Leksykon Tworzyw Sztucznych

1. Strona tytułowa

2. Spis treści

3. ABS

4. ASA

5. PA/ABS

6. PC/ABS

7. PP/PA

8. EVA

9. CA

10. CAB

11. PA 11

12. PA 12

13. PA 4.6

14. PA 6

15. PA 6.6

16. PVC

17. PEI

18. PELD

19. PEHD

20. LCP

21. PMMA

22. PPE (PPO)

23. POM

24. PPH

25. PPC

26. PPS

27. PS

28. PSU

29. PBT

30. PET

31. PC

32. CP

33. SAN

ABS Akrylonitryl/Butadien/Styren, Terpolimer

Otrzymywanie

Otrzymywany w procesie polimeryzacji butadienu oraz kopolimeryzacji akrylonitrylu ze styrenem wraz z jednoczesnym szczepieniem powstałego kopolimeru na polibutadienie.

Właściwości

Tworzywo amorficzne. Gęstość 1.04 g/cm3. Duża udarność, twardość oraz odporność na zarysowania. Brak odporności na działanie światła i promieniowania UV. Dobre właściwości izolacyjne. Zadawalająca odporność na działanie ługów, rozcieńczonych kwasów, węglowodorów alifatycznych, olejów i tłuszczów. Nieodporny na działanie kwasów, estrów oraz ketonów.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -40°C do +85°C.

Skurcz przetwórczy

* 0.4 - 0.7% (typy nie wzmocnione)

* 0.2 - 0.3% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Obudowy aparatury elektronicznej, sprzętu AGD. Elementy wnętrz samochodowych, osłony wlotów powietrza, kratownice, przyciski, armatura wewnętrzna. Sprzęt sportowy, elementy mebli, galanteria ozdobna. Technika biurowa, optyczna, fotograficzna, zabawki.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 3-4 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 75-85 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 190-240 °C
Temperatura Formy: 40-80 °C

Producenci

Polska: *
Europa: A.Schulman, BASF, Bayer, DOW, GEP, Polimeri
Świat: Chi Mei, Khumo, LG

Nazwy handlowe

Cycolac, Lustran, Magnum, Novodur, Polylac, Polyman, Sinkral, Terluran

ASA Akrylonitryl/Styren/Akryl, Terpolimer

Otrzymywanie

Otrzymywany w wyniku kopolimeryzacji SAN z kauczukiem akrylowym.

Właściwości

Gęstość 1.04 g/cm3. Właściwości mechaniczne podobne do ABS. Dzięki zastąpieniu butadienu kauczukiem akrylowym posiada bardzo wysoką odporność na promieniowanie UV.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -40oC do +75oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,4 - 0,6%

Zastosowanie

Obudowy świateł sygnalizacyjnych, szyldy, tablice reklamowe, części anten, mebli ogrodowych.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 2-3 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 75-80 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 200-260 °C
Temperatura Formy: 50-80 °C

Producenci

Polska: *
Europa: BASF, Bayer
Świat: Hitachi, LG, Mitsubishi

Nazwy handlowe

Centrex, Dialac, Lopac, Luran S

PA/ABS Blenda Polimerowa

Właściwości

W zależności od składu łączy w sobie właściwości obydwu tworzyw. Dobra twardość, udarność, niższa chłonność wilgoci (1,6%). Charakteryzuje się wysoką odpornością na korozję naprężeniową.

Skurcz przetwórczy

* 1,5 - 2,5% (typy nie wzmocnione)
* 1,0 - 2,0% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Motoryzacja, zderzaki, kołpaki, elementy obudów. Elementy mebli, sprzętu sportowego i biurowego.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 3-4 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 80-90 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0.10 %
Temperatura Przetwórstwa: 240-285 °C
Temperatura Formy: 70-85 °C

Producenci

Polska: *
Europa: BASF, Bayer, DSM, GEP, Rhodia
Świat: *

Nazwy handlowe

Elemid, Stapron, Staloy, Terblend, Triax, Technyl Alloy

Inne

Motoryzacja, zderzaki, kołpaki, elementy obudów. Elementy mebli, sprzętu sportowego i biurowego.

PC/ABS Blenda Polimerowa

Właściwości

W zależności od składu łączy w sobie właściwości obydwu tworzyw. Dobra twardość, udarność (porównywalna z PC), odporność na pełzanie przy obciążeniach statycznych. Wyższa od ABS odporność termiczna, dobra elektroizolacyjność, mała chłonność wilgoci.

Skurcz przetwórczy

* 0,4 - 0,7% (typy nie wzmocnione)

* 0,2 - 0,4% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Elektrotechnika, obudowy, przełączniki, skrzynki rozdzielcze, wtyczki, listwy. Elementy oświetlenia, reflektory, wentylatory, AGD. Sprzęt sportowy, technika biurowa.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 3-4 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 90-110 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,05 %
Temperatura Przetwórstwa: 240-290 °C
Temperatura Formy: 70-100 °C

Producenci

Polska: *
Europa: Bayer, DOW, GEP, Lanxess
Świat: LG

Nazwy handlowe

Bayblend, Cycoloy, Lupoy, Pulse

PP/PA Blenda Polimerowa

Właściwości

W zależności od składu łączy w sobie właściwości obydwu tworzyw. Dobra odporność chemiczna, dobre właściwości termiczne. Mała chłonność wilgoci.

