Pytania i odpowiedzi z chorób wewnętrznych
1.Objawy i zatrucia alkoholem metylowym i glikolem, leczenie
Objawy : zawroty głowy, bóle brzucha, nudności, wymioty, bóle kończyn i pleców, zaburzenia równowagi, osłabienie, pobudzenie, początkowo stan euforii, zaburzenie świadomości, śpiączka, ślepota, ciężka kwasica
Lecenie : płukanie żołądka, zwalczanie kwasicy, podanie alkoholu etylowego jako odtrutki, intensywna diureza, zwalczanie zaburzeń krążeniowo – oddechowych
2. Objawy i postępowanie przy zatruciu tlenkiem węgla, główne powikłania
Objawy : zaburzenia świadomości do śpiączki włącznie, drgawki, zaburzenia termoregulacji, wzmożone napięcie mięśniowe, porażenie ważnych do życia ośrodków, uszkodzenie CUN, zawał serca
Postępowanie ; usunięcie chorego ze skażonej atmosfery, przywrócenie i podtrzymywanie podstawowych czynności życiowych, podanie tlenu w maksymalnie wysokim stężeniu, leczenie zaburzeń rytmu, zapobieganie obrzękowi płuc, przewiezienie do komory hiperbarycznej
3.Objawy zatrucia lekami uspokajającymi, nasennymi, przeciw lękowymi. Postępowanie ZRM
Objawy : spadek ciśnienia, obrzęk płuc, zaburzenia rytmu, głęboka śpiączka, zniesienie odruchów fizjologicznych, porażenie ośrodka oddechowego, wstrząs hipowolemiczny, nudności, wymioty, uszkodzenie nerek, kwasica metaboliczna, zwężenie lub rozszerzenie żrenic
Postępowanie : zabezpieczenie drożności dróg oddechowych, płukanie żołądka, tlenoterapia bierna lub wspomagana, podanie węgla aktywowanego, podanie elektrolitów, podtrzymywanie krążenia, zabezpieczenie opakowań i resztek po wymiotach do analizy
4.Przyczyny i objawy niedoczynności przysadki mózgowej
Niedoczynność przysadki jest to zespół objawów związanych z niedoborem jednego lub kilku hormonów
Przyczyny : nowotwory ( przysadki ), urazy czaszki, zaburzenia naczynio – pochodne, - udary, tętniaki, stan po porodzie, zmiany zapalne i naciekowe, zaburzenia wrodzone i rozwojowe, izolowane niedobory hormonów
Objawy : niedobór wzrostu u dzieci, zmniejszenie masy mięśniowej, przyrost tk. Tłuszczowej, zmniejszenie gęstości mineralnej kości, hipoglikemia – brak GH ( guz somatotropiny ) ,
Nadciśnienie ortostatyczne, zasłabnięcia, wymioty, jadłowstręt, chudnięcie, zmniejszona pigmentacja skóry, hipoglikemia, podwyższona ciepłota ciała – brak ACTH ( guz kortykotropowy )
Nietolerancja zimna, sucha skóra, wypadanie włosów, zaparcia, spowolnienie – brak TSH ( hormon przysadki )
Brak miesiączki, impotencja – brak LH i FSH ( guz gonadotropowy )
Brak laktacji – brak PRL ( prolaktyny )
5.Czym różni się choroba od zespołu Cushinga, podaj objawy
Choroba – jest nadmierne wydzielanie ACTH związane z przysadką
Zespół – jest to nadmierne wydzielanie ACTH w nadnerczach
Objawy : otyłość, zaniki mięśniowe, nadciśnienie tętnicze, nadmierne owłosienie u kobiet, osteoporoza, męczliwość, „byczy kark”. U mężczyzn impotencja a u kobiet zanik miesiączki
6. Jakie są różnice w badaniu podmiotowym i przedmiotowym w nadczynności a niedoczynności tarczycy
Nadczynność Niedoczynność
Wzmożona pobudliwość nerwowa osłabienie, zmęczenie, letarg, depresja
Zwiększona potliwość zmniejszone pocenie
Nietolerancja gorąca nietolerancja zimna
Kołatanie serca i tachykardia bradykardia
Utrata masy ciała wzrost masy ciała
Ciepła i wilgotna skóra sucha i szorstka skóra
7.Co to jest przełom tarczycowy? Kiedy występuje, jakie objawy, leczenie ?
Przełom tarczycowy jest to zagrażające życiu nasilenie objawów nadczynności tarczycy z wtórną niewydolnością wielonarządową. Jest skutkiem nieleczonej lub leczonej nieskutecznie nadczynności tarczycy w obecności czynnika wyzwalającego jakim może być zabieg operacyjny, infekcja lub uraz. Dotyczy głównie osób z chorobą Gravesa- Basedowa
Przyczyny: odstawienie leków, ostra infekcja, zabieg chirurgiczny, poród, zawał, podanie środków kontrastowych.
Objawy : objawia się zwiększoną ciepłotą ciała, zlewne poty, zmęczenie, szybki spadek wagi, zaburzeniami ze strony układu krążenia ( tachykardia, migotanie przedsionków, nadciśnienie tętnicze), pokarmowego (nudności, wymioty, bóle brzuch, biegunka), nerwowego (pobudzenie, lęk, bezsenność, halucynacje, w późniejszej fazie: apatia, drgawki, śpiączka)
W rozpoznawaniu przełomu pomocne są kryteria wg. Burcha i Wartofsky’ego.
Leczenie : podawanie leków hamujących syntezę hormonów tarczycy, B-blokery, hydrokortyzon, antybiotyki, tlen, nawadnianie. Intensywne leczenie choroby , która wywołała przełom.
8.Choroba Gravesa – Basedova, objawy podmiotowe
Jest chorobą autoimmunologiczną tarczycy, której autoantygenem jest receptor TSH – białko błony komórkowej tyreocytu
Objawy : wole, orbitopatia tarczycowa- zespół objawów ocznych ( wytrzeszcz oczu), obrzęk przedgoleniowy,
9.Cechy niedoczynności tarczycy. Przyczyny i objawy
Jest to zespół objawów klinicznych wywołanych niedoborem T4 i wynikającym z tego niedostatecznym działaniem T3 w komórkach ustroju prowadzący do spowolnienia procesów metabolicznych
Przyczyny : pierwotna – uszkodzenie tarczycy (przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy- choroba Hashimoto- najczęściej)
wtórna – niedobór lub brak wydzielania TSH- uszkodzenie przysadki.
trzeciorzędowa – brak lub niedobór TRH ( tyreoliberyny )- uszkodzenie podwzgórza.
Objawy podmiotowe: osłabienie, zmęczenie, nietolerancja zimna, oslabiona pamięć, upośledzenie słuchu bóle stawów, przyrost wagi, zmniejszone pocenie, depresja, chrypka.
Objawy przedmiotowe: sucha szorstka skóra, tępy wyraz twarzy, szorstki lub ochrypły głos, obrzęki około oczodołowe, obrzmienie rąk i stóp, bradykardia, powiększenie języka przerzedzenie owłosienia skóry i głowy.
10.Objawy niedoczynności przytarczyc, leczenie napadów
Niedoczynność przytarczyc to stan chorobowy przebiegający z hipokalcemią i hiperfosfatemią, spowodowany pierwotnym niedoborem lub brakiem PTH lub wydzielaniem PTH nieczynnego biologicznie. Najczęściej niedoczynność przytarczyc może być spowodowana ich uszkodzeniem podczas zabiegów operacyjnych tarczycy lub innych w okolicy szyi.
Objawy : hipokalcemia, hiperkalemia. Mogą występować napady tężyczkowe charakteryzujące się drętwieniem i kurczami tonicznymi mięśni rąk, następnie przedramion, ramion i twarzy. Tężyczkę utajoną ujawnia objaw Chwostka ( uderzenie w okolicę nerwu twarzowego powoduje skurcz mięśni twarzy).
Leczenie : leczenie choroby podstawowej; dożylnie Calcium chloratum lub gluconikum
11.Objawy przedmiotowe i podmiotowe choroby kory nadnerczy z nadmiarem glikokortykosteroidów
Objawy przedmiotowe: otyłość typu centralnego z otłuszczeniem tułowia i karku (byczy kark), z poduszeczkami tłuszczowymi w dołkach nadobojczykowych i ze szczupłymi kończynami, twarz zaokrąglona (księżycowata)- często zaczerwieniona, krótka otłuszczona szyja, zanik mięśni kończyn i tułowia, często występuje nadciśnienie tętnicze, samoistne wybroczyny, szerokie rozstępy na skórze brzucha, bioder itp.
Objawy podmiotowe: zmiana rysów twarzy bądź sylwetki ciała, osłabienie mięśni i zła tolerancja na wysiłek fizyczny, podatność skóry na urazy i trudno gojące się owrzodzenia, łatwe powstawanie siniaków, zwiększone pragnienie i wielomocz, nadmierny apetyt, skłonność do depresji, osłabienie potencji u mężczyzn a u kobiet skąpe lub brak miesiączki.
