Walka klasyków z romantykami


Walka klasyków z romantykami - przełom romantyczny w polsce

Spór pokoleniowy

Spór klasyków z romantykami był sporem pokoleniowym. Pokolenie starsze opowiadało się za klasycyzmem. Młodsze, w kwestiach światopoglądowych poza cechami racjonalnymi i empirycznymi popierało także uczucia i emocje. Wiązało się to z dążeniami wolnościowymi i demokratycznymi. Był to spór nie tylko o sprawy estetyczne ale i światopoglądowe oraz polityczne. Polemika ta miała charakter czysto teoretyczny. Twórcy byli podzieleni do czasu wydania “Ballad i romansów” Adama Mickiewicza.

Kazimierz Brodziński

1818r. W “Pamiętniku warszawskim” zaczęły ukazywać się pierwsze fragmenty rozprawy Brodzińskiego “O klasyczności i romantyczności”. Dążył do pokojowego połączenia klasycyzmu i romantyzmu. Uważał, że nowe idee romantyczne można połączyć z klasycystycznymi. Według niego rozwój literatury polskiej powinien iść własną drogą.

Trzy główne elementy, jakie według niego powinna spełniać literatura:

narodowość

prezentowanie w utworach literackich typowych, charakterystycznych cech dla danego narodu (odwołania do przeszłości, wydarzeń historycznych)

oryginalność

nie kopiowanie obcych wzorów, utwory nie powinny być przeróbkami

ludowość

która wiązała się z narodowością. Brodziński uważał, że wśród ludu, mieszkańców wsi można odnaleźć spontaniczność, szczerość, zdrową moralność, kształtowaną w wyniku kontaktu z przyrodą

Brodziński propagował sielankę, gatunek, który spełniał wszystkie 3 jego założenia. Uważał, że narodową cechą Polaków jest umiłowanie pokoju, prostoty, bezpośredniego kontaktu z przyrodą. Jego rozprawa rozpętała dyskusję na temat klasycyzmu, jako kierunku, który do tej pory dominował i romantyzmu, który zaczął zdobywać popularność.

Jan Śniadecki

W 1819 napisał rozprawę “O pismach klasycznych i romantycznych”. Był intelektualistą, racjonalistą. Atakował tendencje romantyczne. Romantyzm uważał za zagrożenie dla rozwoju literatury i oświaty. Sądził, że może mieć zgubny wpływ na czystość polszczyzny, a światopogląd romantyczny miał być zagrożeniem dla zdrowego rozsądku (strefa duchowa jest empirycznie nie sprawdzalna).

Maurycy Mochnacki

Brał udział w sporze. Był jednym z przywódców powstania listopadowego. Wystąpił po stronie romantyków. Napisał “O literaturze polskiej w wieku XIX”. Przedstawił tu takie myśli:

Romantyzm w Polsce

Lata 1818-1820: toczy się spór klasyków z romantykami. Po stronie klasyków wzięli w nim udział Jan Śniadecki - rektor Uniwersytetu Wileńskiego, astronom, matematyk, Kajetan Koźmian - poeta, tłumacz, Ludwik Osiński - dyrektor Teatru Narodowego, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, Franciszek Salezy Dmochowski - rówieśnik młodych poetów, przeciwnik nowatorstwa w sztuce, Franciszek Morawski - generał napoleoński, bajkopisarz. Wśród zwolenników romantyzmu znaleźli się: Kazimierz Brodziński - żołnierz kampanii napoleońskiej, postać znana w środowisku umysłowym i literackim, Adam Mickiewicz, Maurycy Mochnacki - wybitny krytyk literatury. Spór rozpoczął Jan Śniadecki artykułem "O pismach klasycznych i romantycznych" (1819r.), będącym krytycznym komentarzem rozprawy K. Brodzińskiego "O klasyczności i romantyczności", w której ten zdecydowanie opowiadał się po stronie nowych idei. Adam Mickiewicz zabrał głos w dyskusji "Odą do młodości", oraz tomikiem "Ballady i romanse" (tu zwłaszcza ballada "Romantyczność" traktowana jako manifest nowej sztuki, oraz rozprawa "O poezji romantycznej". W 1825 r. Maurycy Mochnacki napisał artykuł pt. "Niektóre uwagi nad poezją romantyczną".
Spór zakończył się zdecydowanym zwycięstwem "młodych". Kres dyskusjom teoretyczno-literackim przyniósł wybuch powstania listopadowego.

Lata 1822-1830: Idee nowej sztuki realizował w swych poezjach Adam Mickiewicz. Obok niego tworzyli Antoni Malczewski (jeden z pierwszych zdobywców szczytu Mont Blanc), Seweryn Goszczyński. Pierwszy napisał powieść poetycką pt. "Maria" (dzieło przełomowe dla rozwoju polskiej epiki romantycznej, drugi jest autorem "Zamku koniowskiego", gdzie po raz pierwszy w literaturze polskiej, bohaterem stał się zbuntowany lud, a tematem rażące nierówności społeczne.

Lata 1831-1863: W polskiej literaturze emigracyjnej powstały fundamentalne dla polskiej literatury romantycznej dzieła; "III cz. Dziadów", "Kordian", "Nie-Boska komedia". Zaczął tworzyć C.K.Norwid, rozkwitła twórczość Fryderyka Szopena. Swoje teorie przedstawił Andrzej Towiański (co wywarło olbrzymi wpływ zwłaszcza na A.Mickiewicza). W tym okresie duże znaczenie miała także publicystyka społeczno-ekonomiczna. Wśród twórców literatury krajowej wyróżniali się także: Teofil lenartowicz - najwybitniejszy poeta krajowy, Aleksander Fredro - wybitny komediopisarz, a także K.Ujejski i W. Syrokomla. W tym okresie tworzył również ojciec polskiej opery narodowej Stanisław Moniuszko.


„Oda do młodości” Adama Mickiewicza


cechy oświeceniowe (klasyczne):
- forma - oda pochodzi z antyku;
- sposób obrazowania, odwołania, porównania do antyku;
- hasła braterstwa, przyjaźni, jedność wiary w wykształcenie;
- należy walczyć ze swoją słabością, dążyć do doskonałości;

- podporządkowanie jednostki zbiorowości;
- wiara w możliwości ulepszenia świata.

gdzie motyw lotu jest symbolem wznoszenia się w marzenia ponad świat rzeczywisty



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Walka klasykow z romantykami, materiały- polonistyka, część II
Walka klasykow z romantykami, materiały- polonistyka, część II
spór klasyków i romantyków XFNFAF3ID64F6XORXYBUVH6GDUKDOR55JMWAIZI
SPÓR KLASYKÓW Z ROMANTYKAMI
Na czym polegał spór klasyków z romantykami
Konflikt klasyków z romantykami
Na czym polegał spór klasyków z romantykami, opracowania, romantyzm
Na czym polegał spór klasyków z romantykami
Konflikt klasyków z romantykam
Spór klasyków i romantyków - druk, Zagadnienia romantyczne
5 0 04 2014 Spór klasyków z romantykami
walka romantyków z klasykami, Opracowania lektur
Walka romantyków z klasykami (opracowanie), Rozrywka, FILOLOGIA POLSKA, FILOLOGIA POLSKA, DRUGI ROK
Walka romantyków z klasykami (opracowanie), Romantyzmróżne notatki
Walka romantyków z klasykami - opracowanie, Opracowania utworów literackich
Walka romantyków z klasykami polski
Walka romantyków z klasykami
Walka romantyków z klasykami

więcej podobnych podstron