Skurcz przetwórczy

* 1,5 - 2,5% (typy nie wzmocnione)

* 1,0 - 2,0% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Elementy AGD, motoryzacja, elektrotechnika.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 3-4 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 70-85 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 230-280 °C
Temperatura Formy: 60-80 °C

Producenci

Polska: *
Europa: A.Schulman, Elf Ato
Świat: Mitsui

Nazwy handlowe

Elmit, Orgalloy, Schulablend

EVA Etylen/Octan Winylu, Kopolimer

Właściwości

Gęstość 0.92-0.95 g/cm3. W zależności od zawartości octanu winylu (do 35%) typy o różnej twardości i elastyczności. Duży współczynnik tarcia. W porównaniu z PE mniejsza odporność chemiczna, większa odporność na korozję naprężeniową i promieniowanie UV.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -60oC do +55oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,5 - 1,0%

Zastosowanie

Miękkie i elastyczne uchwyty, nóżki aparatów, zaciski, opaski, membrany, sprzęgła. Elementy sprzętu AGD.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: *
Zalecana Temperatura Suszenia: *
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: *
Temperatura Przetwórstwa: 110-210 °C
Temperatura Formy: 10-50 °C

Producenci

Polska: *
Europa: Elf Ato, Exxon, Lati, Polimeri
Świat: Gohsei

Nazwy handlowe

Evatane, Greenflex, Latistat, Soarlite

CA Octan Celulozy

Otrzymywanie

Otrzymywany w wyniku reakcji acetylowania celulozy bezwodnikiem octowym w środowisku lodowatego kwasu octowego (lub chlorku metylenów obecności kwasu siarkowego jako katalizatora).

Właściwości

Tworzywo amorficzne. Gęstość 1.30 g/cm3. Średnie właściwości mechaniczne, tworzywo ciągliwe, odporne na zarysowania. Brak korozji naprężeniowej, mała odporność na ścieranie. Dobre właściwości izolacyjne i antystatyczne. Odporny na działanie olejów i tłuszczy.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -40oC do +70oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,4 - 0,7%

Zastosowanie

Uchwyty i rączki narzędzi, szczotki, grzebienie, galanteria odzieżowa. Oprawy długopisów, oprawki okularów. Trudnopalne taśmy i folie dla przemysłu fotograficznego.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: * h
Zalecana Temperatura Suszenia: * °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,20 %
Temperatura Przetwórstwa: 180-230 °C
Temperatura Formy: 60-80 °C

Producenci

Polska: *
Europa: Albis, Eastman
Świat: *

Nazwy handlowe

Cellidor, Tenite

CAB Octanomaślan Celulozy

Właściwości

Tworzywo amorficzne. Gęstość 1.18 g/cm3. Odporny na działanie benzyny i tłuszczów. Odporny na działanie zmiennych temperatur i warunków atmosferycznych. Bardzo wysoka udarność w niskich temperaturach. Brak korozji naprężeniowej. Odporny na zarysowania, posiada właściwości antystatyczne.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: *

Skurcz przetwórczy

* 0,4 - 0,7%

Zastosowanie

Koła kierownic, przyciski, elementy sterownicze.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: *
Zalecana Temperatura Suszenia: *
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,20 %
Temperatura Przetwórstwa: 180-220 °C
Temperatura Formy: 60-80 °C

Producenci

Polska:
Europa: Albis, Eastman
Świat: Teijin

Nazwy handlowe

Cellidor, Tenex, Tenite

PA 11 Poliamid, Typ 11

Otrzymywanie

Otrzymywany w reakcji polikondensacji kwasu aminoundekanowego.

Właściwości

Gęstość 1.04 g/cm3. Stosunkowo mała (jak dla poliamidów) chłonność wilgoci (do 2%), bardzo wysoka stabilność wymiarowa. Największa wśród PA elastyczność, również w niskich temperaturach. Odporny na korozję naprężeniową. Bardzo wysoka udarność, mały współczynnik tarcia.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -70oC do +80oC.

Skurcz przetwórczy

* 1,0 - 2,0%

Zastosowanie

Elementy o wysokiej dokładności i elastyczności, łożyska, koła zębate, krzywki, uszczelki, zawory, sprzęgła.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 6-8 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 80-90 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 230-270 °C
Temperatura Formy: 60-90 °C

Producenci

Polska: *
Europa: Elf Ato, LNP
Świat: *

Nazwy handlowe

Rilsan, Lubricomp, Thermocomp

PA 12 Poliamid, Typ 12

Otrzymywanie

Otrzymywany w wyniku polikondensacji kwasu aminododekanowego.