12.Choroby przebiegające z zaburzeniami wydzielania mineralokortykoidów
Hiperaldosteronizm wtórny, Hipoaldosteronizm, Guz chromochłonny – choroby wywołujące ciężkie NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
13.Zespół Conna: przyczyny, objawy podmiotowe i przedmiotowe
Hormonalnie uwarunkowane nadciśnienie tętnicze zależne od autonomicznego wydzielania aldosteronu, który działając na cewkę nerkową dalszą zwiększa wchłanianie zwrotne sodu Na+ i wody oraz nasila wydalanie K+ i H+
Przyczyny : obustronny przerost kory nadnerczy, gruczolak nadnercza wydzielający aldosteron
Objawy : nadciśnienie tętnicze o ciężkim przebiegu, oporne na leczenie, osłabienie mięśniowe, wielomocz, wzmożone pragnienie, tężyczka, kurcze mięśniowe.
14.Co to jest guz chromochłonny ?Gdzie się znajduje, jakie daje objawy ?
Guz chromochłonny to jest nowotwór rozwijający się z komórek chromochłonnych. Znajduje się najczęściej w nadnerczach, którego objawy są związane z nadmiernym wytwarzaniem i uwalnianiem katecholamin.
Objawy :nadciśnienie tętnicze, ból głowy, kołatanie serca, bladość skóry, pocenie się, drżenie mięśni, uczucie niepokoju, nadmiernie rozszerzone źrenice. Guz ujawniający się podczas zabiegu operacyjnego podczas znieczulenia ogólnego może doprowadzić do dramatycznego wzrostu ciśnienia tętniczego co jest stanem zagrożenia życia.
15.Jakie znasz typy cukrzycy, podaj przyczyny i epidemiologię
Cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią wynikającą z defektu lub działania insuliny. Przewlekła hiperglikemia cukrzycy wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniami czynności i niewydolności oczu, nerek, serca, nerwów i naczyń krwionośnych
Typy : typ I – zniszczenie komórek ß trzustki – wysepki Largenhansa – brak insuliny
Typ II – upośledzenie wydzielania insuliny
16.Objawy hipoglikemii a hiperglikemii
Hipoglikemia – łagodna – chory sam potrafi ją opanować ( jedzenie, cukier prosty, słodki płyn )
Umiarkowana – pomoc drugiej osoby
Ciężka – utrata przytomności
Przyczyna to wysiłek fizyczny, alkohol, spadek stężenia glukozy w surowicy krwi poniżej 50 mg/dl
Objawy to : nudności, ból głowy, kołatanie serca,drżenie, głód, splątanie,trudności w mówieniu, śpiączka, zaburzenia w widzeniu, zaburzenia koordynacji ruchów
Hiperglikemia to :bezwzględny lub względny niedobór insuliny i wzrost cukru do a czasem ponad 1000 mg/dl
Objawy : zaburzenia świadomości, śpiączka, tachykardia, oddech płytki, szybki, odwodnienie, czerwona twarz, obniżenie ciśnienia tętniczego
17.Objawy cukrzycy niewyrównanej
Pragnienie, suchość w ustach, nudności, wymioty, wielomocz, ból głowy, zapach acetonu, ból brzucha, tachykardia, odwodnienie, senność, zaburzenia świadomości, śpiączka, czerwona twarz, poty, kołatanie serca, drżenie, głód, splątanie, zaburzenia koordynacji ruchów trudności w mówieniu,
18Wyjaśnij terminy: stan przedcukrzycowy, nieprawidłowa glikemia na czczo, nieprawidłowa tolerancja glukozy
Stan przedcukrzycowy rozpoznaje się na podstawie nieprawidłowości :
Nieprawidłowa glikemia na czczo – 100-125
Nieprawidłowa tolerancja glukozy – glikemia po doustnym podaniu 75 gr. Glukozy badana po 2 godz. W przedziale 140 – 199.Badanie z krwi żylnej
19.Kiedy rozpoznajemy cukrzycę? Jakie są kryteria rozpoznania
Cukrzycę rozpoznaje się w trzech sytuacjach :
- przygodna glikemia ( 200 ) z typowymi objawami cukrzycy
- dwukrotnie glikemia na czczo ( 126 )
- glikemia w 120 minut po doustnym podaniu 75 g glukozy ( 200 )
Kryteriami rozpoznania cukrzycy jest :
- nieprawidłowa glikemia na czczo ( 100 – 125 ) IFG
nieprawidłowa tolerancja glukozy ( 140 – 199 ) IGT
20.Kwasica i śpiączka ketonowa
Rozwija się wskutek niedoboru insuliny
Czynniki wywołujące to :
Zakażenie bakteryjne, przerwanie insulino terapii, ostre choroby sercowe – zawał, udar, póżne rozpoznanie cukrzycy, zapalenie trzustki, nadużywanie alkoholu
Objawy to : pragnienie, suchość w ustach, nudności, wymioty, wielomocz, ból głowy, zapach acetonu z ust, ból brzucha, tachykardia, przyspieszony i płytki oddech, odwodnienie, napięty brzuch, senność, zaburzenia świadomości , śpiączka
Leczenie : nawodnienie 5,5 – 6,5 l płynów ( sól )
21.Nieketonowa hiperglikemia poposiłkowa
Jest to cukrzyca typu II – głównie występująca u ludzi starszych
Czynniki :
Zaburzenia świadomości, ostre choroby sercowe, naczyniowe, upojenia alkoholowe, leki moczopędne, psychotropowe, cukier 1000 mg/dl, nie ustępuje kwasica ketonowa
Objawy : zaburzenia świadomości, śpiączka, tachukardia, oddech płytki, szybki, odwodnienie, czerwona twarz, obniżenie ciśnienia tętniczego
Leczenie : nawodnienie0,45 NaCL – 2 l/h, insulinoterapia dożylna, wyrównanie zaburze n elektrolitowych.
22.Kwasica mleczanowa
Jest to kwasica ze stężeniem kwasu mlekowego w surowicy
Patogeneza :
Hipoksja tkankowa, zatrucie metanolem, etanolem, duże dawki salicylanów
Leczenie : nawodnienie
23.Leczenie hipoglikemii, jakie leki, jakie dawki ?
Leki : insuliny szybkodziałające, krótko działające, insuliny w zawiesinie o pośrednim działaniu,o długim czasie działania, insuliny produkowane z trzustek zwierząt – świnia, insulina produkowana metodami inżynierii genetycznej – ludzka,
Hipoglikemia – stwierdzony obniżony poziom cukru we krwi można leczyć dorażnie przez podanie 2-3 tabletek glukozy, 3-4 kostek cukru, soku lub innego napoju zawierającego cukier.
W przypadku wystąpienia ciężkiej hipoglikemii wstrzyknąć dożylnie kilka ampułek 20-40 % glukozy – średnio 0,2 mg/kg m.c, następnie podać 10 % glukozę we wlewie
Można podać glukagon 1 mg domięśniowo.Glukagonu nie podaje się w razie hipoglikemii wywołanej przez leki doustne i po alkoholu.
Leczenie także przez dietę tzw.indeks glikemiczny,
24.Co to jest zespół metaboliczny,jakie są kryteria rozpoznania?
Jest to :
a.otyłość brzuszna kobiety > 80 cm, mężczyźni > 94 cm plus dwa elementy z czterech czynników –
zwiększone stężenie trój glicerydów powyżej 150 mg
zmniejszone stężenie HDL-C kobiety < 50 mg, mężczyźni < 40 mg
podwyższone ciśnienie tętnicze skurczowe > 130 lub rozkurczowe > 85
glikemia > 100
25.Zasady prawidłowego odżywiania, co to jest BMI
,jest to sposób żywienia polegający na zapewnieniu dowozu składników pokarmowych,budulcowych i energetycznych organizmowi.Trzy posiłki dziennie : śniadanie 35 %, obiad 40 %, kolacja 25 %.Ciąża zapotrzebowanie – zwiększona ilość białka 1,5 gr, zwiększona ilość kwasu foliowego i wit.B1
BMI – body masa indeks waga – wzrost
26.Co to jest otyłość, nadwaga, zapotrzebowanie kaloryczne zdrowego a chorego człowieka ?
Otyłość – przewlekła choroba charakteryzująca się nadmiernym gromadzeniem się tkanki tłuszczowej –powyżej 15 % masy ciała dorosły mężczyzna i powyżej 25 % masy ciała dorosłej kobiety.
Rodzaje otyłości I stopień-30-34,9 BMI, II stopień 35-39,9, III stopień >40.
W zależności od tkanki tłuszczowej:
Otyłość brzuszna – tułów i jama brzuszna
Otyłość kynoidalna – udowo – pośladkowa
Zapotrzebowania kaloryczne: osoba leżąca 20 kcal na kg mc, umysłowy 30 kcal, pracownik fizyczny 40 kcal, ciężka praca fizyczna 50 kcal na kg mc
27.Czym różnie się bulimia od anoreksji
Bulimia – żarłoczność psychiczna – zespół psychosomatyczny charakteryzujący się niekontrolowanym spożywaniem dużych ilości pokarmów a następnie prowokowanie wymiotów.
Anoreksja – jadłowstręt psychiczny – zespół psychosomatyczny cechujący się zmniejszeniem masy ciała i innymi następstwami celowego nieprzyjmowania posiłków.
