Analiza kondycji ekonomicznej hurtowni materiałów budowlanych.

Analiza jaka zostanie przeprowadzona polegać będzie przygotowaniu i przetworzeniu informacji działalności oraz sytuacji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa. Informacje te pozwolą nam na poznanie i ocenę faktów jak również określenie skutków ekonomiczno-finansowych wydanych decyzji.

Źródłem informacji wykorzystywanym w analizach ekonomicznych jest zazwyczaj rachunek wyników, bilans i rachunki przepływów pieniężnych. Do obliczeń wykorzystany zostanie rachunek wyników i bilans ponieważ stanowią one podstawę do oceny finansowej przedsiębiorstwa.

Rachunek wyników.

Przystępując do analizy ekonomicznej przedsiębiorstwa należy rozpocząć od przedstawienia analitycznego rachunku zysku i strat w formie tabelarycznej. Dane do tablicy 1 zostały zgromadzone na podstawie sprawozdań z działalności gospodarczej hurtowni materiałów budowlanych za rok 2001, 2002. Ocena struktury analitycznego rachunku zysku i strat polega na ustaleniu udziału poszczególnych jego składników w ogólnej (stanowiącej 100% ) sumie bilansowej oraz wielkości przychodów.

Syntetyczne wyniki ekonomiczno-finansowe.

Lp	Miernik oceny sentetycznej	J.m.	Dane roczne		Wskaźniki struktury
			2001	2002	2001	2002	zmiany
1	Suma bilansowa (majątek ogółem)	zł.	275910	450140	100	100	-
2	Przeciętna wartość majątku trwałego	zł.	135330	191160	49,0	42,5	6,5
3	Przeciętna wartość majątku obrotowego	zł.	140580	258980	51,0	57,5	6,5
4	Przeciętna wartość kapitału	zł.	176020	208890	63,8	46,4	17,4
5	Przeciętna wartość kapitału obcego	zł.	-	-	-	-	-
6	Fundusze własne w obrocie	zł.	27400	28 600	-	-	-
7	Przeciętna wartość należności	zł.	32250	37 560	-	-	-
8	Przeciętna wartość zobowiązań	zł.	33390	48 970	-	-	-
9	Przeciętna wartość zapasów	zł.	60430	75 000	-	-	-
10	Przychody ogółem	zł.	982360	972690	100	100
11	a) ze sprzedaży	zł. %	974730 100	959540 98,4	99,2	98,6	0,6
12	b) z operacji finansowych	zł.	-	-	-	-	-
13	c) inne przychody	zł.	7 630	13 150	0,8	1,4	0,6
14	Koszt uzyskania przychodów	zł. %	978920 100	965640 98,6	99,6	99,3	0,3
15	Koszty działalności operacyjnej = przychody ze sprzedaży - zysk	zł.	971290	952490	98,9	97,9	1,0
16	Wynik operacyjny	zł.	3 440	7 050	0,4	0,7	0,3
17	Zysk brutto	zł.	4 590	8 010	0,5	0,8	0,3
18	Zysk netto	zł. %	2 750 100	4 530 164,7	0,3	0,5	0,2
19	Przeciętne zatrudnienie	osób	14	16	-	-	114
20	Wynagrodzenie	zł.	56990	62 270	-	-	109
21	Przeciętna płaca nominalna	zł.	24350	30 000	-	-	123
22	Koszty marketingu, reklamy i promocji	zł.	1 000	950	-	-	95
23	Nakłady inwestycyjne i remonty	zł.	10690	16 040			150

W badanym okresie sprzedaż zmalała szybciej niż koszty uzyskania przychodów, co spowodowało pogorszenie wyniku finansowego firmy. Idąc dalej analiza dynamiki danych rachunku zysku i strat pozwala stwierdzić, że w stosunku do ubiegłego roku w przedstawionej firmie nastąpil wzrost zysku netto o 65%. W warunkach występującej inflacji poziom ten może okazać się nie tak wysoki. Zakładając, że inflacja w tym okresie wynosiła 20 % to:

Zysk netto w 2001 r. 2750 x 1,20 = 3300

Zysk netto w 2002 r. 4530 / 3300 = 1,37 (37 %)

Z obliczeń wynika, że zysk netto po uwzględnieniu inflacji obniżył się do wartości 37%.

