1. Cel działania ekonomicznego

zapewnienie zaspokojenia swoich potrzeb konsumpcyjnych poprzez uzyskanie zysku.

Wspólnota pierwotna → niewolnictwo → feudalizm → kapitalizm

2. Określenie pojęcia:

Ekonomia - określenie to pochodzi jeszcze ze starożytności Jedną z jego prac była praca pt. „Oikonomikos”. Według jego interpretacji ekonomia jest nauką o gospodarstwie, o zarządzaniu majątkiem, domem. Należą tu sprawy związane ze zdobywaniem środków utrzymania, z sensownym użyciem pieniędzy. Według autora ekonomia jest dyscypliną naukową oraz wiedzą praktyczną. (można wiele wydać i niewiele z tego mieć, a można niewiele wydać i mieć z tego duże korzyści)

Ekonomia polityczna - chodzi o prawa gospodarstwa państwowego, problematyka społecznego gospodarowania.

3. Przedmiot ekonomi:

Analiza procesów gospodarczych. Opis kategorii (towar, rynek, pieniądz, podaż,...) i zjawisk gospodar-czych (zmiany cen, popytu,...) oraz ich teoretyczną analizą. → Ekonomia tak wykorzystać ograniczone środki aby maksymalizować cel.

4. Rzadkość w ekonomi:

Stosunek użyteczności do ilości dobra, w jednostce danego dobra. Dobro jest użyteczne gdy ma zdolność zaspokajania potrzeb.

5. Podział dóbr:

Dobra wolne: dobra, których wykorzystanie w danych warunkach nie jest ograniczone (dla których podaż przy jego cenie równej zero przewyższa popyt)

Dobra gospodarcze (ekonomiczne): dobra będące efektem pracy ludzkiej, posiadającej wartość liczoną nakładem pracy, (dla których popyt przy jego cenie zerowej przewyższa podaż) zasoby rzadkie.

6. Makroekonomia:

Badanie gospodarki narodowej jako całości lub też badanie jej znaczących części jako elementów systemu gospodarczego, ich wzajemnych powiązań i możliwości sterowania systemem. Stara się ona odpowiedzieć na następujące pytania:

7. Mikroekonomia:

Badanie poszczególnych rynków funkcjonujących w ramach danej gospodarki.

8. Prawa ekonomiczne: sformułowania określające związki pomiędzy poszczególnymi składnikami procesu gospodarcz.

- PRZYCZYNOWE; związki, relacje między elementami procesu gospodarczego polegające na tym, że po pewnym określonym zdarzeniu stale następują inne określone zdarzenia, przy czym następstwo to odbywa się w czasie. Wcześniejsze zdarzenia nazywamy przyczyną, a późniejsze skutkiem. (obniżka ceny pszenicy - przyczyna - powoduje wzrost skupów tego zboża - skutek.)

- WSPÓŁISTNIENIA; związki polegające na łącznym występowaniu dwu lub więcej zdarzeń, które, występując stale razem, tworzą pewną strukturę zdarzeń. ( wzrost wydajności w produkcji RTV spowodował zwiększone dostawy tych produktów na rynek. Jeżeli inne warunki nie ulegną zmianie, spowoduje to obniżenie się cen tych towarów.)

- FUNKCYJNE: występują gdy mamy do czynienia ze związkiem, relacją między ilościowo wymiernymi zdarzeniami, które można przedstawić za pomocą funkcji matematycznych (funkcje podaży i popytu).

9. Cechy praw ekonomicznych

- obiektywny charakter; działają niezależnie od tego czy ludzie zdają sobie sprawę z ich istnienia, czy nie. (rolnictwo i plony?)

- żywiołowość prac ekonomicznych; działanie niezgodne z zamierzeniami poszczególnych podmiotów gospodarczych, ale zgodne z logiką rozwoju danego typu stosunków ekonomicznych.

CHARAKTER praw ekonomicznych

- prawa-tendencje nie bezwyjątkowe prawidłowości jak to ma miejsce w przyrodzie w przyrodzie

- stochastyczny, statystyczny.

- historyczny charakter

10. Rynek

Miejsce wymiany towarów; miejsce styku producenta i konsumenta, całokształt stosunków pomiędzy nimi; proces, w którym dostawca i odbiorca określają co i na jakich warunkach chcą sprzedać lub kupić; proces, w którym decyzje dotyczące produkcji i konsumpcji są ze sobą koordynowane, dokonuje się to za pomocą cen, odpowiednio dostosowanych do istniejących warunków.

