Kryteria oceny
DZIAŁ I Historia wokół nas.
Oceny	Opanowane umiejętności i wiadomości.
Celujący	Uczeń nie tylko potrafi korzystać z różnych źródeł informacji wskazanych przez nauczyciela ale również umie samodzielnie zdobyć wiadomości. Systematycznie wzbogaca swoją wiedzę przez czytanie książek i artykułów o treści historycznej. Wychodzi z samodzielnymi inicjatywami rozwiązania konkretnych problemów zarówno w czasie lekcji jak i pracy pozalekcyjnej. Bierze aktywny udział w konkursach w których jest wymagana wiedza historyczna. Odnosi w nich sukcesy. Jest autorem pracy wykonanej dowolną techniką o dużych wartościach poznawczych i dydaktycznych. Potrafi nie tylko rozumować kategoriami ściśle historycznymi ( przyczyny-skutki ) ale również umie powiązać problematykę historyczną z zagadnieniami poznawanymi w czasie lekcji przedmiotów. Umie powiązać dzieje własnego regionu z dziejami Polski lub powszechnymi. Wyraża samodzielny, krytyczny ( w stopniu odpowiednim do wieku ) stosunek do określonych zagadnień z przeszłości. Potrafi udowadniać swoje zdanie używając odpowiedniej argumentacji będącej skutkiem nabytej samodzielnie wiedzy. Posiada wiedzę wykraczającą znacznie poza zakres materiału programowego np. w odniesieniu do określonej epoki, kraju. Dodatkowa wiedza jest owocem samodzielnych poszukiwań i przemyśleń. Zna dzieje własnego regionu w stopniu wykraczającym poza poznawane w czasie lekcji.
Bardzo dobry	UCZEŃ POTRAFI: dostrzegać w zjawiskach historycznych przyczyny i skutki postrzegać osiągnięcia cywilizacji XX wieku jako efekt pracy i doświadczeń przeszłych pokoleń dostrzegać konieczność dotarcia do wszystkich możliwych źródeł w celu poznania historii wyjaśnić powiązania między historią i archeologią jako naukami pokrewnymi dostrzec rolę muzeów w przekazywaniu wiedzy historyczne
Dobry	UCZEŃ POWINIEN: dostrzegać znaczenie i wkład historii lokalnych w historię państw wyjaśnić znaczenie pojęcia : źródło historyczne (pisane i materialne) wykazać różnicę pomiędzy rocznikiem a kroniką przedstawić źródła odkrywane podczas wykopalisk przedstawić własną opinię o wystawie klasowej lub ekspozycji muzeów, formułując kilkuzdaniową wypowiedź
Dostateczny	UCZEŃ POWINIEN: wyjaśnić czym jest historia rozpoznać różnorodny materiał pisarski (tabliczki gliniane, papirus, papier, napisy kamienne) posługiwać się pojęciami , wyjaśniać ich znaczenie korzystać z następujących źródeł informacji: film, ilustracja, przeźrocza, kartka pocztowa przedstawić zadania muzeum (gromadzenie, przechowywanie, konserwacja zabytków, organizacja wystaw) wskazać różnorodność form ochrony zabytków (skanseny, archiwa, biblioteki)
Dopuszczający	UCZEŃ POWINIEN: odpowiedzieć na pytanie „ Kto tworzy historię'' dostrzegać różnorodność źródeł historycznych (dokumenty, roczniki, kroniki, listy, pamiętniki, stare budowle, obrazy, zdjęcia, mapy) opowiedzieć o pracy archeologa podczas wykopalisk
Niedostateczny	Nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagających zastosowania podstawowych umiejętności Braki w wiedzy są bardzo duże. Uczeń nie odrabia zadań domowych.

