Warset
System transakcyjny Warset to modyfikacja i polska adaptacja najnowszej wersji systemu NSC giełdy paryskiej. Działa w oparciu o jednostkę centralną - komputer TANDEM S 70006 firmy Compaq - odpowiedzialny za prowadzenie notowań papierów wartościowych. W każdym Domu Maklerskim znajdują się dwa serwery, których zadaniem jest zapewnienie połączenia z systemem giełdowym, utrzymywanie kontaktu i gromadzenie informacji dotyczących zdarzeń na rynku. Serwer zleceń SLE, łączący wszystkie terminale maklerskie danego biura z komputerem centralnym poprzez sieć rozległą lub lokalną przyjmuje i wstępnie weryfikuje zlecenia składane przez maklerów. Zlecenia formalnie poprawne są przekazywane do systemu giełdowego. Zwrotne informacje dotyczące przesłanych zleceń pozwalają na bieżące śledzenie statusu zlecenia odrzuceniu lub akceptacji i realizacji. Drugi serwer - informacji publicznych SLC magazynuje informacje rynkowe o charakterze publicznym, uwzględniając zdarzenia powodujące zmiany w arkuszu zleceń. Informacje te dostarczane są za pośrednictwem Satelitarnego Systemu Dystrybucji Informacji Giełdowej. SLC gromadzi otrzymane komunikaty i buduje na ich podstawie Publiczny Arkusz Zleceń, dostępny na wszystkich stacjach roboczych biura maklerskiego.
Budowa systemu giełdowego WARSET
Centralny system notujący
Jest to program zainstalowanym w głównym komputerze giełdowym. Do jego zadań należy:
przyjmowanie i weryfikacja zleceń z domów maklerskich
przekazywanie do domów maklerskich informacji o przyjęciu lub odrzuceniu zlecenia
dystrybuowanie informacji o złożonych zleceniach na zewnątrz systemu
kojarzenie zleceń w celu zawarcia transakcji
po zawarciu transakcji wysyłanie informacji do domów maklerskich i odbiorców zewnętrznych
Sieci dróg składania zleceń
Przesyłanie i weryfikacja zleceń nie obciążają pozostałych elementów systemu. Zlecenia klientów przekazywane są do serwera zleceń znajdującego się w każdym z domów maklerskich, skąd po weryfikacji ich poprawności przesłane do systemu giełdowego. Pozwala to na znaczne zwiększenie możliwości instalowania w domach maklerskich punktów wprowadzenia zleceń i znacznie usprawnia przepływ zleceń klientów z domów maklerskich do systemu notującego.
System giełdowy Warset daje możliwość korzystania z wielu różnego rodzaju zleceń pozwalających na stosowanie różnorodnych strategii inwestycyjnych dostosowanych do celów i potrzeb inwestora w konkretnych sytuacjach. Składając różne zlecenia inwestor może położyć nacisk na różne aspekty realizacji transakcji - jedne zlecenia kładą nacisk na realizację po określonej cenie, jeszcze inne uzależniają wykonanie od sytuacji na rynku.
Składając zlecenie inwestor musi określić:
rodzaj oferty (kupno lub sprzedaż)
limit ceny lub rodzaj zlecenia bez limitu ceny
termin ważności zlecenia
nazwę papieru wartościowego/instrumetu finansowego, który chce kupić/sprzedać
liczbę papierów wartościowych
dodatkowe warunki wykonania zlecenia
Zlecenia z limitem ceny.
W tym zleceniu inwestor precyzyjnie określa cenę po jakiej chce kupić lub sprzedać dany papier wartościowy. W przypadku kupna jest to cena, powyżej której składający zlecenie nie godzi się na realizację zlecenia, zaś dla zleceń sprzedaży jest to cena, poniżej której inwestor nie jest skłonny pozbyć się papierów.
Zlecenia bez limitu ceny.
Zlecenia PCR - Po Cenie Rynkowej
mogą być wprowadzane na giełdę wyłącznie w trakcie notowań ciągłych z wyłączeniem okresów równoważenia rynku i są realizowane po cenie pierwszego najlepszego zlecenia przeciwstawnego. Niezrealizowana część zlecenia PCR staje się zleceniem z limitem ceny równym kursowi po jakim dokonana została ostatnie transakcja. Zlecenia po cenie rynkowej mogą zawierać dodatkowe warunki wielkości minimalnej i wielkości ujawnianej.
