Koszty cyklu życia

Zarysowane cykle życia systemów tworzonych przez człowieka byłyby niepełne bez naświetlenia ich strony ekonomicznej na każdym istotnym etapie rozwoju systemu. Ważny tu jest zarówno rozkład kosztów każdego etapu w czasie, jak i ogólny wolumen kosztów istnienia systemu. Jest to istotne zwłaszcza przy porównywaniu alternatyw projektowych konkretnego systemu powoływanego do życia.

Przykładowe kroki obliczeniowe w ocenie rozkładu kosztów życia systemu mogą tu mieć postać wytycznych jak niżej,

1. Zidentyfikuj wszystkie czynności w cyklu życia systemu, które wytwarzają koszty. Uwzględniamy tu np.; koszty planowania. Koszty badań i rozwoju, koszty pewnych kosztów wstępnych koszty promocji, koszty sprzedaży, koszty promocji, koszty użytkowania, koszty serwisu.

2. Każdą czynność jaką będę musiał wykonać przy realizacji projektu będę musiał zakwalifikować do odpowiedniej kategorii kosztów, np.; kategorii recyklingu, produkcji, nakładów. Każdy rodzaj kosztów przyporządkujemy do odpowiedniej fazy projektu.

3. Ustalamy współczynniki stałego pieniądza, który odzwierciedla siłę nabywcza tego pieniądza czyli szeroko rozumianą inflacje. Każdy element kosztu umiejscawiamy w czasie.

4. Dla każdego z lat realizacji wprowadzamy poprawki realizacyjne i tworzymy tzw strumień pieniądza w czasie.

Powołując systemu lub projekty do życia w pewnych etapach jego trwania nie powinniśmy szukać oszczędności. Inwestycja poczyniona w fazie badania czy projektowania zwraca się wielokrotnie. Miejmy też świadomość tego, że w przypadku nowo projektowanych systemów projekt koncepcyjny często stanowi ponad połowę wszystkich kosztów. Obecnie mówi się też o przenoszeniu pewnych kosztów z dala od produkcji i usług gdyż mają wówczas tendencję do narastania. Przykładem niech będzie UŁ i wydawnictwo UŁ, które za każde publikacje pobiera odpowiednie wynagrodzenie.

Szczególnymi rodzajami kosztów są tak zwane koszty społeczne. (ponoszenie przez każdą firmę, wliczone w cenę, ponoszone w celu zadowolenia klienta)

Koszty środowiskowe - obejmują np.; dodatkowe zużycie zasobów nieodnawialnych, ropa, ruda, węgiel. W związku z ekologią promuje się ZER - zero emission research) Efekt klastrowania firm - odpady z jednej firmy tworzą używkę dla innej firmy. Załóżmy, że mamy już oszacowany strumień koszów w analogiczny sposób tworzymy strumień potencjalnych i oczekiwanych zysków, przychodów. Ostatecznie produktem finalnym jest tzw Cash flow czyli strumień pieniądza w czasie. Pozwala on za pomocą matematyki finansowej ocenić z góry opłacalność takich przedsięwzięć. A zatem oznaczmy

P_f - przepływ pieniężny dla roku w roku T.

P_t - przepływ pieniężny, różnica między przychodem a kosztem

P₀ - kwota, którą musimy wpłacić na starcie

C_f = (P₀,P₁…P_t)

Wśród finansowym metod takiego projektu:

• metody statyczne - nie uwzględniają faktu, że pieniądz się starzeje w czasie

• Metody dynamiczne - uwzględniają zmiany pieniądza w czasie.

Okres zwrotu określa po jakim czasie najszybciej zwrócą mi się nakłady. Dążymy do jego minimalizacji.

ARR=Z/N*100%

Metoda aktualnej wartości netto

NRW=E PC/(1+r)t

Wewnętrzna stopa zwrotu IRR jest taką stopą dyskontową, która zeruje wartość do minimum. Jeżeli wartość jest większa niż koszt kapitału to przyjmuje się, że projekt jest opłacalny

---