Właściwości

Gęstość 1.02 g/cm3. Najmniejsza pośród wszystkich typów PA chłonność wilgoci (do 1.2%), największa stabilność wymiarowa. Duża elastyczność i udarność.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -70oC do +80oC.

Skurcz przetwórczy

* 1,0 - 2,0%

Zastosowanie

Elementy o wysokiej dokładności i elastyczności, łożyska, koła zębate, krzywki, uszczelki, zawory, sprzęgła.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 6-8 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 80-90 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 250-280 °C
Temperatura Formy: 80-110 °C

Producenci

Polska: *
Europa: Degussa, Elf Ato, EMS, Lati, LNP,
Świat: *

Nazwy handlowe

Cristamid, Grilamid, Latamid, Rilsan, Vestamid

PA 4.6 Poliamid, Typ 4.6

Otrzymywanie

Otrzymywany w wyniku reakcji polikondensacji 1,4-diaminobutanu z kwasem adypinowym.

Właściwości

Tworzywo krystaliczne. Gęstość 1.18 g/cm3. Posiada bardzo dużą stabilność termiczną (znacznie większą niż PA6 oraz PA6.6) oraz bardzo dużą szybkość krystalizacji. Charakteryzuje się dużym modułem sprężystości, wysoką odpornością na pełzanie, uderzenie oraz zmęczenie.

Skurcz przetwórczy

* 1,6 - 2,0% (typy nie wzmocnione)

* 0,4 - 1,3% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Pierścienie łożysk tocznych, pokrywy silników, podkładki, obudowy.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 4-6 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 70-80 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,05 %
Temperatura Przetwórstwa: 300-320 °C
Temperatura Formy: 80-90 °C

Producenci

Polska:
Europa: DSM
Świat:

Nazwy handlowe

Stanyl

PA 6 Poliamid, Typ 6

Otrzymywanie

Produkt polikondensacji kaprolaktamu.

Właściwości

Tworzywo krystaliczne. Gęstość 1.13 g/cm3. Temp. topnienia ok. 220 °C. Dobre właściwości mechaniczne, duża wytrzymałość na rozciąganie, odporność na ścieranie, mały współczynnik tarcia. Stałość kształtu w podwyższonych temperaturach. Odporny na działanie benzyny i rozpuszczalników. Duża chłonność wilgoci (2.5 - 2.8%). Silnie zależne od zawartości wilgoci właściwości elektryczne. Wykazuje pełzanie na zimno.

Typy wzmocnione włóknem szklanym: wzrost ciężaru właściwego (do 1,60 g/cm3) bardzo wysoka sztywność, podwyższona odporność na pełzanie, wysoka stabilność wymiarowa.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -30oC do +100oC.

Skurcz przetwórczy

* 1,5 - 2,5% (typy nie wzmocnione)

* 0,5 - 2,0% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Koła zębate, łożyska, elementy prowadzące, śruby, nakrętki, pompy, kształtowniki. Armatura, wsporniki, obudowy i uchwyty elektronarzędzi, sprzęgła, krzywki. Wentylatory, kratki wentylacyjne, dmuchawy, elementy technik zamocowań, rozdzielacze, akcesoria meblowe, elementy okien. Prowadnice, elementy krzeseł, sprzęt sportowy.



Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -30oC do +100oC.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 4-5 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 75-85 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 240-280 °C
Temperatura Formy: 75-90 °C

Producenci

Polska: Zakłady Azotowe Tarnów
Europa: BASF, EMS, GEP, Lanxess, Polyone, Radici, Rhodia, Ticona
Świat: Du Pont

Nazwy handlowe

Bergamid, Celstran, Durethan, Gelon, Grilon, Radilon, Tarnamid, Technyl, Ultramid, Zytel

PA 6.6 Poliamid, Typ 6.6

Otrzymywanie

Produkt polikondensacji kwasu adypinowego i heksametylodiaminy.

Właściwości

Tworzywo krystaliczne. Gęstość 1.14 g/cm3. Temp. topnienia ok. 255 °C. Mniejsza w stosunku do PA6 chłonność wilgoci (2.2 - 2.5%) oraz lepsze właściwości mechaniczne i ślizgowe. Najwyższa spośród poliamidów odporność termiczna.

Typy wzmocnione włóknem szklanym: wzrost ciężaru właściwego (do 1,60 g/cm3) bardzo wysoka sztywność, podwyższona odporność na pełzanie, wysoka stabilność wymiarowa.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -30oC do +120oC.