Zlecenia PCRO - Po Cenie Rynkowej na Otwarcie
stosowane przy fixingu, przyjmowane na giełdę w fazie przyjmowania zleceń na otwarcie i zamknięcie w systemie notowań ciągłych i systemie kursu jednolitego, oraz w okresach równoważenia rynku. Realizowane odpowiednio po kursie otwarcia, zamknięcia, po kursie jednolitym lub określonym w wyniku równoważenia. Niezrealizowana część zlecenia staje się zleceniem z limitem ceny równym odpowiednio: kursowi otwarcia, zamknięcia, kursowi jednolitemu lub kursowi określonemu w wyniku równoważenia rynku. Zlecenia te nie mogą zawierać dodatkowych warunków limitu aktywacji, wielkości minimalnej i wielkości ujawnianej. Nie mogą być również modyfikowane w fazie interwencji.
Zlecenia PKC - Po Każdej Cenie
mogą być przekazywane na giełdę we wszystkich fazach w systemie notowań ciągłych oraz w systemie kursu jednolitego, z wyjątkiem fazy interwencji i fazy dogrywki. Zlecenia te złożone w trakcie przyjmowania zleceń na otwarcie, na zamknięcie, na notowania jednolite oraz w okresie równoważenia rynku podlegają realizacji odpowiednio po kursie otwarcia, zamknięcia, kursie jednolitym lub kursie określonym w wyniku równoważenia rynku. Zlecenia PKC nie podlegają modyfikacji w fazie interwencji. Natomiast w fazie notowań ciągłych, z wyjątkiem okresów równoważenia rynku, jeżeli na realizację czeka co najmniej jedno zlecenie przeciwstawne z limitem ceny, zlecenie PKC podlega realizacji po cenie lub cenach zgłoszonych wcześniej, a niezrealizowanych najlepszych zleceń przeciwstawnych (odpowiednio sprzedaży lub kupna).
Jeżeli w chwili składania zleceń po każdej cenie w fazie notowań ciągłych w arkuszu nie ma zleceń przeciwstawnych z limitem ceny, zapewniających pełną realizację zlecenia PKC, rozpoczyna się proces równoważenia rynku, a zlecenie PKC traci ważność. Należy pamiętać, że zlecenia PKC jak i PCRO nie są przyjmowane w przypadku warrantów, praw poboru i na pierwszą sesję, na której notowany jest dany papier wartościowy. Dodatkowe warunki wykonania zlecenia:
z minimalną wielkością wykonania - Wmin
warunek wielkości ujawnianej - WUJ
Terminy ważności zleceń.
Zlecenia maklerskie mogą mieć termin ważności określony w formie konkretnej daty lub oznaczony jako do końca sesji giełdowej, albo ważność domyślna , albo do pierwszego wykonania, albo wykonaj lub anuluj. Zlecenie ważne do pierwszego wykonania obowiązuje do momentu zawarcia pierwszej transakcji (lub pierwszych transakcji, jeżeli zlecenie realizowane jest jednocześnie w kilku transakcjach). Zlecenie jest realizowane natychmiast po wprowadzeniu i może zostać zrealizowane częściowo. Jeżeli będzie zrealizowane częściowo, niezrealizowana część traci ważność. Zlecenia te mogą być przekazane na giełdę we wszystkich fazach w systemie notowań ciągłych oraz w systemie kursu jednolitego, z wyjątkiem fazy interwencji. Zlecenie z oznaczeniem ważności wykonaj lub anuluj ważne jest do momentu zawarcia pierwszej transakcji (lub pierwszych transakcji, jeżeli zlecenie realizowane jest jednocześnie w kilku transakcjach). Zlecenie jest realizowane natychmiast po wprowadzeniu, ale wyłącznie w całości - nie może być zrealizowane częściowo. W przypadku gdy układ zleceń w arkuszu po przeciwnej stronie nie pozwala na realizację zlecenia w całości, traci ono ważność. Należy pamiętać, że jeżeli w fazie notowań ciągłych lub w fazie dogrywki w chwili składania zlecenia z oznaczeniem ważności do pierwszego wykonania albo wykonaj lub anuluj, w arkuszu zleceń brak zleceń przeciwstawnych z limitem ceny umożliwiającym zawarcie transakcji, zlecenie traci ważność.
