Laboratorium Miernictwa Elektrycznego
Sprawozdanie nr 2
Grupa nr 6:
Andrzej Cebularz
Konrad Inglot
30 II 1998
Temat:
Pomiary częstotliwości i przesunięcia fazowego sygnałów okresowych.
2. Cel:
Poznanie podstawowych metod pomiaru częstotliwości i fazy sygnałów przy użyciu typowej aparatury pomiarowej.
3. Użyte przyrządy:
Oscyloskop DT 6620
Generator dekadowy PW-13 oznaczany dalej G1
Generator funkcyjny POF-1A oznaczany dalej G2
4. Przebieg ćwiczenia:
W celu porównania generatorów G1 i G2 przeprowadzono po 8 pomiarów przy tych samych ustawieniach polegających na pomiarze okresu sygnałów generowanych przez badane urządzenia. Zapis pomiarów wraz z obliczonymi już wynikami zawiera tabela nr 1.
Lp. |
F1 [Hz] |
|
G1 |
|
|
G2 |
|
|
|
T [dz] |
Top [s/dz] |
Fobl [Hz] |
T [dz] |
Top [s/dz] |
fobl [Hz] |
1 |
200 |
5 |
0,001 |
200 |
5,1 |
0,001 |
196,08 |
2 |
700 |
2,9 |
0,0005 |
689,66 |
7,5 |
0,0002 |
666,67 |
3 |
1000 |
5 |
0,0002 |
1000,00 |
4,7 |
0,0002 |
1063,83 |
4 |
1500 |
6,6 |
0,0001 |
1515,15 |
6,5 |
0,0001 |
1538,46 |
5 |
3000 |
7,1 |
0,00005 |
2816,90 |
7,3 |
0,00005 |
2739,73 |
6 |
5000 |
4,3 |
0,00005 |
4651,16 |
4,5 |
0,00005 |
4444,44 |
7 |
8000 |
6,5 |
0,00002 |
7692,31 |
6,7 |
0,00002 |
7462,69 |
8 |
10000 |
5,2 |
0,00002 |
9615,38 |
4,7 |
0,00002 |
10638,30 |
Tabela nr 1
Gdzie:
f1 - częstotliwość ustawiona na generatorze,
T - okres generowanego sygnału odczytany z oscyloskopu,
Top - czas opóźnienia,
fobl - częstotliwość obliczona na podstawie okresu.
Poniższe wykresy obrazują błędy względne i bezwzględne obu generatorów:
Ponadto wykorzystano oscyloskop do porównania częstotliwości mierzonej fx z częstotliwością wzorcową fn. Obserwacji dokonywano w układzie przedstawionym na schemacie 1.
fx
Schemat 1
Przykłady krzywych Lissajous przy różnym stosunku częstotliwości fx do fn podaje tabela nr 2:
Lp. |
fx |
fn |
Stosunek fx/fn |
Figura |
1 |
500 |
500 |
1:1 |
|
2 |
500 |
1000 |
1:2 |
|
3 |
1000 |
500 |
1:2 |
|
4 |
500 |
1500 |
1:3 |
|
5 |
500 |
750 |
2:3 |
|
6 |
500 |
2500 |
1:5 |
|
Wzory, przykłady obliczeń.
Do obliczenia częstotliwości na podstawie okresu mierzonego wykresu wykorzystano wzór:
I tak np. dla pozycji 3 generatora G2 obliczenia wyglądają następująco:
T = 4,7 dz, Top = 0,2 ms/dz = 0,0002 s/dz
fobl = 1/(4,7•0,0002) = 1/ 0,00094 = 1063,82 [Hz].
Natomiast do obliczeń błędów zastosowano wzory:
bezwzględnego:
Δ = M. - P,
gdzie:
Δ - błąd bezwzględny
M. - wartość zmierzona
P - wartość poprawna
względnego:
gdzie:
δ - błąd względny
Δ - błąd bezwzględny
P - wartość poprawna
Wnioski:
Aby uzyskać jak najbardziej wiarygodne dane na temat dokładności badanego zestawu, pomiary przeprowadzono przy dużej rozpiętości częstotliwości (200 Hz - 10 kHz). Jak jednak widać z powyższych wykresów błędów, podczas pomiarów nastąpiły bardzo znaczne odchyłki. Ich przyczyną mógł być zarówno oscyloskop (wg słów prowadzącego - jeden z gorszych), jak i generatorów, przy czym korzystając z przyrządu G1 uzyskano wyniki. o wiele dokładniejsze Także podczas obserwacji krzywych Lissajous występowały wyraźne problemy, a czasami było to wręcz niemożliwe, z uzyskaniem stałego lub choćby względnie stabilnego obrazu. W przypadku generatora G2 doświadczalnie stwierdzono nieprecyzyjność płynnego regulatora generowanego sygnału, prawdopodobnie ze względu na istniejące wewnętrzne naprężenia. Wobec tego wydaje się, że w celu bardziej wiarygodnego sprawdzenia badanych przez nas generatorów należałoby użyć każdego z nich w parze z jakimś precyzyjniejszym przyrządem, np. syntyzerem częstotliwości.
1
y x
fn