Etiologia – podłoże genetyczne, neurobiologiczne
Czynniki ryzyka – płeć żeńska, wiek młodzieńczy, zachodnia cywilizacja
Objawy – mała masa ciała, nietolerancja zimna, zimne ręce, sucha skóra, na skórze meszek, omdlenia, zaparcia, wzdęcia, zanik mięśni, bradykardia.
Leczenie – psychiatryczne, internistyczne
28.Ostra niewydolność nerek. Przyczyny, objawy podmiotowe i przedmiotowe
Ostra niewydolność nerek to nagłe upośledzenie ich czynności, przede wszystkim przesączania kłębuszkowego ze wzrostem stężenia kreatyniny we krwi o > 25-50 % wartości wyjściowej któremu może towarzyszyć zmniejszenie objętości wydalanego moczu
Objawy podmiotowe – ból i zaburzenia w oddawaniu moczu
Ból o charakterze kolkowym – jest pierwszym objawem kamicy nerkowej. Umiejscowiony jest w okolicy lędźwiowej, towarzyszy stanom zapalnym miedniczek. Promieniuje do pachwiny, jądra albo wargi sromowej
Ból w okolicy spojenia łonowego – zapalenie pęcherza moczowego a może też być objawem chorób odbytu, narządów rodnych
Ból w cewce moczowej – jest objawem jej zapalenia
Objawy przedmiotowe
Obrzęki, krwiomocz (makrohematuria), nadciśnienie tętnicze
Obrzęki mogą być również pochodzenia nerkowego
Krwiomocz- przyczyny:
Przednerkowe – skazy krwotoczne, hipowolemia, diuretyki
Nerkowe – zmiany zapalne kłębuszków nerkowych, zmiany nowotworowe, urazy nerek
Zanerkowe – nowotwory, kamica, stan zapalny w wyniku zakażenia, reakcji immunologicznej, uszkodzenia toksycznego, urazy, domieszka krwi miesiączkowej
Nadciśnienie tętnicze- przyczyny:
- przewlekłe choroby nerek
-choroby miąższu nerek
- choroby naczyń nerkowych
- nowotwory nerek (renino ma, guz Wilmsa
W przebiegu ostrej niewydolności nerek wyróżniamy 4 okresy:
Wstępny-od zadziałania czynnika szkodliwego do uszkodzenia nerek czas trwania od kilku do kilkunastu godzin.
Skąpomocz/bezmocz- trwający ok. 10- 14 dni
Wielomocz- proporcjonalny do czasu trwania skąpomoczu, może trwać do kilku tygodni.
Zdrowienia- pełny powrót czynności nerek czas trwania do kilku miesięcy
Zaburzenia w oddawaniu moczu:
Oliguria – skąpomocz – wydalanie < 500 ml/d. Przyczyny – ostra niewydolność nerek lub przewlekłe choroby miąższu nerkowego w fazie schyłkowej
Anuria – bezmocz – wydalanie < 100 ml/d przyczyny j.w
Poliuria – wielomocz – wydalanie > 2000 ml/d może być objawem – przewlekłej niewydolności nerek, moczówki prostej pochodzenia podwzgórzowo-przysadkowego, nerkowego, cukrzycy, hiperkalcemii
Częstomocz – oddawanie moczu > 7 razy/d
Dysuria – trudności w oddawaniu moczu – bolesne , kroplami bądź słabym strumieniem. Przyczyną może być – choroba cewki moczowej, gruczołu krokowego, pęcherza moczowego, moczowodów, miedniczek nerkowych i nerek oraz narządów płciowych kobiet, zaburzenia psychiczne
Nietrzymanie moczu – ma charakter przejściowy lub trwały – przyczyny – zaburzenia psychiczne – depresja, majaczenie, choroby układu nerwowego – padaczka, zapalenie cewko moczowej i błony śluzowej pochwy
Wielomocz wskutek – polidypsji, hiperkalcemii, moczówki prostej, leki moczopędne
Trwałe – zmiany chorobowe w mięśniu wypierającym pęcherza, częściowa niedrożność cewki moczowej, długo utrzymujące się nietrzymanie moczu
Nykturia – oddawanie moczu w nocy – przerost gruczołu krokowego, zapalenie dróg moczowych i niewydolności serca, cukrzyca, po lekach
Nocturia – mimowolne moczenie nocne – wady rozwojowe dróg moczowych, rozszczepienie rdzenia kręgowego, tło psychogenne, przewlekła niewydolność nerek.
29.Leczenie ostrej niewydolności nerek
Usunięcie przyczyny ostrej niewydolności nerek, kontrola bilansu płynów, kontrola masy ciała, kontrola stężenia kreatyniny, mocznika, elektrolitów, morfologii w surowicy i gazometrii krwi tętniczej.
Leczenie przyczynowe:
Przednerkowa – leczenie wstrząsu, niewydolności serca, hiperkaliemi, wątroba
Nerkowa – leczenie podstawowej choroby nerek
Zanerkowa – usunięcie przeszkody w odpływie moczu
Leczenie nerko zastępcze:
Hemodializa, hemofiltracja
Wskazania kliniczne: przewodnienia ( obrzęk płuc), encefalopatia mocznicowa ( zaburzenia świadomości)
Wskazania biochemiczne: mocznik w surowicy 200 mg/dl, kreatynina 10 mg/dl, potas > 6,5mmol/l, pH < 7,2
30.Przewlekła niewydolność nerek, podaj jakie są stadia, co to jest GFR ( klirens kreatyniny ) i jakie są metody leczenia
Przewlekła niewydolność nerek to zespół chorobowy rozwijający się w następstwie postępującego i nieodwracalnego upośledzenia czynności nerek, głównie przesączania kłębuszkowego.
GFR- klirens endogennej kreatyniny- parametr oceniający wydolność przesączania kłębuszków nerkowych
(140 – wiek) x masa ciała
Ckreat =
P kreat x 72
P- stężenie kreatyniny w surowicy w mg/dl
Wiek w latach
U kobiet otrzymaną wartość należy pomnożyć przez o,85
Stadia przewlekłej choroby nerek
1. uszkodzenie nerek z prawidłowym GFR >90 ml/min– zachorowań w Polsce-1,27 mln.
2. uszkodzenie niewielkim zmniejszeniem GFR 60-89 ml/min -PNN wczesna ,utajona –w Polsce -1,16 mln.
3. uszkodzenie z GFR 30-59ml/min – PNN umiarkowana wyrównana – w Polsce- 1,66 mln.
4. uszkodzenie dużym zmniejszeniem GFR-15-29 ml/min—PNN ciężka , niewyrównana-w Polsce-0,077mln.
5. niewydolność nerek GFR-<15ml/min –PNN schyłkowa(mocznica)-leczenie dializami w Polsce-0,058 mln.
Leczenie- leczenie zmniejszające białkomocz, hamowanie postępu choroby, leczenie chorób współistniejących, leczenie nadciśnienia tętniczego, hiperlipidemii, leczenie niedokrwistości ( podawanie żelaza i erytropoetyny), leczenie nerkozastępcze- hemodializa ,dializa otrzewnowa ,przeszczep nerki.
Dieta – ziemniaczana, 50 -60% zapotrzebowania energetycznego to węglowodany ( proste zastępujemy złożonymi )- pieczywo razowe, kasza, ryż, ziemniaki, tłuszcze 30 % zapotrzebowania energetycznego – głównie roślinne, białko – 0,8 do 1 gr na kg.mc
31.Objawy, przyczyny i leczenie kamicy nerkowej.
Kamica nerkowa to obecność w drogach moczowych nierozpuszczalnych złogów (szczawiany, fosforany, kwas moczowy, moczany, wapń, cystyna),które powstają gdy ich stężenie przekracza próg rozpuszczalności.
Przyczyny: Duże stężenie w moczu substancji kamico rodnych, zastój moczu i zakażenia układu moczowego.
Atak kamicy może wywołać dieta bogato szczawianowa, bogato wapniowa, bogato sodowa i bogato białkowa.
Najbardziej typowym objawem jest kolka nerkowa- ból w okolicy lędźwiowej, promieniujący do spojenia łonowego, zewnętrznych narządów płciowych i wewnętrznej strony ud. W badaniu przedmiotowym bolesność okolicy nerki po stronie kolki ( silnie dodatni objaw Goldflama).
Dolegliwości ustępują po odblokowaniu przepływu moczu. Kolka ma przebieg nawrotowy.
Objawy towarzyszące – nudności, wymioty, bladość powłok skóry i poty, niepokój ruchowy, parcie na mocz, krwiomocz, obniżone RR, omdlenia, dreszcze, gorączka.
Leczenie kolki – uśmierzanie bólu – opioidy
- Dolargan – petydyna 50 – 100 mgr
- Tramal –Tramadol – 100 mg
- Morfina – siarczan morfiny 2 – 5 mg
- Paracetamol – Ibuprom
Postepowanie międzynapadowe – wypijanie do 2 l płynów , dieta ( w zależności od rodzajów kamicy )
32Zakażenie dróg moczowych
Zakażenie układu moczowego (ZUM) to obecność drobnoustrojów w drogach moczowych powyżej zwieracza pęcherza moczowego, które w warunkach prawidłowych są jałowe.