Satelitarny system dystrybucji informacji giełdowej
Informacje dotyczące sytuacji na rynku giełdowym trafiają do satelitarnego systemu dystrybucji informacji giełdowej (SSDIG). Za jego pośrednictwem docierają do wszystkich odbiorców równocześnie. Z satelitarnego systemu dystrybucji informacji giełdowej korzystają bezpośrednio komisja papierów wartościowych i giełd, krajowy depozyt papierów wartościowych, domy maklerskie oraz agencje informacyjne i dystrybutorzy informacji, zajmujących się ich rozpowszechnianiem i sprzedażą.
7 Sesje giełdowe i systemy notowań.
Na warszawskiej giełdzie papiery wartościowe notowane są w ramach nast. systemow:
system notowań. kursu jednolitego z jednokrotnym określeniem kursu (fixingiem), system notowań. kursu jednolitego z dwukrotnym określeniem kursu (fixingiem), system notowań. ciagłych.
Sesje giełdowe w każdym z systemów notowań. składają się z określonych faz:
Notowania w systemie kursu jednolitego (fixing)
Notowania w systemie kursu jednolitego opierają się na procedurze tzw.fixingu, czyli wyznaczenia ceny papieru wartościowego na podstawie zleceń złożonych przed rozpoczęciem notowań.
Notowania z jednokrotnym fixingiem
Pierwsza faza sesji jest faza zwana przed otwarciem, w czasie której do systemu przyjmowane są zlecenia kupna i sprzedaży, jednak nie są zawierane żadne transakcje. Jest natomiast wyliczany i publikowany teoretyczny kurs otwarcia papieru wartościowego (TKO). Po zakończeniu tej fazy animatorzy rynku mogą dokonać inwestycji, polegających na modyfikowaniu wcześniej złożonych zleceń w celu zwiększenia płynności danego papieru wartościowego i zmniejszenia istniejącej nierównowagi rynku.
Jeśli dla danego papieru wartościowego nie zawarto umowy o wykonywanie zadań animatora rynku, w czasie inwestycji wszyscy członkowie giełdy mogą dokonać zmiany złożonych przez siebie zleceń. W przypadku tych modyfikacji wolumen zleceń może być wyłącznie zwiększany, limit ceny w zleceniach kupna może być jedynie zwiększany, limit ceny w zleceniach sprzedaży może być jedynie zmniejszany. Zarząd giełdy może zdecydować o rezygnacji z prowadzenia fazy interwencji.
Następnie system informatyczny, wykorzystując odpowiedni algorytm, wyznacza kurs jednolity, po którym zawierane są transakcje giełdowe. Kurs jednolity określany jest na podstawie zleceń maklerskich zawierających limit ceny oraz nie zawierających tego limitu. Z chwilą ogłoszenia kursu jednolitego staje się on ceną, po której zawierane są transakcje giełdowe.
Określając wartość kursu jednolitego system kieruje się następującymi zasadami:
Maksymalizacja wolumenu obrotu,
minimalizacja różnicy między liczba papierów w zleceniach sprzedaży i zleceniach kupna, możliwych do zrealizowania po określonym kursie,
minimalizacja różnicy między kursem określanym i kursem odniesienia.
Po ogłoszeniu kursu jednolitego rozpoczyna się składanie dodatkowych zleceń kupna i sprzedaży z limitem równym określonemu kursowi jednolitemu, czyli nast. faza dogrywki.
W fazie zawierania transakcji składanie zleceń jest zablokowane. Warunkiem zawarcia transakcji w systemie kursu jednolitego jest możliwość wyznaczenia kursu w dozwolonych na daną sesję widełkach. Zlecenia są realizowane przy zachowaniu priorytetu ceny i czasu przyjęcia lub uaktywnienia oraz zasady minimalizacji liczby transakcji. W pierwszym etapie wszystkie zlecenia po każdej cenie, a następnie z limitem ceny lepszym od wyznaczonego kursu są realizowane w całości. Następnie realizowane są zlecenia po cenie rynkowej na otwarcie, a potem z limitem ceny równym wyznaczonemu kursowi jednolitemu (oba potencjalnie mogą podlegać alokacji, czyli mogą być zrealizowane częściowo lub mogą pozostać niezrealizowane).Jeżeli w tej grupie znajdzie się kilka zleceń, pierwszeństwo będzie miało to, które zostało złożone wcześniej (odjecie od poprzednio stosowanej zasady alokacji proporcjonalnej na rzecz czasu złożenia zlecenia).Należy pamiętać, że wśród zleceń po każdej cenie lub zleceń. z tym samym limitem ceny, jako ostatnie realizowane są zlecenia z warunkiem limitu aktywacji. Jeżeli wystąpi brak możliwości wyznaczenia kursu jednolitego w dopuszczalnych widełkach, zawsze będzie podawany kurs nietransakcyjny, oznaczany jak dotychczas jako oferta kupna (OK)lub oferta sprzedaży (OS) transakcje nie są zawierane, zaś określony kurs stanowi punkt odniesienia na nast. sesji.
