: Nikotyna alkohol, kamica żółciowa, leki

Objawy : opasujący ból brzucha, bardzo silny w nadbrzuszu lub prawym gornym kwadrancie, promieniuje do pleców, nudności, wymioty treścią żółciową, przyspieszenie akcji serca, osłabienie lub brak perystaltyki jelit, wzmożone napiecie powlok brzusznych

112.Klasyfikacja zatrzymania krążenia ze względu na mechanizm elektrofizjologiczny( w zapisie EKG)

Migotanie komór, częstoskurcz komorowy, asystolia, PEA,

113.Jakie mogą być powikłania zawału serca, wymień 5 powikłań

1. ostra niewydolność serca

2. pęknięcie mięśnia brodawkowatego ,

3.tętniak serca

4. pekniecie wolnej ściany serca

5. pekniecie przegrody miedzykomorowej

6. zaburzenia rytmu i przewodzenia

7. udar mozgu

114.Jakie leki podasz w obrzęku płuc

Pozycja półsiedząca z opuszczonymi nogami

Furosemid 40 - 100 mg,

NTG 0,5 mg pod język,

morfina 2-5 mg powoli i.v.,

tlenoterapia

115Objawy podmiotowe i przedmiotowe zatoru tętnicy płucnej

Objawy podmiotowe-duszność, ból w klatce piersiowej, uczycie lęku i niepokoju, krwioplucie i napady potów

Objawy przedmiotowe - tachypnoe, tachycardia, szmery osluchowe, hipotensja, objawy wstrzasu

116.Co to jest odma opłucnowa

Jest to obecność powietrza w przestrzeni opłucnowej. Odróżnia się tzw. samoistną odmę opłucnową i odmę powstała wskutek urazu klatki piersiowej

117.Podaj dokładnie miejsca przyczepu elektrod w odprowadzeniach przedsercowych C1-C6

V1-w 4 międzyżebrzu przy prawym brzegu mostka -czrwona

V2-w 4 międzyżebrzu przy lewym brzegu mostka - żółta

V3-w połowie odległości między V2 i V4-zielona

V4- w 5 międzyżebrzu w linii środkowo- obojczykowej lewej - brązowa

V5- na poziomie V4 w linii pachowej przedniej lewej - czarna

V6- na poziomie V4 w linii pachowej środkowej lewej - fioletowa

118.Podaj pięć przyczyn ostrej biegunki

Zatrucia bakteryjne

Biegunki wirusowe

Biegunki polekowe,

Alergia pokarmowa

Nadczynność tarczycy

Nieswoiste zapalenie jelit

Zatrucia

Nowotwory

119.Kiedy występuje zapalenie dróg żółciowych i jakie są jego objawy

Odcinkowy lub rozlany proces zapalny drog żółciowych spowodowany zakazeniem w następstwie utrudnienia lub zablokowania odpływu zolci.

Objawy: triada Charcota - gorączka z dreszczami, kolkowy ból w prawym podżebrzu, żółtaczka. Dodatkowo: bolesność palpacyjna w okolicy podżebrowej prawej, ze wzmożonym napieciem mięśniowym.

120.Jakie są przyczyny krwawienia z żylaków przełyku

uszkodzenia mechaniczne - fiberoskop, uszkodzenia chemiczne, samoistne pęknięcie żylaka, podwyższone nadciśnienie wrotne z powodu marskości wątroby,

1

---