Enzymy - to biokatalizatory białkowe, wytwarzane przez każdy żywy organizm, regulują szybkość

Przebiegu reakcji, nie zużywając się w trakcie działania. Wszystkie enzymy są białkami, większość złożonymi,

składają się :

HOLOENZYM = APOENZYM(część białkowa) KOENZYM ( część niebiałkowa połączona nietrwale z

Apoenzymem- najczęściej witaminy

+ KOFAKTOR

GRUPA PROSTETYCZNA( część niebiałkowa połączona

trwale z enzymem)

• Enzymy obniżają energię aktywacji niezbędną do zapoczątkowania reakcji chemicznej, przyspieszają reakcję.

• Enzym, by zadziałać tworzy przejściowy nietrwały kompleks z substratem , czyli substancją, na która działa.

• Kolejnym etapem reakcji jest rozpad kompleksu i uwolnienie produktu oraz wolnego katalizatora, który może wejść w reakcję z następną cząsteczką substratu.

SUBSTRAT + ENZYM KOMPLEKS E-S PRODUKT + ENZYM

• Cząsteczka enzymu posiada zawsze na powierzchni apoenzymu małe zagłębienie zwane centrum aktywnym. W to miejsce wchodzi substrat i tu przyłącz się kofaktor .

• Substrat pasuje do centrum aktywnego jak klucz do zamka

• .Enzymy są specyficzne tzn Jeden enzym katalizuje jedną reakcję .

• Enzymy działają zwykle w grupach w których produkt reakcji katalizowanej przez jeden enzym służy jako substrat w kolejnej reakcji

• Szybkość reakcji enzymatycznej zależy od :

- temperatury; optimum 37- 40⁰C

- pH: pepsyna- 1,5-2, trypsyna ok. 8.5, ptializa -7,

- stężenia enzymu i substratu

• Komórki mogą regulować aktywność enzymatyczną wskutek regulacji ilości wytwarzanego enzymu lub zmiany warunków które decydują o strukturze enzymu

• Większość enzymów może ulec inhibicji ( co oznacza zmniejszenie aktywności) lub nawet zniszczenie pod wpływem różnych czynników chemicznych.

Inhibicja może być odwracalna ( kompetencyjna i niekompetencyjna - ) lub nieodwracalna- tzn:( inhibitor łączy się z grupą funkcyjną enzymu i trwale unieczynnia go lub niszczy np. trucizny )

Inhibitor ( niekompetencyjny) - powoduje zmniejszenie aktywności enzymów, Zapobiega dalszemu przebiegowi reakcji gdyż zmienia centrum aktywne , poprzez przyłączenie się do niego lub centrum allosferycznego. Odwracalna inhibicja odgrywa ważna rolę w regulacji metabolizmu.

Aktywatory - substancje np.: jony które utrzymują aktywność enzymów poprzez przyłączenie aktywatora do centrum aktywnego lub do centrum allosterycznego .

BUDOWA, ROLA I RODZAJE ENZYMÓW

---