11. Rodzaje rynków:

Zasięg geograficzny: lokalny, regionalny, krajowy, zagraniczny, międzynarodowy, światowy

Przedmiot wymiany: dóbr i usług, pieniężno-kredytowy, papierów wartościowych, pracy

Ujęcie branżowe: mięsa, zboża, węgla, maszyn itp.

Zakres kontroli: wolny i regulowany

Sytuacja rynkowa: rynek sprzedawcy (producenta), rynek nabywcy (konsumenta)

Ujęcie rzeczowe: dóbr i usług konsumpcyjnych, środków produkcji, pracy, nieruchomości

12. Towar: produkt staje się towarem jeżeli jest wyprodukowany w celu wymiany

Dobro stanowiące przedmiot obrotu rynkowego; produkt pracy ludzkiej przeznaczony do wymiany i znajdujący nabywcę; posiada wartość społeczną i wartość użytkową.

Wartość towaru - społecznie niezbędny nakład pracy zawarty w towarze, odzwierciedlenie kosztów

Społeczna wartość użytkowa towaru - zdolność do zaspokajania potrzeb społecznych, odzwierciedlenie cenności towaru dla odbiorcy

13. Cena:

To, z czego dany nabywca musi zrezygnować w zamian na jednostkę nabywanego dobra lub usługi, wartość towaru wyrażona w pieniądzu

Cena rynkowa (równowagi) - cena ustalana przez dostawcę i odbiorcę w warunkach rynkowych

14. Pieniądz:

Jakikolwiek towar ogólnie akceptowalny jako: środek wymiany, jednostka rozrachunkowa, środek przechowywania rezerw, środek płatniczy

środek wymiany - umożliwia rozbicie prostej wymiany towarów i usług (T-T) na sprzedaż (T-P) i kupno (P-T)

jednostka rozrachunkowa- umożliwia tworzenie cenników (jedn. wyrażenia cen) i dokonywania rozliczeń

środek przechowywania rezerw (tezauryzacji) - umożliwia gromadzenie i przechowywanie rezerw w czasie w celu dokonania zakupów w przyszłości

środek płatniczy (miernik odroczonych płatności) - umożliwia przesunięcie w czasie momentu przepływu towaru i pieniędzy w danej transakcji (operacje kredytowe)

15. Rodzaje pieniądza:

TOWAROWY każde dobro (towar) o zastosowaniu przemysłowym (złoto) lub konsumpcyjnym (papierosy), które równolegle spełnia funkcje pieniądza, jego wartość nominalna jest równa wartości realnej

SYMPOLICZNY (papierowy) środek występujący na rynku, którego wartość wynika z ludzkiej wiary w jego nieprzerwaną użyteczność w handlu, nie posiada wartości realnej powiązanej z jego nominałem lub wartość ta jest niewspółmiernie niższa od nominału w innych niż pieniądz zastosowaniach.

BEZGOTÓWKOWY pieniądz, którego podstawą są wierzytelności przedsiębiorstw lub osób fizycznych (np. kwoty na rachunku bankowym); umożliwia obrót bezgotówkowy

PIENIĄDZ ŚWIATOWY środek pełniący funkcje pieniądza na rynku światowym

System bezgotówkowy:

+ łatwość przesyłania kwot

+ nie wiadomo ile kto ma pieniędzy (nie widać)

+ przelewy bankowe (przekaz pieniędzy bez kontaktu)

- możliwość oszustwa

1. Dlaczego € wypiera $ (UE to potęga gosp. Waluta € traci przez to najmniej)

2. Czy USA zależy na tym by $ był pieniądzem ... (TAK bo kraj waluty ... jest „finansowany” przez inne kraje)

3. Czy byłoby dobrze ażeby PLN była takim pieniądzem (TAK)

16. Gospodarka narodowa

Obejmuje całość działalności gospodarczej w sferze produkcji, podziału, wymiany i konsumpcji. Podstawowym zadaniem gospodarki narodowej jest zaspokajanie potrzeb społeczeństwa.