Objawy – podmiotowe – dyzuria, częstomocz, nykturia, ból
Przedmiotowe – wyciek z cewki , cuchnący zapach moczu
Bakteriomocz znamienny to obecność żywych bakterii > 10 do 5( tzw. jednostek tworzących kolonie- CFU) w 1 ml moczu u kobiety z objawami zapalenia pęcherza moczowego lub u mężczyzny z objawami ZUM
>10 do 4 CFU norm u kobiet z objawami ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek
Bakteriomocz bezobjawowy to bakteriomocz znamienny u osoby bez podmiotowych i przedmiotowych objawów ZUM. Obecność leukocyturii nie ma wpływu na to, czy rozpoznaje się bakteriomocz bezobjawowy, czy objawowe ZUM.
Główną przyczyną jest Escherichia coli, Staphylococcus, Proteus mirabilis
33.Co to jest przełom nadnerczowy, objawy, leczenie
Jest to zespół objawów klinicznych wywołanych nagłym bardzo znaczącym niedoborem kortyzolu stanowiący zagrożenie życia !
Przyczyny: w przebiegu przewlekłej niedoczynności kory nadnerczy w sytuacjach stresowych bez osłony odpowiedniej dawki hydrokortyzonu ( najczęstsza przyczyna), uraz, wylewy krwi do nadnerczy w przebiegu zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC w sepsie), leczenia przeciwzakrzepowego, rzucawek ciążowych.
Objawy zwiastujące –utrata łaknienia, złe samopoczucie, nudności, bółe mięśni i stawów.
Objawy przełomu- bardzo znaczne osłabienie, zaburzenia świadomości, wymioty, biegunka, wstrząs hipowolemiczny oporny na działanie amin katecholowych, obniżenie ciśnienia tętniczego, tachykardia. W przebiegu posocznicy objawem ostrej niewydolności kory nadnerczy towarzyszą rozległe wylewy krwi w skórze i jest to zespół Friderichsena
Leczenie – podanie hydrokortyzonu i płynoterapia
34.Choroba Addisona ( pierwotna niedoczynność kory nadnerczy)
Pierwotna niedoczynność kory nadnerczy to choroba Addisona która jest zespołem objawów klinicznych wywołanych długotrwałym niedoborem hormonów KN przede wszystkim kortyzolu wskutek bezpośredniego uszkodzenia nadnerczy
Przyczyny – autoimmunizacja
Objawy podmiotowe –pojawiają się w sytuacjach stresowych, zakażeniach i ciężkich urazach. Najczęściej stałe osłabienie ze skłonnością do okresowych zasłabnięć, łatwa męczliwość, zła tolerancja wysiłku i sytuacji stresowych, chudnięcie, brak apetytu, nudności, chęć spożywania słonych potraw, luźne stolce, bóle mięśni i stawów.
Objawy przedmiotowe –ciemnienie skóry a szczególnie miejsc eksponowanych na słońce, z brunatnym przebarwieniem łokci, linii zgięć na dłoniach i grzbiecie rąk, otoczek sutkowych oraz blizn, brązowe plamy na błonie śluzowej jamy ustnej spowodowane nadmiarem ACTH i melanotropiny wskutek niedostatecznego hamowania zwrotnego przez kortyzol.
Niskie ciśnienie tętnicze i hipotonia ortostatyczne.
Leczenie: uzupełnianie kortyzolu- podawanie hydrokortyzonu.
35.Podaj aktualną definicję i klasyfikację ciśnienia tętniczego ( skurczowego i rozkurczowego w mmHg)
Ciśnienie tętnicze BP zależy od –
Pojemności minutowej serca CO
Całkowitego oporu obwodowego TPR
Klasyfikacja podziału wg WHO
Ciśnienie optymalne – 120 – 80 mmHg
Wysokie prawidłowe 130-139/85-89 mmHg
36Jakie są czynniki ryzyka choroby niedokrwiennej serca podlegające i niepodlegające modyfikacji ?
Niedokrwienie mięśnia sercowego jest skutkiem braku równowagi między dostarczeniem a zużyciem tlenu przez mięsień sercowy.
Czynniki ograniczające dostarczenie tlenu to :
-zwężenie tętnicy wieńcowej, np. miażdżyca, spazm naczyniowy, pęknięcie blaszki miażdżycowej i utworzenie skrzepliny.
- zmniejszony przepływ wieńcowy (hipotensja, tachykardia, przerost lewej komory)
- ograniczony transport tlenu (anemia, hipoksemia)
- zatory, stany zapalne i urazy tych naczyń, nadczynność tarczycy.
nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, palenie papierosów , cukrzyca, uwarunkowanie genetycznie.
37.Omdlenie – definicja, rozpoznanie, rodzaje
Jest to przejściowa i krótkotrwała utrata świadomości z towarzyszącym spadkiem napięcia mięśniowego , najczęściej wskutek hipoperfuzji i niedotlenieniem ośrodkowego układu nerwowego.
Oprócz typowych omdleń wyróżnia się także stany przed omdleniowe zwane zasłabnięciami
Przyczyny omdleń :
Przyczyny poza sercowe, sercowe, zaburzenia metaboliczne i endokrynologiczne, neurologiczne, psychiczne, zatrucia
38.Ostra niewydolność oddechowa (ARDS) przyczyny płucne i pozapłucne, objawy podmiotowe i przedmiotowe, leczenie
ARDS zwany również zespołem ,,mokrych płuc” lub niskociśnieniowym obrzękiem płuc-jest to ostre zapalne uszkodzenie płuc rozwijające się w odpowiedzi na różne czynniki sprawcze,(uszkodzenie pęcherzyków płucnych i surfaktantu)
Przyczyny płucne:
Infekcje(zapalenia płuc, grużlica ) ,urazy płuc , podtopienie ,wdychanie toksycznych gazów(-dym,NO2 ,NH3,CL2,Fosgen),toksyczne uszkodzenie tlenem(FiO2>0,8) ,aspiracja treści żołądkowej(ph<2).
Przyczyny pozapłucne: posocznica , uraz niedotyczący klatki piersiowej , oparzenia , krwotoki, liczne przetoczenia ,stan po NZK ,martwica jelit ,reakcje anafilaktyczne , zapalenie trzustki ,mocznica ,rzucawka, leki-salicylany , barbiturany.