Skurcz przetwórczy

* 1,0 - 2,5% (typy nie wzmocnione)

* 0,5 - 2,0% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Koła zębate, łożyska, elementy prowadzące, śruby, nakrętki, pompy. Armatura, wsporniki, obudowy i uchwyty elektronarzędzi, sprzęgła, krzywki. Wentylatory, rozdzielacze, akcesoria meblowe, korpusy cewek. Wymienniki ciepła, filtry paliwa, wirniki, pokrywy zbiorników.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 4-5 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 85-95 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 260-310 °C
Temperatura Formy: 85-95 °C

Producenci

Polska: *
Europa: BASF, Bayer, DSM, EMS, Lati, Rhodia
Świat: Du Pont

Nazwy handlowe

Akulon, Durethan, Grilon, Latamid, Ultramid, Zytel, Technyl

PVC Polichlorek Winylu

Otrzymywanie

Otrzymywany na drodze wolnorodnikowej polimeryzacji chlorku winylu (metodą suspensyjną, emulsyjną lub w masie).

Właściwości

Twardy Polichlorek Winylu (PVC-U)
Gęstość 1.38-1.55 g/cm3. Odporny na działanie kwasów, zasad, benzyny, alkoholi. Posiada małą chłonność wilgoci, odporny na tworzenie się rys naprężeniowych. Bardzo mała odporność termiczna.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -5oC do +85oC.

Miękki Polichlorek Winylu (PVC-P)
Gęstość 1.16 - 1.35 g/cm3. W zależności od zawartości plastyfikatora zmienne właściwości mechaniczne oraz skurcz tworzywa.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -20oC do +55oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,4 - 0,8% (PVC-U)

* 0,6 - 3,0% (PVC-P)

Zastosowanie

Elementy aparatury chemicznej, pompy, zawory, przewody. Złączki, kolanka, elementy kanalizacji, zawory, elementy montażowe.

Wtyczki przewodów elektrycznych, nóżki aparatów, elementy wykończenia.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: * h
Zalecana Temperatura Suszenia: * °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,3 %
Temperatura Przetwórstwa: 160 - 210 °C
Temperatura Formy: 20-60 °C

Producenci

Polska: Anwil
Europa: Borsodchem, Solvay
Świat: *

Nazwy handlowe

Benvic, Ongrovil, Polanwil, Polwinit, Solvin

PEI Polieteroimid

Otrzymywanie

Otrzymywane w wyniku polikondensacji N-fenylo-4-nitroftalimidu i soli sodowej bisfenolu A (dianianu sodu, II).

Właściwości

Gęstość 1.27 - 1.63 g/cm3. Bardzo dobre właściwości mechaniczne, dobra odporność zmęczeniowa, chemiczna. Dobre właściwości dielektryczne, odporny na hydrolizę. Odporne na kwasy mineralne i roztwory soli. Ograniczona odporność na ketony, rozpuszczają się w chloroformie, octanie etylu, trichloroetaniei chlorku metylenu.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: do +170oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,2 - 0,7%

Zastosowanie

Obudowy wyłączników wysokiego napięcia, przełączniki, tłoki silników, elementy pomp, izolacje kabli.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 4-6 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 140-150 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,05 %
Temperatura Przetwórstwa: 370-410 °C
Temperatura Formy: 140-180 °C

Producenci

Polska: *
Europa: GEP, LNP, LUV
Świat: *

Nazwy handlowe

Lubricomp, Luvocom, Siltem, Ultem

PELD Polietylen, Niskiej Gęstości

Właściwości

Tworzywo krystaliczne (40-50%). Gęstość 0.918 - 0.935 g/cm3. Temp. topnienia ok. 105 °C. Dobra udarność i elastyczność, również w niskich temperaturach. Miękki (bardzo mały stopień krystaliczności), podatny na starzenie pod wpływem działania promieniowania ultrafioletowego. Odporny na działanie chemikaliów, podatny na korozję naprężeniową.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -50oC do +70oC.

Skurcz przetwórczy

* 1,5 - 3,5%

Zastosowanie

Elementy sprzętu AGD, artykuły sportowe, zabawki, pojemniki, nakrętki. Elementy elektrotechniczne, izolujące, zapinki kabli, zawory, złączki.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: * h
Zalecana Temperatura Suszenia: * °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 190-270 °C
Temperatura Formy: 40-80 °C

Producenci

Polska: BOP
Europa: DSM, Exxon, Slovnaft
Świat: Mitsubishi

Nazwy handlowe

Bralen, Escorene, Hostalen (Malen E), Novatec, Stamylan,

PEHD Polietylen, Wysokiej Gęstości

Właściwości

Większy w porównaniu z PE-LD stopień krystaliczności (60-80%).Gęstość 0.935 - 0.970 g/cm3. Temp. topnienia ok. 130 °C. Elastyczny i twardy, podatny na zarysowania. Ulega starzeniu pod wpływem działania promieniowania ultrafioletowego.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -50oC do +70oC.