17. Podstawowe modele rynku

Cecha	Konkurencja	Konkurencja monopolistyczna	Oligopol	Czysty monopol
Liczba firm	Dużo	Wiele	Kilka	Jedna
Rodzaj produktu	Standardowy	Zróżnicowany	Standardowy lub zróżnicowany	Unikatowy. Brak bardzo bliskich substytutów
Kontrola nad ceną	Żadna	Pewna, ale w wąskim zakresie	Ograniczona wzajemną współzależnością, znaczna w przypadku zmowy	Znaczna
Warunki wejścia na rynek	Bardzo łatwe	Względnie łatwe	Poważne przeszkody	Niemożliwe
Konkurencja niecenowa	Żadna	Znaczny nacisk na reklamę, nazwę lub znak firmowy	Znaczna, związana ze zróżnicowaniem produktu	Głównie reklama typu public relation
Przykłady	Rolnictwo	Handel detaliczny, produkcja butów czy sukienek	Produkcja stali, samochodów	Sieć wodociągowa, telefoniczna

Konkurencja - Proces przy pomocy, którego uczestnicy rynku, dążąc do realizacji swych interesów, próbują przedstawić korzystniejsze od innych oferty pod względem ceny, jakości lub innych charakterystyk wpływających na decyzję zawarcia transakcji

Wady konkurencji:

• koszty produkcji ponoszone są przez ludzi nie korzystających z wyrobu (ludzie którym się łuszczy farba na domach z powodu zanieczyszczeń atmosfery ponoszą część kosztów produkcji zanieczyszczającej fabryki, bez względu na to czy kupują jej wyroby czy nie

• może prowadzić do produkcji niepożądanych społecznie produktów

• zbyt wiele odmian tego samego produktu

• stosowanie nieetycznych technik: fałsz o konkurentach

Konkurencja niedoskonała - taka sytuacja gdy decyzje konsumentów i producentów wpływają na poziom ceny rynkowej

Konkurencja monopolistyczna - taka sytuacja na rynku, gdy istnieje wielu dostawców, jednak np. z tytułu lokalizacji konkretny dostawca może wpływać (w ograniczonym stopniu) na wysokość osiąganej ceny (sklep na Miasteczku Studenckim)

Oligopol - gałąź, w której działa niewielu producentów; cena rynkowa zależy zarówno od wielkości produkcji danego producenta, jaki i działań konkurentów

Monopol - jedyny sprzedawca dobra z danej gałęzi na rynku; w warunkach rynkowych może maksymalizować zysk sterując wielkością podaży

Monopson - jedyny odbiorca danego dobra na rynku czynników produkcji; w warunkach rynkowych musi liczyć się ze wzrostem ceny przy zwiększeniu zakupów

DĄŻENIE DO MAKSYMALIZACJI ZYSKÓW PRZYCZYNĄ POWSTANIA MONOPOLU.

MECHANIZM MONOPOLOWY HAMUJE WZROST GOSPODARCZY I PROWADZI DO STAGNACJI

18. Popyt

Zależność między ceną dobra lub usługi a ilością, którą odbiorcy są skłonni i są w stanie nabyć, przy założeniu, że wszystkie inne elementy charakteryzujące sytuację rynkową pozostają bez zmiany.

Popyt realny (rynkowy) - suma wielkości popytu wszystkich odbiorców danego dobra lub usługi w danych warunkach. (ilość towarów którą klienci mogą kupić przy danej cenie)

Popyt nominalny - suma wielkości popytu wszystkich odbiorów danego dobra lub usługi w przypadku, gdy obniżenie ceny lub wzrost dochodów odbiorców nie powoduje wzrostu popytu na to dobro. Pn>Pr


Zależność popytu od ceny;
- popyt na dobro n w okresie t
- cena dobra n

Prawo popytu - wzrost ceny określonego dobra przy niezmienności innych czynników powoduje spadek wielkości popytu na to dobro, i na odwrót.

Nachylenie krzywej popytu D wynika z efektu substytucyjnego i dochodowego

19. Podaż

Zależność pomiędzy ceną dobra lub usługi a ilością, którą producenci są skłonni oferować na rynku w danych warunkach

Prawo podaży - wzrost ceny określonego dobra przy niezmienności innych czynników powoduje większą jego wielkość dostarczania na rynek, i na odwrót.

Zasada samoregulacji ceny rynkowej - naturalna skłonność rynku do takiego kształtowania się cen, aby opłacalność produkcji wszystkich dóbr i usług oferowanych na rynku była sobie równa Czynniki działające w kierunku zmiany ceny rynkowej: Nieurodzaj, moda, wzrost lub spadek dochodów odbiorców, zmiany na rynku dóbr substytucyjnych i komplementarnych

20. Ruchy krzywych





Zmiana pozacenowych czynników określających popyt np. wzrost dochodów realnych konsumenta, większe zainteresowanie danym dobrem, wzrost liczby ludności, przy niezmienionej krzywej podaży powoduje wzrost lub spadek popytu na określone dobro.