Objawy: duszność , tachypnoe , sinica ,zaburzenia świadomości, ciężka hipoksemia, obustronne rozległe nacieki,
Leczenie : wentylacja mechaniczna, aminy katecholowe, diuretyki, tlenek azotu podawany wziewnie zwiększa przepływ krwi w wentylowanych pęcherzykach
39.Objawy choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
Ból w śródbrzuszu 2 do 3 godz. Po posiłku i na czczo, wzdęcia, wymioty, odbijania, zaparcia, nudności, dysfagia, zmiany zapalne języka, zajady, ból i tkliwość w nadbrzuszu, ostre krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego, smolisty stolec. Powikłaniami może być – pęknięcie wrzodu, rak żołądka, zmiany bliznowate pogarszające pasaż treści pokarmowej
40.Rak żołądka, epidemiologia, objawy, rozpoznanie
Niedożywienie, ubytek masy ciała, powiększone węzły chłonne, guz w nadbrzuszu, sposób odżywiania się, skłonność rodzinna, objawy- utrata apetytu, chudnięcie, zgaga, odbijania, mdłości,
41.Zapalenie wyrostka robaczkowego
Objawy : ból początkowo w centralnej części brzucha, następnie umiejscawia się w prawym dole biodrowym, brak łaknienia, wzmożona bolesność, gorączka, tachykardia, wymioty, nudności
Badanie ; objaw Rovsinga – ból w prawym podbrzuszu nasila się przy ucisku lewego podbrzusza,
Objaw Blumberga – ból nasila się przy zwalnianiu nacisku na powłokę brzuszną
Objaw Jaworskiego – ból w prawym podbrzuszu przy zginaniu prawej nogi w stawie biodrowym
Badania laboratoryjne – zwiększona ilość leukocytów
42.Rak jelita grubego
Drugie miejsce wśród raków, stolec z krwią, ostra biegunka, utrata masy ciała,
43.Klasyfikacja udarów mózgu
Ze względu na czas trwania
Przemijający napad niedokrwienia mózgu – objawy neurologiczne utrzymują się < 24 h
Odwracalny udar niedokrwienny – objawy ustępują w ciągu 3 tygodni
Udar dokonany – objawy powyżej 3 tygodni
Ze względu na patomechanizm-utrata
Niedokrwienny, krwotoczny i żylny
Podział – udar zatokowy(LACS) – niedowład lub zaburzenia czucia w 2 lub 3 obszarach(twarz, kończyna, szczęka)
Udar obejmujący cały przedni obszar mózgu(TACS) – powoduje porażenie lub znaczny niedowład połowiczy lub połowiczne zaburzenia czucia w co najmniej 2 lub 3 obszarach, afazje i niedowład jednocześnie,
Udar obejmujący część tylną(kręgowo-podstawny)(POCS) objawów uszkodzenia mózgu, pnia mózgu i płatów potylicznych
44. Objawy przedmiotowe i podmiotowe udaru mózgu
Udar niedokrwienny – etiologia zakrzepowa, zatorowa lub zawałowa – niedowład jednostronny, obustronny, ruchowy, czuciowy, mieszany, zaburzenia widzenia, ubytki w polu widzenia, zaburzenia mowy – dysfazja, afazja oraz deficyty czynności korowej mózgu – dezorientacja, utrata świadomości, brak bólu
Udar krwiotoczny – krwotok podpajęczynówkowy – ostry ból głowy, sztywność karku, objawy oponowe, zasłabnięcie, omdlenie, drgawki, senność, utrata świadomości,
Krwotok śródmiąższowy – ból głowy, śpiączka, niedowład, afazja, wymioty, bradykardia
45.Podstawowe badania wykonywane przy podejrzeniu udaru mózgu
Przy udarze niedokrwiennym – testy kardiologiczne, USG tętnic szyjnych, EEG, tomograf komputerowy, diagnostyka laboratoryjna
Przy udarze krwotocznym – TK bez kontrastu, punkcja lędzwiowa, angiografia,
46.Postępowanie zespołów ratowniczych przy podejrzeniu udaru
Przy udarze niedokrwiennym – zapewnić drożność dróg oddechowych, wentylacja płuc, wspomagać krążenie,leki trombolityczne
Przy udarze krwotocznym – zapewnić drożność dróg oddechowych, ułożyć chorego z uniesieniem tułowia o
30〬, chłodzić głowę, podać leki moczopędne ( furosemid), wypełnić łożysko naczyniowe, leki p.drgawkowe
47.Co to jest padaczka i jakie są jej przyczyny
Jest przewlekłą chorobą cechującą się występowaniem nie prowokowanych napadów – stereotypowych epizodów o nagłym początku w czasie których mogą występować zaburzenia świadomości, zachwiania emocji, zachwianie czynności ruchowych, czuciowych lub wegetatywnych dostrzegalne przez chorego lub jego otoczenie
Przyczyny – padaczki idiopatyczne, choroby naczyniowe mózgu, zaburzenia rozwoju mózgu, yrazy głowy, zakażenia OUN, guzy mózgu
Rodzaje przyczyn – pierwotne uogólnione, napady częściowe, częściowo uogólnione
48.Postępowanie w stanie padaczkowym, jakie stosujemy leki
- benzodiazepiny (relanium, lorazepam), fentoina, fenobarbital – luminal
Alternatywnie – kwas walproinowy, fos fenytoina, dormicum
49.Co to jest niedokrwistość, jakie są stopnie i przyczyny
Niedokrwistość to stan kliniczny wynikający ze zmniejszenia całkowitej objętości krwinek czerwonych i wyraża się zmniejszeniem ich liczby, stężenia hemoglobiny lub objętości masy krwinek przyjętej za normę
Dzielimy na – łagodną Hb 10-12, umiarkowaną Hb 8-9,9, ciężką Hb 6,5-7,9, stan zagrożenia życia Hb<6,5
Przyczyny ; utrata krwinek w wyniku krwotoku lub hemolizy.Za mało krwinek produkowanych w szpiku
50.Rodzaje niedokrwistości
Niedokrwistość pokrwotoczna, niedokrwistości z niedoboru żelaza, niedokrwistość megaloblastyczna, niedokrwistość hemolityczna, niedokrwistość plastyczna
51.Jakie znasz rodzaje skaz krwotocznych
Osoczowe, naczyniowe, nadkrzepliwość, skazy płytkowe – małopłytkowość albo nadpłytkowość,
52.Opisz skazę krwotoczną płytkową
Skaza płytkowa – małopłytkowość - przyczyny – obwodowa, centralna – zmniejszenie megakariocytów.
Cechą jest krwawienie skórno – śluzówkowe , krwawienie z nosa, dziąseł, dróg moczowych i rodnych.
Nadpłytkowość – należą do zespołów nowotworowych, prowadzą do zakrzepów
53.Opisz skazę krwotoczną naczyniową
Dochodzi do pojawienia się płaskich lub grudkowych wykwitów na skórze lub błonach śluzowych z powodu nabytej lub wrodzonej wady naczyń krwionośnych lub uszkodzenia ściany naczyń.
Podział skaz –
nabyte – plamice, brak Wit.C, plamica starcza, plamice zwykłe, zakażenia, zmiany zakrzepowo-zatorowe
wrodzona- naczyniakowatość krwotoczna, plamice, zespół Danlosa, łamliwość kości, zespół Marfana
54.Opisz skazę krwotoczną osoczową
Skazy krwotoczne osoczowe – wrodzone i nabyte
Wrodzone są przyczyną niedoboru czynników krzepnięcia krwi i są to hemofilia A, B oraz choroba Willebranda
Hemofilia A skaza krwotoczna spowodowana zmniejszeniem czynnika 8 w osoczu i dzielimy ją na –
Ciężką, umiarkowaną i łagodną.
Objawy – samoistne krwawienia dostawowe prowadzą do zniszczenia stawów, inne to krwiomocz, krwawienia śródczaszkowe, do mięśni
Powikłania to ciężkie uszkodzenia stawów
Hemofilia B zmniejszenie czynnika 9 w osoczu i dzielimy ją na łagodną, umiarkowaną i ciężką
Choroba Willebranda to skaza spowodowana niedoborem lub zaburzeniami czynnika von Willebranda i jest najbardziej popularną skazą krwotoczną.
Objawy to krwawienie skórno-śluzówkowe, wylewy do stawów i mięśni, masywne i nawracające krwotoki z przewodu pokarmowego,krwotoki po zabiegach chirurgicznych
Skazy krwotoczne osoczowe nabyte-
Niedobór Wit.K, zaburzenia krzepnięcia w chorobach wątroby, rozsiane krzepnięcie wewnątrz naczynioweDIC inne skazy krwotoczne nabyte
55.DIC jako stan zagrożenia życia
Jest zespołem wtórnym do wielu różnych stanów klinicznych którego istota polega na uogólnionej aktywacji procesu krzepnięcia krwi, połączonej z aktywacją lub zahamowaniem fibrynozy.
W wyniku uogólnionego wykrzepiania krwi powstają mnogie zakrzepy w makro krążeniu rzadziej w obrębie dużych naczyń, będące przyczyną niedokrwiennego uszkodzenia wielu narządów,następuje zużycie płytek krwi, fibrynogenu i innych czynników krzepnięcia, a ich niedobór we krwi pojawia się skazą krwotoczną
56.Co to jest alergia
Zgodnie z definicją MK Alergologicznego alergia jest nabytą , jakościowo zmienioną odczynnowością żywych tkanek ,wywołaną swoistym alergenem. Obecnie przyjmuje się, że nadwrażliwość ustroju na określone alergeny jest reakcją immunologiczną związaną z obecnością swoistych przeciwciał humoralnych wyrażąjącą si określonymi objawami chorobowymi
57.Wstrząs anafilaktyczny
Anafilaksja jest to nagła, potencjalnie śmiertelna ogólnoustrojowa reakcja nadwrażliwości typu natychmiastowego, wywołana przy współudziale przeciwciał IgE jako rezultat odpowiedzi organizmu na substancję obcą.
W wyniku reakcji immunologicznej uwalniana jest histamina, kininy i substancje histamino podobne.
Powodują one rozszerzenie naczyń krwionośnych i wykrwawienie się chorego do własnego ożyska naczyniowego. Ponadto wskutek wzrostu przepuszczalności ścian naczyń osocze przedostaje się do przestrzeni pozanaczyniowej.
Objawy – obrzęk ciała, wysypka, duszność, lęk, zaburzenia oddychania, świst wydechowy, kaszel, spadek RR, wzrost HR, rozszerzenie żrenic, nietrzymanie moczu, drgawki, utrata przytomności, zgo,
Leczenie – utrzymanie drożności dróg oddechowych, przerwanie ekspozycji alergenu, adrenalina – podskórnie (domięśniowo) 0,5 mg – 1,0 mg, dożylnie 0,1 mg i następnie wlew dożylny 0,1-0,2 ㎍/kg/min,hydrocortyson 5-10 mg/kg i.v.tlen, wypełnić łożysko naczyniowe, pozycja przeciwstrząsowa
58.Co to jest obrzęk naczynioruchowy Quinckego
Jest to choroba alergiczna, rodzaj reakcji uczuleniowej organizmu : obrzęki i pokrzywka występujące w okolicy twarzy, gardła, szyi i narządów płciowych.