Skurcz przetwórczy

* 1,5 - 3,5%

Zastosowanie

Pojemniki transportowe, opakowania turystyczne, wanienki, wiadra, pojemniki na śmieci.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: * h
Zalecana Temperatura Suszenia: * °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 190-270 °C
Temperatura Formy: 40-80 °C

Producenci

Polska: BOP
Europa: Cabot, DSM, Solvay
Świat: Sabic

Nazwy handlowe

Cabelec, Eltex, Ladene, Stamylan, Hostalen

LCP Polimery Ciekłokrystaliczne

Otrzymywanie

Otrzymywane jako: 1) Polimery termotropowe - poprzez chemiczne łączenie łańcuchów polimeru z małocząsteczkowymi ciekłymi kryształami lub grupami mezogenicznymi, wprowadzonymi do łańcucha głównego lub jako boczne rozgałęzienia, 2) Polimery liotropowe.

Właściwości

Gęstość 1.40 - 1.90 g/cm3. Duża wytrzymałość mechaniczna, wysoka temperatura zeszklenia, mały współczynnik rozszerzalności termicznej. Bardzo dobre właściwości dielektryczne, duża odporność chemiczna i termiczna. Odporność na hydrolizę, czynniki atmosferyczne oraz promieniowanie gamma. Tworzywo anizotropowe.

Skurcz przetwórczy

* 0,1 - 1,4% (typy nie wzmocnione)

* 0,1 - 0,9% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Elektronika, światłowody, dyski twarde, wypełnienia kolumn destylacyjnych, skruberów, pompy, urządzenia pomiarowe.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 4-6 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 130-160 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,01 %
Temperatura Przetwórstwa: 350-370 °C
Temperatura Formy: 30-160 °C

Producenci

Polska: *
Europa: Du Pont, Solvay, Ticona
Świat: Mitsubishi

Nazwy handlowe

Novacuratte, Vectra, Xydar, Zenite

PMMA Polimetakrylan Metylu

Otrzymywanie

Otrzymywany w wyniku rodnikowej polimeryzacji metakrylanu metylu, w zależności od warunków prowadzenia procesu może tworzyć polimer ataktyczny, syndiotaktyczny lub izotaktyczny.

Właściwości

Tworzywo amorficzne, nazywane szkłem organicznym charakteryzujące się bardzo dobrymi właściwościami optycznymi. Gęstość 1.17 - 1.20 g/cm3. Twardy i odporny na zarysowania, sztywny, odporny na starzenie i wpływ czynników atmosferycznych.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -40oC do +90oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,4 - 0,7%

Zastosowanie

W przemyśle motoryzacyjnym (światła odblaskowe, osłony, kierunkowskazy), soczewki, pryzmaty, filtry, światłowody. Osłony sprzętu elektronicznego, szkła zegarków, oprawy okularów.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 2-3 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 75-85 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: 0,05 %
Temperatura Przetwórstwa: 180-250 °C
Temperatura Formy: 50-80 °C

Producenci

Polska: *
Europa: A.Schulman, Rohm
Świat: Chi Mei, LG, Mitsubishi

Nazwy handlowe

Acryrex, Plexalloy, Plexiglas, Shinkolite, Metapleks

PPE (PPO) Polioksyfenylen

Otrzymywanie

Otrzymywany w procesie polimeryzacji dialkilowych pochodnych fenolu, najczęściej 2,6-dialkilofenoli (2,6-dimetylofenolu).

Właściwości

Gęstość 1.06 g/cm3. Częściowo krystaliczny, rozpuszczalny w węglowodorach aromatycznych i chlorowanych, pirydynie i nitrobenzenie. Charakteryzuje się dobrą odpornością na działanie roztworów kwasów i zasad, ponadto wykazuje dobre właściwości mechaniczne i dielektryczne. Najczęściej stosuje się blendy PPE z innymi polimerami (najczęściej PS oraz SB) w celu poprawy właściwości użytkowych i przetwarzalności. Mała chłonność wilgoci, duża sztywność i stabilność wymiarowa w szerokim zakresie temperatur. Właściwości samogasnące.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -30oC do +80oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,5 - 0,7%

Zastosowanie

Części mechanizmów pracujących w wysokich temperaturach (kamery, kopiarki, drukarki, AGD), elementy wentylatorów, suszarek. W przemyśle motoryzacyjnym oprawy lamp, świateł, nagrzewnice, wywietrzniki, zamki.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 2-4 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 100-120 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 240-380 °C
Temperatura Formy: 90-150 °C

Producenci

Polska: *
Europa: GEP, LNP, Spolana,Taroplast
Świat: *

Nazwy handlowe

Noryl, Lubricomp, Nerafen, Taronyl

POM Polioksymetylen

Otrzymywanie

Otrzymywany w reakcji polimeryzacji formaldehydu lub trioksanu.

Właściwości

Tworzywo częściowo krystaliczne. Twardy, sztywny, ciągliwy, niełamliwy, wysoka odporność kształtu na ciepło, dobra odporności na ścieranie, mała chłonność wilgoci, obojętny fizjologicznie, odporny na rozpuszczalniki i na tworzenie rys naprężeniowych. Nieodporny na działanie promieniowania UV. Dobre właściwości dielektryczne.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -60oC do +110oC.

Homopolimery - posiadają wyższy stopień krystaliczności i lepsze właściwości mechaniczne. Gęstość 1.42 g/cm3. Temp. topnienia ok. 175 °C.