Zmiana krzywej podaży może być spowodowana takimi czynnikami jak: ceny czynników produkcji stosowanych przy wytwarzaniu danego dobra lub poprawa metod wytwarzania.

CENY ADMINISTRACYJNE:





21. Cenowa elastyczność popytu

Intensywność reakcji konsumentów danego dobra na zmianę jego ceny, przejawiająca się skalą zmiany wielkości jego zakupów.


współczynnik cenowej elastyczności popytu,


zmiana wielkości popytu na to dobro wywołana zmianą jego ceny,


wielkość popytu na dane dobro w okresie wyjściowym,


zmiana ceny dobra, czyli różnica między ceną nową a jego ceną w okresie wyjściowym,

P cena dobra w okresie wyjściowym,

Cenowa elastyczność popytu określa, o ile procent zmieni się popyt na określone dobro, gdy jego cena zmieni się o jeden procent.


∈(-1;0> popyt nazywa się nieelastycznym względna zmiana popytu jest mniejsza niż względna zmiana ceny dobra podstawowe


< -1 popyt nazywa się elastycznym względna zmiana popytu jest większa niż względna zmiana ceny

dobro wyższego rzędu


= -1 popyt określa się jako proporcjonalny lub też mówi się o elastyczności jednostkowej




E→ ∞ popyt doskonale elastyczny E < -1 popyt elastyczny E = -1 popyt proporcjonalny 0>E>-1 popyt nieelastyczny E=0 popyt całkowicie nieelastyczny (sztywny)

Czynniki określające elastyczność cenową popytu:

• dostępność substytutów,

• poziom ceny danego dobra,

• znaczenie dobra dla konsumentów,

• długość okresu jaki mają konsumenci na przystosowanie struktury swych wydatków do zmian cen

Paradoksy:

Giffena: niskie zbiory wywołały wzrost cen chleba, co jednak nie spowodowało spadku jego konsumpcji, lecz wręcz przeciwnie. Tłumaczy się to skromnymi budżetami, które uniemożliwiały zakup innych dóbr. W przypadku dóbr podstawowych, przy niskich dochodach, mimo wzrostu ceny podstawowego składnika żywności, popyt na ten składnik wzrasta, gdyż inne produkty są nieosiągalne.

Veblena: wzrost popytu związany ze wzrostem cen dóbr luksusowych.

Efekt substytucyjny - polega na tym, że zmiana ceny danego dobra zmienia relację jego ceny do cen pozostałych dóbr, przez co powoduje substytucję, przy czym dobra które relatywnie drożeją, są zastępowane dobrami relatywnie taniejącymi.

Dobra substytucyjne - pełniące zbliżone funkcje, mogące się wzajemnie zastępować. (masło-margaryna)

Dobra komplementarne - wzajemnie uzupełniające się, gdy wykorzystanie jednego wiąże się z koniecznością posiadania innego dobra. (samochód-benzyna)

Efekt dochodowy - polega na tym, że zmiana ceny wpływa na zmianę dochodów realnych.

22. Cenowa elastyczność podaży

Intensywność reakcji producentów danego dobra na zmianę jego ceny, przejawiająca się skalą zmiany wielkości oferty.


współczynnik cenowej elastyczności podaży,


zmiana wielkości podaży na to dobro wywołana zmianą jego ceny,


wielkość podaży na dane dobro w okresie wyjściowym,


zmiana ceny dobra, czyli różnica między ceną nową a jego ceną w okresie wyjściowym,

P cena dobra w okresie wyjściowym,

Cenowa elastyczność podaży określa, o ile procent zmieni się podaż określonego dobro, gdy jego cena zmieni się o jeden procent.