59.Alergie na jady owadów
Od miejscowych odczynów uczuleniowych do ogólnych –wstrząs anafilaktyczny
60.Rodzaje odwodnienia
-odwodnienie izotoniczne – Na – sód 130-150 mEg/l
- odwodnienie hipertoniczne - Na powyżej 150 mEg/l
- odwodnienie hipotoniczne - Na poniżej 130 mEg/l
Wyróżniamy trzy stopnie odwodnienia – niewielki, umiarkowany, ciężki ze śpiączką
61.Zaburzenia gospodarki sodowej
Sód występuje pod postacią chlorków i wodorowęglanów, norma 13-145
Hiponatremia - <130 mmol – jej konsekwencją jest przewodnienie komórkowe objawiające się nudnościami, bólami głowy, sennością czy splątaniem.Utrata sodu przez nerki, diuretyki, przewód pokarmowy
Hipernatremia > 145 objawia si ę natychmiastowym uczuciem pragnienia .Przyczyny to odwodnienie, nadmierna podaż sodu – woda morska lub przetaczanie nadmiernej ilości płynów (sól)
62.Zaburzenia gospodarki potasowej
Potas jest kationem wewnątrzkomórkowym – bierze udział w procesach biochemicznych komórki i jest niezbędny do utrzymania osmotycznego ciśnienia komórkowego.
Norma 3,5-4,5 mmol/l.Hiperkaliemia (K+ > 5,3 mmol/l) – powoduje zaburzenia sercowe i mięśniowe.Zaburzenia przewodnictwa w sercu mogą być przyczyną zatrzymania akcji serca.Wysokie i spiczaste załamki T – pierwszy objaw hiperkaliemi , poszerzenie zespołów QRS – póżniejszego objawu, a nawet postępującego załamka T – co poprzedza migotanie komór.Zaburzenia mięśniowe mogą objąć mięśnie oddechowe.Hiperkaliemia – zmniejszenie wydalania potasu z moczem lub przemieszczenia potasu śródkomórkowego osocza hipokaliemia – niskie stężenie potasu w osoczu < 3 mmol.- spowodowane utratą potasu drogą pokarmową lub przez nerki.Hipokaliemia – napady słabienia mięśniowego, wielomocz, w EKG załamki T są spłaszczone i Pojawie się fala , może wystąpić arytmia komorowa.
63.Zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej
Pojęcia kwasicy i zasadowicy metabolicznej rezerwuje się do określenia zaburzeń stanu równowagi kwasowo zasadowej wynikających ze zmian stężenia HCO 3 jako konsekwencji chorób nerek lub zwiększonego wytwarzania H+ (np.kwasica ketonowa w cukrzycy).Należy pamiętać, że zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej mogą powodować przesunięcia potasu w przestrzeniach płynowych organizmu oraz zmiany jego stężenia w surowicy.
64.Rozpoznanie i przyczyny kwasicy oddechowej
Kwasicę rozpoznajemy na podstawie gazometrii krwi tętniczej: pH mniejsze 7,35 i PaCO2 powyżej 6 kPa ( 45 mmHG) PaCO2 – prężność CO2 we krwi tętniczej. Kwasica oddechowa występuje wtedy, kiedy ilość wydalanego dwutlenku węgla jest niedostateczna lub jego produkcja jest nadmierna. Wzrasta wtedy stężenie CO2 w organizmie i zwiększa się ilość kwasu węglowego
. Przyczyny : Niedrożność dróg oddechowych, zapalenie płuc, ARDS, obrzęk płuc, osłabienie mięśni oddechowych, stłuczenie płuc, cepowata klatka piersiowa, uraz głowy, opioidy, depresja ośrodka oddechowego.
65.Rozpoznanie i przyczyny kwasicy nieoddechowej
Istotą kwasicy jest nadmierna produkcja wartości kwaśnych.Stosunek jonów wodorowęglanowych do stężenia kwasu węglowego zmniejsza się a tym samym obniża pH.Kwasica spotykana jest najczęściej w nieleczonej cukrzycy, w niewydolności nerek, przewlekłych biegunkach, w przypadku głodzenia. Produkowane w tych stanach wartości kwaśne lub utrata wartości zasadowych prowadzą do kwasicy. Organizm broni się przed tym, zwiększając ilość i głębokość oddechów, nasilając wydalanie wartości kwaśnych przez nerki i zwiększając produkcję jonów wodorowęglanowych.
Gazometria krwi tętniczej : HCO3 < 23 mol/l, Ph < 7,35.Przyczyna niedotlenienie na tle komórkowym.Kwasica metaboliczna – prawidłowa luka anionowa : utrata nerkowa HCO3, utrata HCO3 przez jelita
66.Rozpoznanie i przyczyny zasadowicy oddechowej
Przyczyna to nadmierne wydalanie dwutlenku węgla przez płuca. Maleje wówczas stężenie kwasu węglowego, przez co zwiększa się stosunek jonu wodorowęglanowego do kwasu węglowego i wzrasta pH. Przyczyna zasadowicy to nadmierna wentylacja płuc – przyczyny to zaburzenia psychiczne, nerwice, zatrucia lub natury jatrogennej. Organizm stara się wyrównać zaburzenia przez zwiększone wydalanie wartości zasadowych przez nerki
Gazometria krwi tętniczej : Ph > 7,45 , PaCO2 < 4,5 kPa (35mmHg).Silny ból, pobudzenie, niepokój, duża wysokość nad poziomem morza, wentylacja mechaniczna, przedawkowanie salicylanów, zator tętnicy płucnej, astma , obrzęk płuc
67.Rozpoznanie i przyczyny zasadowicy nieoddechowej
Zasadowica metaboliczna jest związana z nadmiarem jonów wodorowęglanowych w organizmie. Przyczyny tego stanu mogą obejmować nadmierny dowóz wartości zasadowych, utratę wartości kwaśnych, stosowanie leków moczopędnych i niektóre zaburzenia endokrynologiczne. Organizm zmniejsza zaburzenia przez osłabienie oddychania, co pozwala na zatrzymanie wartości kwaśnych. Ponadto następuje zwiększanie wydalania wartości zasadowych przez nerki.
-podaż HCO3,-wodorowęglan sodu, mleczany, cytrynian sodu,
-utrata H- wymioty, utrata nerkowa, diuretyki, hipokaliemia,
68.Cechy charakterystyczne bólu dławicowego w chorobie niedokrwiennej serca
Umiejscowienie za mostkiem , szyja , lewa kończyna górna.
Promieniowanie typowo do gardła lub lewej kończyny górnej, rodzaj ucisku, uchwytu, tępego bólu.
Czas trwania krótki, zwykle kilka minut.
Czynniki wywołujące to wysiłek, stres, zimno, emocje.
Czynniki łagodzące to odpoczynek i nitrogliceryna
69.Wymień przyczyny nagłego zatrzymania krążenia
Pierwotne – niedotlenienie, zawał mięśnia, choroba nadciśnieniowa, wady zastawkowe, wpływ leków, kwasica, zaburzenia elektrolitowe, hipotermia, porażenie prądem, tamponada serca.
Wtórne – bezdech, odma prężna, gwałtowna utrata krwi, oligowolemia, hipotermia, wstrząs septyczny
70.Jakie znasz zaburzenia rytmu i przewodzenia
Tachyarytmie nadkomorowe – tachykardia zatokowa, częstoskurcz przedsionkowy, migotanie i trzepotanie przedsionków, częstoskurcz węzłowy,
Tachyarytmie komorowe – częstoskurcz komorowy i mogotanie komór,
Bradyarytmie – zatokowa, bloki serca I, II, III
71.Co to jest optymalne ciśnienie tętnicze
wg WHO 120x80.W życiu to takie przy którym pacjent czuje się najlepiej.
72.Jaki jest najważniejszy czynnik ryzyka przewlekłej POCHP
Palenie tytoniu !wiek powyżej 50 lat, płeć męska, infekcje płucne, nadreaktywność dróg oddechowych – astma/atopia, działanie metali ciężkich – kadm
73 jakie rodaje odmy są stanami zagrożenia życia
Odma prężna i odma z krwiakiem
74.Podaj części brzucha w rzucie poprzecznym i prostopadłym
Prawy górny kwadrat, nadbrzusze, lewy górny kwadrat, śródbrzusze prawe i lewe, okolica pępkowa, prawy dolny kwadrat, podbrzusze, lewy dolny kwadrat
75.Cechy bólu zawałowego w odróżnieniu od bólu dławicowego
Umiejscowiony – za mostkiem, szyja, lewa kończyna górna, Promieniuje typowo do gardła lub lewej kończyny górnej, rodzaj ucisku, uchwytu, tępego bólu, czas trwania zwykle ponad 30 min. I łagodzony tylko przez opiaty.
76.Podaj aktualny podział choroby niedokrwiennej serca
Stabilna i nie stabilna – z uniesieniem ST lub T . Podajemy MONA i wieziemy na koronografię
77.Jaka jest najczęstsza arytmia nadkomorowa, jakie są objawy kliniczne i rozpoznanie
Trzepotanie migotanie przedsionków oraz bloki I, I, III
78.Podaj przyczyny wtórnego nadciśnienia tętniczego
10 % - choroby nerek – ostre i przewlekłe zapalenie kłębuszków nerkowych, torbielowatość nerek, wodonercze, nefropatia cukrzycowa,
Nadciśnienie naczynio nerkowe, nowotwory wydzielające reninę, zespoły pierwotnej retencji sodu, choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego, leki – sympatykomimetyki, kortykosteroidy, narkotyki, choroby neurologiczne, stres, choroby serca, nadczynność tarczycy, choroba Cushinga, choroby OUN
90 % nie wiemy
79.W jakich chorobach bóle dławicowe są nietypowe lub słabo wyrażone
Cukrzyca, dusznica Prinz metala, zawał ściany dolnej – ból brzucha
80Jakie mamy rodzaje bólu brzucha
Somatyczny, trzewny, odniesiony.