DZIAŁ II Moja mała historia.
Oceny	Opanowane umiejętności i wiadomości.
Celujący	Jw.
Bardzo dobry	UCZEŃ POWINIEN: zgromadzić informacje poprzez wywiad z rodzicami lub dziadkami na temat zawodów, zajęć swoich rodziców, dziadków, pradziadków przedstawić określoną systematykę (podział) pamiątek współpracować z rówieśnikami przy opracowywaniu klasowej prezentacji pamiątek lub wystawy szkolnej
Dobry	UCZEŃ POWINIEN: powiedzieć czym zajmuje się genealogia narysować schemat (szkic) drzewa genealogicznego swojej rodziny (zna swoich przodków do pradziadków włącznie) wyjaśnić i zrozumieć znaczenie pojęcia ,,pamiątka historyczna'' ciekawie zaprezentować najbardziej interesującą rodzinną pamiątkę i ukazać jej powiązanie z ważnymi wydarzeniami historycznymi samodzielnie wyciągać wnioski przedstawić pochodzenie nazwy Polska na podstawie Polanie umiejscowić na mapie tereny zamieszkiwane dawniej przez Polan powinien posiąść umiejętność pracy z mapą historyczną i atlasem, posługiwać się nowym słownictwem (kraina geograficzno-historyczna)
Dostateczny	UCZEŃ POWINIEN: poprawnie posługiwać się pojęciami: ród, rodzina, rozumiejąc ich zakres zebrać informacje na temat rodzinnej tradycji i pamiątek nazwać polskie symbole narodowe, określić ich znaczenie
Dopuszczający	UCZEŃ POWINIEN: wyjaśnić związki rodzinne na podstawie swojej rodziny wyjaśnić znaczenie herbów i narysować herb prowadzić samodzielne poszukiwania pamiątek rodzinnych zaśpiewać hymn państwowy, znać jego pochodzenie
Niedostateczny	Jw.

DZIAŁ III Historia mojego regionu.
Oceny	Opanowane umiejętności i wiadomości.
Celujący	Jw.
Bardzo dobry	UCZEŃ POWINIEN: ukazać wkład miejscowości w historię regionu i kraju dostrzec związek dziejów regionu z dziejami ojczystymi opowiedzieć o ciekawych ludziach, którymi szczyci się miejscowość lub region
Dobry	UCZEŃ POWINIEN: opowiedzieć legendę związaną z nazwą miejscowości lub jej herbem przedstawić najważniejsze dla miejscowości lub regionu wydarzenia historyczne ukazać związek wybitnych Polaków z daną miejscowością lub regionem
Dostateczny	UCZEŃ POWINIEN: nazwać krainę geograficzno-historyczną, w której mieszka oraz stolicę regionu wskazać i nazwać miejsca ciekawe pod względem turystycznym i przyrodniczym (w miejscowości lub regionie)
Dopuszczający	UCZEŃ POWINIEN: pokazać na mapie swoją miejscowość opisać i narysować herb swojej miejscowości (lub stolicy regionu) wymienić i rozpoznać zabytki swego regionu
Niedostateczny	Jw.

DZIAŁ IV Czas w historii.
Oceny	Opanowane umiejętności i wiadomości.
Celujący	Jw.
Bardzo dobry	UCZEŃ POWINIEN: przedstawić sposoby określani czasu minionych wydarzeń w dawnych czasach przedstawić i omówić zasady podziału czasu na czas naszej ery i przed naszą erą dostrzec różnicę w obliczaniu czasu według kalendarza chrześcijańskiego i np. muzułmańskiego
Dobry	UCZEŃ POWINIEN: wymienić jednostki służące do podziału czasu zegarowego i kalendarzowego posługiwać się prawidłowo słownictwem przy określaniu upływu czasu samodzielnie sporządzić taśmę czasu i umieścić na niej podane daty obliczyć upływ czasu od podanych wydarzeń historycznych do czasów współczesnych uporządkować chronologicznie podane daty
Dostateczny	UCZEŃ POWINIEN: prawidłowo nazwać przyrządy służące do określania upływającego czasu określić wiek podanego przy pomocy daty i wydarzenia określić czas trwania wieku i tysiąclecia
Dopuszczający	UCZEŃ POWINIEN: odróżniać i nazwać dawne i współczesne czasomierze
Niedostateczny	Jw.

