Metody pomiaru własności cieplnych
Badanie odporności cieplnej tworzyw sztucznych metodą Martensa
Zasada pomiaru polega na obciążeniu próbki określonym, stałym momentem zginającym, przy jednoczesnym ogrzewaniu próbki. Na skutek przyrostu temperatury (50 K/h) w badanej próbce powstają odkształcenia w postaci ugięcia próbki. Za temperaturę ugięcia w tej metodzie przyjmuje się temperaturę w [K], przy której próbka osiągnie ugięcie o wartości f= 6mm. Pomiar tą metodą wykonuje się dla tworzyw termoutwardzalnych, chemoutwardzalnych i niektórych sztywnych tworzyw termoplastycznych.
Badanie odporności cieplnej tworzyw termoplastycznych metodą Vicata
Zasada metody polega na określeniu temperatury [K], w której stalowa igła o kołowym przekroju poprzecznym, o powierzchni 1mm2 zagłębi się w próbkę tworzywa pod działaniem określonego obciążenia na głębokość 1mm, przy określonej stałej szybkości wzrostu temperatury (50 K/h). Próbki stosowane do badań powinny mieć kształt krążków o średnicy co najmniej 10 mm lub płytek prostokątnych o długości boku co najmniej 10mm, grubość próbki nie powinna przekraczać 3 ÷ 6,5mm.
Badanie odporności tworzyw sztucznych na żar
Badanie odporności na żar polega na określenie iloczynu długości spalonej próbki w [cm] i straty jej ciężaru w [mg], w czasie kontaktu z rozżarzonym prętem sylitowym w okresie 3 minut.
- długość próbki przed oznaczeniem [cm]
- długość próbki po oznaczeniu, na której nie zaobserwowano zmian w wyglądzie tworzywa [cm]
- masa próbki przed oznaczeniem [mg]
- masa próbki po oznaczeniu [mg]
Przeliczenie odporności na żarzenie na umowne
stopnie odporności na żarzenie
IR |
Stopień odporności na żarzenie |
do 0 |
0 |
0,1 ÷ 1,0 |
1 |
1,1 ÷ 2,0 |
2 |
2,1 ÷ 3,0 |
3 |
3,1 ÷ 4,0 |
4 |
4,1 i więcej |
5 |
Wyniki badań
Metoda Martensa
Wskaźnik wytrzymałości
Próbka |
Wskaźnik wytrzymałości |
Temperatura ugięcia |
|
|
|
[K] |
[0C] |
polipropylen |
189 |
331 |
58 |
żywica poliestrowa |
169 |
354 |
84 |
żywica fenolowo-formaldehydowa |
233 |
336 |
63 |
Metoda Vicata
Próbka |
Temperatura |
|
|
[K] |
[0C] |
polietylowa |
331 |
58 |
poliacetylowa |
395 |
122 |
Metoda odporności na żar
Próbka |
m [mg] |
m1 [mg] |
l [cm] |
l1 [cm] |
IR |
Stopień odporności na żar |
polietylowa |
1500 |
1000 |
9,86 |
9,20 |
2,48 |
3 |
poliestrowa |
12400 |
11900 |
9,00 |
8,82 |
3,1 |
4 |
poliestrowa z włóknem szklanym |
9200 |
8900 |
10,54 |
10,33 |
3,2 |
4 |
Obliczenia
Poliester z włóknem szklanym
Wnioski
Badania odporności cieplnej tworzyw sztucznych wyżej wymienionych próbek metodą Martensa wykazały, że najszybciej ugina się próbka wykonana z polipropylenu, następnie żywica fenolowo-formaldehydowa, a żywica poliestrowa na samym końcu. Wnioskiem z tego wypływającym jest, że z tych próbek największą odporność cieplną ma żywica poliestrowa.
W drugim badaniu odporności cieplnej tworzyw sztucznych tym razem metodą Vicata przeprowadzonym na dwóch próbkach okazało się, że stalowa igła zagłębiła się szybciej w polietylenie bo w temperaturze 331 [K], natomiast w poliacetylenie w
395 [K], czyli poliacetylen jest odporniejszy na działanie ciepła.
Ostatnie badanie jakie wykonaliśmy to odporność tworzyw sztucznych na żar, które wykazało, że z trzech próbek największym stopniem odporności na żar charakteryzuje się poliester i poliester z włóknem szklanym (stopień odporności 4), a polietylen wykazuje mniejszy o jeden w porównaniu z wcześniej wymienionymi tworzywami stopień odporności na żar.
2