I. Wstęp teoretyczny
Do podstawowych własności fizycznych, które są badane w polimerach zalicza się:
higroskopijność (chłonność wody) - procentowy przyrost ciężaru na skutek absorpcji wody w określonym czasie i warunkach ( jednostka mg,%),
gdzie:
P - współczynnik przenikalności wilgoci
h - współczynnik rozpuszczalności
D - współczynnik dyfuzji określający szybkość sorpcji i wilgotności
przenikalność dielektryczna - ilość energii elektrycznej nagromadzona w objętości tworzywa przy jednostkowym natężeniu pola elektrycznego,
gdzie:
ε - przenikalność dielektryczna
Cx - pojemność kondensatora pomiędzy okładzinami, którego znajduje się materiał
Co - pojemność tego samego kondensatora po zastąpieniu materiału znajdującego się między okładzinami próżnią
wytrzymałość dielektryczna - najniższe natężenie pola elektrycznego, przy którym następuje przebicie elektryczne w ciągu określonego czasu,
gdzie:
Ed - wytrzymałość dielektryczna
Ud - wartość napięcia powodującego przebicie
a - odległość między elektrodami
twardość - to zdolność materiału do przeciwdziałania się odkształcaniu przy wzajemnym nacisku dwu ciał stykających się bardzo małymi częściami swych powierzchni. Metody pomiaru twardości są takie same, a wiec stosuje się metodę Brinella (pomiar odbywa się pod obciążeniem), metodę Vickersa (nie nadaje się dla miękkich materiałów) oraz metodę Rockwella.
II. Część praktyczna
Wyznaczanie twardości polimerów:
Próbka |
hśr [mm] |
hśr.o [mm] |
P [N] |
d [mm] |
HK [MPa] |
E |
Rm [MPa] |
Poliamid |
0,31 |
0,2 |
135 |
5 |
28 |
1873 |
9,8 |
Polistyren |
0,22 |
0,05 |
365 |
5 |
106 |
976 |
37 |
Wielkości obliczane
HK - twardość mierzona metodą Brinella
E - moduł sprężystości
Rm - wytrzymałość na rozciąganie
Obliczenia
Wyznaczanie wytrzymałości dielektrycznej polimerów:
Próbka |
Ud pow. [kV] |
Ud skrośnie [kV] |
a pow. [mm] |
a skrośnie [mm] |
Ed pow. [kV/mm]
|
Ed skrośnie [kV/mm] |
Żywica poliestrowa |
max |
max |
20 |
4 |
_ |
_ |
Laminat 5% sadzy |
9,8 |
9,2 |
27 |
1 |
0,36 |
9,2 |
Laminat 10% sadzy |
0,08 |
0,08 |
35 |
1 |
0,0023 |
0,08 |
Laminat 15% sadzy |
0,08 |
0,06 |
35 |
1 |
0,0023 |
0,06 |
Obliczenia
Wnioski:
Badania twardości przeprowadzone na dwóch próbkach polimerowych wykazały, że większą twardość posiada polistyren i dlatego ma on mniejszą wartość modułu sprężystości a tym samym większą wytrzymałość na rozciąganie. Natomiast poliamid charakteryzuje mniejsza twardość oraz mniejsza wytrzymałość na rozciąganie, ale w porównaniu z polistyrenem większy moduł sprężystości.
Wytrzymałość dielektryczna jest uzależniona od umieszczenia elektrod i jest większa w przypadku, gdy elektrody są rozdzielone badanym materiałem, niż ma to miejsce w przypadku umieszczenia elektrod na powierzchni materiału. Z badanych polimerów największą wytrzymałością dielektryczną charakteryzuje się żywica poliestrowa, ponieważ przy najwyższym dysponowanym napięciu nie nastąpiło przebicie. Laminat wraz ze wzrostem dodatku sadzy wykazuje coraz to mniejszą wytrzymałość dielektryczną.
2