Kopolimery - posiadają wyższą odporność cieplną. Gęstość 1.41 g/cm3. Temp. topnienia ok. 165 °C.

Typy wzmocnione włóknem szklanym: wzrost ciężaru właściwego (do 1.80 g/cm3) bardzo wysoka sztywność, podwyższona odporność na pełzanie, wysoka stabilność wymiarowa.

Skurcz przetwórczy

* 1,5 - 3,0% (typy nie wzmocnione)

* 0,5 - 2,5% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Elementy precyzyjne dla przemysłu samochodowego i elektronicznego, koła zębate, krzywki, wirniki, cewki, śruby, dźwignie, koła zębate, sprężyny, zatrzaski, zawory, elementy meblarskie, wkręty, zamki, elementy ślizgowe, pompy.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 2-3 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 90-100 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 190-210 °C
Temperatura Formy: 90-110 °C

Producenci

Polska: Zakłady Azotowe
Europa: BASF, Ticona
Świat: Du Pont, Mitsubishi

Nazwy handlowe

Delrin, Hostaform, Iupital, Tarnoform, Ultraform

PPH Polipropylen, Homopolimer

Właściwości

Tworzywo częściowo krystaliczne. Gęstość 0.91 g/cm3. Temp. topnienia ok. 160 °C. Twardy, odporny na tworzenie rys naprężeniowych. Nieodporny na działanie niskich temperatur. Poniżej temperatury 0 °C wykazuje znaczący spadek udarności. Ulega starzeniu pod wpływem światła, promieniowania UV oraz temperatury. Bardzo dobra odporność chemiczna (nieodporny na działanie aromatycznych i chlorowanych węglowodorów).

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od 0oC do +100oC.

Typy wzmocnione włóknem szklanym charakteryzują się bardzo wysoką sztywnością oraz stabilnością wymiarową.

Skurcz przetwórczy

* 1,5 - 3,0% (typy nie wzmocnione)

* 0,5 - 2,0% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Obudowy urządzeń AGD, naczynia, pojemniki. Złączki, rozgałęźniki, syfony. Elementy motoryzacyjne, akumulatory, wentylatory. Opakowania spożywcze, osłony, mocowania, uchwyty, zawiasy. Spoilery, okładziny, błotniki, filtry, membrany.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: * h
Zalecana Temperatura Suszenia: * °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 200-270 °C
Temperatura Formy: 40-80 °C

Producenci

Polska: BOP
Europa: Basell, Chemopetrol, DSM, Slovnaft, Total Petrochemicals, TVK
Świat: Sabic

Nazwy handlowe

Hostacom, Ladene, Moplen (Malen P), Novolen, Stamylan

PPC Polipropylen, Kopolimer

Właściwości

Tworzywo częściowo krystaliczne. Gęstość 0,91 g/cm3. Twardy, odporny na tworzenie rys naprężeniowych. Odporny na działanie niskich temperatur.


Typy wzmocnione włóknem szklanym charakteryzują się bardzo wysoką sztywnością oraz stabilnością wymiarową.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -30oC do +100oC.

Skurcz przetwórczy

* 1,5 - 3,0% (typy nie wzmocnione)

* 0,5 - 2,0% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Obudowy urządzeń AGD, naczynia, pojemniki. Złączki, rozgałęźniki, syfony. Elementy motoryzacyjne, akumulatory, wentylatory. Pojemniki transportowe, obudowy filtrów powietrza, wirniki.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: * h
Zalecana Temperatura Suszenia: * °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 200-270 °C
Temperatura Formy: 40-80 °C

Producenci

Polska: BOP
Europa: DOW, BP, Chemopetrol, TVK, Slovnaft, Total Petrochemicals
Świat: Sabic

Nazwy handlowe

Inspire, Appryl, Moplen, Tiplen, Mosten

PPS Polisiarczek Fenylenu

Otrzymywanie

Otrzymywany w wyniku reakcji: 1) homopolikondensacji p-chlorotiofenolu lub p-bromotiofenolu (p-bromobenzenotiolu) w obecności zasady, 2) p-dichlorobenzenu z siarczkiem sodu (lub siarką i węglanem sodowym).

Właściwości

Tworzywo krystaliczne. Gęstość 1.34 g/cm3. Bardzo wysoka temperatura użytkowania, właściwości niepalne. Odporny na działanie wszelkich rozpuszczalników, nawet stężonych kwasów i zasad. Dobre właściwości dielektryczne.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: do +200oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,9 - 1,0%

Zastosowanie

Precyzyjne wypraski techniczne, pracujące w wysokich temperaturach i agresywnym środowisku.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 3-4 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 120-140 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,02 %
Temperatura Przetwórstwa: 290-350 °C
Temperatura Formy: 120-200 °C

Producenci

Polska: *
Europa: Bayer, Lati, Solvay, Ticona
Świat: *

Nazwy handlowe

Celstran, Fortron, Larton, Latilub, Primef, Tedur

PS Polistyren

Otrzymywanie

Otrzymywany w procesie polimeryzacji styrenu.