Somatyczny-ostry, przedłużający się, dobrze ograniczony, zwykle o nagłym początku, nasilany przez kaszel, zmianę pozycji.
Trzewny – tępy, przemijający, kolkowy, słabo zlokalizowany, narastający stopniowo, nudności, wymioty, pocenie się, często zlokalizowany wzdłuż linii pośrodkowej jamy brzusznej, nasila się w spoczynku.
Ból odniesiony – jest odczuwany w miejscu odległym od uszkodzonych narządów wewnętrznych, powierzchownie w obrębie skóry lub mięśni.
81.Przyczyny i objawy krwawienia z dolnego odcinka pokarmowego
Przyczyny – guzki krwawnicze, NLPZ, infekcyjne zapalenie jelit, (salmonellozy), polipy odbytu i okrężnicy, nowotwory, uchyłkowatość jelita, żylaki odbytu, zapalenie uchyłku Meckla, wrzody,
Objawy – ból brzucha, żywa krew, ołówkowate stolce, cuchnące,
82.Podaj najczęstsze przyczyny zapalenia trzustki, objawy kliniczne
Nikotyna, alkohol, kamica żółciowa, dieta wysokotłuszczowa,
Inne to – leki, choroby zakażne,metaboliczne, biegunki, enzymy trzustkowe, cukrzyca
Objawy – bardzo silny opasujący ból brzucha, prominiuje do pleców, zmniejsza się przy pochyleniu do przodu, nudności, wymioty treścią żółciową – nie przynoszą ulgi, inne to przyspieszona akcja serca, oddech, wzdęcie brzucha, bolesność w nadbrzuszu, osłabienie perystaltyki jelit, objaw otrzewnowy
83.Co to jest ostra niewydolność wątroby
To ciężka, gwałtownie przebiegająca niewydolność wątroby z towarzyszącą encefalopatią i silnymi bólami w prawym podrzebrzu
Przyczyny to zapalenie wirusowe wątroby, marskość, ostra niewydolność
Zapalenie wirusowe to typ A, B, C A- 50 % wszystkich zachorowań
Ostra niewydolność wątroby – zaburzenia wydzielnicze, pogorszenia czynności, zatrucia paracetamolem, grzybami, metanol
Dzielimy na zaburzenia metaboliczne(hipoglikemia, żółtaczka, nieprzyjemny zapach z ust, tkliwość w górnym prawym kwadracie brzucha)
Niewydolność narządowa (niedodma,przeciek śródpłucny, nerki – ostra martwica cewek, przewód pokarmowy – krwawienia)
Zaburzenia syntezy(hipoalbuminemia- wodobrzusze, obrzęki obwodowe,siniaki, krwawienia)
Zapalenie płuc,otrzewnej,
Encefalopatia wątrobowa – splątanie, senność, śpiączka do obrzęku mózgu
84.Jaki jest charakterystyczny zapis w EKG przy świeżym zawale serca
Zawał przedwsierdziowy to obniżenie odcinka ST plus odwrócenie T
Zawał pełnościenny to uniesienie odcinka ST z uwypukleniem ku górze (fala Pardeego)obecność patologicznego odcinka Q.
85.Podaj najczęstsze przyczyny choroby niedokrwiennej serca
Miażdżyca !stany skurczowe naczyń wieńcowych, zatory, stany zapalne, urazy tych naczyń, niedokrwistości, nadczynność tarczycy, niektóre wady serca,
86.Jakie znasz nabyte wady serca
Są to zwężenia i niedomykalności – zwężenie i niedomykalność zastawki dwudzielnej, trójdzielnej, aortalnej,
Główną przyczyną tych wad są choroby reumatyczne i anginy
87.Podaj jakie są objawy kliniczne rozwarstwienia aorty
Rozdzierający ból w klatce piersiowej i plecach.Różnica ciśnień na kończynach dolnych i górnych, brak tętna na tętnicach obwodowych.
88.Co to jest astma oskrzelowa, jak się ją dzieli ze względu na etapy i przebieg
Stan zapalny dróg oddechowych: alergiczny i zapalny
Odwracalne zwężenie dróg oddechowych.napady świszczącego oddechu, często 4-5 h rano, duszność, uczucie ściskania w klatce piersiowej, suchy kaszel, ostry świst wydechowy,
Astma częściej występuje u kobiet i u ludzi rasy czarnej, genetycznie występuje 10-15 %w czasie ataku pacjent oddycha używając dodatkowych mięśni oddechowych – zaciąganie.W czasie ataku pacjent oddycha na poziomie 50 % wartości należnej oddechowej. Jest pobudzony, ma trudności w mowie, szybki oddech powyżej 25 , poci się występuje tętno paradoksalne, może wystąpić bradykardia, hipotensja.Ostry atak astmy jest zagrożeniem życia
89.Podaj charakterystykę bólu somatycznego
Powstaje w związku z pobudzeniem receptorów bólowych otrzewnej ściennej i ścian brzucha.Jest to ostry ból,dobrze ograniczony, zwykle o nagłym początku,nasila się przy ruchu, kaszlu,głębokim oddechu i zmianie pozycji.
Odczuwany wyrażnie w miejscu zmienionym chorobowo, może mu towarzyszyć wzrost napięcia mięśni jamy brzusznej
90.Jakie są rodzaje żółtaczki
Żółtaczka jest objawem niedokrwistości lub chorób wątroby
Przedwątrobowa, wątrobowa i pozawątrobowa
Przedwątrobowa – wzmożone wytwarzanie bilirubiny
Wątrobowa ( miąższowa - uszkodzenie wątroby np.WZW
Pozawątrobowa ( zastoinowa) – niedrożność przewodów żółciowych(kamica)
91.Podaj objawy ostrej niewydolności wątroby
Odpowiedz w pytaniu 83
92.Podaj przyczyny i objawy krwawienia z górnego odcinka pokarmowego
Perforacja wrzodu żołądka lub dwunastnicy 50 %, zapalenie błony śluzowej żołądka, pęknięte żylaki przełyku, zespół Mallorego-Walessa, choroba refluksyjna, leki plus alkohol, rak żołądka
Objawy – wymioty, (świeża lub strawiona krew – fusy – krew po zetknięciu się z kwasem solnym, )smolisty stolec, mogą wystąpić objawy wstrząsu zależności od ilości utraty krwi, ból i tkliwość w nadbrzuszu
93.Jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi-tętnicze, powyżej jakiej wartości mówimy o nadciśnieniu tętniczym
Norma wg WHO – ciśnienie skurczowe 90 do 140 (130) mmHg
Ciśnienie rozkurczowe 50 do 90 mmHg
Optymalne to 120/80 prawidłowe wysokie to 130 do 139 /85 do 89 mmHg
Nadciśnienie od 140 >/90
94.Podaj przyczyny dusznicy Prinzmetala
Jest to jednorazowy skurcz naczyń wieńcowych na tle nikotyny lub stresu. Nie podajemy nitro lecz blokery kanału wapniowego. Nie związany z miażdżycą
95.Jakie są objawy obrzęku płuc
Duszność, kaszel z odksztuszaniem różowej pienistej plwociny,
Pobudzenie lub osłabienie, tachykardia, zaburzenia rytmu, skurcz naczyń obwodowych co daje – zimne kończyny i sinicę obwodową. Spada wysycenie tlenem – założyć pulsoksymetru.
96.Jakie są objawy zatoru tętnicy kreskowej prowadzące do ostrego niedokrwienia jelit
Nagły, silny ból brzucha, wymioty, biegunkowy stolec z domieszką krwi.Stan ogólny poważny z szybko rozwijającym się wstrząsem i niewydolnością krążenia
97.Podaj leki stosowane w POCHP
Tlen – 6 l/min,
Leki – gr. I – ß 2 mimetyki, (salbutamol wziewny,)
Gr. II – p.cholinergiczne (sterydy – hydrocortison 100-300 mg, Encorton )
Gr. III – Metyloksantytny – Amonofilina, Teofilina
98.Jakie znasz rodzaje oddechów patologicznych, podaj przykłady chorób w których wystepują
Oddech kusmaula –gonionego zwierzęcia – przedśpiączkowy okres cukrzycy, ostra niewydolność nerek,
Oddech Heine – Stokesa – oddech przerywany – zatrucia lekami ( barbiturany ) , alkohole , niewydolność nerek i serca
Oddech biota – agonalny ( łapie powietrze ), uszkodzenia mózgu, bardzo ciężki stan
99.Podaj charakterystykę bólu trzewnego
Jest skutkiem pobudzenia receptorów bólowych narządów wewnętrznych i otrzewnej trzewnej.
Tępy, przemijający, kolkowy, słabo zlokalizowany, stopniowo narastający, nasila się w spoczynku.
