Tabela pomiarów drgań struny o długości całkowitej
0,925±0,005 [m]
Pomiary dla połowy jej długości tj. 0,462 ±0,005 [m]
Ilość pomiarów |
Częstotliwość f [Hz] |
Okres T [m/s] |
1 |
54 |
18,52 |
2 |
103 |
9,71 |
3 |
154 |
6,49 |
4 |
204 |
4,90 |
5 |
254 |
3,94 |
6 |
304 |
3,29 |
7 |
354 |
2,82 |
Pomiary dla struny o długości 0,231±0,005 [m]
8 |
408 |
2,45 |
9 |
458 |
2,18 |
10 |
508 |
1,97 |
Pomiary dla struny o długości 0,115±0,005 [m]
11 |
567 |
1,76 |
12 |
618 |
1,62 |
13 |
668 |
1,50 |
14 |
722 |
1,39 |
Pomiary dla struny o długości 0,057±0,005 [m]
15 |
777 |
1,29 |
16 |
822 |
1,22 |
Pomiary dla struny o długości 0,028±0,005 [m]
17 |
881 |
1,14 |
18 |
932 |
1,07 |
Błąd pomiaru Δfn= 2 [Hz].
(1 Hz wynikający z samego błędu skoku generatora oraz 1 Hz wynikający
z błędu odczytu na oscylatorze)
Długość struny l=0,925 * 0,005 [m].
Prędkość fali wyraża się wzorem:
gdzie f n - częstotliwość w n-tym pomiarze
vn -prędkość w n-tym pomiarze
n - numer kolejnego pomiaru
l - długość struny
np. dla obliczenia prędkości wynikającej z pierwszego pomiaru mamy:
f 1 = 54[Hz]
l = 0,925 [m]
n |
f [Hz] |
v [ m./s ] |
błąd v |
1 |
54 |
99,900 |
3,73920 |
2 |
103 |
95,275 |
1,92035 |
3 |
154 |
94,967 |
1,33590 |
4 |
204 |
94,350 |
1,05628 |
5 |
254 |
93,980 |
0,89759 |
6 |
304 |
93,733 |
0,79812 |
7 |
354 |
93,557 |
0,73153 |
8 |
408 |
94,350 |
0,68848 |
9 |
458 |
94,144 |
0,65420 |
10 |
508 |
93,980 |
0,62846 |
11 |
567 |
95,359 |
0,61549 |
12 |
618 |
95,275 |
0,60025 |
13 |
668 |
95,062 |
0,58740 |
14 |
722 |
95,407 |
0,57949 |
15 |
777 |
95,830 |
0,57373 |
16 |
822 |
95,044 |
0,56340 |
17 |
881 |
95,874 |
0,56208 |
18 |
932 |
95,789 |
0,55709 |
i tak dla pozostałych 17-tu pomiarów - pozostałe wyniki zostały zawarte w tabelce poniżej.
Ponieważ zarówno l jak i kolejne f obciążone są pewnymi błędami (l i f), więc wartości prędkości też nie są ich pozbawione. Obliczamy je w oparciu o różniczkę zupełną:
i tak dla pierwszego pomiaru mamy odpowiednio:
n =1
fn = 2[hz] - błąd o którym wspominaliśmy na górze
l= 0.005[m]
a zatem
dla pozostałych analogicznie - pomiary w tabelce
Z kolejnych pomiarów błędu wyznaczanych takim sposobem widać, że nie jest stały to znaczy, że konieczne jest do obliczenia średniej prędkości z powyższych pomiarów wzoru na średnią ważoną, gdzie po podstawieniu wartości liczbowych ostatecznie otrzymujemy:
Vśr = 95,104 [m/s]
Vśr = 0,94939
Część dotycząca dyspersji zobrazowana jest na wykresie przedstawiającym prostą idealną wyznaczoną na podstawie pierwszego pomiaru oraz przebieg rzeczywisty otrzymany w doświadczeniu.
Lp. |
przebieg idealny: |
przebieg realny: |
1 2 3 4 5 6 7 8 |
54 108 162 216 270 324 378 432 |
54 103 154 204 254 304 354 408 |
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 |
486 540 594 648 702 756 810 864 918 972 |
458 508 567 618 668 722 777 822 881 932 |
Wnioski i uwagi.
Głównym celem tego doświadczenia było zaobserwowanie zjawiska dyspersji fali poprzecznej, powstającej w strunie pod wpływem siły wymuszającej. Na załączonym wykresie zaznaczono przebieg idealny wynikający z mnożenia częstotliwości podstawowej oraz przebieg rzeczywisty mierzony. Wyraźnie odchylenie dla większych częstotliwości bardzo dobrze ilustruje całe zjawisko.
Przyrządy użyte w opisywanym doświadczeniu były dokładne więc ich błędy standardowe nie wpływały w znaczącym stopniu na wyniki pomiarów. Stąd też bardzo mały jest błąd obliczonej wartości. Stosunkowo duże błędy może wprowadzać brak odpowiedniej izolacji badanego układu od otoczenia. Ruch studentów w pracowni lub potrącanie stołu, na którym znajdował się układ wprowadza dodatkowe zakłócenia i błędy pomiarowe. Należało by też zmierzyć dokładniej długość struny ustawiając przymiar dokładnie w miejscu jej podparcia. Zaobserwowane zjawisko dyspersji wpływa w znacznym stopniu na wynik końcowy ponieważ prędkość dla pierwszej zmierzonej częstotliwości w znacznym stopniu różni się od prędkości dla ostatniego pomiaru. Otrzymana wielkość jest wielkością średnią obliczoną dla stosunkowo szerokiego zakresu częstotliwości.
Ilość pomiarów
46,5cm* 01