Z danych jakie znajdują się w tablicy wynika, że znaczny wpływ na wzrost zysku miał:

• spadek przychodów ze sprzedaży o 0,6 %,

• spadek o 0,1 % kosztów działalności operacyjnej.

Przychody ze sprzedaży Koszty uzyskania Zysk brutto

przychodów

Wykres przychodów ze sprzedaży, kosztów uzyskania przychodów i zysku.

Bilans analityczny składników majątku i kapitału.

W dalszej części rozważań analizy ekonomicznej zajmiemy się strukturą danych bilansu. W tym celu niezbędne jest sięgnięcie do danych źródłowych. Analiza bilansu przedsiębiorstwa obejmuje badanie:

• struktury majątkowej,

• struktury kapitałowej,

• struktury kapitałowo-majątkowej.

Oparte na podstawie bilansu analitycznego obliczenie poszczególnych jego składników pozwala na ocenę zmian, jakie dokonały się w aktywach i pasywach w ciągu okresu objętego badaniem. Oprócz obliczonych wskaźników dynamiki ustalono również odchylenia (tablica 1a i 1b).Struktura majątkowa informuje o sposobie zaangażowania kapitału przedsiębiorstwa.

Tablica 1a. Bilans analityczny składników majątku.

Aktywa	Stan w zł.			Przyrost w 2002 r.
	2001 r.	2002 r.	2003 r.	zł.	-
Ilość miesięcy	12	12	3	-	-
I. Majątek trwały	135 330	191 160	62 150	55 830	1,41
1. Rzeczowy majątek trwały
a) Środki trwałe
Grunty, budynki i budowle	96 890	145 280	37 000	48 390	1,50
Maszyny i urządzenia	29 670	33 320	9 500	3 650	1,12
Środki transportu	7 110	6 280	1 700	- 830	0,88
b) Inwestycje rozpoczęte	1 210	4 800	2 300	3 590	3,97
c) Inne środki trwałe	450	1 120	650	670	2,49
2. Finansowy majątek trwały	-	-	10 000
3. Wartości niematerialne i prawne	-	360	1 000	360	-
II. Majątek obrotowy	140 580	258 980	102 550	118 400	1,84
1. Zapasy	87 320	178 020	66 500	90 700	2,04
2. Należności, roszczenia pieniężne	44 560	68 580	26 500	24 020	1,54
3. Środki pieniężne
a) W kasach	2 840	1 350	450	- 1 490	0,48
b) W bankach	5 860	11 030	9 100	5 170	1,88
Suma aktywów	275 910	450 140	164 700	-	1,63

Struktura kapitałów (pasywów) przedstawia się następująco.

Tablica 1b. Bilans analityczny składników kapitału

Pasywa	Stan w zł.			Przyrost w 2002 r.
	2001 r.	2002 r.	2003 r.	zł.	-
Ilość miesięcy	12	12	3	-	-
I. Kapitał	176 020	208 890	106 050	32 870	1,19
Kapitał własny	200 100	233 420	116 700	33 320	1,17
1. Kapitał założycielski	65 000	65 000	70 000	0	1,00
2. Fundusze	11 020	141 890	41 050	30 870	1,29
II. Zobowiązania ogółem	96 780	236 260	58 650	139 480	2,44
1. Kredyty i pożyczki	20 970	19 540	5 500	1 430	0,93
2. Zobowiązania	75 810	216 720	48 000	140 910	2,86
w tym: Długoterminowe	370	460	500	90	1,24
Bieżące	75 440	216 260	47 500	140 820	2,87
II. Rezerwy i inne pasywa	360	460	150	100	1,27
IV. Wynik finansowy (netto)	2 750	4 530	-	-	1,65
Suma pasywów	275 910	450 140	164 700	-	1,63

Struktura bilansu.