< 1 podaż jest nieelastyczna względem ceny względna zmiana podaży jest mniejsza niż zmiana ceny


= 1 podaż określa się jako proporcjonalną lub też mówi się o elastyczności jednostkowej


> 1 podaż jest elastyczna względna zmiana podaży jest większa niż względna zmiana ceny


= 0 podaż jest doskonale nieelastyczna (sztywna) zmiana ceny nie wywołuje zmian w podaży




Elastyczność podaży uzależniona jest od skłonności (możliwości i chęci) producentów do wycofania się z rynku w sytuacji spadku cen oraz możliwości i gotowości powiększenia sprzedaży, gdy ceny rosną. A postępowanie producentów zależy od:

• możliwości i kosztów magazynowania. Towary szybkopsujące się, szybko na rynek więc elastyczność niska

• istnienia dóbr komplementarnych i substytucyjnych.

• poziomu cen

• czasu

Dochodowa elastyczność popytu

Stosunek względnej zmiany wielkości popytu na określone dobro do względnej zmiany dochodów nabywców.

współczynnik dochodowej elastyczności popytu,

zmiana wielkości popytu na to dobro wywołany zmianą dochodów realnych,

wielkość popytu na dane dobro w okresie wyjściowym,

zmiana dochodów realnych, czyli różnica między dochodami nowymi a dochodami w okresie wyjściowym,

Y dochody realne w okresie wyjściowym,

Rodzaj dóbr	Elastyczność dochodowa popytu	Zmiana wielkości popytu	Zmiana udziału w budżecie, gdy budżet wzrasta	Przykłady
d. luksusowe	E > 1	Popyt rośnie szybciej niż dochód	Wzrost	Jachty
d. pierwszej potrzeby	0 < E < 1	Popyt rośnie wolniej niż dochód	Spadek	Żywność
d. niższego rzędu	E < 0	Popyt spada, gdy dochód rośnie	Spadek	Chleb

24. Cenowa mieszana elastyczność popytu

Opisuje zależność między zmianami ceny jednego dobra a zmianą wielkości popytu na inne dobra Równa jest stosunkowi względnej zmiany wielkości popytu na jedno dobro do względnej zmiany ceny drugiego dobra. Elastyczność mieszana popytu jest:

• dodatnia gdy wzrost ceny dobra i powoduje zwiększenie się popytu na dobro j (dobra substytucyjne)

• ujemna gdy wzrost ceny dobra i powoduje zmniejszenie się popytu na dobro j (dobra komplementarne)

• równa zero dla dóbr neutralnych w stosunku do siebie

- zmiana wielkości popytu na dobro i
-zmiana ceny dobra j

25. Teoria wyboru konsumenta

Użyteczność - miara zadowolenia z poziomu konsumpcji. Uc =∑Uk Użyteczność krańcowa - korzyści jakie uzyskuje konsument z konsumpcji każdej kolejnej jednostki tego samego dobra.

Równowaga konsumenta - stan stabilności zwyczajów nabywczych konsumenta, przy których osiąga on maksymalizację satysfakcji

Decyzje konsumenta co do wielkości zakupów uwzględniają:

• zrównanie się użyteczności krańcowych z cenami rynkowymi

• ∑ kosztów = alternatywny koszt zakupu (koszt czasu, poszukiwania ...)

• preferencje konsumenta, zjawisko substytucji, dochód

Krzywa obojętności konsumenta - obejmuje wszelkie możliwe kombinacje dwóch dóbr, dające mu taki sam poziom zadowolenia.

Krańcowa Stopa Substytucji KSS - określa ilościowe zmniejszenie konsumpcji dobra Y spowodowane zwiększeniem konsumpcji dobra X.




Krzywe obojętności nie mogą się przecinać! Wyrażają one zasadę malejącej krańcowej stopy substytucji.

	Linia budżetowa - zakreśla możliwy obszar kombinacji dóbr przy danym dochodzie konsumenta i stałych cenach dwóch dóbr. Punkt równowagi konsumenta - maksymalne zadowolenie z konsumpcji Krzywa dochód-konsumpcja - połączenie kolejnych punktów optimum konsumenta, wynikające ze zmiany dochodów Krzywa cena-konsumpcja - połączenie kolejnych punktów optimum konsumenta, wynikające ze zmian cen na dobro X

26. Zachowania producentów

Rodzaje przedsiębiorstw:

Własność: p. prywatne, spółdzielcze, komunalne, państwowe, międzynarodowe, spółki i mieszane

Pozycja rynkowa: doskonale konkurencyjne, o ograniczonej konkurencji, monopole, oligopole

Wielkość: wielkie, małe, średnie

Działalność: wytwarzające produkty, usługi, handlowa, serwisowa, badawczo-rozwojowa,

Produkcja - polega na łączeniu czynników produkcji czyli nakładów w celu wytworzenia produktów lub usług. Łączenie to zależy od technologii.