DZIAŁ V Pradzieje człowieka
Oceny	Opanowane umiejętności i wiadomości.
Celujący	jw.
Bardzo dobry	UCZEŃ POWINIEN: przedstawić teorie na temat powstania Ziemi dostrzegać proces ciągłych zmian i rozwoju zachodzącego na planecie dostrzegać proces zmian w życiu ludzi pierwotnych jako wynik ich pracy i doświadczenia dokonać samodzielnego doboru materiału ilustracyjnego i uszereguje go tematycznie przedstawić przyczyny podziału pracy i handlu wymiennego przygotować i zaprezentować scenkę przedstawiającą życie codzienne, zajęcia mieszkańców lub zwiedzanie Biskupina z przewodnikiem dostrzec doniosłość odkrycia osady
Dobry	UCZEŃ POWINIEN: dostrzegać uzależnienie organizmów żywych od środowiska naturalnego wskazać na mapie tereny na których pojawił się człowiek pierwotny (Afryka Środkowa) dostrzec całkowite uzależnienie pierwszych ludzi od przyrody wykazać wpływ umiejętności wyzyskania ognia na zmianę warunków życia przedstawić dokonania umożliwiające przejście do osiadłego trybu życia przedstawić miejsca powstania pierwszych osad, dostrzegając potrzebę do wody pitnej przedstawić okoliczności odkrycia osady (dostrzegając właściwą postawę dzieci i nauczyciela)
Dostateczny	UCZEŃ POWINIEN: umiejscowić Ziemię w Układzie Słonecznym wskazać pierwsze organizmy żywe na Ziemi przedstawić warunki życia człowieka pierwotnego podać sposoby zdobywania pożywienia (zbieractwo i myślistwo) opowiedzieć o pierwszych narzędziach ludzi pierwotnych, nazwać materiał z jakiego były wykonane (drewno, kamień, kości) podać nazwy pierwszych narzędzi rolniczych (kij grzebalny, motyka, socha, radło, żarna) i nazwać materiał, z jakiego były wykonane wskazać na mapie Biskupin (bądź Gniezno)
Dopuszczający	UCZEŃ POWINIEN: rozpoznać różnicę między gwiazdą a planetą rozpoznać w wyglądzie człowieka cechy ludzkie i zwierzęce opowiedzieć o początkach hodowli, posługując się wyrażeniem ,,udomowienie zwierząt'' przedstawić zajęcia mieszkańców
Niedostateczny	jw.

