27. SCHARAKTERYZUJ BUDOWĘ ZDERZAKA KOLEJOWEGO NA BAZIE SPRĘŻYN PIERŚCIENIOWYCH.
ZDERZAK CIERNY ZE SPRĘŻYNĄ PIERŚCIENIOWĄ.
FAZY DZIAŁANIA ZDERZAKA.
Zderzak działa na zasadzie sprężyny pierścieniowej o odpowiednich krawędziach stożkowych. Podczas działania siły nacisku na tarcze zderzaka (faza II) wszystkie pierścienie wewnętrzne są dociskane do siebie, a wciskane pomiędzy pierścienie zewnętrzne. Tuleja wsuwa się w pochwę zderzakową na głębokość od 75 mm do 110 mm - w zależności od konstrukcji zderzaka. Gdy na zderzak nie działa żadna siła (faza I), to wszystkie pierścienie zewnętrzne wypychają pierścienie wewnętrzne. Tuleja zderzaka powraca do poprzedniej pozycji.
28. OMÓW ZASADĘ DZIAŁANIA ZDERZAKA HYDRAULICZNO-PNEUMATYCZENGO.
W pojazdach szynowych eksploatowanych w Polsce są stosowane hamulce pneumatyczne, w których czynnikiem uruchamiającym hamulce i czynnikiem wywierającym siłę hamowania jest sprężone powietrze.
Sprężone powietrze doprowadzone do cylindra hamulcowego działając na tłok wytwarza siłę tłokową , którą przenosi się przez dźwigniową przekładnie hamulcową na elementy cierne w postaci klocków (hamulec klockowy) lub szczęk (hamulec tarczowy). W hamulcu klockowym, klocki podczas hamowania naciskają bezpośrednio na powierzchnie toczne kół, zaś w hamulcu tarczowym szczęki naciskają na tarcze osadzone na osiach zestawów kołowych lub na tarcze przymocowane do kół. Hamulec cierny jest więc hamulcem ciernym, w którym siła tarcia jest czynną siłą hamującą .Praca siły tarcia zostaje zamieniona na ciepło rozpraszane przez pary cierne.
W lokomotywie znajduje się sprężarka, zbiornik główny i zawór maszynisty. Pojazd trakcyjny jest połączony z wagonami przewodem powietrza. Sprężarka dostarcza powietrze sprężone do ciśnienia 0,8-1,0 MPa do zbiornika głównego, które przez zawór maszynisty i dalej przez przewód główny dopływa do urządzeń hamulcowych w pojazdach pociągu. Z przewodu głównego powietrze przechodzi przez rozdzielacze powietrza do zbiorników pomocniczych i stąd podczas hamowania do siłowników. Podczas hamowania maszynista za pomocą zaworu zmniejsza ciśnienie w przewodzie co powoduje przestawienie się zaworów rozrządczych ta ze sprężone powietrze przepływa ze zbiorników pomocniczych do cylindrów hamulcowych i przesuwa w nich tłoki, które przez przekładnie hamulcowe dociskają klocki hamulcowe do kół powodując hamowanie. Hamowanie następuje również wówczas, gdy ciśnienie w przewodzie głównym zmniejszy się z innych powodów na przykład wskutek zerwania przewodu głównego