W notowaniach z jednokrotnym fixingiem znajdują się:
akcje spółek o niższej płynności
akcje nowych spółek wprowadzanych na wolny rynek
prawa poboru z akcji notarialnych w tym systemie
prawa do nowych akcji, jeśli akcje będą notowane w tym systemie
Notowania w dwukrotnym fixingiem
W przypadku notowań jednolitych z dwoma fixingami procedura wyznaczania kursu i zawierania transakcji dokonywana jest dwukrotnie w ciągu jednego dnia.
W notowaniach z dwukrotnym fixingiem znajdują się:
akcje spółek o średniej płynności
akcje nowych spółek wprowadzonych na rynek równoległy
prawa poboru z akcji notowanych w tym systemie
prawa nowych akcji, jeśli akcje będą notowane w tym systemie
Notowania w systemie ciągłym
W czasie notowań ciągłych kupujący i sprzedający składają zlecenia, które po przekazaniu na giełdę są realizowane na bieżąco, pod warunkiem zgodności cen, lub trafiają do arkusza zleceń i oczekują ofert przeciwnych o odpowiedniej cenie, umożliwiających zawarcie transakcji. Przy realizacji zleceń obowiązują dwa priorytety: cena i czas złożenia zlecenia. Oznacza to, że w przypadku gdy czekają na realizację dwa zlecenia z identyczną ceną, jako pierwsze zrealizowane jest to, które zostało przekazane jako pierwsze.
W ramach notowań ciągłych stosowana jest jednak procedura fixingu. Standardowo odbywa się ona na rozpoczęcie i zakończenie sesji. Notowania ciągłe rozpoczynają się ogłoszeniem kursu otwarcia (zlecenia są przyjmowane w fazie przed otwarciem, w czasie której nie są realizowane, natomiast określany jest teoretyczny kurs otwarcia), zaś kończą się ogłoszeniem kursu zamknięcia. Faza przed otwarciem dla wszystkich instrumentów notowanych w systemie ciągłym trwa od godziny 8,30 do 10,00. Z chwilą ogłoszenia kursu otwarcia staje się on ceną, po której zostaną zawarte transakcje giełdowe na otwarciu. Analogicznie jest w przypadku kursu zamknięcia- na podstawie zleceń złożonych w fazie przed zamknięciem określa się kurs zamknięcia, po którym zawierane są transakcje z zamknięcia sesji giełdowych
Jednak mogą zdarzyć się sytuacje, w których określenie kursu otwarcia lub zamknięcia nie jest możliwe przy zastosowaniu przyjętych reguł. Dzieje się tak w następujących przypadkach:
gdy najwyższy limit ceny w zleceniu kupna jest niższy od najwyższego limitu ceny z zlecenia sprzedaży,
gdy występują wyłącznie zlecenia kupna lub wyłącznie sprzedaży
gdy występuje brak zleceń
jeżeli występują wyłącznie zlecenia sprzedaży bez limitu lub tylko zlecenia kupna bez limitów
jeżeli przy określaniu kursu otwarcia lub zamknięcia kurs wykracza poza dopuszczalne wahania
W sytuacji wystąpienia jednego z trzech pierwszych przypadków, za kurs otwarcia przyjmuje się kurs pierwszej transakcji zawartej na danej sesji w systemie notowań ciągłych, zaś kurs zamknięcia kurs ostatniej transakcji zawartej na ostatniej sesji. Jeśli na sesji nie było żadnej transakcji, kursu otwarcia i zamknięcia nie określa się.