Właściwości

Tworzywo amorficzne. Gęstość 1.05 g/cm3. Dobra sztywność oraz jakość powierzchni. W zależności od zawartości butadienu charakteryzuje się niską lub wysoką udarnością. Typy wysokoudarowe posiadają mniejszą wytrzymałość na rozciąganie oraz wykazują znacznie większą matowość powierzchni. Mała chłonność wilgoci, skłonność do pękania pod wpływem naprężeń, podatny na ładowanie elektrostatyczne. Dobre właściwości izolacyjne. Zadawalająca odporność na działanie wody, związków alkalicznych, rozcieńczonych kwasów nieorganicznych oraz wodnych roztworów większości soli. Wrażliwy na długotrwałe działanie czynników atmosferycznych.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -10oC do +75oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,4 - 0,7%

Zastosowanie

Opakowania, zabawki, galanteria, wyroby AGD, ozdoby. Elementy narzędzi i oświetlenia. Długopisy, kasety, sondy, obudowy.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 2-3 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 70-80 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 190-260 °C
Temperatura Formy: 20-60 °C

Producenci

Polska: Dwory
Europa: Polimeri Europa, Dow, BASF
Świat: *

Nazwy handlowe

Owispol, Edistir, Styron

PSU Polisulfon

Otrzymywanie

Otrzymywane w reakcji: 1) polikondensacji 4,4'-difenylodisulfochlorku z eterem difenylowym, 2) heteropolikondensacji 4,4'-dichlorodifenylosulfonu z solą sodową dianu.

Właściwości

Tworzywo krystaliczne. Gęstość 1.24 g/cm3. Bardzo wysoka stabilność temperatura oraz zakres użytkowania. Bardzo dobre właściwości mechaniczne. Odporny na hydrolizę, przezroczystość, dobre właściwości dielektryczne, odporność na promieniowanie. Obojętność fizjologiczna. Odporne na działanie wodnych roztworów kwasów nieorganicznych, alkaliów, soli, węglowodorów alifatycznych. Nieodporne na działanie ketonów, związków aromatycznych, chlorowanych węglowodorów. Możliwość sterylizacji.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -100oC do +150oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,70% - 0,75%

Zastosowanie

Części zmechanizowanych urządzeń AGD. Odporne na wysokie temperatury elementy w przemyśle motoryzacyjnym, optycznym i lotniczym. Korpusy cewek, kondensatory, izolatory, płyty filtracyjne, wymienniki ciepła, złączki.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 3-4 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 110-120 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,05 %
Temperatura Przetwórstwa: 330-380 °C
Temperatura Formy: 90-150 °C

Producenci

Polska: *
Europa: BASF, Lati, Solvay
Świat: *

Nazwy handlowe

Ultrason S, Lasulf, Radel, Udel

PBT Politereftalan Butylenu

Otrzymywanie

Otrzymywany w reakcji polikondensacji kwasu tereftalowego i glikolu butylenowego (1,4-butanodiolu).

Właściwości

Tworzywo krystaliczne. Gęstość 1.31 g/cm3. Słabsze od PET właściwości mechaniczne, dobre właściwości reologiczne. Odporny na korozję naprężeniową i starzenie cieplne. Odporny na wodę, słabe kwasy, oleje i tłuszcze. Nieodporny na działanie stężonych kwasów, zasad, fenoli. Stały kontakt z gorącą wodą powoduje jego hydrolizę.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -30oC do +100oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,8 - 2,0% (typy nie wzmocnione)
* 0,2 - 1,2% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Obudowy przyrządów precyzyjnych, łożyska, napędy, przekładnie, mechanika precyzyjna. Obudowy wtyczek, korpusy cewek, elementy AGD (typy wzmocnione włóknem szklanym).

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 2-4 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 110-130 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,05 %
Temperatura Przetwórstwa: 240-260 °C
Temperatura Formy: 30-60 °C

Producenci

Polska: *
Europa: BASF, DSM, Du Pont, GEP, Radici, Ticona
Świat: LG

Nazwy handlowe

Arnite, Crastin, Lupox, Raditer, Ultradur, Valox, Vandar

PET Politereftalan Etylenu

Otrzymywanie

Otrzymywany poprzez: 1) polikondensację kwasu tereftalowego i glikolu etylenowego, 2)polikondensację kwasu tereftalowego i tlenku etylenu, 3) alkoholizę tereftalanu dimetylu i glikolu etylenowego a następnie polikondensację tereftalanu bis (2-hydroksyetylu).

Właściwości

Tworzywo krystaliczne (istnieją również typy amorficzne). Gęstość 1.37 g/cm3. Duża odporność na pełzanie, większa od PA oraz POM sztywność. Mały współczynnik tarcia. Odporny na oleje, tłuszcze oraz większość rozpuszczalników. Nieodporny na działanie silnych kwasów i zasad. Nie zalecany do pracy w środowisku wody lub pary wodnej (możliwość hydrolizy). Możliwość sterylizacji w atmosferze tlenku etylenu lub poprzez napromieniowanie.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -20oC do +110oC.