Powyższy wykres nasuwa wniosek, że:

• w roku 1998 kapitał własny sfinansował w całości majątek trwały (65% - 49% = 16%) i części majątku obrotowego (6% / 51% x 100% = 31%),

• w roku 2002 nadwyżka kapitału własnego na sfinansowanie majątku obrotowego wyniosła tylko (48% - 42% = 6%) co stanowi (6% / 58% x 100% = 10%) tego majątku,

• udział kapitału własnego w sfinansowaniu majątku obrotowego zmniejszył się w roku 1999 w stosunku do poprzedniego z 31% do 10%,

• w prognozie na rok 2003 sytuacja wygląda następująco: kapitał własny pokrył w całości majątek trwały (65% - 38% = 27%), pozostała część stanowi (27% / 62% x 100% = 44%) majątku obrotowego.

Wskaźnikiem charakteryzującym aktywa jest stosunek majątku trwałego do majątku obrotowego:

majątek trwały

majątek obrotowy

Wskaźnik ten powinien wykazywać tendencję rosnącą

Rok	wskaźnik
2001	0,96
2002	0,74
Przewiduje się	2003	0,61

Jak widać składnik ten maleje w stosunku do poprzedniego roku, świadczyć to może o braku umacniania się zdolności handlowej przedsiębiorstwa

Natomiast wskaźnikiem charakteryzującym pasywa jest: stosunek kapitału własnego do kapitału obcego:

kapitał własny

kapitał obcy (zobowiązania)

Wskaźnik ten powinien wykazywać tendencję rosnącą.

Rok	wskaźnik
2001	1,82
2002	0,88
Przewiduje się	2003	1,81

Z obliczeń wynika, że wskaźnik maleje w stosunku do roku 2001 natomiast rośnie w prognozie na rok 2003. Świadczy to o braku rozszerzenia się zasobów własnych przedsiębiorstwa i o wzroście zadłużenia. Sytuacja ta ulega poprawie na początku roku 2003 gdzie zmniejsza się zadłużenia a rośnie kapitał własny.

Zmiany wyrażone we wskaźnikach rozpatrywanego bilansu pozwalają ogólnie stwierdzić, że wzrost majątku obrotowego i trwałego sfinansowany został głównie przez wzrost zobowiązań. Nie jest to tendencja korzystna, szczególnie w przypadku, gdy stopa oprocentowania kredytów i pożyczek jest wyższa od stopy rentowności majątku.

Analizując tablice 1a i 1b powiedzieć można, że na pozytywną ocenę zasługują zmiany umacniające zasoby własne przedsiębiorstwa, a przede wszystkim wzrost majątku trwałego (o 41%) i kapitału własnego (o 17%). Analiza dynamiki aktywów pozwala stwierdzić, że nastąpił wzrost całości majątku przedsiębiorstwa o 63%.

Analizując bardziej szczegółowo składniki aktywów a w szczególności rzeczowe składniki majątku trwałego dochodzimy do wniosku, że mają one istotny wpływ na wielkość majątku trwałego. Jeśli natomiast chodzi o pasywa to na uwagę zasługują: kapitał własny i obcy oraz ich wewnętrzne proporcje.

Jako sytuację prawidłową przyjmuje się stabilizację bądź też niewielkie zmniejszenie zapasów i należności. Z kolei po stronie pasywów pożądana jest tendencja malejąca kapitałów obcych (zobowiązań). W naszym przypadku widoczne jest powiększenie się zapasów (o 104%), należności (o 54%) i zobowiązań (o 144%) co jest zjawiskiem niepożądanym.

Podsumowując stwierdza się iż, wzrost kapitału własnego i zobowiązań wskazuje na brak umocnienia finansowego przedsiębiorstwa.

Struktura majątku i kapitału w poszczególnych latach działalności.

Przedstawiona analiza rachunku zysku i strat oraz bilans analityczny dają nam jedynie wstępną ocenę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Żeby sytuację tę pokazać w nieco szerszym zakresie należy pokazać ogólne powiązania i zależności między elementami aktywów i pasywów.

Dla zobrazowania struktury majątku przedsiębiorstwa poniżej przedstawia się, w jakiej zależności pozostają zmiany całości aktywów i pasywów w stosunku do ich elementów składowych. Do obliczeń posłużą nam dane z tablicy 1a i 1b.