Jeśli przy określeniu kursu otwarcia (zamknięcia) wystąpią wyłącznie zlecenia kupna nie zawierające limitu ceny lub wyłącznie zlecenia sprzedaży nie zawierające tego limitu, gdy limit nie mieści się w dopuszczalnych ograniczeniach wahań kursów, kurs otwarcia nie jest ogłaszany i rozpoczyna się równoważenie rynku. W trakcie równoważenia można składać dodatkowe zlecenia kupna i sprzedaży oraz anulować i modyfikować wcześniej złożone przez siebie zlecenia.
Jeśli przewodniczący sesji uzna, że w wyniku równoważenia nie jest możliwe określenie kursu mieszczącego się w ramach dopuszczalnych wahań, może zmienić ograniczenia wahań albo zakończyć notowanie ogłaszając nietransakcyjny kurs otwarcia (zamknięcia) równy górnemu ograniczeniu w przypadku przewagi zleceń sprzedaży.
W przypadku gdy w wyniku równoważenia powstanie rynek zleceń rozbieżnych, przewodniczący może przedłużyć równoważenie z jednoczesnym rozpoczęciem notowań ciągłych lub zakończyć notowanie, jeśli równoważenie odbywa się po zakończeniu sesji.
Po ogłoszeniu rozpoczęcia notowań ciągłych transakcje zawierane po kursie transakcyjnym równym limitowi ceny zlecenia oczekującego, zaś zlecenia czekające na realizację wykonane są według limitu ceny. Jeśli limity ceny są identyczne, realizacja następuje według kolejności przyjęcia zlecenia lub jego ujawnienia.
Jeżeli po rozpoczęciu notowań ciągłych kurs wykracza poza dopuszczalne ograniczenia wahań, zawierane transakcje zostają zawieszone i rozpoczyna się równoważenia rynku.
Kurs otwarcia i zamknięcia określany jest przy zastosowaniu kolejno zasady maksymalizacji wolumenu obrotu, minimalizacji różnic między liczbą papierów wartościowych w zleceniach sprzedaży i kupna możliwych do realizacji po określonym kursie oraz minimalizacji różnic między kursem określonym a kursem odniesienia.
W okresie między rozpoczęciem przyjmowania zleceń maklerskich w danym dniu a początkiem notowań ciągłych, między początkiem przyjmowania zleceń na zamknięcie a określeniem kursu zamknięcia oraz równoważenia rynku, na bieżąco określany jest kurs teoretyczny.
W notowaniach ciągłych znajdują się
akcje wchodzące w skład indeksów WIG 20, techWIG, NFI
akcje spółek nowych wprowadzone na rynek podstawowy
pozostałe akcje o wystarczającej płynności
obligacje skarbowe i inne
certyfikaty inwestycyjne
instrumenty pochodne
prawa poboru z akcji, jeśli będą notowane w systemie notowań ciągłych
Transakcje pakietowe to transakcje zawierane poza systemem notowań ciągłych oraz kursu jednolitego. Przedmiotem transakcji mogą być znaczące pakiety każdego z papierów wartościowych (oprócz kontraktów terminowych). Najczęściej są zawierane przez dużych inwestorów, którzy przed ich zawarciem uzgodnili ich szczegóły - cenę, ilość, termin rozliczenia). Regulamin Giełdy precyzuje warunki zawarcia transakcji pakietowej, określając minimalną wartość pakietu i maksymalną różnicę między ceną w transakcji pakietowej a kursem danego papieru na sesji giełdowej. Transakcje mogą być zawierane w trakcie i poza godzinami sesji.
Transakcja pakietowa może być zawarta w trakcie sesji, jeżeli przedmiotem transakcji jest pakiet o wartości co najmniej:
3 mln zł w przypadku akcji wchodzących w skład indeksu WIG20
1 mln zł w przypadku pozostałych akcji notowanych w notowaniach ciągłych
0,5 mln zł w przypadku innych akcji, papierów wartościowych, instrumentów finansowych
a maksymalna różnica pomiędzy kursem transakcji a ostatnim kursem papieru wartościowego na sesji giełdowej jest nie wyższa niż +/- 0,5 %. Jeżeli transakcja opiewa na wielokrotność minimalnego pakietu (określonego powyżej), różnica ceny (0,5 %) może ulec odpowiedniemu zwielokrotnieniu, maksymalnie do +/- 10 % w stosunku do ostatniego kursu papieru na sesji.