Skurcz przetwórczy

* 1,1 - 2,0% (typy nie wzmocnione)

* 0,3 - 0,9% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Obudowy przyrządów precyzyjnych, łożyska, napędy, przekładnie, mechanika precyzyjna. Obudowy wtyczek, korpusy cewek, elementy AGD (typy wzmocnione włóknem szklanym).

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 4-6 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 110-120 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,01 %
Temperatura Przetwórstwa: 240-280 °C
Temperatura Formy: 60-100 °C

Producenci

Polska: Elana
Europa: Du Pont, DSM, Radici, Ticona
Świat: *

Nazwy handlowe

Arnite, Crastin, Elpet, Impet, Raditer, Rynite

PC Poliwęglan

Otrzymywanie

Otrzymywany w reakcji kondensacji kwasu węglowego z diolami (fosgen, bisfenol A).

Właściwości

Tworzywo amorficzne. Gęstość 1.20 g/cm3, duża udarność (także w niskich temperaturach), dobre właściwości optyczne i izolacyjne, mała skłonność do pełzania. Odporny na działanie alkoholi, kwasów i tłuszczów. Nieodporny na działanie alkaliów oraz węglowodorów aromatycznych. Trudnopalny, samogasnący, odporny na obciążenia dynamiczne. Skłonność do korozji naprężeniowej, kruchy pod wpływem wilgoci (zmiana budowy chemicznej). Dobre właściwości elektryczne

Typy wzmocnione włóknem szklanym charakteryzują się bardzo wysoką sztywnością, dużą odpornością na pełzanie oraz wykazują trwałość kształtu w wysokich temperaturach.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -100oC do +135oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,5 - 0,8% (typy nie wzmocnione)

* 0,2 - 0,5% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Elementy oświetleniowe, klosze, lampy, elementy aparatury sterowniczej, obudowy i części AGD. Elementy zbiorników, pomp, zapalniczek, urządzeń elektronicznych, przekaźników, kontakty i gniazda. Szyby, osłony świateł, sprzęt medyczny, pojemniki na żywność, sprzęt sportowy.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 3-4 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 100-120 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,05 %
Temperatura Przetwórstwa: 270-310 °C
Temperatura Formy: 90-120 °C

Producenci

Polska: *
Europa: Bayer, GEP, DOW
Świat: LG

Nazwy handlowe

Makrolon, Lexan, Calibre

CP Propionian Celulozy

Właściwości

Tworzywo amorficzne. Gęstość 1.19 - 1.23 g/cm3. Właściwości zbliżone do Octanu Celulozy (CA). Większa odporność na starzenie, lepsza stałość kształtów i wymiarów.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -40oC do +115oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,4 - 0,7%

Zastosowanie

Uchwyty i rączki narzędzi, szczotki, grzebienie, galanteria odzieżowa. Oprawy długopisów, oprawki okularów.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: * h
Zalecana Temperatura Suszenia: * °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,20 %
Temperatura Przetwórstwa: 180-220 °C
Temperatura Formy: 60-80 °C

Producenci

Polska: *
Europa: Albis
Świat: Mitsubishi

Nazwy handlowe

Cellidor, Clearlac

SAN Styren/Akrylonitryl, Kopolimer

Otrzymywanie

Otrzymywany w reakcji polimeryzacji styrenu i akrylonitrylu.

Właściwości

Tworzywo amorficzne. Gęstość 1.08 g/cm3. Stosunkowo duża sztywność, kruchość oraz twardość powierzchniowa i odporność na zarysowania. Lepsza w porównaniu z ABS przezroczystość, odporność na działanie światła i promieniowania UV oraz odporność chemiczna.

Zakres temperatur dla pracy ciągłej: od -20oC do +85oC.

Skurcz przetwórczy

* 0,4 - 0,7% (typy nie wzmocnione)

* 0,2 - 0,3% (typy wzmocnione)

Zastosowanie

Elementy sprzętu elektronicznego, obudowy, przyciski, pokrętła. Elementy optyczne, klosze lamp, światła sygnalizacyjne, akcesoria samochodowe. Opakowania, pudełka, osłony.

Przetwórstwo

Zalecany Czas Suszenia: 3-4 h
Zalecana Temperatura Suszenia: 75-80 °C
Dopuszczalna Zawartość wilgoci przy przetwórstwie: < 0,10 %
Temperatura Przetwórstwa: 210-270 °C
Temperatura Formy: 40-80 °C

Producenci

Polska: *
Europa: A.Schulman, BASF, Bayer, DOW, Polimeri
Świat: Chi Mei, LG

Nazwy handlowe

Kibisan, Kostil, Luran, Lustran, Polyman, Tyril

2

---