Udział majątku trwałego w aktywach (na podstawie równania 1):

2001 r - 49,0%

2002 r - 42,5%

prognoza na rok 2003 r - 37,7%

Udział składników majątku obrotowego w aktywach (na podstawie równania 2):

2001 r - 51,0%

2002 r - 57,5%

prognoza na rok 2003 r - 62,3%

Z porównania procentowego wynika obniżenie majątku trwałego i wzrostu majątku obrotowego w aktywach. Pod uwagę należy wziąć fakt, iż w skład majątku obrotowego wchodzą: zapasy, należności i środki pieniężne, co z kolei świadczy o pogorszeniu się sytuacji majątkowo-finansowej badanego przedsiębiorstwa.

- udział zapasów w aktywach (na podstawie równania 3):

2001 r - 31,6%

2002 r - 39,5%

prognoza na rok 2003 r - 40,4%

Bardzo ważnym elementem przy ocenie zapasów jest ich ilość znajdująca się w magazynie. Nadmierne zapasy mogą powodować ponoszenie niepotrzebnych kosztów przechowywania i składowania, z drugiej strony posiadanie większej ilości zapasów może być korzystne przy wzroście cen spowodowanych inflacją. Dlatego też ważnym elementem w zarządzaniu majątkiem obrotowym jest wyznaczenie optymalnej ilości zapasów. Jak widać z obliczeń udział zapasów w aktywach niepokojąco wzrósł, co świadczy o mało stabilnej sytuacji w zarządzaniu zapasami.

• udział należności w aktywach (na podstawie równania 4):

2001 r - 16,2%

2002 r - 15,2%

prognoza na rok 2003r - 16,1%

Wartość należności nie jest zbyt wysoka i kształtuje się na tym samym poziomie w rozpatrywanym okresie. Sytuacja ta jest więc stabilna.

• udział środków pieniężnych w aktywach (na podstawie równania 5):

2001 r - 3,2%

2002 r - 2,8%

prognoza na rok 2003 r - 5,8%

Udział ze środków pieniężnych wykorzystanych z reguły do bezzwłocznego regulowania zobowiązań, dokonywania zakupów itp. - w aktywach zmalała w stosunku do roku 2001. Natomiast w prognozie na rok 2003 widzimy wzrost udziału tych środków.

Powyższe rozważania zilustrowane zostaną wykresami przedstawiającymi strukturę aktywów w przedsiębiorstwie.

Struktura majątku trwałego i obrotowego w aktywach.

Struktura składników majątku trwałego i obrotowego w aktywach.

W badaniu struktury kapitałów (pasywów) podstawowe znaczenie mają niżej przedstawione wskaźniki.

Udział składników kapitału w pasywach (na podstawie równania 6):

2001 r - 63,8%

2002 r - 46,4%

prognoza na rok 2003 r - 64,4%

• udział kapitału założycielskiego w pasywach (na podstawie równania 7):

2001 r - 23,6%

2002 r - 14,4%

prognoza na rok 2003 r - 39,5%

• udział funduszy w pasywach (na podstawie równania 8):

2001 r - 40,2%

2002 r - 32,0%

prognoza na rok 2003 r - 24,9%

Udział składników zobowiązań ogółem w pasywach (na podstawie równania 11):

2001 r - 35,1%

2002 r - 52,5%

prognoza na rok 2003 r - 35,6%

• udział kredytów i pożyczek w pasywach (na podstawie równania 10):

2001 r - 7,6%

2002 r - 4,3%

prognoza na rok 2003 r - 3,3%

• udział zobowiązań bieżących w pasywach:

2001 r - 27,3%

2002 r - 48,0%

prognoza na rok 2003 r - 28,8%

Udział rezerw w pasywach:

2001 r - 0,1%

2002 r - 0,1%

prognoza na rok 2003 r - 0,1%

Poniższe wykresy zilustrują strukturę pasywów w przedsiębiorstwie.

Struktura kapitału, zobowiązań i rezerw w pasywach.

Struktura kapitału założycielskiego, funduszy, kredytów (pożyczek) i zobowiązań bieżących w pasywach

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

1

1

---