Najstarsze wizerunki świętego
Atrybutem św. Mikołaja są trzy kule, symbolizujące jego legendarną pomoc trzem biednym dziewczynom.
Najstarszy wizerunek św. Mikołaja znajduje się w Bejrucie - jest to fresk z VI w., umieszczony w jednym z tamtejszych kościołów.
Postać św. Mikołaja pojawiła się w polskim malarstwie w XIV w. Wymieńmy kilka z zachowanych obrazów: portret świętego z Zarzecza (obecnie w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu) z ok. 1440, obraz z Więcławic (pochodzący z Katedry Wawelskiej; środkowy obraz w ołtarzu, święty Mikołaj siedzi na tronie pomiędzy dwoma świętymi diakonami: Szczepanem i Wawrzyńcem. Niedawno odrestaurowany, pochodzi z 2. połowy XV w. i jest dziełem Jana Wielkiego, twórcy poliptyku w kościele w Olkuszu), portret w kwaterze pentaptyku wrocławskiego z ok. 1473 (obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie), obraz w ołtarzu głównym krakowskiego kościoła św. Mikołaja (malowany na desce w XVI w.; pierwotnie postać świętego zakryta była srebrna sukienką, którą zdjęto w latach 70. XX w.) czy obraz "Święta Rodzina" w tym samym kościele (również malowany na desce, dzieło pracowni krakowskiej z ok. 1530; św. Mikołaj stoi z boku Madonny, po której drugiej stronie znajduje się św. Stanisław).