Transakcje pakietowe
Transakcje pakietowe zawierane poza godzinami sesji giełdowej mogą zostać również zrealizowane gdy różnica kursu transakcji wynosi do +/- 40 % średniej arytmetycznej kursów wszystkich transakcji zawartych na danej sesji giełdowej.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach Zarząd Giełdy może zgodzić się na transakcję niespełniającą warunków minimalnej wartości i odchylenia od kursu, jeżeli będzie ona dotyczyła co najmniej 5 % papierów wartościowych wprowadzonych do obrotu giełdowego. W takiej sytuacji zlecenia są przekazywane na Giełdę w godzinach 8.30-13.00, realizowane zaś do godziny 16.30.
Ograniczenie wahań kursów
Zarówno w systemie kursu jednolitego, jak i w notowaniach ciągłych obowiązują ograniczenia zmian ceny papierów wartościowych w stosunku do kursu odniesienia. W notowaniach jednolitych kursem odniesienia jest ostatni kurs jednolity danego papieru. W notowaniach ciągłych kursem odniesienia dla kursu otwarcia, kursu transakcyjnego oraz kursu zamknięcia jest ostatni kurs zamknięcia. Na pierwszą sesję, na której notowany jest dany papier wartościowy, przyjmuje się teoretyczną wysokość kursu odniesienia (jest ona podawana przez Giełdę w formie komunikatu). Na sesji tej nie obowiązują również ograniczenia wahań kursów. W przypadku papierów notowanych w systemie kursu jednolitego z dwukrotnym określaniem kursu, ograniczenia wahań nie obowiązują wyłącznie w odniesieniu do pierwszego kursu jednolitego, chyba że kurs ten nie został określony. W przypadku zmiany systemu notowań kursem odniesienia na pierwszej sesji, na której notowany jest dany papier po zmianie systemu, jest odpowiednio ostatni kurs zamknięcia lub ostatni kurs jednolity tego papieru z ostatniej sesji, na której notowany był on przed zmianą systemu.
Notowania ciągłe
Dopuszczalne ograniczenia wahań kursów dla instrumentów notowanych w systemie notowań ciągłych przedstawia tabela.
W przypadku zmiany ograniczeń wahań kursów podczas równoważenia rynku, kursem odniesienia jest odpowiednio górne lub dolne ograniczenie wahań obowiązujące przed dokonaniem tej zmiany. W wyjątkowych przypadkach Zarząd Giełdy może określić inne zasady ustalania kursu odniesienia. W przypadku równoważenia rynku, przewodniczący sesji może zmienić ograniczenia wahań kursów danego papieru wartościowego, przy czym największe dopuszczalne odchylenie od kursu odniesienia nie może przekroczyć 26,5% - w przypadku akcji i 10 punktów procentowych - w przypadku obligacji. Zarząd Giełdy może także wyrazić zgodę na większe odchylenie.
Dla kontraktów terminowych na indeksy giełdowe i kursy walut w przypadku równoważenia rynku, przewodniczący sesji może zmienić ograniczenia wahań, pod warunkiem uzyskania z Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych potwierdzenia o uzupełnieniu przez uczestników rozliczających depozytów zabezpieczających do wymaganego poziomu lub podjęcia przez Depozyt innej decyzji umożliwiającej obrót.
Notowania jednolite
Ograniczenia wahań kursów dla instrumentów znajdujących się w notowaniach jednolitych zostały przedstawione w tabeli
W przypadku rozszerzenia widełek największe dopuszczalne odchylenie od kursu odniesienia, nie może przekroczyć odpowiednio 21 % - w przypadku akcji i praw do nowych akcji w systemie notowań z dwukrotnym określaniem kursu jednolitego, chyba że członek Zarządu Giełdy wyrazi zgodę na większe odchylenie.
W przypadku akcji notowanych w systemie notowań z dwukrotnym określeniem kursu jednolitego (dwukrotnym fixingiem) istnieje dodatkowe ograniczenie maksymalnych wahań kursu w ciągu sesji. Kurs jednolity akcji, w przypadku drugiego fixingu na danej sesji, może być wyższy lub niższy od pierwszego fixingu w tym dniu najwyżej o 21 %, jednak nie więcej niż o 33,1% od ostatniego kursu jednolitego z poprzedniej sesji. Szczegółowy tryb zmiany ograniczeń wahań kursów określa Zarząd Giełdy. Może on również zdecydować o zmianie lub zniesieniu ograniczeń wahań kursów dla wybranych lub wszystkich papierów wartościowych.