DZIAŁ VI Życie codzienne w dawnej Polsce i dziś.
Oceny	Opanowane umiejętności i wiadomości.
Celujący	UCZEŃ POWINIEN: wykorzystywać wiedzę pozaźródłową (lektury szkolne, filmy obrazujące życie rycerzy)
Bardzo dobry	UCZEŃ POWINIEN: dostrzec istnienie ścisłej współpracy między władcą a jego urzędnikami, nazwać pierwsze urzędy (wojewoda, kasztelan) dostrzec znaczenie grodu jako ośrodka życia politycznego, gospodarczego i kulturalnego opowiedzieć o początkach organizacji kościelnej na ziemiach polskich i roli zakonników przybywających na te tereny porównać wygląd miast średniowiecznych ze współczesnymi, dostrzec i wymienić zasadnicze różnice oraz istniejące do czasów współczesnych pozostałości średniowiecznej zabudowy określić, co to jest dokument lokacyjny pracować z tekstem źródłowym (np. dok. lokacyjny) wskazać na pracę i rozwój cywilizacji jako główny czynnik przemian wymienić i wskazać na mapie słynne polskie zamki i zna ich współczesne funkcje wymienić słynnych rycerzy, najsłynniejsze rycerskie w Europie dostrzec funkcję opieki nad artystami sprawowaną przez bogatych właścicieli pałaców dostrzec zagrożenia wynikające z postępu technicznego (zbrojenia, degradacja środ.)
Dobry	UCZEŃ POWINIEN: opowiedzieć o funkcjonowaniu dworu królewskiego wskazać i omówić miejsca powstania grodów rozpoznać zróżnicowanie społeczne mieszkańców grodu (książę, drużyna, rzemieślnicy) i podgrodzia dostrzec znaczenie przyjęcia chrztu i wejścia Polski w krąg kultury chrześcijańskiej wymienić główne zadania stojące przed zakonami (np. szerzenie wiary chrześcijańskiej, szkolnictwo) dostrzec zmianę w życiu zakonników w dobie współczesnej dostrzec proces ewolucji grodu w miasto przedstawić wygląd średniowiecznego rynku i jego typowe elementy opowiedzieć o sposobach spędzania czasu wolnego w średniowiecznym mieście wskazać na rzemieślników i kupców jako grupy najsilniejsze ekonomicznie i odgrywające najważniejszą rolę w mieście wymienić obowiązki rycerza, dostrzec potrzeby ich współczesnych kontynuacji (prawość, honor) opisać ceremonię pasowania na rycerza i odnieść ją do czasów współczesnych (przysięga w szkole oficerskiej) porównać możliwość spędzenia czasu wolnego przez mieszkańców miast posługiwać się pojęciami: rycerz, pasowanie, turniej, szlachta, magnat, pałace wymienić i rozpoznać na ilustracji najsłynniejsze polskie pałace i dwory dostrzec różnice w zabudowie wiejskiej posługując się nazwami: ulicówka, okolnica opowiedzieć o ubiorze mieszkańców wsi w dniu świątecznym i powszednim i sposobach spędzania czasu wolnego wymienić wynalazki i wskazać ich wpływ na rozwój przemysłu (kolejnictwo, włókiennictwo, hutnictwo, górnictwo, rolnictwo) opowiedzieć o pracy robotników opowiedzieć o sposobach spędzania czasu wolnego mieszkańców miast uwzględniając zróżnicowanie społeczne przedstawić wynalazki służące człowiekowi (postęp w medycynie, warunkach życia codziennego)
Dostateczny	UCZEŃ POWINIEN: opisać wygląd insygniów koronacyjnych i symboli władzy królewskiej opowiedzieć o obowiązkach zbrojnych wobec księcia opisać wygląd grodu i podgrodzia, omówić ich funkcję wskazać na mapie Polski Lednicę, Poznań, Gniezno, Kraków opowiedzieć o zajęciach zakonników (modlitwa i praca ) opisać miejsca, gdzie w średniowieczu były budowane miasta wykazać różnice istniejące między miastem a grodem opisać wygląd średniowiecznego miasta wskazać zawody rzemieślnicze, które należą do: istniejących współcześnie, zanikających i wymarłych dostrzec i wskazać pozostałości po zakładach rzemielśniczych w nazwach ulic wokół rynku, nazwach bram. wykazać różnicę w zajęciach kupców i rzemieślników opisać stroje mieszkańców miasta i wskazać przyczynę ich zróżnicowania wymienić podstawowe produkty spożywane przez mieszkańców miast i porównaj ze współczesnymi produktami opisać wygląd kościoła w średniowieczu i dostrzec istnienie tych budowli współcześnie omówić i opisać miejsca , w którym budowane były zamki rycerskie, opisać ich elementy obronne odpowiedzieć na pytanie, kto mieszkał na zamku rycerskim i jakie funkcje tam pełnił opowiedzieć o zajęciach mieszkańców pałaców i dworków dostrzec różnicę w zajęciach właścicieli i ich służby, porównać możliwości wypoczynku pracować w zespole klasowym nad analizą ilustracyjnego nazwać charakter zabudowy znanych wsi wymienić obowiązki chłopów władcy i właściciela wsi nazwać narzędzia wykorzystywane w pracy przedstawić czym odżywiali się chłopi dostrzec zmiany w życiu zaistniałe w wyniku rozwoju przemysłu dostrzec zmianę w wyglądzie miast i wsi
Dopuszczający	UCZEŃ POWINIEN: przedstawić prawa i obowiązki władcy narysować i nazwać insygnia królewskie narysować wygląd grodu i podgrodzia opisać wygląd mieszkań bogatych i biednych mieszczan opisać wygląd zamków i omówić ich funkcję opisać strój rycerza i nazwać jego elementy wskazać różnicę pomiędzy dworkiem a zamkiem opowiedzieć o zajęciach mieszkańców (rolnictwo, hodowla) opisać wygląd zagrody przedstawić najważniejsze wynalazki 2 poł. XX wieku
Niedostateczny
	jw.

Podpis rodzica

---