Horyzont czasu - Istnieją ścisłe zależności pomiędzy kombinacją różnych czynników produkcji a uzyskanym efektem. Zależności te bada się w ekonomii w dwóch przedziałach czasu: krótkim i długim

Prawo malejących przychodów: Jeżeli przedsiębiorstwo będzie zwiększało o tę samą ilość nakład jednego czynnika, nie zmieniając ilości pozostałych czynników, to wynikające stąd przyrosty produkcji będą coraz mniejsze. (jest krótkookresowe i statyczne, zakłada niezmienność techniki)

Produkcja krańcowa (marginalna)- wyraża wydajność dodatkowo zaangażowanego czynnika produkcji. Jaki przyrost produkcji zostanie osiągnięty poprzez np. zatrudnienie dodatkowego pracownika.

Produkcja = Produkcja Całkowita przeciętna Liczba zatrudnionych Produkcja = Przyrost produkcji całkowitej krańcowa Przyrost liczby zatrudnionych	Liczba Produkcja Produkcja Produkcja robotników całkowita przeciętna krańcowa 0 0 0 0 1 70 70 70 2 180 90 110 3 330 110 150 4 460 115 130 5 550 110 90 6 600 100 50 7 630 90 30 8 630 70 0 9 540 60 -90 10 400 40 -140

Koszty produkcji - ogół wydatków pieniężnych, które musi ponieść przedsiębiorstwo dla wyprodukowania odpowiedniej ilości dóbr. Zużyte czynniki produkcji w procesie produkcji i sprzedaży wyrażone w pieniądzu.

Koszt alternatywny - wartość korzyści, które zostały utracone przez wybór danej alternatywy, inaczej wartość najlepszej utraconej alternatywy.

Koszty jawne - wydatek pieniężny niezbędny w celu pozyskania zasobu, produktu lub usługi.

Koszty ukryte - niewykorzystana możliwość wykonania lub pozyskania czegoś innego lub zastosowania posiadanych zasobów do innego celu. Inaczej, koszty których wartość, poziom musi być oszacowana.

Koszty całkowite - stanowią sumę wyrażonych w pieniądzu zużytych nakładów w procesie produkcji poniesionych w związku z realizacją celu gospodarczego przedsiębiorstwa. Koszty stałe +koszty zmienne

Rodzajowy układ kosztów: (koszty związane ze zużyciem określonego rodzaju czynnika)

• materiałowe (surowce, materiały, paliwo, energia)

• amortyzacja

• osobowe (płace łącznie z ubezp. społ.)

• inne (czynsze, usługi obce)

Funkcjonalny układ kosztów:

• k. prod. podstawowej

• k. prod. pomocniczej

• k. działalności marketingowej

• k. BHP

• k. działalności badawczo-rozwojowej

• k. informacji naukowo-technicznej itd.

Kalkulacyjny układ kosztów: (sposób przeprowadzania kalkulacji):

• bezpośrednie

• pośrednie

Koszt stały - jakikolwiek koszt, który (w całości) nie ulega zmianie wraz ze zmianą produkcji.

Koszt zmienny - jakikolwiek koszt, który (zmienia się wraz ze zmianą produkcji.

Koszt krańcowy - dodatkowy koszt ponoszony w związku z produkcją dodatkowej jednostki określonego dobra, wykonywaniem danej czynności lub świadczeniem usługi. Przyrost kosztu całkowitego, spowodowany wzrostem produkcji o jednostkę. ∆K_c/∆P

Korzyści skali - mają miejsce wtedy, gdy produkcja rośnie, a koszty stałe pozostają na niezmienionym poziomie. Przy wzroście produkcji koszty stałe na jednostkę produkcji się zmniejszają. Korzyści skali należy obserwować w dłuższym horyzoncie czasowym.

Koszty przeciętne całkowite = K_c / P koszty całkowite podzielone przez ilość otrzymanego produktu

Próg rentowności - granica do której produkcja, sprzedaż nie przynosi strat. Próg = Koszty stałe . rentowności cena - jedn. koszt zmienny

27. Zarządzanie firmą

Zarządzanie - proces polegający na bieżącym i strategicznym planowaniu, organizowaniu, motywowaniu i kontroli. Proces podejmowania decyzji - Jak najlepiej wykorzystać posiadane zasoby w celu realizacji założonych zadań.

---