Zlokalizowany symetrycznie wzdłuż linii pośrodkowej jamy brzusznej
100.Kamica dróg żółciowych, objawy, kliniczne, epidemiologia, rozpoznanie i leczenie napadu kolki
Ciężkostrawny posiłek , alkohol, stres. Objawy – ostry ból (10x10), promieniuje do prawej łopatki, nudności, wymioty, wzdęcie brzucha. Osłuchanie brzucha.
Leczenie – leki rozkurczowe i p.bólowe– Dolargan, operacyjne usunięcie złogów z dróg żółciowych
101.Podaj najbardziej toksyczne niesterydowe leki przeciwzapalne.
Piroxikam, Metindol (Indometacyna), Ketonal, Woltaren, Mafacit, Aspiryna, Naproxen
102.Co to jest nagłe zatrzymanie krążenia. Czym różni się ALS od BLS
NZK – polega na nagłym ustaniu czynności mechanicznej serca. Czynność elektryczna może być zachowana.
BLS – podstawowe zabiegi resuscytacyjne ( udrażnianie, sztuczne oddychanie i masaż serca – bez przyrządowe )
ALS – zaawansowane zabiegi resuscytacyjne ( wentylacja plus masaż serca plus udrażniania dróg oddechowych, defibrylacja, farmako i płynoterapia)
103.Jakie jest leczenie przed szpitalne chorego z zawałem serca, podaj stosowane leki
Transport karetką z defibrylatorem, transport na noszach na leżąco lub siedząco, podłączyć EKG, zabezpieczyć żyłę , podać tlen.MONA.
Morfina 2-5 mg, tlen, nitraty pod językowo, aspiryna 160-325 mg doustnie ( wykluczyć p.wskazania –niediciśnienie, czynna choroba wrzodowa, astma )
104.Jakie są objawy wstrząsu kardiogennego
Niskie ciśnienie krwi ( skurczowe poniżej 100 mmHg,), tachykardia powyżej 100 uderzeń/min, tachypnoe powyżej 30 /min, skąpomocz poniżej 30 mml/h, senność, dezorientacja lub pobudzenie, zimna skóra, nitkowate tętno, obwodowa sinica.
105.Jaki jest objaw kliniczny ostrego niedokrwienia kończyny dolnej lub górnej spowodowanej zatorem
Ból, ocieplenie, obrzęk, rumień, objaw Homana – ból przy grzbietowym zgięciu stopy, choroby związane z zakrzepicą żył udowych lub biodrowych wiążą się z 50 % ryzykiem wystąpienia zatorowości płucnej
106.Leki stosowane w celu przerwania napadu astmy oskrzelowej
Tlen, Salbutamol, Hydrocortison, Aminofilina, Teofilina, Dexawen, Fenicort
107.Podaj linie orientacyjne na ścianie przedniej, bocznej I tylniej klatki piersiowej
Pośrodkowa przednia, mostkowa lewa i prawa, przymostkowa lewa i prawa, obojczykowa lewa i prawa, pachowa przednai lewa i prawa, pachowa środkowa lewa i prawa, pachowa tylna lewa i prawa, łopatkowa lewa i prawa, przykręgowa lewa i prawa, pośrodkowa tylna – kręgowa.
108.Podaj 10 przyczyn bólu ostrego w chorobach przewodu pokarmowego
Perforacja wrzodu żołądka, dwunastnicy, zapalenie wyrostka robaczkowego, niedrożność jelit, ostre stany zapalne jelit i żołądka, zapalenie lub perforacja uchyłka jelita grubego, zapalenie uchyłka Menckela, ostre zapalenie trzustki, zapalenie pęcherzyka żółciowego, zapalenie dróg żółciowych i wątroby, kamica przewodu żółciowego, perforacja jelit, pęknięcie śledziony, niedokrwienie jelita cienkiego.
109.Jakie są powikłanie choroby wrzodowej
Krwawienia, pęknięcie wrzodu, zmiany bliznowate pogarszające pasaż treści pokarmowej, rak żołądka
110.Jakie znasz rodzaje WZW, jaka jest droga zarażenia każdego typu zapalenia
WZW – wywołane przez wirusy, dzieli się na trzy typy :
Typ A –( wirus – HAV) – przekazywany drogą feralno pokarmową – zakażenie przez wodę ( turyści, żołnierze, obozy szkolne )
Typ B ( wirus HBV ) – zakażenie na drodze parenteralnej, przez skórnej i płciowej.Osoby zagrożone : służba zdrowie, chorzy dializowani, narkomani, poddający się akupunkturze i tatuażom.Postaś WZW najczęściej występująca, można zaszczepić się ochronnie.
Typ C ( wirus HCV ) – najczęstrza przyczyna marskości i raka wątroby .Drogi zakarzenia jak w typie B.Zagrożeni to – dializowani, po przetoczeniach krwi, nosiciele HIV, narkomani.
111.Objawy kliniczne przyczyny ostrego zapalenia trzustki
Nikotyna alkohol, kamica żółciowa, leki, choroby zakażne i metaboliczne,
Objawy – opasujący ból brzucha, bardzo silny, promieniuje do pleców, zmniejsza się przy pochylaniu się do przodu, nudności, wymioty treścią żółciową, przyspieszenie akcji serca, wzdęcie brzucha, osłabienie perystaltyki jelit, objaw otrzewnowy
112.Klasyfikacja zatrzymania krążenia ze względu na mechanizm elektrofizjologiczny( w zapisie EKG)
Migotanie komór, częstoskurcz komorowy bez tętna, asystolia, czynność elektryczn bez tętna-PEA,
113.Jakie mogą być powikłania zawału serca, wymień 5 powikłań
Arytmie, częstoskurcz komorowy, migotanie komór, przedsionków,zerwanie nici ścięgnistych, pęknięcie mięśnia brodawkowatego lub wolnej ściany serca, zapalenie osierdzia i ubytek w przegrodzie międzykomorowej, wstrząs kardiogenny, tętniak zawałowy
114.Jakie leki podasz w obrzęku płuc
Pozycja półsiedząca z opuszczonymi nogami, opaski uciskowe, Furosemid 40 – 100 mg, NTG 0,5 mg pod język, morfina 2-5 mg powoli i.v., tlenoterapia !, Ww leki podawać jeżeli RR jest dobre lub podwyższone. Gdy jest migotanie przedsionków podać Digoksynę dożylnie 0,25 do 05 i.v.
115Objawy podmiotowe i przedmiotowe zatoru tętnicy płucnej
Objawy podmiotowe-duszność i tachykardia, ból w klatce piersiowej, uczycie lęku i niepokoju, krwioplucie i napady potów
Objawy przedmiotowe – tachypnoe, tachycardia, rzężenia, podwyższona temperatura, objawy zakrzepicy żylnej,
Obrzęki kończyn dolnych, hipotonia < 100 mmHg
116.Co to jest odma opłucnowa
Jest to obecność powietrza w przestrzeni opłucnowej. Odróżnia się tzw. samoistną odmę opłucnową i odmę powstała wskutek urazu klatki piersiowej
117.Podaj dokładnie miejsca przyczepu elektrod w odprowadzeniach przedsercowych C1-C6
V1-w 4 międzyżebrzu przy prawym brzegu mostka –czerwona
V2-w 4 międzyżebrzu przy lewym brzegu mostka – żółta
V3-w połowie odległości między V2 i V4-zielona
V4- w 5 międzyżebrzu w linii środkowo- obojczykowej lewej – brązowa
V5- na poziomie V4 w linii pachowej przedniej lewej – czarna
V6- na poziomie V4 w linii pachowej środkowej lewej – fioletowa
118.Podaj pięć przyczyn ostrej biegunki
Zatrucia bakteryjne – salmonella, czerwonka, gronkowce, bakterie beztlenowe
Biegunki wirusowe – rota wirusy
Biegunki polekowe,
Alergia pokarmowa–
Nadczynność tarczycy – choroba Addisona,
Nieswoiste zapalenie jelit- choroba Leśniowskiego – Crohna
Zatrucia – metale, grzyby,
Nowotwory – guz chromochłonny
119.Kiedy występuje zapalenie dróg żółciowych i jakie są jego objawy
Jest to bakteryjne powikłanie kamicy lub zwężenie dróg żółciowych.
Objawy – najczęściej triada Charcota – gorączka z dreszczami, kolkowy ból w prawym podżebrzu, żółtaczka.
Pentote REYNOLDA – wyżej wymieniona triada plus zaburzenia świadomości, obniżenie RR
Oprócz tego jasne stolce, ciemny mocz, wymioty,
Leczenie – wyrównanie zaburzeń wodno – elektrolitowych , wstrzymanie żywienia doustnego, leki p.bólowe, rozkurczowe, antybiotyki
120.Jakie są przyczyny krwawienia z żylaków przełyku
Żylaki przełyku mogą mieć charakter wrodzony lub nabyty.
Przyczynami mogą być uszkodzenia mechaniczne – fibroskop, przy gastroskopii, uszkodzenia chemiczne, samoistne pęknięcie żylaka, podwyższone nadciśnienie wrotne z powodu marskości wątroby,
Objawy – wymiociny z krwią, gwałtowny wypływ krwi
Leczenie – cewnik Blakemoora - Sangstakena